Theo đó, bị can Trương Vui (cựu Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Upexim) bị truy tố về 2 tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Bị can Tống Thị Bích Loan (cựu Giám đốc Bihimex) và Châu Thị Khoa (cựu phó Giám đốc kiêm Kế toán trưởng Bihimex) cùng bị truy tố về tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; Nguyễn Thị Mỹ Dung (cựu nhân viên Phòng kinh doanh Bihimex) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Cáo trạng cho thấy, Cty Upexim (doanh nghiệp CP có vốn nhà nước), có trụ sở tại số 4-6 Hồ Tùng Mậu, quận 1, TPHCM. Năm 2010, UBND TPHCM có chủ trương bán chỉ định căn nhà 4-6 Hồ Tùng Mậu cho Cty Upexim. Do khó khăn về tài chính nên ông Trương Vui cùng HĐQT nhất trí để Cty CP ĐT-XD-TM Tradeco (Cty Tradeco) tham gia góp vốn hợp tác kinh doanh đầu tư xây dựng dự án Upex- Tra Tower tại địa chỉ 4-6 Hồ Tùng Mậu. Chủ trương này cũng được Đại hội cổ đông Upexim thống nhất thông qua.
Ngày 26/7/2010, Cty Upexim và Cty Tradeco ký hợp đồng "Hợp tác kinh doanh" số 002/UPX-TDC/2010 với nội dung: Upexim và Tradeco cùng nhau góp vốn để đầu tư mua nhà đất, xây dựng và khai thác ngôi nhà tại khu đất số 4-6 Hồ Tùng Mậu.
Qua đó giá trị khu đất là 120 tỷ đồng, mỗi bên góp 50%. Liền đó, Cty Tradeco đã chuyển đủ 60 tỷ đồng cho Cty Upexim. Đến ngày 12/12/2012, Cty Upexim tiếp tục bán thêm 20% thị phần căn nhà 4-6 Hồ Tùng Mậu cho Cty Tradeco và nhận thêm 24 tỷ đồng.
Dù đã hợp tác, bán tới 70% thị phần căn nhà trên cho Cty Tradeco và Tradeo đang hoàn thiện thủ tục xin đầu tư xây dựng Cao ốc Upex-Tra Tower 12 tầng và 1 tầng hầm, nhưng lợi dụng việc được Tradeco cho đứng tên, ông Trương Vui mang đi chuyển nhượng và thế chấp mà không báo cho Tradeco biết.
Cụ thể, ông Trương Vui có hành vi gian dối khi tạo lập giả biên bản họp HĐQT có nội dung ủy quyền cho Vui quyền quyết định giá và ký các thủ tục chuyển nhượng nhà, đất số 4-6 Hồ Tùng Mậu. Sau đó, ông Vui ký hợp đồng chuyển nhượng căn nhà 4-6 Hồ Tùng Mậu cho Cty Kim Cương Xanh.
Sau đó, công ty này đã chuyển 120 tỷ đồng cho Cty Upexim và ông Trương Vui; trong đó ông Vui nhận tiền mặt 59 tỷ đồng, sau đó nộp vào quỹ của Upexim 11,2 tỷ đồng tiền mặt, còn sử dụng cá nhân 47,8 tỷ đồng.
Ngoài ra, ngày 24/12/2012, Trương Vui còn dùng giấy sử dụng đất của một khu đất ở tỉnh Bình Dương (đã bị hủy, không còn giá trị) để vay một ngân hàng gần 7 tỷ đồng. Các hành vi trên của Trương Vui, theo cáo trạng là đã phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Lập 173 hợp đồng khống để rút tiền cho vay
Cũng theo cáo trạng, từ năm 2009 đến năm 2013, Tống Thị Bích Loan và Châu Thị Khoa đã thông đồng với ông Trương Vui lập 173 hợp đồng mua bán hàng hóa khống giữa Bihimex và Cty Upexim, nhằm rút tiền từ Bihimex cho Upexim vay.
Trong đó, từ tháng 12/2012 đến tháng 3/2013, Bihimex đã thực hiện 20 hợp đồng mua bán khống trị giá gần 169 tỷ đồng. Đến ngày khởi tố vụ án, Upexim còn nợ Bihimex gần 145 tỷ đồng và không có khả năng thanh toán.
Theo cáo trạng, hành vi của bà Loan phạm vào tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Ông Trương Vui và bà Châu Thị Khoa là đồng phạm trong tội danh này.
Bị can Nguyễn Thị Mỹ Dung đã ký 17 hóa đơn mua hàng, 3 giấy đề nghị thanh toán, 2 phiếu xuất kho, 19 phiếu nhập hàng khống... để Tống Thị Bích Loan thực hiện hành vi gây thiệt hại cho Bihimex gần 145 tỷ đồng. Hành vi của bà Dung, theo cáo trạng là phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Vụ án đã qua 2 cấp xét xử, tại bản án sơ thẩm của TAND TPHCM tuyên ngày 26/4/2019, ông Trương Vui bị phạt tù chung thân chung cho 2 tội danh, bà Tống Thị Bích Loan và Châu Thị Khoa mỗi người 10 năm tù, bà Nguyễn Thị Mỹ Dung 3 năm tù. Về phần dân sự, bản án tuyên khu đất 4-6 Hồ Tùng Mậu là của Upexim và Cty Tradeco (mỗi bên 50% giá trị). Các đơn vị có tranh chấp thì sẽ xem xét phần 50% của Upexim và các tài sản có giá trị khác.
Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm hồi tháng 4/2019. Ảnh: Tân Châu.
Tại phiên tòa phúc thẩm của TAND cấp cao tại TPHCM, bản án tuyên hủy án sơ thẩm, giao điều tra xét xử lại. HĐXX cấp phúc thẩm yêu cầu xem xét lại tội danh "Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" đối với các bị cáo. Bởi nếu quy kết các bị cáo với tội danh trên, các bị cáo phải là người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại chứ không phải Upexim như bản án sơ thẩm đã nêu.
Về phần dân sự, bản án phúc thẩm cũng yêu cầu làm rõ số tiền 120 tỷ đồng Cty Kim Cương Xanh chuyển cho Upexim để mua căn nhà, Trương Vui chỉ sử dụng cá nhân 47,8 tỷ đồng, số còn lại vẫn chưa được làm rõ mục đích sử dụng.
Nay Cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát đã củng cố hồ sơ, giữ quan điểm truy tố như trước đây.