Chính sách tốt cần dữ liệu chuẩn
VCCI đã phối hợp cùng Tập đoàn Tân Hiệp Phát chính thức ký kết hợp tác thực hiện chương trình “Xây dựng và công bố Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên”.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Thành viên HĐQT Tập đoàn Tân Hiệp Phát bày tỏ tin tưởng, với uy tín và năng lực của VCCI - tổ chức quốc gia đại diện cho quyền lợi của cộng đồng doanh nghiệp, và sự thành công của chương trình đánh giá năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) trong 20 năm qua, Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên sẽ đóng góp thiết thực cho sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Theo ông Hưng, hơn 30 năm phát triển đã cho Tân Hiệp Phát trải nghiệm đầy đủ khó khăn và thuận lợi của môi trường kinh doanh. Doanh nghiệp hiểu rằng muốn có chính sách tốt, phải có dữ liệu toàn diện, chính xác; muốn thị trường phát triển bền vững, phải có niềm tin giữa các bên tham gia thị trường; muốn có niềm tin, phải có sự minh bạch, phải có đối thoại, có sự thống nhất trong cam kết và hành động.
Nhờ đổi mới năm 1986, đặc biệt là Luật Công ty, Luật Doanh nghiệp tư nhân năm 1990, Tân Hiệp Phát và nhiều doanh nghiệp tư nhân đã hình thành, phát triển. Các số liệu thống kê và thực tế đã cho thấy sự đóng góp của khu vực kinh tế tư nhân vào sự phát triển của đất nước. Bộ Chính trị đã khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.
“Được thụ hưởng chính sách đổi mới của đất nước, bên cạnh hoạt động kinh doanh, tạo công ăn việc làm, đóng góp ngân sách, Tân Hiệp Phát xác định cần có trách nhiệm góp phần xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi để có thể thúc đẩy sự phát triển bền vững của cả cộng đồng doanh nghiệp tư nhân, nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, hình thành được những doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, dẫn dắt và làm chủ chuỗi cung ứng Việt Nam, vươn ra thế giới, xây dựng đất nước Việt Nam hùng mạnh, tự lực, tự cường”.
Ông Nguyễn Duy Hưng, Thành viên HĐQT Tập đoàn Tân Hiệp Phát
Báo cáo kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên của VCCI giúp xác định các yếu tố cản trở hoạt động kinh doanh, tăng chi phí trong hoạt động của doanh nghiệp tư nhân, các yếu tố làm cản trở quá trình nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp tư nhân. Bên cạnh việc đề xuất tháo gỡ, giải quyết các cản trở, ông Hưng đề xuất VCCI đề cập đến môi trường cạnh tranh công bằng giữa các doanh nghiệp trong Báo cáo này.
Cạnh tranh công bằng trong thể thao làm cho các vận động viên tạo ra những thành tích cao hơn. Cạnh tranh công bằng trong kinh doanh thúc đẩy các doanh nghiệp làm ra các sản phẩm tốt hơn, hiệu quả hơn, đem lại lợi ích cho người tiêu dùng và xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia.
Ông Hưng cho rằng ngoài khuyến nghị chính sách, cũng cần đặt trách nhiệm vào chính doanh nghiệp trong việc chủ động nâng cao năng lực nội tại. Thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp tư nhân đã vượt qua khó khăn và khẳng định được vị thế trong các ngành quan trọng nhờ bản lĩnh và ý chí phát triển dài hạn. Hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia hùng cường, thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam buộc phải đồng thời cải cách thể chế và nâng cao sức cạnh tranh của khu vực kinh tế tư nhân. Nếu đổi mới 1986 được coi là “cởi trói” cho doanh nghiệp, thì giai đoạn hiện nay đòi hỏi chuẩn mực cao hơn để thích ứng với môi trường cạnh tranh toàn cầu.
Kênh phản ánh tiếng nói doanh nghiệp
VCCI tin tưởng, thông qua việc các báo cáo phân tích sâu sắc và đối thoại liên tục giữa các bên liên quan, sáng kiến này sẽ góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn, thông suốt và tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững. Đại diện VCCI nhấn mạnh mong muốn sáng kiến trở thành một kênh phản hồi thường xuyên giữa cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý, giúp chính sách được điều chỉnh kịp thời, phù hợp với thực tế.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, nguyên Phó Chủ tịch VCCI nhận định, Báo cáo Kinh tế tư nhân Việt Nam thường niên, trong đó có nội dung năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) phiên bản 2.0 lần đầu tiên có sự tham gia của doanh nghiệp trong nước cho thấy sự thay đổi về tầm nhìn của doanh nghiệp trong nước. “Sự tham gia này vừa thể hiện trách nhiệm xã hội, vừa góp phần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ và vừa, từng bước hình thành những doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, dẫn dắt và làm chủ chuỗi cung ứng, từ đó vươn ra thế giới. Đó cũng là nền tảng để xây dựng một Việt Nam hùng mạnh, tự lực, tự cường”, bà Lan chia sẻ.
Nguyên Phó Chủ tịch VCCI cũng cho rằng, một chính sách hiệu quả chỉ có thể xuất phát từ những phân tích chính xác, dựa trên số liệu minh bạch và cách tiếp cận phân loại rành mạch. Chỉ khi có cách tiếp cận toàn diện và công bằng, Chính phủ mới có thể tận dụng tối đa nguồn lực từ khu vực kinh tế tư nhân, đúng như tinh thần “kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất” mà Nghị quyết 68 đã khẳng định.
Theo đó, doanh nghiệp lớn cần được công nhận đúng vai trò “đầu đàn”, có chính sách khuyến khích để họ trở thành động lực chiến lược. Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần môi trường thuận lợi, thủ tục thông thoáng, tiếp cận vốn dễ dàng hơn để bứt phá. Hộ kinh doanh vốn đóng góp không nhỏ vào tạo việc làm và ổn định xã hội cũng cần được đặt trong một vị thế chính thức, được hưởng chính sách phù hợp thay vì bị xem như “vùng trũng”.
Sáng kiến và phương pháp PCI 2.0 nhận được sự đồng thuận rộng rãi. Bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể đánh giá: “Việc đổi mới phương pháp PCI 2.0 là kịp thời, phù hợp với bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới. Đây là công cụ giúp chính sách mạnh mẽ, đột phá hơn, góp phần tạo ra môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân”.
Ông Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng, PCI 2.0 là bước tiến lớn đưa hơi thở thực tiễn vào chính sách. Ông Bình đề xuất tăng cường sử dụng dữ liệu thống kê thứ cấp, nhất là từ các cổng dịch vụ công, song cần lưu ý đến những ngành, địa phương chưa có thông tin đầy đủ. Một số lĩnh vực như thuế, hải quan cũng cần được bóc tách, đánh giá riêng để đảm bảo khách quan. Đồng thời, chỉ số cảm nhận của doanh nghiệp phải được khai thác sâu hơn, phản ánh cái nhìn xuyên suốt của doanh nghiệp về chính quyền địa phương.
