Cuộc chiến thầm lặng chống nhiễm khuẩn
Ngày 14/10, Hội nghị quốc tế Kiểm soát Nhiễm khuẩn 2025 đã diễn ra tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM).
Tại hội nghị, BS-CKII Phạm Thanh Việt, Phó giám đốc điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, đằng sau mỗi ca phẫu thuật thành công là cả một hệ thống xử lý, khử khuẩn và quản lý dụng cụ vô cùng phức tạp. Chỉ cần một sai sót nhỏ trong khâu tiệt khuẩn, nguy cơ lây nhiễm chéo có thể xảy ra, gây hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh.
Trên thực tế, mỗi dụng cụ phẫu thuật đều có “hành trình” riêng – từ khi được sử dụng trong phòng mổ, đưa về khoa tiệt khuẩn để làm sạch, khử khuẩn, hấp, rồi lại quay lại phục vụ ca mổ kế tiếp. Do đó, việc theo dõi, ghi chép thủ công bằng sổ tay như trước đây khiến nhiều bệnh viện gặp khó khăn trong việc truy xuất nguồn gốc, xác định lỗi và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người bệnh.
Tại Hội nghị, các chuyên gia quốc tế đến từ Úc, Singapore, Trung Quốc đã cùng thảo luận với các đồng nghiệp Việt Nam về xu hướng số hóa quy trình tiệt khuẩn và quản lý dụng cụ y tế tái sử dụng. Theo ông David Bellamy, Phó chủ tịch Liên đoàn Quốc tế Kiểm soát tiệt khuẩn (WFHSS), việc không thể truy xuất nguồn gốc dụng cụ có thể dẫn đến chậm trễ xử lý, thu hồi khẩn cấp, thậm chí vi phạm tiêu chuẩn an toàn (ISO 13485).
Ngược lại, khi áp dụng công nghệ số – từ mã vạch, QR, đến chip nhận dạng RFID – bệnh viện có thể biết chính xác dụng cụ nào được dùng cho bệnh nhân nào, vào thời điểm nào và đã qua chu trình tiệt khuẩn ra sao.
“Mỗi dụng cụ đều có câu chuyện riêng và phải được theo dõi trọn vẹn từ lúc làm sạch đến khi sử dụng cho bệnh nhân” – ông Bellamy nhấn mạnh.
Bệnh viện Chợ Rẫy tiên phong ứng dụng AI bảo vệ người bệnh
Tại Việt Nam, Bệnh viện Chợ Rẫy là một trong những đơn vị đầu tiên xây dựng hệ thống quản lý dụng cụ tập trung và đưa công nghệ mã QR vào kiểm soát quy trình. Hơn 13.000 loại dụng cụ phẫu thuật được quản lý bằng phần mềm, giúp giảm nhầm lẫn, giảm thất lạc và rút ngắn thời gian chuẩn bị ca mổ.
Theo TS.BS Phùng Mạnh Thắng, Trưởng khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện đang tiến thêm một bước mới: tích hợp AI để nhận dạng dụng cụ, kiểm tra lỗi, phát hiện nứt gãy, sai sót đóng gói hoặc vi phạm quy trình tiệt khuẩn. Hệ thống cũng có thể dự báo trước tình trạng quá tải, cảnh báo sớm nếu thiết bị cần bảo trì hay dụng cụ sắp hết hạn sử dụng. Nhờ vậy, mỗi ca phẫu thuật diễn ra an toàn hơn, hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm chéo, đồng thời tiết kiệm chi phí cho cả bệnh viện và người bệnh.
Không chỉ dừng lại ở việc “ghi nhớ” hay “quét mã”, các nền tảng AI mới còn giúp dự đoán trước nhu cầu dụng cụ dựa trên lịch mổ, hỗ trợ phân bổ nhân sự và tối ưu hóa năng lực của các khoa. Một bảng điều khiển thông minh có thể cho biết ngay: khay nào đang tiệt khuẩn, dụng cụ nào đã dùng, ca mổ nào sắp cần.
Theo các chuyên gia, AI chính là “vũ khí mới” trong cuộc chiến chống nhiễm khuẩn – sát thủ vô hình đối với người bệnh trong môi trường bệnh viện, bởi nó không chỉ giám sát mà còn chủ động cảnh báo và ngăn chặn rủi ro trước khi xảy ra. Cuộc cách mạng số trong kiểm soát nhiễm khuẩn không chỉ là cải tiến kỹ thuật, mà còn là bước tiến nhân văn, giúp người bệnh an toàn hơn, bác sĩ yên tâm hơn và bệnh viện hoạt động hiệu quả hơn.