Toàn cảnh dự án đường hơn 570 tỷ chậm tiến độ vì vướng mặt bằng. Clip: Hoài Nam.
Năm 2021, UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt Dự án xây dựng đường Hàm Nghi kéo dài. Theo hồ sơ đầu tư, dự án có chiều dài 3,3 km với điểm đầu khớp nối Quốc lộ 1 tuyến tránh thành phố Hà Tĩnh qua xã Thạch Đài, điểm cuối kết nối vào tuyến nhánh Quốc lộ 8C qua xã Thạch Xuân (huyện Thạch Hà).
Dự án có tổng mức đầu tư 575 tỷ đồng, do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh Hà Tĩnh làm chủ đầu tư. Đơn vị chịu trách nhiệm thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng là Trung tâm Phát triển quỹ đất và kỹ thuật địa chính thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh. Tiến độ dự án được thực hiện từ năm 2022-2024 phải hoàn thiện.
Theo phạm vi GPMB được phê duyệt, dự án ảnh hưởng đến đất đai, nhà cửa, công trình vật kiến trúc của 314 hộ thuộc 8 thôn ở xã Thạch Đài (huyện Thạch Hà) với tổng diện tích trong phạm vi giải phóng mặt bằng là 21,13 ha. Trong đó, 137 hộ bị ảnh hưởng đất ở, 177 hộ bị ảnh hưởng đất sản xuất nông nghiệp. Theo quyết định phê duyệt, chi phí bồi thường hỗ trợ tái định cư là gần 259 tỷ đồng.
Dự án đường Hàm Nghi kéo dài đang bị tắc nghẽn do vướng mặt bằng.
Ghi nhận tại công trường dự án, do chưa hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng nên công trình thi công dang dở, việc trải thảm được thực hiện đến đoạn đường đã giải phóng mặt bằng. Đoạn đường bị ách tắc khoảng gần 2 km, chưa thông tuyến do vướng mắc mặt bằng của hơn 100 hộ dân.
Một số hộ dân nằm trong diện tái định cư cho biết do giá đền bù đưa ra chưa hợp lý nên họ chưa thống nhất bàn giao mặt bằng. Mặt khác vị trí tái định cư chưa hoàn thiện, nên người dân không chấp thuận.
Theo báo cáo mới nhất của Trung tâm Phát triển quỹ đất và kỹ thuật địa chính thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hà Tĩnh, diện tích đất nông nghiệp đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ 4 đợt cho 171 hộ với tổng giá trị gần 19 tỷ đồng, diện tích thu hồi 13,34 ha. Hiện nay đã bàn giao 100% mặt bằng cho đơn vị thi công dự án.
Đối với đất ở, đất vườn, đến nay việc kiểm đếm đất đai, nhà cửa, tài sản, cây cối cơ bản đã hoàn thành. Hiện đã phê duyệt phương án và chi trả tiền cho 9 hộ (thuộc khu vực nút giao đầu tuyến với đường tránh thành phố Hà Tĩnh). Đối với các hộ còn lại đã xây dựng phương án giá đất cụ thể trình UBND huyện Thạch Hà thẩm định, phê duyệt.
Gấp rút làm khu tái định cư
Trao đổi với Tiền Phong, ông Hồ Nhật Lệ - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất và kỹ thuật địa chính Hà Tĩnh - cho hay do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng nên hiện dự án đường Hàm Nghi kéo dài chưa thể hoàn thiện theo kế hoạch trong năm 2024.
Theo ông Lệ, hiện tại vướng mắc, khó khăn nhất trong giải phóng mặt bằng là khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Ngành chức năng đang đốc thúc thực hiện xây dựng 2 khu tái định cư. Nếu chỉ tính phạm vi giải phóng mặt bằng tuyến chính (không bao gồm các hạng mục đường gom) thì dự án ảnh hưởng đến 136 thửa đất ở, ước tính cần bố trí khoảng 100 lô đất tái định cư.
Cũng theo ông Lệ, đối với một dự án phải giải phóng mặt bằng, bồi thường, xây dựng khu tái định cư như dự án đường Hàm Nghi kéo dài mà phê duyệt tiến độ chỉ 2 năm là quá ngắn. Vì thế khó đáp ứng được tiến độ vì trong quá trình thực hiện cần qua nhiều bước.
Trung tâm Phát triển quỹ đất và kỹ thuật địa chính Hà Tĩnh cũng đưa ra nhiều nguyên nhân vướng mắc, cụ thể sau khi triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng phần đất ở, các hộ dân bị ảnh hưởng không đồng ý với phạm vi GPMB, không phối hợp thực hiện công tác kiểm kê đất đai, tài sản.
Ngoài ra một số chính sách liên quan đến công tác bồi thường, GPMB và tái định cư có sự thay đổi nên cần phải cập nhật, bổ sung các quy định mới để đảm bảo quyền lợi cho người có đất thu hồi. Bên cạnh đó, các quy định chính sách bồi thường, hỗ trợ đối với đất vườn, đất ở đang có vướng mắc dẫn đến việc người dân không đồng thuận, khó khăn trong quá trình thực hiện.
Về việc xây dựng khu tái định cư, theo ông Hồ Nhật Lệ, từ tháng 11/2023, Trung tâm Phát triển quỹ đất và kỹ thuật địa chính Hà Tĩnh đã có tờ trình gửi Sở Xây dựng thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, phải qua nhiều trình tự, thủ tục, có ý kiến của sở, ngành liên quan nên đến nay, dự án tái định cư vẫn đang chờ UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt.
Dự kiến sau khi hoàn thành công tác bồi thường, GPMB các khu định cư sẽ bắt đầu thi công vào cuối tháng 7/2025 dự kiến thời gian thi công 12 tháng.
“Vì những khó khăn, vướng mắc đó, phương án kế hoạch đặt ra chậm nhất đến 30/12/2025 đơn vị phải hoàn thành bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công thực hiện dự án”, ông Lệ cho hay.