Như nhiều lần trước đó, khắp nơi phản đối tuyên bố của ông Trump hôm thứ tư đối với đoàn di cư xuất phát ở biên giới Guatemala và vượt 3.200 km ròng rã từ cách đây hai tuần, 25/3. Ông Trump quyết triển khai 2.000-4.000 vệ binh quốc gia nhằm chặn đoàn di cư dọa tới biên giới tây nam của Mỹ.
Thực ra các năm 2006 và 2010 từng xảy ra sự điều động vệ binh tương tự và lưu trú biên giới gần năm trời. Song lần này cả Mexico và chính giới Mỹ thảy đều la ó tợn. Các nhà lập pháp Mexico bảo Trump “xúc phạm” quốc thể của họ. Tổng thống nước này thề “không đánh đổi chủ quyền và lòng tự trọng” trước sự hiện diện của quân đội Mỹ vùng sát biên. Thống đốc các bang biên giới (California, Montana, Oregon) thuộc phe dân chủ thẳng thừng nói không tuân chỉ.
Cũng như nhiều lần trước đó, ông Trump không lùi bất chấp đoàn di cư thông báo có hàng trăm phụ nữ và trẻ em. Ít ai ngờ sự cứng rắn của ông tác động gần như tức thì. Một ngày sau lời đe dọa trên Twitter, ông hoan hỉ bố cáo lượng người di cư giảm gần nửa. Báo chí Mỹ quật lại bằng xác nhận của chính các thành viên đoàn di cư: “Ông ấy sai hoàn toàn. Chúng tôi đang tiếp tục tiến lên” (New York Times, một trong những báo hàng đầu chống tổng thống Mỹ thứ 45). Song hôm qua hầu hết các báo lớn đều xác nhận sự thật của ông Trump-người vừa sang tuổi 72.
Không rõ tình hình cuối cùng sẽ thế nào về đoàn di cư hình thành từ 2010 nhằm phản đối sự bạo ngược của các chế độ ở Nam Mỹ. Nếu họ vẫn bắc tiến (Mỹ), ông Trump diều hâu chắc sẽ không chùn tay và khó mà tránh thương vong. Ngược lại, sự tan rã của họ sẽ tiếp năng lượng cho chính sách nhập cư cứng rắn đang tranh cãi và cũng đang thành hình. Hơn thế, nó còn tạo thế đã rồi cho quân đội đến biên giới hỗ trợ xây bức tường dài 3.220 km, kế hoạch luôn bị phe dân chủ cự tuyệt.
Nếu đoàn di cư không đặt chân lên “đất hứa”, có lẽ không nên xem thường luật chơi của ông Trump. Sự mạnh tay của ông có thể khiến người di cư nghĩ lại, nghĩ về tự tìm đường sống ngay trên quê hương mình thay vì kỳ vọng ở nơi không phải của mình.
