THỨ BẢY 29/3/2025 SÕ 88 0977.456.112 Sẽ đàm phán hiệp định thương mại ưu đãi giữa Việt Nam và Mercosur Cảnh sát và chó nghiệp vụ tìm nạn nhân tại tòa nhà ở thủ đô Bangkok (Thái Lan) đổ sập sau trận động đất tại Myanmar ngày 28/3 ẢNH: REUTERS VIỆT NAM RUNG LẮC TRANG 10 NHỮNG CHUYẾN XE THAN NHỚ ĐỜI TRANG 16 PHÁT TRIỂN QUAN HỆ ĐỐI TÁC CHIẾN LƯỢC NGÀY CÀNG HIỆU QUẢ ĐỘNG ĐẤT 7,7 ĐỘ Ở MYANMAR: TRANG 6 TRANG 2 TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM GẶP MẶT CÁC LÃO THÀNH CÁCH MẠNG Chuyên gia lý giải nguyên nhân TRANG 3 TRANG 4 + 5 Phá “cục máu đông” để cất cánh Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thÕng Brazil Luiz Inácio Lula da Silva ẢNH: TTXVN Khi học phí là “cần câu cơm” của các trường ẨN SỐ CHẤT LƯỢNG CAO TRONG TRƯỜNG ĐH ĐÒN BẨY CHO MỘT VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG VIỆT NAM-BRAZIL: TRANG 14 + 15 Điều đặc biệt ở Tiền Phong Marathon 2025 ĐỊA GIỚI HÀNH CHÍNH 4.0: XÓA MỜ KHOẢNG CÁCH ĐỊA LÍ Nạn nhân cơn địa chấn ở Myanmar ẢNH: GETTY Chuỗi hoạt động giàu ý nghĩa tại Quảng Trị
2 THỜI SỰ n Thứ Bảy n Ngày 29/3/2025 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3. ÑT: (028) 3848 4366, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Bacé Trung Bo:ä 21 Ho à Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. ÑT: (0292)3823823, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ va ø Nam Trung Boä : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê , ÑT: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Bacé Bo:ä 243 Ngoâ Quyenà , TP Laoø Cai, tænh Laoø Cai. ÑT: 0904938689, E-mail: vptaybacbotp@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Ñonâ g Bacé Bo:ä 18 Le â Thanh Nghò, phöônø g Honà g Ha,ø TP Ha ï Long, tænh Quanû g Ninh; E-mail: bandongbac@baotienphong.com.vn n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH MTV in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, Cty TNHH MTV in Quanâ ñoiä 2, TPHCM Tại chương trình ở Đà Nẵng, sau khi lắng nghe hàng loạt ý kiến chia sẻ của các cán bộ lão thành, anh hùng lực lượng vũ trang…, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết rất xúc động trước những ý kiến đầy tâm huyết vì nhân dân, vì đất nước của các đại biểu. Tổng Bí thư cho biết, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội 13 đến nay, chúng ta đã vượt qua rất nhiều khó khăn, thử thách để giữ bình yên, xây dựng và phát triển đất nước. Nhờ bản lĩnh chính trị, nhờ sự đoàn kết thống nhất của Ban chấp hành Trung ương Đảng, sự nỗ lực của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân, chúng ta đã hoàn thành cơ bản những mục tiêu của Nghị quyết Đại hội 13 đề ra. Tổng Bí thư cũng cho biết, kể từ hội nghị Trung ương 10 Khóa 13 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, trực tiếp là Bộ chính trị, Ban Bí thư, Đảng ta đã thực sự thống nhất về ý chí và hành động, tất cả vì mục tiêu chung của Đảng, của đất nước, của dân tộc với khát vọng lớn, tầm nhìn xa, tư duy đổi mới, sát thực tiễn. Trung ương cũng đã đưa ra nhiều quyết sách mang tính cách mạng, đột phá, tạo nền tảng để đưa đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới với mục tiêu cao nhất là giữ vững hòa bình, ổn định của đất nước. Đó là tăng trưởng phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao mọi mặt đời sống của nhân dân. Trong 6 tháng vừa qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư cũng đã tổ chức 28 phiên họp để giải quyết hàng trăm nội dung công tác trong chương trình toàn khóa... “TINH - GỌN - MẠNH - HIỆU NĂNG - HIỆU LỰC - HIỆU QUẢ” Về việc sắp xếp bộ máy tổ chức của hệ thống chính trị “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, Tổng Bí thư khẳng định, trên cơ sở tổng kết Nghị quyết 18 với tinh thần quyết liệt khẩn trương, “vừa chạy vừa xếp hàng”, không cầu toàn nhưng cũng không nóng vội, không được để gián đoạn công việc và mô hình tổ chức mới phải tốt hơn, hiệu quả hơn mô hình cũ với những bước đi, lộ trình được thực hiện bài bản, đảm bảo giữ đúng nguyên tắc, điều lệ của Đảng, quy định, định hướng theo chỉ đạo của Trung ương. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã được thực hiện mạnh mẽ, triệt để và khoa học, nhân văn, làm từ trên xuống dưới với phương châm Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng… Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, thời gian qua, các cơ quan, ban ngành Trung ương, Chính phủ, Quốc hội và các tổ chức chính trị - xã hội Trung ương cũng đã đi đầu nêu gương khẩn trương triển khai rà soát, hoàn thiện các chức năng nhiệm vụ, sắp xếp đầu mối bên trong theo đúng tinh thần “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”. Chính phủ cũng đã khẩn trương ban hành các chính sách để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cán bộ đảng viên, công chức, viên chức, người lao động, góp phần giải tỏa tâm tư, tạo thuận lợi trong quá trình sắp xếp. Trong khi đó, các địa phương cũng đã tích cực chủ động tổng kết, nghiên cứu và đề xuất các phương án tinh gọn, kết thúc hoạt động sáp nhập, hợp nhất các cơ quan theo chỉ đạo của Trung ương. Các nội dung đều nhằm tổ chức lại không gian phát triển kinh tế - xã hội để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng với tầm nhìn đến năm 2045 - 2050 và xa hơn nữa. Dự kiến sẽ cơ cấu lại hệ thống tổ chức bộ máy hành chính gồm ba cấp, đó là cấp trung ương, cấp tỉnh, thành phố và xã, phường… Theo tính toán ban đầu, sẽ có khoảng 34 tỉnh, thành phố trên cơ sở sắp xếp lại 63 địa phương hiện nay. Cùng với đó, kết thúc hoạt động của tổ chức chính quyền cấp huyện và sẽ tổ chức khoảng 5.000 xã, phường. “Cơ cấu tổ chức này sẽ hướng đến mục tiêu chính quyền, cán bộ phải gần dân hơn, sát dân hơn, phục vụ nhân dân tốt hơn. Chính quyền phải chủ động tiếp cận được với người dân… Tạo không gian phát triển kinh tế - xã hội từng khu vực, từng vùng để đất nước ta sớm được phồn vinh, đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao. Đây cũng là một những công việc rất mới trong tư duy, trong chỉ đạo”, Tổng Bí thư nhấn mạnh. Trên thế giới, trên 80% các nước đang áp dụng mô hình chính quyền ba cấp, còn lại là các nước thực hiện chính quyền 4 cấp như chúng ta. Giờ đây, phải tổ chức sắp xếp bộ máy để sát với dân, giải quyết mọi thủ tục của dân. Vừa qua, Công an kết thúc hoạt động cấp huyện, phân công về công an xã, mọi thủ tục làm ở cấp xã, phường. Nhân dân rất phấn khởi, các thủ tục được giải quyết nhanh… “Mục tiêu cuối cùng và là yêu cầu cao nhất là phải giải quyết được các yêu cầu của người dân. Để sắp xếp bộ máy nhà nước, tinh gọn bộ máy với tinh thần này, không chỉ làm một lần là xong. Tới đây, Trung ương sẽ họp bàn về sắp xếp các đơn vị hành chính, cân nhắc điều chỉnh địa giới hành chính gắn với điều chỉnh không gian kinh tế, phân công phân cấp, điều chỉnh về phân bổ và kết hợp các nguồn lực kinh tế, kiên quyết xóa bỏ cấp trung gian. Mục tiêu cao nhất là mở rộng không gian cho phát triển cho cộng đồng doanh nghiệp và người dân, tăng cường nguồn lực của đất nước và của địa phương, khai thác tối đa tiềm năng phát triển và phát huy cao độ tính tự chủ, tự lực tự cường của mỗi địa phương, thế mạnh của mỗi địa phương”, Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu. Đồng thời, sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ và sắp xếp tinh gọn tổ chức bên trong của các cơ quan, đơn vị, tổ chức gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ và ngang tầm với những chuyển đổi mang tính cách mạng có số lượng phù hợp, có chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của nhiệm vụ phát triển của đất nước. Đặc biệt phải quan tâm đến phát triển của khoa học công nghệ trong quản lý, quản trị bộ máy nhà nước… PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG, TIÊU CỰC ĐI VÀO BÀI BẢN, CÓ CHIỀU SÂU Về công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực vẫn được triển khai một cách quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, bài bản, đi vào chiều sâu, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Trung ương Đảng đã bổ sung nội hàm chống lãng phí để tạo ra một bộ ba cần loại bỏ là: tham nhũng, lãng phí và tiêu cực. Quyết định này đã tạo ra sức răn đe và cảnh tỉnh rất lớn, nhiệm vụ đó được tiến hành kiên quyết, kiên trì trong thời gian tới. Lãng phí hiện là vấn đề rất đáng báo động. Trên khía cạnh nào đó, lãng phí còn gây tổn thất cao hơn cả tham nhũng, tiêu cực. Tổng Bí thư cho biết, theo báo cáo của Bộ Công an, tính tới tháng 4/2024, cả nước còn tồn đọng khoảng 2.800 công trình, dự án chậm hoặc không đưa được vào sử dụng có nguy cơ gây lãng phí… Nguồn lực đất đai để lãng phí là điều không thể chấp nhận được. Nếu xử lý tốt những vấn đề này thì sẽ có nguồn lực rất lớn để phát triển đất nước, phát triển kinh tế - xã hội. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực sẽ tiếp tục được Đảng ta tiến hành với tinh thần quyết tâm, quyết liệt, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Trong thời gian tới, đặc biệt trong quá trình tổ chức đại hội Đảng các cấp, cơ cấu lại hệ thống hành chính, sắp xếp lại tổ chức cán bộ, di dời trụ sở cơ quan, không tổ chức cấp huyện, tổ chức lại cấp xã có thể xuất hiện tình trạng “đục nước béo cò”, “tranh tối tranh sáng” để xảy ra tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Do vậy, ngoài trách nhiệm chủ yếu của hệ thống chính trị, của Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực từ Trung ương đến cấp tỉnh, rất mong các cán bộ lão thành và nhân dân vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa trong công cuộc đấu tranh này, Tổng Bí thư Tô Lâm nói. NGUYỄN THÀNH Chiều 28/3, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo Đảng, Nhà nước gặp mặt hơn 250 cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Trung - Tây Nguyên. Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực sẽ tiếp tục được Đảng ta tiến hành với tinh thần quyết tâm, quyết liệt, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các đoàn đại biểu của từng địa phương ẢNH: NGUYỄN THÀNH Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt các lão thành cách mạng
Chiều 28/3, một trận động đất mạnh 7,3 độ (theo Viện Vật lý địa cầu) hoặc 7,7 độ (theo Cục Khảo sát địa chất Mỹ) xảy ra ở miền Trung Myanmar, khiến nhiều người chết, bị thương, nhiều công trình ở Myanmar và Thái Lan bị hư hại. Bộ Ngoại giao cho biết đã chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam tại Thái Lan và Myanmar nhanh chóng nắm bắt thông tin về tình hình của công dân Việt Nam. Theo thông tin sơ bộ từ các cơ quan đại diện Việt Nam tại Myanmar và Thái Lan, cho đến nay, chưa ghi nhận thông tin người Việt Nam bị ảnh hưởng do trận động đất gây ra. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện Việt Nam tại Myanmar và Thái Lan tiếp tục giữ liên hệ chặt chẽ với các cơ quan chức năng sở tại, các đầu mối cộng đồng người Việt Nam tại các địa phương bị động đất để theo dõi sát tình hình; sẵn sàng triển khai các phương án bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết; khuyến cáo người dân theo dõi sát các thông báo và tuân thủ hướng dẫn của chính quyền sở tại đề phòng dư chấn động đất trong 24 giờ tiếp theo. Trận động đất xảy ra ở miền trung Myanmar, nhưng các cơn chấn động lan sang các quốc gia lân cận như Thái Lan, Việt Nam và Trung Quốc. Chính quyền Myanmar chưa đưa ra thông tin chính thức về thiệt hại, nhưng các quan chức cho biết, một trong những bệnh viện lớn nhất ở thủ đô Naypyidaw đã tiếp nhận hàng loạt trường hợp thương vong. Tâm chấn của trận động đất cách thành phố Mandalay của Myanmar khoảng 17,2 km, ở độ sâu tương đối nông là 10 km. Chính quyền quân sự Myanmar đã kêu gọi viện trợ nhân đạo quốc tế và tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Thủ đô Bangkok của Thái Lan đã được tuyên bố là khu vực thảm họa sau trận động đất. Tại Bangkok, hàng trăm người chạy ra đường khi các tòa nhà rung chuyển, trong khi hàng chục công nhân mắc kẹt khi một tòa nhà cao tầng đang xây dựng đổ sập, ít nhất 3 người được xác nhận là đã tử vong. Công dân Việt Nam cần giúp đỡ có thể liên hệ với các cơ quan đại diện Việt Nam tại Myanmar và Thái Lan, Tổng đài bảo hộ công dân của Bộ Ngoại giao theo số điện thoại: - Đại sứ quán Việt Nam tại Myanmar: +95 966088 8998, email: vnembmyr2012@gmail.com - Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan: +66898966653, email: vnemb.th@mofa.gov.vn - Tổng đài bảo hộ công dân của Bộ Ngoại giao Việt Nam: +84.981.84.84.84. THU LOAN 3 n Thứ Bảy n Ngày 29/3/2025 THỜI SỰ RUNG CHẤN TẠI HÀ NỘI, TPHCM VÀ CÁC TỈNH LÂN CẬN Tại Hà Nội, người dân tại các quận Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông, Thanh Trì đã báo cáo về hiện tượng rung lắc rõ rệt. Đặc biệt, cơ quan chức năng ghi nhận các chung cư cao tầng như Vinaconex, Kim Văn-Kim Lũ đã xảy ra rung lắc liên tiếp 2-5 lần. Chị Nguyễn Thị Mai, một người dân sinh sống tại khu Kim VănKim Lũ, cho biết lúc đang lơ mơ ngủ thì bất ngờ nhận thấy rung lắc. “Ban đầu, tôi nghĩ mình chóng mặt, nhưng sau đó thấy bóng đèn, cả tòa nhà đều dao động. Quá hoang mang, tôi chạy ngay ra ngoài”, chị Mai kể lại. Nhiều người dân cũng cho biết đã trải qua cảm giác rung chấn kéo dài 3-5 phút. Ngay sau đó, thông tin về rung chấn nhanh chóng lan trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Zalo. Tại quận Hà Đông, chị Linh kể: “Lúc 13h18, tôi đang xem tivi thì cảm nhận nhà rung chuyển, giàn phơi quần áo ngoài ban công đung đưa mạnh. Một lúc sau, tôi còn thấy chóng mặt như bị tụt huyết áp”. Tại TPHCM, những quận trung tâm như Quận 1, Quận 3, Quận 7, Quận Bình Thạnh đã chứng kiến tình trạng tòa nhà rung lắc, đồ đạc dịch chuyển. Nhiều nhân viên văn phòng hoảng loạn, đồng loạt chạy xuống đường để tránh nạn. Chị Thúy Liên (Quận 1) kể: “Tôi làm việc tầng cao, khi tốc độ rung lắc tăng lên, tôi và đồng nghiệp chỉ biết kéo nhau chạy xuống đường. Xuống đường thì thấy người dân từ các tòa nhà khác cũng đã đổ ra”. Các tỉnh lân cận như Bình Dương, Tiền Giang cũng báo cáo về rung chấn. Chị Hồng Huế (thành phố Thuận An, Bình Dương) chia sẻ: “Tôi đang ngủ thì cảm thấy người rung rung, tưởng là bị chóng mặt. Mở mắt ra thì thấy bể cá lắc lư, nước tràn ra ngoài”. Tại Tiền Giang, anh Duy Thuận mô tả: “Mương nước trong vườn nhà tôi dùng để tưới tiêu, mà rung lắc tạo gợn sóng như ở biển. Cây cối trong vườn cũng rung mạnh”. CHUYÊN GIA LÝ GIẢI NGUYÊN NHÂN RUNG CHẤN Theo chuyên gia Nguyễn Xuân Anh (Viện trưởng Viện Các khoa học Trái đất), trận động đất 7,3 độ tại Myanmar xảy ra ở độ sâu 10km. Điều này khiến rung chấn lan rộng đến nhiều khu vực lân cận, trong đó có Việt Nam. PGS.TS Cao Đình Triều, nguyên Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, cũng nhấn mạnh rằng các khu vực có nền địa chất yếu hoặc các tòa nhà cao tầng sẽ có cảm giác rung chấn rõ rệt hơn. Các nhà khoa học quốc tế xác nhận rằng trận động đất này xảy ra do hoạt động của đới đứt gãy Sagaing - một trong những đứt gãy địa chất lớn nhất khu vực Đông Nam Á, kéo dài 1.000km từ biển Andaman qua miền trung Myanmar. Bên cạnh đó, Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Địa chất Đức (GFZ) cũng ghi nhận rằng vào khoảng 12 phút sau trận động đất đầu tiên mạnh 7,7 độ, Myanmar tiếp tục hứng chịu một trận động đất thứ hai mạnh 6,4 độ ở phía nam, làm gia tăng mức độ ảnh hưởng của rung chấn. Hiện tại, Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần Việt Nam vẫn đang theo dõi sát sao tình hình và các dư chấn có thể xảy ra trong thời gian tới. Myanmar là quốc gia có lịch sử chịu ảnh hưởng của nhiều trận động đất mạnh. Năm 2012, một trận động đất 6,8 độ tại khu vực Mandalay đã gây thiệt hại lớn. Năm 2016, một trận động đất mạnh 6,8 độ khác xảy ra gần Bagan, làm rung chuyển nhiều ngôi đền cổ. Tuy nhiên, trận động đất ngày 28/3/2024 là trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận tại Myanmar. Với độ lớn 7,3-7,7 (theo các cơ quan khảo sát khác nhau), nó có cường độ chỉ nhỏ hơn một chút so với trận động đất 7,9 độ xảy ra tại Tứ Xuyên, Trung Quốc năm 2008 - một thảm họa đã cướp đi sinh mạng của hơn 70.000 người. PGS.TS Cao Đình Triều nhận định: “Sau trận động đất chính, sẽ còn nhiều dư chấn nhỏ xảy ra theo quy luật tự nhiên của động đất. Người dân cần thận trọng và sẵn sàng ứng phó nếu có thêm rung chấn”. Trận động đất này là lời nhắc nhở về nguy cơ động đất ở Đông Nam Á, đặc biệt là các nước nằm trên rìa mảng kiến tạo lớn như Myanmar, Việt Nam, Indonesia. Người dân cần nâng cao nhận thức về phòng chống động đất để giảm thiểu thiệt hại và bảo đảm an toàn khi có tình huống xảy ra. PV (Tổng hợp) Vào lúc 13h20 ngày 28/3, trận động đất có độ lớn 7,7 xảy ra tại Myanmar gây ra các rung chấn lan rộng, kéo dài trong vài phút và được người dân Việt Nam, đặc biệt là tại Hà Nội và TPHCM, cảm nhận rõ ràng. Đây là một trong những trận động đất mạnh nhất từng ghi nhận ở Myanmar, với sức ảnh hưởng lan rộng tới nhiều quốc gia trong khu vực. Nhiều người ở TPHCM cảm nhận được rung lắc bởi động đất ĐỘNG ĐẤT 7,7 ĐỘ Ở MYANMAR: Nắm bắt tình hình người Việt ở Myanmar và Thái Lan Chính quyền quân sự Myanmar ban bố tình trạng khẩn cấp tại 6 vùng sau trận động đất mạnh 7,7 độ xảy ra ở miền trung nước này, khiến nhiều công trình đổ sập và gây thương vong. Hiện trường vụ sập nhà ở Bangkok ẢNH: AP Mỹ nói Myanmar hứng hai trận động đất cách nhau 12 phút Một trận động đất mạnh 7,7 độ đã làm rung chuyển Myanmar lúc 13h20 hôm nay (28/3), theo Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Địa chất Đức GFZ. Tâm chấn, nằm ở độ sâu 10,0 km, ban đầu được xác định ở vĩ độ 21,90 độ bắc và kinh độ 95,65 độ đông. Trong khi đó, báo cáo sơ bộ từ các chuyên gia địa chất Mỹ cho biết, đã có hai trận động đất được ghi nhận ở Myanmar. Trận đầu tiên mạnh 7,7 độ, xảy ra gần Sagaing vào khoảng 13h20, theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ. Nối tiếp là trận động đất mạnh 6,4 độ, xảy ra 12 phút sau đó ở phía nam. Khuyến nghị của cơ quan chức năng Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân: n Bình tĩnh khi xảy ra rung chấn, không chen lấn khi di chuyển ra khỏi nhà hoặc tòa nhà cao tầng. n Tìm nơi trú ẩn an toàn như gầm bàn chắc chắn, tránh xa cửa kính và vật dễ đổ. n Theo dõi thông tin chính thức từ cơ quan chức năng để cập nhật tình hình và hướng dẫn an toàn. n Chuẩn bị các vật dụng thiết yếu như đèn pin, nước uống, radio để phòng trường hợp cần sơ tán. Theo quy định, Ủy ban nhân dân các cấp khi nhận được tin động đất phải ngay lập tức thông báo đến người dân, tổ chức sơ tán nếu cần thiết và đảm bảo an ninh trật tự khu vực. Việt Nam rung lắc
Thứ nhất, rào cản lớn nhất hiện nay là thể chế. Cho đến nay, mặc dù đã hoàn thiện thể chế với quan điểm cạnh tranh bình đẳng ở mọi loại hình kinh tế nhưng nhìn kĩ, thấy rằng kinh tế nhà nước vẫn là chủ đạo, kinh tế tư nhân ở đâu đó phía sau. Quan điểm tổng thể là bình đẳng giữa các loại hình kinh tế nhưng thực tế không phải. Rào cản thứ hai liên quan đến cơ chế phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam có nhiều yếu tố không thuận buồm xuôi gió. Có thể bắt nguồn từ đầu vào của kinh tế tư nhân như khả năng tiếp cận đất đai, tiếp cận vốn, tiếp cận lao động, cơ chế chính sách. Theo ông Lạng, kinh tế tư nhân muốn tiếp cận những nội dung này phải thông qua trung gian, thông qua tập đoàn kinh tế nhà nước, thông qua cơ quan khác vì tiếp cận trực tiếp không dễ dàng (chỉ vài tập đoàn lớn tiếp cận được). Động lực phát triển kinh tế tư nhân không được khơi thông, đôi khi còn tạo điều kiện để hình thành các nhóm lợi ích làm cho môi trường kinh doanh trở nên phức tạp, thiếu minh bạch. “Chúng ta đã cải cách nhưng chi phí môi trường cạnh tranh vẫn rất cao, đặc biệt còn liên quan đến hành xử khác nhau giữa các địa phương với doanh nghiệp tư nhân. Địa phương có chính sách phát triển rộng mở như TPHCM, khác với một số tỉnh miền Trung, miền Bắc… nên các doanh nghiệp tư nhân cảm thấy không đồng nhất trong chính sách”, ông Lạng chia sẻ. Theo ông Lạng, tại Việt Nam, doanh nghiệp tư nhân quy mô không lớn, khả năng sáng tạo không mạnh, Vì thiếu động lực, văn hóa kinh doanh phải ẩn mình… nên họ có lo lắng bất an về môi trường đầu tư. Những lo lắng bắt nguồn từ việc nếu phát triển mạnh có khi lại thu hút sự quan tâm của cơ quan chức năng, lại phải chi nhiều, rồi trách nhiệm xã hội cũng lớn, họ phải làm việc với rất nhiều đầu mối, phần còn lại của họ không thỏa đáng. Do đó, thể chế vẫn cần hoàn thiện. Ngoài ra kinh tế tư nhân còn đối mặt với vấn đề cạnh tranh với các doanh nghiệp FDI có nguồn lực lớn, lấn át. Đây là 4 n Thứ Bảy n Ngày 29/3/2025 Chia sẻ với PV Tiền Phong, PGS. TS Nguyễn Thường Lạng (ảnh), giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Trường Kinh doanh, ĐH Kinh tế Quốc dân), cho rằng, kinh tế tư nhân so với năm đầu đổi mới đã tháo gỡ được rất nhiều khó khăn, rào cản. Tuy nhiên, hiện còn tồn tại một số rào cản khiến kinh tế tư nhân chưa phát triển được như mong muốn. KINH TẾ TÌM ĐỘNG LỰC CỦA NỀN KINH TẾ Công ty TNHH Lập Phúc (quận 7, TPHCM) chuyên sản xuất về cơ khí khuôn mẫu chính xác vốn là một xưởng cơ khí nhỏ. Bước ngoặt đến với Công ty Lập Phúc là năm 2005, DN này được vay 6 tỷ đồng từ vốn kích cầu của thành phố để phát triển sản xuất. Từ đó, ông Nguyễn Văn Trí - Giám đốc Công ty Lập Phúc mạnh dạn đầu tư máy móc, không ngừng nghiên cứu, cải tiến sản xuất, nhập dây chuyền sản xuất tự động của châu Âu đáp ứng các yêu cầu khắt khe của nhiều công ty, tập đoàn lớn trên thế giới. Công ty đã chế tạo khuôn mẫu cho rất nhiều sản phẩm, chi tiết của các thương hiệu như xe Tesla, Suzuki, Panasonic, Sanyo… với doanh thu hàng trăm tỷ đồng/năm. DN tư nhân này còn đóng ngân sách cả chục tỷ đồng/năm cho TPHCM, giải quyết việc làm cho hơn gần 200 lao động. Lập Phúc là một trong những đơn vị dẫn đầu TPHCM trong ứng dụng công nghệ cao lĩnh vực cơ khí tự động, hợp tác với nhiều trường đại học, cao đẳng đào tạo nguồn nhân lực. Chia sẻ về tiềm năng của khối kinh tế tư nhân khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu, ông Trí nói rằng, những chính sách ưu đãi thu hút FDI (DN có vốn đầu tư nước ngoài) đã khiến DN ngoại gần như “phủ sóng” mọi lĩnh vực kinh tế, nhất là trong công nghiệp hỗ trợ, song không nhiều DN Việt tham gia được trong chuỗi cung ứng. Do đó, đây là lúc sàng lọc nhà đầu tư, những lĩnh vực nào ưu tiên thu hút FDI và lĩnh vực nào ưu tiên DN trong nước phải có cơ chế khuyến khích, tạo chỗ đứng và giúp cho DN tư nhân Việt lớn mạnh, tăng doanh thu và tăng đóng góp vào ngân sách, tăng trưởng của đất nước. “Cần phải có tư duy xây dựng chính sách để DN nội, DN tư nhân trong nước lớn mạnh” - ông Trí nhấn mạnh. Bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực thực phẩm TPHCM thông tin, TPHCM hiện có hơn 500.000 DN nhưng chỉ khoảng 230.000 DN có sản xuất thực tế và có doanh thu. Trong khi đó, 400.000 hộ kinh doanh cá thể hoạt động ổn định, phát triển bền vững, đây cũng là lực lượng ít giải thể nhất. Vì vậy, bà Kim Chi kiến nghị thành phố tiếp tục có chính sách khuyến khích hộ kinh doanh cá thể chuyển lên mô hình DN. “Việc này không chỉ giúp mở rộng quy mô nền kinh tế mà còn chính thức hóa khu vực kinh tế tư nhân, tăng thu ngân sách và nâng cao năng lực cạnh tranh” - bà Chi nói. Lãnh đạo Hội Lương thực thực phẩm TPHCM khẳng định, kinh tế tư nhân chiếm gần 80% công ăn việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, hiện nay kinh tế tư nhân còn nhỏ lẻ, manh mún. Để sản xuất công nghiệp theo kịp thời đại, kỷ nguyên mới, cần phải thay đổi. Để hỗ trợ cho lĩnh vực kinh tế tư nhân phát triển, không nên phân biệt giữa kinh tế tư nhân và kinh tế nhà nước. Tuy nhiên, các chính sách cho kinh tế tư nhân đang còn thiếu, cần có các chính sách để hỗ trợ. Bên cạnh đó, cũng cần chính sách của từng địa phương để hỗ trợ kinh tế tư nhân. Với sự hỗ trợ này, kinh tế tư nhân sẽ bứt phá, góp phần thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam. Nên có chính sách miễn thuế 1-2 năm đầu, đơn giản hóa tất cả các thủ tục về thuế, hỗ trợ họ trong việc khai báo theo kinh tế số… “Khi chúng ta có lực lượng DN này, nền kinh tế sẽ có thêm sức mạnh. Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy, hàng trăm nghìn hộ kinh doanh này đang phát triển bền vững, ít giải thể hơn so với các DN thành lập sau này” - bà Chi chia sẻ. TS Trần Du Lịch ví von, TPHCM rất cần “lót ổ đại bàng, nhưng cần những cánh rừng để tạo mật cho đàn ong”. Cộng đồng DN cần sự hỗ trợ về đất đai, cơ hội làm ăn, chính sách thuận lợi... “Thành phố hiện có khoảng 5 triệu DN nhỏ. Nếu 10% trong số này phát triển lớn mạnh, sẽ có thêm 1,5 triệu đơn vị quy mô lớn, tạo sức bật cho kinh tế” - Ông Lịch nói. KHƠI THÔNG “CỤC MÁU ĐÔNG” Kinh tế tư nhân đang ngày càng phát huy vai trò động lực trong phát triển kinh tế của TPHCM. Để tiếp tục thu hút TPHCM được xem là điểm sáng cho sự phát triển mạnh mẽ của khối doanh nghiệp (DN) tư nhân. Các DN mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền, cải thiện chính sách cũng như đơn giản hóa thủ tục hành chính để vươn mình trở thành những đơn vị dẫn dắt ở các lĩnh vực, khối ngành kinh tế. TPHCM tìm cách giúp DN tư nhân “cất cánh”, phát triển kinh tế ẢNH: U.P ĐÒN BẨY CHO MỘT VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG Phá “cục máu đông” để “Chính quyền TPHCM kiên quyết thay đổi tư duy từ hành chính, công quyền sang phục vụ, xem nhân dân, cộng đồng DN là đối tượng, là nguồn lực, động lực cho sự phát triển. Đây là thông điệp xuyên suốt mà TPHCM kiên quyết thực hiện. Mong cộng đồng DN đồng hành với chính quyền TPHCM. Để TPHCM phát triển, vai trò DN, doanh nhân rất quan trọng. Mong DN an tâm, tin tưởng vào chính quyền, vào thành phố”. Chủ tịch UBND TPHCM NGUYỄN VĂN ĐƯỢC Bài 3: Cần giải pháp đột phá về thể chế
5 n Thứ Bảy n Ngày 29/3/2025 rào cản cạnh tranh. Ngoài những rào cản trên còn có rủi ro chính sách, tụt hậu… Về giải pháp, PGS Lạng đề xuất, Nhà nước cần hoàn thiện thể chế, trong đó có chiến lược phát triển kinh tế tư nhân trong giai đoạn mới, giai đoạn vươn mình để trở thành thành phần kinh tế mạnh tương đương với kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài FDI như công nghệ, quản lí, xuất khẩu, khai thác các nguồn lực phát triển, giải quyết vấn đề xã hội. Kinh tế tư nhân phải được coi là thành phần số 1 tại Việt Nam. Chiến lược 5 năm tới kinh tế tư nhân phải thay đổi cơ bản trạng thái, từ vị trí thứ 4-5 lên hàng đầu. Cần hoàn thiện thể chế để tạo điều kiện minh bạch, đơn giản, liêm chính trong kinh doanh. “Nhà nước phải đặt hàng doanh nghiệp tư nhân như đường cao tốc, chuyển đổi năng lượng… để họ có điều kiện làm ăn lớn lên, đơn hàng bé thì doanh nghiệp khó mà lớn”, ông Lạng nói. Ông lấy ví dụ thời gian qua, 200 cầu vượt nhẹ ở Hà Nội đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân lĩnh vực cơ khí phát triển. Nhà nước phải tạo đơn hàng lớn cho kinh tế tư nhân. Thậm chí có cơ chế hỗ trợ khi đặt các đơn hàng đó. Hoặc doanh nghiệp tư nhân có đơn hàng nước ngoài, Nhà nước phải có giải pháp hỗ trợ họ. NGHIÊM HUÊ KINH TẾ Ngày 18/3/2025, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị về quy định mới đối với "xe chở người 4 bánh có gắn động cơ", được nêu trong Nghị định 165/2024/ NĐ-CP ngày 26/12/2024. Khoản 2, Điều 24 của Nghị định nêu rõ: “Từ ngày 15/02/2025: Đối với xe chở người bốn bánh có gắn động cơ, chỉ tổ chức hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ khai thác tối đa 30 km/h, áp dụng cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông…”. Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, quy định này bất cập, không phù hợp với thực tế, bởi trên lãnh thổ Việt Nam hiện chưa có con đường, tuyến phố nào cắm “Biển báo tốc độ khai thác tối đa 30 km/h áp dụng cho tất cả các phương tiện tham gia giao thông”. Do đó, quy định trên đồng nghĩa với việc cấm loại xe này hoạt động, gây khó khăn lớn cho các đơn vị kinh doanh vận tải, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của hàng chục nghìn tài xế điều khiển loại xe này. Các hãng sản xuất xe 4 bánh gắn động cơ chở người đã khống chế tốc độ tối đa không quá 30 km/h ngay từ khi sản xuất, để đảm bảo an toàn. “Theo thống kê chưa đầy đủ, các đơn vị kinh doanh vận tải trên cả nước đã đầu tư và được cấp phép lưu hành từ 12.000-15.000 xe chở người 4 bánh gắn động cơ. Nếu không có giải pháp sớm tháo gỡ, khoảng 15.000 xe sẽ phải “đắp chiếu”, ước tính gây lãng phí khoảng 5.250 tỷ đồng. Điều này đi ngược lại với chủ trương về giảm phát thải khí nhà kính, trong đó có giải pháp tăng cường đầu tư phương tiện sử dụng năng lượng sạch để bảo vệ môi trường”, ông Quyền nói. XÁC MINH THÔNG TIN VỀ SỐ LƯỢNG XE Theo Lãnh đạo Vụ Vận tải - An toàn giao thông (Bộ Xây dựng), trong những cuộc họp hướng dẫn thi hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Đường bộ (ban hành ngày 31/12/2024), quy định về xe chở người 4 bánh gắn động cơ đã được thống nhất. Sau đó, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) có nhiều văn bản gửi các tỉnh, thành phố để hướng dẫn quản lý hoạt động của xe chở người 4 bánh gắn động cơ theo quy định mới. “Chúng tôi sẽ có văn bản trả lời kiến nghị của Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, nhưng cần phải xác minh thông tin về con số 12.000 - 15.000 xe chở người 4 bánh gắn động cơ đã được cấp phép lưu hành. Theo thống kê từ 35 tỉnh, thành gửi về Bộ GTVT vào tháng 5/2024, chỉ có khoảng hơn 3.000 xe đủ điều kiện hoạt động. Vì vậy, chúng tôi chưa hiểu vì sao số lượng xe có thể tăng vọt lên 12.000 - 15.000 xe sau chưa đầy 1 năm, như thống kê của Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam”, lãnh đạo Vụ Vận tải - An toàn giao thông nói. SỚM LẮP ĐẶT BIỂN BÁO TỐC ĐỘ TỐI ĐA 30KM/H Cuối tháng 2/2025, Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) - Bộ Công an có văn bản gửi các tỉnh, thành đang khai thác hoạt động của xe chở người 4 bánh gắn động cơ. Cụ thể, từ khi triển khai Luật Trật tự, An toàn giao thông 2024, Cục CSGT đã nhận được kiến nghị của một số tỉnh, thành về việc mở rộng phạm vi hoạt động của xe chở người 4 bánh có gắn động cơ, cho phép hoạt động trên các tuyến đường công cộng để tăng cường kết nối giao thông, giảm phát thải,… Tuy nhiên, đại diện Cục CSGT cho rằng, loại xe này còn nhiều bất cập, hạn chế như không có túi khí và dây đai an toàn, không có cửa (hoặc có nhưng không an toàn), có tốc độ lưu thông thấp (tối đa 30 km/h)… Không chỉ vậy, loại xe này thường xuyên vi phạm lỗi “dừng đỗ không đúng nơi quy định” và tranh giành khách với các phương tiện vận tải hành khách công cộng khác, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ùn tắc, mất trật tự, an toàn giao thông. Do đó, Cục CSGT đề nghị các tỉnh, thành tiếp tục thực hiện nghiêm túc quy định của Luật Trật tự, An toàn giao thông 2024 và Nghị định số 165/2024/NĐCP, không mở rộng phạm vi hoạt động của xe chở người 4 bánh gắn động cơ ra các tuyến giao thông công cộng. Cục CSGT cũng đề nghị các tỉnh, thành sớm lắp đặt đầy đủ biển báo quy định tốc độ tối đa 30km/h để xác định phạm vi hoạt động của loại xe này. Lãnh đạo Vụ Vận tải - An toàn giao thông cho biết, tháng 2/2025, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) đã có văn bản đề nghị các tỉnh, thành căn cứ vào tình hình thực tế để thực hiện đặt biển báo tốc độ khai thác tối đa trên các tuyến đường nhằm xác định phạm vi hoạt động với xe chở người 4 bánh gắn động cơ. Vì vậy, trong thời gian tới, loại biển báo tốc độ tối đa 30 km/h sẽ sớm được lắp đặt trên các tuyến đường phù hợp cho loại xe này lưu thông. VIỆT KHÔI cất cánh Trước tình trạng hàng nghìn xe 4 bánh gắn động cơ có thể phải “đắp chiếu”, các cơ quan chức năng cho biết, sẽ đề nghị các tỉnh, thành sớm lắp đặt biển báo tốc độ tối đa 30 km/h trên các tuyến đường để xác định phạm vi hoạt động của xe 4 bánh gắn động cơ chở người. Xe chở người 4 bánh gắn động cơ hoạt động tại khu vực quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) nguồn lực này, thành phố tiếp tục triển khai nhiều giải pháp, giúp cộng đồng DN phát huy hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, góp phần cùng thành phố đạt mục tiêu tăng trưởng 10% trong năm 2025. Theo Sở Tài chính TPHCM, thống kê tổng vốn đầu tư thực hiện trong năm 2024 trên địa bàn thành phố cho thấy, khu vực kinh tế tư nhân (gồm vốn ngoài nhà nước và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài) đang chiếm 77%, trong đó vốn đầu tư ngoài nhà nước là 67,8%, còn lại là vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. Thời gian qua, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò động lực tăng trưởng, không chỉ tạo công ăn việc làm cho người lao động, mà còn đóng góp rất lớn vào việc duy trì vai trò đầu tàu kinh tế của TPHCM. Tuy nhiên, hiện nay các DN vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Bên cạnh thị trường xuất khẩu biến động khó lường, những điểm nghẽn trong cơ chế, chính sách cũng làm giảm sức cạnh tranh của DN trên thương trường. Thậm chí, nhiều DN vẫn đang chật vật với chi phí đầu vào như cước tàu biển, nguyên vật liệu… ngày càng tăng cao. Trước tình hình đó, bà Tô Thị Kim Thoa, Trưởng phòng Phòng Doanh nghiệp, Kinh tế tập thể và tư nhân thuộc Sở Tài chính, cho biết, TPHCM luôn đồng hành tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhất là về mặt thủ tục hành chính, cải cách môi trường đầu tư, kinh doanh, giúp DN tiết giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh. Để cải thiện môi trường đầu tư, sản xuất - kinh doanh, TPHCM sẽ tận dụng hiệu quả cơ chế đặc thù tại Nghị quyết 98 và 188 về phát triển đường sắt đô thị. “Trong thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, lệ phí và tiền thuê đất để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh. Thành phố sẽ phát huy vai trò của các Tổ Công tác đặc biệt trong việc rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các công trình, dự án, khu đất trên địa bàn thành phố; nghiên cứu mô hình Tổ công tác làm việc với từng DN công nghệ lớn toàn cầu, nhà đầu tư chiến lược… Đồng thời rà soát, sửa đổi, hoàn thiện những quy định không còn phù hợp, chồng chéo, theo hướng vướng mắc ở đâu, tháo gỡ ở đó” - bà Thoa cho biết. Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TPHCM cho biết, đang triển khai các giải pháp để các tổ chức tín dụng tuân thủ quy định pháp luật, thực hiện đúng chính sách. NHNN chi nhánh TPHCM sẽ trực tiếp làm việc với các sở ngành và DN để tháo gỡ khó khăn, đồng thời đẩy mạnh kết nối giữa NH và DN thông qua việc triển khai các gói tín dụng ưu đãi cho các lĩnh vực trọng điểm như nông - lâm - sản, nhà ở xã hội, chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, cà phê… Năm 2025, ngành ngân hàng trên địa bàn TPHCM tiếp tục tổ chức thực hiện chương trình kết nối ngân hàng - DN, với lãi suất ưu đãi khoảng 4% cho vay ngắn hạn để hỗ trợ DN, mở rộng tăng trưởng tín dụng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trong đó, có 18 ngân hàng và các tổ chức tài chính trên địa bàn thành phố đăng ký gói tín dụng ưu đãi hơn 517.000 tỷ đồng. “Đặc biệt, chương trình kết nối ngân hàng - DN trong năm nay sẽ có những đổi mới. Thay vì các cấp quận, huyện chủ trì như ba năm qua, năm nay các tổ chức tín dụng sẽ trực tiếp kết nối với doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực động lực tăng trưởng” - Ông Lệnh thông tin. Tại phiên họp cuối tháng 2, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được xác định hai bài toán thành phố cần giải trong trước mắt cũng như lâu dài là giải ngân đầu tư công và tháo gỡ những “cục máu đông” của nền kinh tế, đưa các dự án vào vận hành, tạo nguồn thu. UYÊN PHƯƠNG Gỡ khó cho xe 4 bánh chở người Theo thống kê của Vụ Vận tải - An toàn giao thông, cả nước có 35 địa phương cho phép thí điểm hoạt động xe chở người 4 bánh gắn động cơ để chở khách tham quan, du lịch trong khu vực hạn chế.
Ngày 27/3, trao đổi với PV Tiền Phong, chị Lãnh Thị Hoàng Diệp, phụ huynh của cháu L.N.A, 9 tháng tuổi ở quận Ba Đình (Hà Nội) cho biết, chị rất đau lòng và bức xúc khi gửi con đến cơ sở Mầm non tư thục Vạn Phúc chưa lâu, con đã gặp tai nạn bỏng nước sôi . Chị Diệp kể, gia đình cho con nhập học tại trường từ ngày 4/3 và được nhân viên làm thủ tục tiếp nhận, phân lớp. Con đến trường bình thường đến ngày 18/3, chị nhận được điện thoại của cô giáo phụ trách lớp là cô Nguyễn Thị Thảo thông báo con bị bỏng và con được đưa đến một bệnh viện tư gần trường. Thời điểm đó, chị Diệp đang đi công tác chưa thể về ngay nên nhờ người nhà đến viện. Ngay sau khi kiểm tra ở bệnh viện tư thục, gia đình được thông báo con sẽ được chuyển đến Bệnh viện Xanh Pôn điều trị. Tại đây, bác sĩ chẩn đoán, trẻ bị bỏng tổn thương ít hơn 10% bề mặt cơ thể. Mô tả chi tiết, bỏng nước sôi 3% độ II, III vùng cổ, ngực, vai phải. Cũng theo chị Diệp, trong những ngày con điều trị tại bệnh viện, nhà trường có cắt cử 2 cô giáo thay nhau phụ trách chăm sóc con và thanh toán viện phí. Sau đó, chị Diệp cho con ra viện để đến chữa trị tại cơ sở đông y đến nay. Trong quá trình con điều trị vết thương, chị Diệp yêu cầu cơ sở giáo dục mầm non phải làm rõ nguyên nhân vì sao con gặp tai nạn thương tích tại trường đồng thời nhà trường phải có bản cam kết về việc đảm bảo trách nhiệm chữa trị cho trẻ đến khi hoàn toàn bình phục. Liên quan đến sự việc, bà Nguyễn Minh Châu, nhận là chủ cơ sở Mầm non tư thục Vạn Phúc khẳng định, có sự việc trẻ bị bỏng khi cô giáo đang pha sữa và cho đó là “không may xảy ra”. Bà Châu cho rằng, cơ sở giáo dục biết sự việc là do mất an toàn cho trẻ nên đã thiện chí cử giáo viên chăm sóc, trả hơn 10 triệu tiền viện phí và chi phí chữa trị cho trẻ. Phía nhà trường cũng đã họp và đình chỉ 2 giáo viên để xảy ra sự việc mất an toàn cho trẻ. Tuy nhiên, bà Châu cho rằng, phụ huynh yêu cầu nhà trường làm cam kết cho trẻ đi thẩm mỹ để khỏi sẹo là vô lí. “Tôi có thể mua cho con lọ chống sẹo chứ đòi đi thẩm mỹ thì thà đóng cửa trường còn hơn”, bà Châu nói. Trả lời câu hỏi của PV, sau khi sự việc xảy ra, cơ sở đã báo cáo cơ quan quản lí hay chưa? Bà Châu nói rằng: “Đây là việc rất nhỏ. Sự việc xảy ra ở trường mầm non là bình thường”. Được biết, cơ sở Mầm non Vạn Phúc có địa chỉ tại số 71, Phan Kế Bính, quận Ba Đình, Hà Nội. Cơ sở này có khoảng 40 trẻ, trẻ nhỏ nhất là 9 tháng tuổi. HÀ LINH TỰ CHỦ ĐI CÙNG VỚI TỰ THU Học phí ĐH hiện nay thực hiện theo quy định của Chính phủ tại Nghị định số 81 và Nghị định 97. Luật Giáo dục ĐH 2018 cho phép mở rộng quyền tự chủ của trường ĐH, quyền tự chủ được nới đến đâu, khung học phí được mở đến đó. Học phí không còn cào bằng giữa các trường, thậm chí giữa các ngành trong một trường. Nghị định đã mở ra nhiều trường hợp, chỉ còn quy định cứng trần học phí với chương trình chuẩn của trường ĐH công lập chưa tự chủ. Các trường chưa tự chủ có thể nới học phí đối với chương trình CLC, chương trình tiên tiến. Đối với những trường tự chủ, quyền quyết định học phí còn thoáng hơn. Ví dụ, tự chủ mức 1, mức 2 (tự chủ chi thường xuyên), trần học phí được thu cao gấp đôi đến gấp 2,5 lần trường chưa tự chủ. Với các chương trình đã được kiểm định, ngay với trường chưa tự chủ, nhà trường cũng được quyền tự xác định mức thu học phí cho chương trình đó trên cơ sở định mức kinh tế - kỹ thuật do chính trường ban hành. Do độ mở của chính sách nên các trường phát triển tối đa chương trình CLC, chương trình tiên tiến. Một cơ sở đào tạo có đến vài loại hình đào tạo, tùy điều kiện kinh tế và năng lực, sinh viên sẽ được chia vào những ô khác nhau. Trường ĐH Kinh tế (ĐH Quốc gia Hà Nội) 100% chương trình đào tạo CLC, học phí năm học 20242025 là 44 triệu đồng/năm học/ sinh viên. Sinh viên ngành Quản trị kinh doanh cho các tài năng thể thao của khóa tuyển sinh 2024 là 98 triệu đồng/khóa học. Học phí hệ liên kết ĐH Troy, Hoa Kỳ khoảng hơn 351 triệu đồng/3 năm; hệ liên kết ĐH St. Francis Hoa Kỳ khoảng hơn 358 triệu đồng/4 năm học. Năm học 2025-2026, học phí hệ ĐH chính quy là 4,6 triệu đồng/ tháng (tương đương 46 triệu đồng/ năm học). Trường ĐH Mở TPHCM công bố mức học phí năm học 2025- 2026 dự kiến đối với chương trình chuẩn từ 24-28,5 triệu đồng/ năm. Các chương trình CLC hầu hết thu học phí 46,5 triệu đồng. Riêng các ngành Khoa học máy tính, Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng, Hệ thống thông tin quản lí, Công nghệ thông tin (những ngành nóng trong thời gian gần đây), học phí lên đến 49,5 triệu đồng. Trường ĐH Bách khoa (ĐH Quốc gia TPHCM) có các chương trình đào tạo, bao gồm: 40 ngành hệ tiêu chuẩn (học phí 30 triệu đồng/năm học); 1 ngành chương trình tiên tiến, 27 ngành dạy và học bằng tiếng Anh (học phí 80 triệu đồng/năm học). Năm 2025, lần đầu tiên Trường ĐH Bách khoa có 2 ngành thuộc chương trình liên kết cử nhân kĩ thuật quốc tế, có học phí 256 triệu đồng/năm. ĐH Kinh tế Quốc dân đang đào tạo nhiều chương trình như chương trình chuẩn, chương trình CLC, chương trình tiên tiến, chương trình POHE (định hướng ứng dụng), chương trình đào tạo bằng tiếng Anh. Tại đề án tuyển sinh năm 2025 được công bố hồi tháng 1, nhà trường mới chỉ đưa ra mức học phí chương trình chuẩn khoảng 18-25 triệu đồng/năm học, chưa công bố học phí các hệ đào tạo còn lại. Năm học 2024-2025, học phí chương trình CLC của ĐH Kinh tế Quốc dân là 65 triệu đồng/năm học; học phí chương trình tiên tiến là 47 triệu đồng/năm học. Điều đáng nói, trong đề án tuyển sinh mấy năm gần đây, ĐH Kinh tế Quốc dân gần như “quên” không công bố học phí chương trình CLC, chương trình tiên tiến, chương trình POHE và chương trình dạy bằng tiếng Anh, thông tin học phí duy nhất được công khai trong đề án là chương trình chuẩn (chương trình có học phí thấp nhất, theo khung của Chính phủ đối với trường tự chủ). THIẾU ĐẦU TƯ NÊN PHẢI GIẬT GẤU VÁ VAI? Trên diễn đàn Quốc hội (kì họp thứ 8 Quốc hội khóa XV), đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (đoàn Quảng Ngãi) nêu thực tế, mức học phí cấp ĐH tại các trường tự chủ, đặc biệt hệ CLC, cao gấp đôi so với hệ đại trà. Người học luôn trong tình trạng nơm nớp lo ngại khi học phí tiếp tục leo thang, năm sau cao hơn năm trước 10%-30%. Cử tri cho rằng, việc phân luồng đào tạo không chỉ dựa vào học lực, mà còn dựa vào điều kiện kinh tế gia đình của học sinh có khả năng đáp ứng 4-5 năm ĐH hay không. Con em gia đình khó khăn khó mà theo học ĐH dù có năng lực học tập tốt. Vấn đề này cũng đã được đại biểu đề cập trước đây nhưng có ý kiến người nghèo có chính sách cho hộ nghèo, học sinh giỏi có chính sách học bổng, nhưng số này rất ít. Hiện nay, hầu hết gia đình có con em học ĐH đều khó khăn về tài chính. Tài chính luôn là bài toán khó của trường ĐH, đặc biệt khi thực hiện tự chủ. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn từng chia sẻ với phóng viên Tiền Phong, mỗi năm, ngân sách Nhà nước chi cho giáo dục ĐH khoảng 17.000 tỷ đồng (chiếm 0,27% GDP) khiến các trường khó thúc đẩy chất lượng và phát triển quy mô. Nếu tính theo số thực chi, tỉ lệ chi cho giáo dục ĐH trên GDP là 0,18%, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực và thế giới. Theo Bộ GD&ĐT, ngân sách chi thường xuyên cho giáo dục ĐH tiếp tục cắt giảm, hằng năm giảm theo lộ trình 2,5-5% gây khó khăn cho các đơn vị trong việc đảm bảo chất lượng đào tạo, đặc biệt là việc hoàn thiện chương trình đào tạo, tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị. Các khoản thu hoạt động dịch vụ giáo dục - đào tạo chủ yếu để bù đắp chi phí tạo lập nguồn thu nên cũng không còn chênh lệch nhiều để bổ sung Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp để cải tạo cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị giảng dạy,... Mặt khác, đối với các trường chưa tự chủ chi thường xuyên, mức thu học phí vẫn chưa thể thực hiện lộ trình tính đủ chi phí đào tạo do áp lực cạnh tranh trong tuyển sinh và do tăng học phí sẽ ảnh hưởng đến an sinh xã hội, nên phần lớn các trường vẫn đưa ra mức học phí chưa tính đủ chi phí, điều này cũng ảnh hưởng đến nguồn thu của đơn vị. Vậy, tăng chi phí đầu tư cho giáo dục ĐH được lấy từ đâu? Trong bối cảnh mức chi của doanh nghiệp cho các hoạt động hợp tác với trường ĐH chỉ ở mức độ vừa phải, trong khi đầu tư của Nhà nước giảm thì chỉ có thể tăng đầu tư giáo dục từ người học, đây cũng là lí do buộc các trường đại học phải tăng học phí. NGHIÊM HUÊ 6 nThứ Bảyn Ngày 29/3/2025 KHOA GIÁO Chương trình chất lượng cao (CLC) có mục tiêu ban đầu là thúc đẩy năng lực cạnh tranh của sinh viên Việt Nam trên thị trường lao động khu vực. Nhưng thực tế cho thấy đây chỉ là “cần câu cơm” của các trường đại học (ĐH) công lập bởi có cơ chế tự chủ, thu học phí cao thay vì theo mức trần do Nhà nước quy định. Học phí luôn là nỗi lo của thí sinh khi tìm hiểu thông tin tuyển sinh ĐH ẢNH: NGHIÊM HUÊ ẨN SỐ CHẤT LƯỢNG CAO TRONG TRƯỜNG ĐH Bài 2: Khi học phí là “cần câu cơm” của các trường Theo các chuyên gia, việc nở rộ các chương trình đào tạo thu học phí cao gióng lên hồi chuông báo động về tính thiếu bền vững trong tài chính giáo dục ĐH. Gánh nặng tài chính khiến nguy cơ bị bỏ lại phía sau ngày càng rõ hơn đối với học sinh, sinh viên từ các hộ gia đình có khó khăn về tài chính. Trẻ 9 tháng tuổi bị bỏng nước sôi tại cơ sở giáo dục mầm non do cô giáo sơ ý khi pha sữa nhưng chủ trường cho rằng, sự việc rất nhỏ và phụ huynh yêu cầu viết cam kết chữa trị đến khỏi hoàn toàn là vô lý. Tối 27/3, Phòng GD&ĐT quận Ba Đình đã có báo cáo gửi UBND quận và Sở GD&ĐT Hà Nội về sự việc trẻ 9 tháng tuổi bị bỏng tại cơ sở lớp mầm non độc lập Vạn Phúc. Theo báo cáo, ngay sau khi nhận được thông tin phản ánh, Phòng GD&ĐT quận phối hợp với Phòng Y tế, UBND phường Cống Vị kiểm tra, xác minh tại cơ sở để làm rõ các nội dung liên quan đến sự việc tại cơ sở lớp mầm non độc lập Vạn Phúc. Trẻ 9 tháng tuổi bị bỏng tại lớp mầm non
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==