Trong văn bản gửi UBND huyện Chương Mỹ, lãnh đạo Sở VHTT Hà Nội nêu ngày 27/12, Sở VHTT Hà Nội giao các phòng chức năng gồm Phòng Quản lý Di sản văn hóa, Ban Quản lý di tích danh thắng và Bảo tàng Hà Nội phối hợp với UBND huyện Chương Mỹ, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng, UBND xã Hồng Phong và đại diện nhân dân thôn Hạ khảo sát thực tế tại hiện trường công trình thuộc dự án tu bổ, tôn tạo di tích đình Hạ.
Dấu tích kiến trúc cổ lộ ra ở độ sâu 60-70 cm.
Tại thời điểm khảo sát, đoàn công tác nhận thấy vị trí sát chân móng (bên ngoài) hạng mục Hậu cung của di tích đình Hạ, ở độ sâu 60-70 cm so với mặt bằng hiện trạng phát lộ dấu tích kiến trúc cổ đã có sự xáo trộn.
Đoàn công tác còn phát hiện một số viên gạch đất nung (còn nguyên và bị vỡ), viên còn nguyên kích thước 14x17x5 cm được trang trí hoa văn ô trám lồng ở một cạnh.
Hậu cung của di tích đình Hạ đang được tu bổ.
TS. Phạm Quốc Quân - Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia - tham gia đoàn khảo sát nêu quan điểm: bước đầu nhận định một số viên gạch thu thập được tại hiện trường có niên đại thế kỷ 4-5. Phần dấu tích kiến trúc nêu trên chưa đủ dữ liệu và cơ sở để cung cấp thông tin phục vụ cho công tác nghiên cứu khoa học.
Lãnh đạo Sở VHTT Hà Nội cho biết trên cơ sở tham vấn ý kiến chuyên môn của T.S Phạm Quốc Quân, ý kiến thống nhất của các bên tham gia khảo sát, Sở VHTT Hà Nội đề nghị UBND huyện Chương Mỹ chỉ đạo đơn vị được giao đại diện chủ đầu tư (Ban QLDA đầu tư xây dựng) và các phòng chức năng của UBND xã Hồng Phong “giữ nguyên hiện trạng, san lấp phần chân móng tại vị trí tiếp giáp để bảo tồn nguyên trạng tại chỗ dấu tích kiến trúc cổ đã phát lộ".
Viên gạch cổ được cho là thuộc dấu tích kiến trúc thế kỷ 4-5 phát lộ trong quá trình tu bổ di tích đình Hạ.
Sở VHTT Hà Nội cũng đề nghị trong quá trình triển khai dự án không thực hiện các hoạt động thi công có khả năng gây ảnh hưởng tới dấu tích kiến trúc cổ hiện tồn tại, có biện pháp bảo vệ công trình, công trường thi công.
Địa phương phải bảo quản, bảo vệ các viên gạch đã phát lộ được thu nhặt lại để mang trưng bày phục vụ công tác nghiên cứu và phát huy giá trị di tích. Bên cạnh đó, dự án tu bổ di tích vẫn phải tiếp tục thực hiện, đảm bảo đúng tiến độ.
Ngày 25/12, Sở VHTT Hà Nội nhận được báo cáo số 1017/BC-UBND của UBND huyện Chương Mỹ về nội dung tài khoản Facebook Nguyễn Phong phản ánh liên quan đến dự án tu bổ tôn tạo đình Hạ, xã Hồng Phong, huyện Chương Mỹ, trong đó có nội dung đề nghị Sở VHTT Hà Nội mời các chuyên gia về đánh giá, cho ý kiến việc phát hiện một số viên gạch có hoa văn phát lộ trong quá trình đào hố chôn chân cột dựng nhà bao che - hạng mục Hậu cung của dự án tu bổ tôn tạo di tích đình Hạ, xã Hồng Phong - để tránh dư luận không đúng trong nhân dân.