 |
| PGS, TS Trần Xuân Thu, Tổng Thư ký Hội nạn nhân chất độc da cam/dioxin VN (VAVA) (thứ hai từ trái sang) và các nạn nhân chất độc da cam tham dự phiên tranh tụng tại tòa án Mỹ |
Theo ông Thu, phiên tranh tụng trước tòa và các chuyến đi vận động dư luận tại 6 thành phố của Mỹ của đoàn nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đã đạt được nhiều thành công.
Theo đó, trong vòng 20 ngày đi từ phía Tây đến phía Đông nước Mỹ, đoàn các nạn nhân chất độc da cam VN - gồm ông Nguyễn Quý (Hải Phòng), bà Nguyễn Thị Hồng (Đồng Nai), ông Võ Thanh Hải (Thừa Thiên Huế) và anh Nguyễn Mười (Thừa Thiên Huế)- đã tham dự phiên tranh tụng trước tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ đồng thời có hơn 20 cuộc tiếp xúc, vận động người dân Mỹ ủng hộ vụ kiện các Cty hóa chất Mỹ của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.
Điểm thành công lớn trong chuyến đi lần này, theo ông Thu, là vấn đề chất độc da cam và hậu quả của cuộc chiến tranh này đã được các luật sư, thẩm phán tại phiên tòa Phúc thẩm nhìn nhận. Phiên tòa đã có sự tham dự của khoảng 130 người và phần lớn những người tham dự đều ủng hộ nguyên đơn.
Tại phiên tranh tụng, đại diện bên nguyên (các luật sư đại diện cho các nạn nhân chất độc da cam) đã đưa ra những lý lẽ lên án bên bị (các Cty hóa chất Mỹ) đã vi phạm công ước quốc tế. Theo đó, bị đơn đã biết rõ độc hại nhưng cố tình che giấu để bán cho quân đội Mỹ. Điều này đã vi phạm luật và các Cty phải có trách nhiệm bồi thường cho các nạn nhân.
Trước lý lẽ của bên nguyên, các luật sư bảo vệ quyền lợi cho các Cty hóa chất Mỹ cho rằng thân chủ của họ không có ý định làm nhiễm độc mà chỉ bán các chất diệt cỏ nên không vi phạm luật. Việc sử dụng các chất này là quyền của Tổng thống Mỹ và toà án không nên can thiệp vào quyền của hành pháp.
Trong cuộc tiếp xúc với đoàn, Hạ nghị sĩ rất có uy tín tại Quốc hội Mỹ là ông Mc Dermott đã khẳng định: “Hậu quả của chất độc da cam đối với sức khỏe nạn nhân đã rõ, không có ai nghi ngờ điều đó. Tiếc rằng có một số người phủ nhận hậu quả này. Phải đối xử công bằng và có đạo lý đối với các nạn nhân”.
Cũng theo đại diện của VAVA, hình ảnh các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đang phải chịu những nỗi đau về thể xác và cả tinh thần đã gây ấn tượng đối với Hội đồng Thẩm phán.
Tại những cuộc vận động công luận Mỹ về hậu quả của cuộc chiến tranh hóa học, không ít người dân Mỹ phải bật khóc khi nhìn thấy hình ảnh bà Nguyễn Thị Hồng- đang mang trong mình bệnh ung thư gan, ung thư vú di căn xương, rối loạn đông máu, giãn tĩnh mạch chi, chân tay lở loét do nhiễm độc, đi lại rất khó khăn- vượt hàng nghìn dặm xa xôi để đòi các Cty hóa chất Mỹ phải có trách nhiệm với những gì mà họ đã gây ra trong quá khứ.
Nhiều cựu chiến binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam khi tiếp xúc với đoàn cũng bày tỏ ân hận về việc đã gây ra hậu quả này cho người dân Việt Nam và mong muốn Chính phủ, đặc biệt là các công ty hóa chất sản xuất Mỹ cần có những biện pháp và hành động cụ thể đền bù sức khỏe cho các nạn nhân Việt Nam.
Ông Thu cũng cho biết, theo nhận định của các luật sư bên nguyên, tại phiên điều trần, thẩm phán có biểu hiện thiên vị bị đơn. Dự kiến phán quyết của tòa án về việc có đưa vụ kiện này trở lại hay không sẽ được đưa ra trong vòng ít nhất 3 tháng nữa, thậm chí có thể kéo dài hơn 1 năm.
Tuy nhiên, các luật sư cũng nhận định nhiều khả năng tòa sẽ đưa ra phán quyết sớm, vì tại phiên điều trần, ba vị thẩm phán chứng tỏ đã nghiên cứu kỹ vụ kiện, nội dung tranh tụng tập trung vào chủ đề chính và không tản mạn.
Cũng theo ông Thu, VAVA sẽ tiếp tục theo đuổi vụ kiện đến cùng. Trong thời gian tới Hội sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc vận động dư luận ủng hộ cho vụ kiện của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.
