Bolt là người chạy nhanh nhất thế giới, cái đó hầu như ai cũng biết, nhưng hầu hết mọi người không thể hiểu khi đạt tới sự nhanh nhạy đó cảm giác sẽ thế nào.
Ngay cả những đồng nghiệp của Bolt cũng không thể biết cảm giác những khối cơ và xương của anh chuyển động ở tốc độ đó, khi thật sự bỏ lại cả thế giới phía sau. Nhanh như cách anh lao vút đi, Bolt đáp theo phong cách "tia chớp" khi được hỏi về cảm giác lúc chạy: "Phấn khích tột độ".
Bolt trông thoải mái trong bộ cánh của anh. Ngồi trong nhà hàng do anh sở hữu ở thủ đô Jamaica Kingston. Căn nhà này là nơi anh ở từ năm 16 tuổi, những con phố chợ búa tấp nập và tiếng ồn của thành phố phản chiếu cơn bão truyền thông xung quanh mỗi bước di chuyển của anh.
Ở bên trong, mọi thứ chậm rãi như bước chân dài của Bolt xuống những bậc thang. Anh để thân hình dài và mạnh mẽ của mình điều chỉnh hoạt động của chiếc ghế. Thật khó hình dung ra cách mà người đàn ông cao 1m95 này bắt đầu con đường khiến thế giới kinh ngạc.
Bolt có mặt ở đây để nói về bộ phim tài liệu "I Am Bolt" nói về những câu chuyện hậu trường đằng sau cuộc sống của anh và con đường trở thành một ngôi sao. Trên tất cả, anh muốn bản thân truyền cảm hứng để mọi người trở thành giỏi nhất có thể.
"Điều khó nhất là tạo ra động lực cho bản thân", anh chia sẻ. "Tôi nói với bản thân, đặc biệt lúc nản lòng khi tập luyện, rằng: 'Nếu muốn trở thành nhà vô địch, mày phải tiến lên, thức tỉnh đi'. Tôi nói: 'Mày sẽ thua. Mày không muốn thua. Thế nên, hãy ngốn trọn các bài tập nào'".
Khao khát được thúc đẩy bởi nhu cầu khẳng định bản thân tồn tại ở tất cả những người nhà trình diễn tài ba, đặc biệt những người có năng khiếu như Bolt. Điều đó cho thấy sự hi sinh của họ để đạt mục tiêu.
"Mọi người luôn nói với tôi: 'Usain, anh đạt được mọi thứ thật dễ dàng'. Nhưng thực ra nó không dễ... Tôi phải nỗ lực nhiều, chẳng qua là các bạn không thấy thôi. Tất cả những chấn thương và sự căng thẳng mà tôi đã trải qua và những điều tâm tư... Tôi muốn chia sẻ tất cả những điều đó với thế giới".
Để thực sự hiểu con người nhanh nhất thế giới, bạn phải rời Kingston và hướng tới nguồn cội của mọi chuyện. Chỉ có vài người có khả năng trở thành siêu việt trong môn thể thao họ chơi. Babe Ruth của môn bóng chày, Pele trong môn bóng đá, Michael Jordan của môn bóng rổ và Muhammad Ali trong môn quyền anh. Nhưng vai trò của Pigtown, Bauru, Wilmington và Louisville nhiều thế nào đằng sau sự nổi tiếng của những người con từ các mảnh đất này?
Cư dân của ngôi làng nhỏ Sherwood Content, nằm trong lòng những đồi cây gỗ lớn ở phía Bắc hòn đảo, thì không nghi ngờ điều đó: Không có Sherwood Content, không có siêu sao Usain Bolt. Vùng nông thôn yên tĩnh này nằm cách thủ đô ba tiếng lái xe về phía Tây nhưng để tìm ra người cô của Bolt, Lilly, thì không khó. Trên nhà của bà có sơn dòng chữ "Chào mừng đến nhà của Cô Lilly". Lilly tin chắc rằng sự thành công của cháu trai là nhờ tài nấu ăn của bà.
 |
Cô Lilly, người luôn tin thành công của Bolt một phần là do ăn món ăn do bà nấu. Ảnh: BBC.
Với một giọng bản địa lơ lớ, bà nói: "Tốc độ của Bolt đến từ khoai lang, bánh bột và thịt lợn... Thằng nhóc quả là một người có tâm hồn ăn uống".
Thời còn nhỏ, Bolt thường chạy đến nhà Lilly trước khi đến trường hay đi thi chạy. Chưa bao giờ người ta nghe thấy Lilly mất niềm tin về sức mạnh thần kỳ từ những bữa ăn của bà.
Bà cũng chưa bao giờ nghi ngờ sự đặc biệt của người cháu. "Nhưng chúng ta không thể biết điều gì chờ nó phía trước", bà nói. Khi được hỏi về cú hat-trick bộ ba huy chương vàng ở ba kỳ Olympic liên tiếp của Bolt, Lilly nói: "Ồ, tôi biết là nó sẽ làm được vì nó nói là sẽ làm điều đó".
Sự nghiệp của Bolt bắt đầu ở trường tiểu học Waldensia, chỉ cách nhà, nơi bố mẹ anh vẫn đang ở, vài bước chân. Giáo viên cũ của Bolt, Sheron Seivwright, tiết lộ ngay từ nhỏ ngôi sao này đã luôn gây chú ý. "Tôi không biết bố mẹ cho cậu ấy ăn gì nhưng cậu ấy lúc nào cũng bay nhảy, có thể chạy rất nhanh khi tuổi còn nhỏ", bà nói.
Seivwright sống ở đối diện ngôi trường nhỏ nhắn, xinh xắn mà bà dạy. Một bức tranh Bolt đang thực hiện động tác ăn mừng nổi tiếng "tia chớp Bolt" của anh được treo trên cửa sổ nhà bà. Vào mỗi giờ ra chơi ngày thứ Năm, bà đều xem Bolt đánh bại những đứa trẻ lớn tuổi hơn trên đường chạy. Vài dịp hiếm hoi khi thua cuộc, Bolt rất đau đớn.
Bà nhớ lại: "Thằng bé khóc. Lúc nào cũng khóc. Và tôi thường xoa đầu nó rồi bảo: "Không, chàng trai, đừng khóc con ạ. Một ngày nào đó con sẽ trở thành VĐV vĩ đại". Khi được hỏi cảm giác khi xem Bolt thi đấu lúc này, sự nghiêm trang của Seivwright biến mất. "Mỗi lần tôi nghe tên nó hay tôi thấy nó chạy, tôi nổi da gà. Tôi la hét, nhảy lên nhảy xuống. Tôi không thể tin nó đã trở thành một huyền thoại, một anh hùng vĩ đại. Tôi quá tự hào về nó", bà nói.
 |
Trường Waldensia, nơi Bolt chạy đua cùng chúng bạn khi còn nhỏ. Ảnh: BBC.
Điều đó cho thấy Bolt không chỉ là một siêu sao hàng đầu thế giới mà còn là nhà vô địch của người dân Jamaica. Anh là người không chỉ khiến họ nhảy nhót, la hét, búng mình lên xuống mà còn mất kiểm soát và nở những nụ cười tự hào.
Trở lại nhà hàng, tôi nói với Bolt rằng một thành viên trong gia đình anh đã nói tất cả mọi người mang họ Bolt đều là những siêu sao. Anh lập tức nhận ra ai đã nói: "Cô Lilly à, tôi đoán vậy. Nhưng đúng đấy, chúng tôi đều rất ngầu".
Bolt thừa nhận bộ gen từ gia đình đóng vai trò nhất định trong thành công của anh nhưng môi trường và sự quản lý năng lực của anh cũng quan trọng không kém. Sự thành công của anh mang lại những hành trình lớn nhưng cũng khiến anh phải chịu đựng lịch trình làm việc với truyền thông cũng như các cam kết thương mại.
Ở bên cạnh anh trong suốt quãng đường đó là quản lý NJ Walker, người bạn thân của Bolt từ năm sáu tuổi.
"Chúng tôi xem công việc của tôi là một tấm đệm ngăn anh ấy và phần còn lại của thế giới. Thế nên mọi người đều đến gặp NJ, còn Usain có thể tập trung vào đường chạy. Tôi trông nom tất cả các mặt của cuộc sống cậu ấy. Tôi chuẩn bị mỗi lần cậu ấy xuất hiện, xem xét các hợp đồng, thương lượng chúng. Thứ duy nhất tôi không thể làm thay cậu ấy là ký tên", Walker nói.
 |
NJ Walker, quản lý của Bolt, là một người bạn của anh từ thời thơ ấu. Ảnh: BBC.
Cảm giác khi có một người bạn giành chín huy chương vàng Olympic như thế nào?. "Có một người bạn cùng lớn lên, cùng chơi đùa trên đường, sở hữu tầm ảnh hưởng trên thế giới và đạt những thành tựu lớn - chúng tôi chưa bao giờ mơ chuyện ấy sẽ xảy ra".
Walker nói chuyện đầy nhiệt huyết như thể mọi chuyện rõ ràng rằng anh không xem đây là một công việc mà là dành thời gian giúp đỡ bạn bè. "Cậu ấy không phải người dậy đúng giờ mỗi sáng nên mỗi khi tôi đánh thức cậu ấy để đi đâu đó vào 6h, cậu ấy như muốn đánh tôi. Nhưng từ trong tim, tôi biết điều gì là tốt cho cậu ấy. Ngay cả khi, có những ngày cậu ấy muốn tôi là bạn hơn là một người quản lý, chúng tôi vẫn biết cách tìm ra sự cân bằng".
Trong một thời gian dài, Bolt mang lại hy vọng cho môn thể thao bị vây quanh bởi gian lận. Trong khi anh vẫn đứng vững, những đối thủ xung quanh dần sa ngã. Các chuyên gia nước rút Tyson Gay, Justin Gatlin và Asafa Powell đều từng bị kỷ luật vì dương tính với doping và một đồng đội của Bolt đang bị điều tra.
Liệu Nesta Carter có bị cấm thi đấu vì doping? Tất cả các thành viên của đội tuyển chạy tiếp sức Jamaica tại Olympic Bắc Kinh 2008 có thể bị buộc trả lại huy chương vàng.
 |
Nesta Carter (thứ hai từ phải sang) có nguy cơ bị kỷ luật do vướng vào doping. Ảnh: AFP.
Việc kiểm tra lại những mẫu xét nghiệm của Carter ở Bắc Kinh 2008 cho thấy những dấu vết của chất cấm và số phận của anh giờ nằm trong tay hội đồng kỷ luật của Ủy ban Olympic quốc tế (IOC). Dù không mắc tội gì, Bolt vẫn có khả năng bị mất cú hat-trick bộ ba huy chương vàng.
Bolt cho rằng bản thân sẽ suy sụp nếu mất huy chương nhưng nhanh chóng chỉ ra rằng đây chẳng phải vấn đề gây stress của riêng anh mà mọi VĐV đều thế.
"Tôi nghĩ môn thể thao này đang rơi vào tình trạng khó khăn nhưng chỗ duy nhất dành cho nó là phải tiến lên. Tôi có một mùa giải nữa để giúp đẩy mạnh nó, giúp quảng bá môn này và đưa nó ra ánh sáng đẹp nhất có thể", Bolt nói.
Bolt khẳng định giải vô địch thế giới 2017 tại London sẽ là giải đấu cuối cùng của anh. Nhưng liệu anh sẽ xoay xở thế nào khi những đường chạy không còn và những giải đấu trôi qua? Liệu anh có theo dõi Olympic Tokyo 2020?
"Tôi có lẽ sẽ khóc. Tôi chắc chắn sẽ ở đó. Điều tôi đang hướng đến bây giờ là đến dự Olympic dưới tư cách khán giả, để có thể thực sự xem tất cả các môn thể thao khác. Nhưng tôi không biết bản thân sẽ cảm thấy thế nào... Họ nói tôi sẽ nhớ đường chạy", Bolt nói.
 |
Người dân tại Kingston bắt chước động tác mừng chiến thắng của Bolt. Ảnh: BBC.
"Nhưng bạn rồi lúc nào đó cũng phải giải nghệ. Như Michael Johnson nói: 'Nghỉ ngơi khi bạn đã hoàn thành tất cả mọi thứ bạn muốn', và tôi đã đạt được mọi thứ muốn làm. Thế nên, tôi sẽ giải nghệ", anh khẳng định.
Như cô Lilly nói: "Sân vận động sẽ khác đi khi không còn Bolt".
Bolt tiết lộ anh đang nói chuyện với Chủ tịch Liên đoàn điền kinh quốc tế (IAAF) Lord Coe về "mục tiêu tiếp theo", để xác định xem anh có thể giúp đỡ gì cho họ. Nhưng nếu thử một môn thể thao khác thì sao?
Tuần này, có thông tin rằng Bolt tập với đội bóng đá Đức Borussia Dortmund. Mối hợp tác này có lẽ được khởi xướng bởi nhà tài trợ chung Puma. Nhưng liệu Bolt, một CĐV nhiệt thành của Man Utd, có quyết định đổi từ đường chạy sang sân cỏ? "Tôi luôn khẳng định bản thân thích chơi bóng đá. Chúng tôi đã bàn về chuyện đó nhưng tôi không chắc hoàn toàn bản thân sẽ làm gì tiếp theo. Hãy chờ xem", Bolt nói.
Ít nhất thì bây giờ, VĐV điền kinh hay nhất thế giới vẫn ở lại với chúng ta. Anh vẫn mang lại những xúc cảm, sự hạnh phúc cho khán giả mỗi lần thi đấu. Đó là những cảm giác tuyệt vời.
