Chúng ta thường hay nghe những câu có tính khuyến học mạnh mẽ như “Phải học để không ai giết được mình”. Còn cô giáo Stacey Bess trong phim Beyond The Black Board (tạm dịch: Vượt khỏi bảng đen) chỉ giản dị nói: “Điều em biết sẽ là của em, không ai có thể lấy nó khỏi em được”. Khi một cô bé hỏi vì sao lại phải nghe nhạc của ông Prokofiev nào đó.
Một cảnh trong phim
Stacey Bess là cô giáo có thật, từng được nước Mỹ trao nhiều giải thưởng về giáo dục trong đó có giải Jefferson cho người dưới 35 có đóng góp xã hội nổi bật. Phim Vượt khỏi bảng đen dựa theo hồi ký của cô.
Stacey có một tuổi thơ không hạnh phúc. Năm 16 tuổi cô có thai và phải nghỉ học. Tuy nhiên sau đó cô vẫn tiếp tục đến trường và tốt nghiệp Sư phạm năm 24 tuổi. Lần phỏng vấn xin việc đầu tiên rất dễ dàng. Hôm sau Stacey đi làm luôn. Nhưng đến nơi cô mới biết đó chỉ là một khu nhà xưởng cũ nát được biến thành nơi trú ẩn cho người vô gia cư. Vào mùa Đông khu này đông đúc hơn và người ta nghĩ ra việc tổ chức một lớp học, đúng hơn là nơi giữ trẻ. Người tiền nhiệm của Stacey bị bọn trẻ gọi là phù thủy và chỉ chờ Stacey đến tiếp quản để... tháo chạy.
Thực ra bọn trẻ không phải quá tệ, mà chỉ hoang dã. Lớp học thì chỉ rung lên bần bật, sách vở rơi khỏi giá khi nào tàu hỏa chạy qua. Mỗi tội đó không phải sách giáo khoa, bàn ghế là những đồ chắp vá. Bọn trẻ bắt đầu có ấn tượng tốt về Stacey khi thay vì hét lên, cô đã đuổi được một con chuột ra khỏi lớp. Cuối giờ học ai đó đã để một chiếc vòng tay trên bàn cô giáo thay lời chào. Và Stacey quyết không để bọn trẻ thất vọng, sau khi chui vào nhà tắm khóc một trận đã đời.
Sau những lần cầu viện vô vọng phòng giáo dục để có được sách giáo khoa và học cụ, cô quyết định tự bỏ tiền đầu tư cho lớp. Nhiệt huyết của cô cảm hóa được các vị phụ huynh suốt ngày nằm ườn xem ti vi. Dân vô gia cư cũng không thiếu tài năng. Một ông già da đen bị suyễn kinh nên trở thành giáo viên mỹ thuật. Trong khi một bà mẹ đơn thân khác hóa ra lại là một nghệ sĩ piano jazz cừ khôi… Đó là khi lớp học được trang bị đàn. Stacy đã gõ đúng cửa và “ông Bụt” tức tiến sĩ Warren xuất hiện.
Stacey không thuyết phục Warren bằng sự thiếu thốn của lớp học mà cô cho ông thấy sự hào phóng của những đứa trẻ. Khi có người thực sự quan tâm đến chúng, chúng dành cho họ tình yêu vô tư của những thiên thần. Khi Stacey bất lực vì không thể giữ học trò, Warren tặng cô một câu: “Bạn phục vụ và dù không kiểm soát được những gì sẽ đến, bạn vẫn tiếp tục phục vụ”.
Stacey ban đầu thắc mắc vì sao cô đã từng khó khăn nhưng đã vượt qua được còn những người vô gia cư cứ tiếp tục lặp lại vết xe đổ. Nhưng cô có thứ mà họ không có. Đó là tình yêu từ người chồng và hơn thế nữa. Cô gọi anh là người thầy tốt nhất mình từng có. Đến lượt cô trở thành người thầy yêu thương nhất của bọn trẻ và cả phụ huynh của chúng. Rồi khi bọn trẻ được dạy cách để yêu thương những bậc cha mẹ tuyệt vọng, chúng cũng trở thành những người thầy.
Điều đặc biệt ở Stacey là sự cam kết trong mối quan hệ thầy trò. Khi Maria và bố phải chuyển khỏi khu lưu trú, cô sẵn sàng đón cô bé về ở nhà mình. Danny thất vọng ra mặt khi Stacey nghỉ đẻ nhưng Stacey làm cậu yên lòng ngay bằng cách khẳng định sẽ gửi sách cho cậu đọc đến năm 18 tuổi.
Một tình yêu đủ lớn để cứu rỗi không phải ai trong đời cũng có được. Nhưng những mảnh đời trôi dạt trong phim đã có từ cô giáo Stacey. Bộ phim mở rộng định nghĩa về người thầy. Không chỉ truyền đạt kiến thức, trái tim người thầy phải đủ lớn để khai mở tình yêu thương trong học trò. Đó mới là môn đáng học nhất.