Tiền Phong số 327

THỨ SÁU 22/11/2024 SÕ 327 0977.456.112 VIỆT NAM-MALAYSIA NÂNG CẤP QUAN HỆ ĐỐI TÁC CHIẾN LƯỢC TOÀN DIỆN TRANG 2 Tổng Bí thư Tô Lâm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại buổi họp báo ẢNH: THỐNG NHẤT/TTXVN Việt Nam nên lựa chọn công nghệ nhà máy điện hạt nhân đã được kiểm chứng (Ảnh minh họa) TÁI KHỞI ĐỘNG DỰ ÁN ĐIỆN HẠT NHÂN TRANG 4 + 5 CHUYỆN HÔM NAY XEM TIẾP TRANG 11 n PHẠM TUYÊN Lo cho tương lai Việc chọn điện hạt nhân nhằm bổ sung nguồn điện cho phát triển, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, hướng tới phát thải ròng bằng 0 (Net zero) vào năm 2050. TRANG 12 TRANG 10 TRANG 8 + 9 Nga tấn công Ukraine bằng ICBM? Cơ hội vàng đón sóng FDI công nghệ cao TRANG 2 BỘ CHÍNH TRỊ CẢNH CÁO ĐỒNG CHÍ VƯƠNG ĐÌNH HUỆ TRANG 3 TRANG 3 QUAN HỆ VIỆT NAM - CỘNG HÒA DOMINICA BƯỚC SANG TRANG MỚI Chủ tịch QuÕc hội bắt đầu chuyến thăm chính thức Campuchia Chuyện đời ở cửa hàng “0 đồng” THỰC SỰ CẦN THIẾT Việt Nam cần chuẩn bị gì? Ninh Thuận đề nghị có lộ trình cụ thể

2 THỜI SỰ n Thứ Sáu n Ngày 22/11/2024 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : LEÂ HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM Theo đặc phái viên TTXVN, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức tới Malaysia, chiều 21/11, ngay sau hội đàm, Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cùng chủ trì họp báo. Phát biểu với báo chí, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Malaysia lần này có ý nghĩa quan trọng khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực an ninh, quốc phòng, hợp tác biển và một số lĩnh vực hợp tác về điện, kinh tế số... Thủ tướng Malaysia cho biết hiện nay có nhiều doanh nghiệp Malaysia đầu tư, kinh doanh hiệu quả tại Việt Nam. Thủ tướng Anwar Ibrahim bày tỏ cảm ơn và mong muốn Việt Nam tiếp tục tạo điều kiện cho các doanh nghiệp của Malaysia đầu tư tại Việt Nam; ủng hộ Malaysia đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2025. Thủ tướng Malaysia bày tỏ cảm ơn các nhà lãnh đạo và nhân dân Việt Nam luôn dành tình cảm tốt đẹp cho cá nhân Thủ tướng và nhân dân Malaysia; đồng thời bày tỏ sự ngưỡng mộ lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam trong quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc và những thành tựu quan trọng về mọi mặt mà Việt Nam đã đạt được trong những năm qua. Phát biểu tại họp báo, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết Việt NamMalaysia nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện. Hai bên cam kết ủng hộ lẫn nhau trên con đường phát triển của mỗi nước; tiếp tục củng cố và tăng cường hợp tác hữu nghị, tin cậy chính trị giữa hai nước trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị, phù hợp với tình hình kinh tế-xã hội và pháp luật, quy định của mỗi nước và nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau. Tổng Bí thư nêu rõ trụ cột chính của nội hàm Đối tác chiến lược toàn diện gồm: Tăng cường tin cậy và hợp tác chính trị, quốc phòng, an ninh, tạo nền tảng quan hệ vững chắc, góp phần bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển thông qua tăng cường trao đổi đoàn, hợp tác tại tất cả các cấp, các kênh; triển khai hiệu quả các cơ chế đối thoại, hợp tác sẵn có, đồng thời nghiên cứu thành lập các cơ chế mới phù hợp với nhu cầu, lợi ích của hai bên trong bối cảnh mới. Thúc đẩy kết nối giữa hai nền kinh tế: Phấn đấu đưa kim ngạch thương mại song phương sớm đạt 18 tỷ USD và cao hơn, theo hướng cân bằng và cùng có lợi. Tăng cường hợp tác phát triển ngành công nghiệp Halal: Khuyến khích doanh nghiệp nước này mở rộng đầu tư tại thị trường nước kia. Cam kết hợp tác bảo đảm lợi ích từ hợp tác dầu khí và xem xét thiết lập cơ chế vùng phát triển hợp tác ở khu vực chồng lấn nếu có. Hai bên tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực mới (như kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, năng lượng xanh...) và các lĩnh vực quan trọng khác (hợp tác giáo dục-đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, lao động, văn hóa, thể thao, du lịch và kết nối người dân) nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững. Tích cực ủng hộ lẫn nhau, phối hợp chặt chẽ trong các vấn đề khu vực, quốc tế vì hòa bình, an ninh và ổn định chung, nhất là tại các diễn đàn đa phương ASEAN, Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC); thúc đẩy sự phát triển và bứt phá mạnh mẽ hơn của ASEAN nhằm hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và xa hơn nữa; tăng cường hợp tác và liên kết tiểu vùng, trong đó có tiểu vùng sông Mekong. Tổng Bí thư nhấn mạnh cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ nhằm duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn và tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông; giải quyết hòa bình các tranh chấp, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, phù hợp với nguyên tắc được công nhận rộng rãi bởi luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982). Kêu gọi tất cả các bên liên quan kiềm chế và không tiến hành các hoạt động có thể làm leo thang căng thẳng gây ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định ở Biển Đông; thực hiện đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); cam kết sớm thông qua Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982. Tổng Bí thư khẳng định Việt Nam tiếp tục ủng hộ vai trò Chủ tịch ASEAN 2025 của Malaysia, tái khẳng định cam kết sẽ phối hợp chặt chẽ với Malaysia và tất cả các nước thành viên ASEAN hướng tới hiện thực hóa Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025. Tổng Bí thư tin tưởng với mối quan hệ anh em, láng giềng, chia sẻ nhiều tương đồng về văn hóa, lịch sử đấu tranh giành độc lập dân tộc, cùng phấn đấu vì cuộc sống thịnh vượng hơn cho nhân dân; với vị trí quan trọng trong khu vực, có vị thế ở cả khu vực và thế giới của Malaysia; với tầm nhìn mới, ở tầm cao mới, quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Malaysia nhất định sẽ mở ra chương mới trong quan hệ hợp tác hai nước vì hòa bình, ổn định phát triển bền vững, bao trùm và thịnh vượng chung, vì Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường và thịnh vượng. PV (Theo TTXVN) Tổng Bí thư Tô Lâm với Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại buổi họp báo ẢNH: THỐNG NHẤT/TTXVN Việt Nam - Malaysia nâng cấp quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Malaysia lần này có ý nghĩa quan trọng khi hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Cụ thể, đồng chí Võ Văn Thưởng, trong thời gian giữ cương vị Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi nhiệm kỳ 2010- 2015, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, Chủ tịch nước đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước. Đồng chí Vương Đình Huệ, trong thời gian giữ cương vị Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Quốc hội đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước. Đồng chí Nguyễn Văn Thể, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, nguyên: Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương; gây hậu quả nghiêm trọng, dư luận xấu, làm giảm uy tín của tổ chức đảng và cơ quan quản lý nhà nước. Ban cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải nhiệm kỳ 2021- 2026 đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy định của Đảng, Quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, để Bộ Giao thông Vận tải và nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong tổ chức thực hiện một số dự án, gói thầu do Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An thực hiện; một số cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ chủ chốt của Bộ vi phạm quy định của Đảng, Nhà nước trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm và trách nhiệm nêu gương. Bộ Chính trị quyết định thi hành kỷ luật Cảnh cáo các đồng chí: Vương Đình Huệ, Nguyễn Văn Thể; chưa xem xét, xử lý kỷ luật đồng chí Võ Văn Thưởng do đang điều trị bệnh. Ban Bí thư quyết định Cảnh cáo: Ban cán sự đảng Bộ Giao thông Vận tải nhiệm kỳ 2021 - 2026. Đề nghị các cơ quan chức năng thi hành kỷ luật hành chính kịp thời, đồng bộ với kỷ luật đảng. PV (Theo TTXVN) Nhân dịp này, Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim chứng kiến trao đổi hai văn kiện hợp tác gồm: Biên bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác xúc tiến thương mại giữa Cục Xúc tiến thương mại Việt Nam và Cơ quan Phát triển Ngoại thương Malaysia. Bản ghi nhớ hợp tác về năng lượng tái tạo giữa Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PetroVietnam) và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Malaysia (Petronas). Bộ Chính trị cảnh cáo đồng chí Vương Đình Huệ Ngày 20/11, sau khi xem xét đề nghị của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nhận thấy một số cá nhân, tổ chức đảng đã có vi phạm, khuyết điểm, trong đó có đồng chí Vương Đình Huệ, đồng chí Võ Văn Thưởng và đồng chí Nguyễn Văn Thể.

3 nThứ Sáu n Ngày 22/11/2024 “CỬA NGÕ” TIẾP CẬN THỊ TRƯỜNG ĐÔNG NAM Á VÀ MỸ LATINH Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo khẳng định ý nghĩa của chuyến thăm cấp cao đầu tiên kể từ khi Việt Nam và Cộng hòa Dominica thiết lập quan hệ ngoại giao (7/7/2005), coi đây là dấu mốc lịch sử và động lực quan trọng đưa quan hệ song phương sang giai đoạn phát triển mới sâu sắc và thiết thực hơn nữa. Thủ tướng và Tổng thống nhất trí hai bên cần thúc đẩy hơn nữa trao đổi, tiếp xúc cấp cao và các cấp, trên tất cả các kênh Đảng, Chính phủ, Quốc hội, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân, nhằm củng cố nền tảng quan hệ chính trị, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, tạo cơ sở vững chắc để mở rộng và nâng cao hiệu quả quan hệ hợp tác song phương. Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị hai bên sớm đàm phán hiệp định mậu dịch tự do, hiệp định bảo hộ đầu tư, hợp tác văn hoá, giáo dục, đào tạo và miễn thị thực phổ thông. Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh nhu cầu và tiềm năng mở rộng hợp tác kinh doanh và đầu tư giữa hai nước, đặc biệt trong các lĩnh vực viễn thông, năng lượng - dầu khí, xây dựng, nông nghiệp và du lịch. Cùng với đó, hai nhà lãnh đạo cũng chia sẻ sự cần thiết tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại và đầu tư, kết nối doanh nghiệp, tạo điều kiện tiếp cận thị trường cho các mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của hai nước, đồng thời thông qua mỗi nước làm cửa ngõ tiếp cận thị trường của hai khu vực Đông Nam Á và Mỹ Latinh-Caribe. ĐẨY MẠNH HỢP TÁC VÌ LỢI ÍCH CỦA NHÂN DÂN HAI NƯỚC Ngay sau hội đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Rodolfo Abinader Corona đã chứng kiến lễ ký kết các văn kiện hợp tác và gặp gỡ báo chí thông báo kết quả hội đàm. Trước sự chứng kiến của nhà lãnh đạo hai nước, các văn kiện hợp tác được ký kết ngay sau hội đàm, gồm: Bản ghi nhớ về việc thành lập Ủy ban Hỗn hợp thúc đẩy thương mại và kỹ thuật giữa hai nước; Bản ghi nhớ hợp tác giữa Học viện Ngoại giao Việt Nam và Học viện Ngoại giao Dominica. Phát biểu với báo chí sau hội đàm, Tổng thống Luis Rodolfo Abinader Corona cho biết, ngay từ năm 2021, khi Dominica thiết lập Đại sứ quán tại Hà Nội, với “mục tiêu chiến lược” là tiến tới thúc đẩy, nâng tầm hơn nữa quan hệ với Việt Nam. Tổng thống đánh giá chuyến thăm lần này của Thủ tướng Phạm Minh Chính có ý nghĩa quan trọng để thúc đẩy hợp tác song phương, cụ thể hóa các mục tiêu với sự tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp hai bên. Ông khẳng định mong muốn cùng Chính phủ Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh hợp tác vì lợi ích của nhân dân hai nước. Về phần mình, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, đây là một trong những thời điểm lịch sử và tin tưởng chuyến thăm sẽ tạo động lực, xung lực mới cho quan hệ hai nước, bởi giữa hai nước có 6 điểm tương đồng: Có lý tưởng tương đồng trong đấu tranh giành độc lập dân tộc và mang lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân; hai nền kinh tế có thể bổ trợ, thúc đẩy lẫn nhau phát triển; hai nền văn hóa bản sắc và lâu đời; hai nước có vị trí địa chính trị quan trọng tại hai khu vực Mỹ Latinh và Đông Nam Á; hai bên có tin cậy chính trị rất cao; và hai bên đều coi trọng tình hữu nghị, tình bạn bè và quan hệ chân tình, tin cậy, cùng khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân hạnh phúc và ấm no. Thủ tướng cũng cho rằng, trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến nhanh chóng, phức tạp như hiện nay, cần đề cao chủ nghĩa đa phương, kêu gọi hợp tác quốc tế, như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết/Thành công, thành công, đại thành công. Người đứng đầu Chính phủ cũng “rất ấn tượng” với tinh thần của Tổng thống Luis Rodolfo Abinader Corona “đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã làm, đã thực hiện phải mang lại sản phẩm cụ thể, hiệu quả cân đong đo đếm được”. Theo Thủ tướng, hai bên cũng thống nhất sẽ triển khai ngay một số công việc cụ thể để thực hiện các thỏa thuận đã đạt được, mang lại lợi ích cho hai dân tộc, hai đất nước, góp phần vào môi trường hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới. “Đây là một trong những thời điểm có tính chất lịch sử khi quan hệ hai nước bắt đầu bước sang trang mới”, Thủ tướng cho hay. THÀNH NAM (từ Cộng hòa Dominica) Ngày 20/11 (giờ địa phương), tại Cung Quốc gia ở Thủ đô Santo Domingo (Cộng hòa Dominica), sau nghi lễ đón trang trọng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Tổng thống Luis Abinader Corona cùng đoàn đại biểu cấp cao hai nước đã có cuộc hội đàm. Thủ tướng khẳng định, đây là một trong những thời điểm có tính chất lịch sử khi quan hệ hai nước bắt đầu “bước sang trang mới”. Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Rodolfo Abinader Corona ẢNH: NHẬT BẮC Sáng cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân đã tới đặt hoa tại khu tưởng niệm lãnh đạo lập quốc của nước này tại Thủ đô Santo Domingo. Vòng hoa mang dòng chữ tiếng Việt: “Vinh quang đời đời thuộc về những người cha của Tổ quốc Cộng hòa Dominica”. Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tiếp ông Miguel Mejia - Tổng Bí thư Đảng Phong trào Cánh tả Thống nhất (MIU), Bộ trưởng Chính sách Hội nhập Khu vực Cộng hòa Dominica; hội kiến với Chủ tịch Thượng viện Ricardo de los Santos Polanco và Chủ tịch Hạ viện Alfredo Pacheco tại trụ sở Quốc hội Cộng hòa Dominica. THỜI SỰ Quan hệ Việt Nam - Cộng hòa Dominica bước sang trang mới Đúng 14h30 chiều 21/11, chuyên cơ chở Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Đoàn đại biểu cấp cao của Đảng, Nhà nước Việt Nam đã tới Thủ đô Phnom Penh, bắt đầu chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia; tham dự Hội nghị toàn thể lần thứ 12 của Hội nghị quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP) và Phiên họp toàn thể lần thứ 11 của Nghị viện Quốc tế vì Bao dung và Hoà bình (IPTP). Dự kiến trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Vương Quốc Campuchia, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ Chào Quốc vương Norodom Sihamoni; hội đàm với Chủ tịch Quốc hội Khuon Sudary; chào Chủ tịch Đảng, Chủ tịch Thượng viện Hun Sen; Hội kiến Thủ tướng Hun Manet; thăm nguyên Chủ tịch Quốc hội Heng Samrin; tiếp Chủ tịch Hội hữu nghị Campuchia - Việt Nam, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Campuchia - Việt Nam Men Sam An; dự lễ Khánh thành Tòa nhà Hành chính Quốc hội Campuchia - Công trình quà tặng của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam; đặt hoa tại Đài độc lập, Đài hữu nghị Campuchia - Việt Nam, Tượng đài Cố Quốc vương Norodom Sihanouk; gặp Hiệp hội Doanh nghiệp Việt Nam - Campuchia; gặp gỡ cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và cộng đồng người Việt Nam tại Campuchia và một số hoạt động khác. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng sẽ dự ICAPP 12, và dự kiến có bài phát biểu tại Lễ Khai mạc; đánh giá cao vị trí, vai trò của ICAPP trong nâng cao đoàn kết quốc tế, thúc đẩy giải quyết các tranh chấp, xung đột quốc tế thông qua đối thoại và hợp tác đa phương trên cơ sở luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc; khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa, sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế của Việt Nam; khẳng định sự ủng hộ đối với những mục tiêu của ICAPP, cam kết đóng góp tích cực vào việc thực hiện các mục tiêu chung của ICAPP và đề xuất một số chủ trương, định hướng nhằm thúc đẩy hòa bình, hòa giải phù hợp với chủ đề của hội nghị. Cùng với đó, Chủ tịch Quốc hội sẽ gặp Lãnh đạo ICAPP. Tại Phiên họp lần thứ 11 của IPTP, Chủ tịch Quốc hội sẽ tham dự Phiên khai mạc vào sáng ngày 24/11; dự kiến tiếp xúc song phương với lãnh đạo nghị viện các nước tham dự Phiên họp. P.V (Theo Quochoi.vn) Chủ tịch Quốc hội bắt đầu chuyến thăm chính thức Campuchia Lễ đón Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tại sân bay quốc tế Pochentong, thủ đô Phnom Penh ẢNH: TTXVN Phủ sóng khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo Cuộc thi Sản phẩm đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Thủ đô - Sao Kim do Thành Đoàn Hà Nội phát động ngày 21/11. Anh Trần Quang Hưng, Phó Bí thư Thành Đoàn Hà Nội cho biết, cuộc thi Sao Kim nhằm phát huy tinh thần đổi mới, sáng tạo, xung kích của thanh niên trong công cuộc chuyển đổi số, đẩy mạnh Phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”, tham gia phát triển kinh tế - xã hội, chủ động hội nhập quốc tế. Cuộc thi hướng đến khuyến khích các bạn trẻ có niềm đam mê với khởi nghiệp kinh doanh xanh, phát triển bền vững và tạo tác động xã hội thông qua các sản phẩm ứng dụng công nghệ mới chuỗi khối - blockchain và vũ trụ ảo (metaverse). Ban tổ chức nhận sản phẩm dự thi thuộc 5 lĩnh vực: tiêu dùng xanh, công nghệ xanh và tiết kiệm năng lượng, NFT văn hóa lịch sử, eKYC và identity trong web 3, các sản phẩm, giải pháp khác ứng dụng công nghệ blockchain, từ ngày 21-27/11/2024. Ngay trong ngày 21/11, Ban tổ chức đã nhận được 80 dự án tham gia cuộc thi. Đây là một trong những cuộc thi khởi nghiệp về công nghệ mà Thành Đoàn Hà Nội triển khai trong thời gian gần đây, nhằm phủ sóng tinh thần đổi mới, làm chủ công nghệ cho bạn trẻ trong cuộc cách mạng 4.0. LƯU TRINH

TÁI KHỞI ĐỘNG DỰ ÁN NHIỀU THUẬN LỢI Trao đổi với PV Tiền Phong, TS Nguyễn Huy Hoạch, chuyên gia năng lượng, thành viên Hội đồng khoa học - Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, việc khởi động lại dự án điện hạt nhân là đúng đắn và phù hợp xu hướng phát triển của Việt Nam và thế giới. Theo quy hoạch điện VIII, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ không phát triển thêm nhiệt điện than (hiện chiếm tỷ trọng chủ yếu); trong khi phát triển năng lượng tái tạo (điện gió ngoài khơi, sinh khối…) gặp khó nên nguồn điện sẽ có nguy cơ thiếu trầm trọng. Việc đưa điện hạt nhân vào khai thác sẽ giúp đa dạng hóa nguồn điện, và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, nhất là trong giai đoạn tới Việt Nam cần nguồn điện rất lớn để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Theo ông Hoạch, điện hạt nhân có nhiều ưu thế nhất định. Trong khi điện khí và điện than thường chịu ảnh hưởng lớn từ biến động nguồn nguyên liệu đầu vào gây ảnh hưởng đến giá điện; nguyên liệu của điện hạt nhân ổn định hơn, giúp giá điện ít biến động và có thể cạnh tranh với các nguồn năng lượng khác. Điện hạt nhân hiện tại phát thải ít nhất, chỉ bằng thủy điện và bằng điện mặt trời; điều này phù hợp với mục tiêu đến năm 2050 Việt Nam đưa mức phát thải ròng về 0. TS Nguyễn Huy Hoạch đánh giá, so với năm 2016, việc khởi động và xây dựng lại dự án điện hạt nhân vào thời điểm này có nhiều thuận lợi hơn. Hiện GDP của Việt Nam lớn hơn trước nên khả năng về tài chính và huy động các nguồn lực sẽ dễ hơn. “Năm ngoái, điện hạt nhân chưa được đưa vào Quy hoạch điện 8, nhưng vừa qua, trong quá trình dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi), Bộ Công Thương cũng đã xem xét và đề xuất đưa các quy định khung liên quan điện hạt nhân vào. Đây là tiền đề tạo điều kiện cho dự án điện hạt nhân đầu tiên vận hành tại Việt Nam”, chuyên gia Nguyễn Huy Hoạch chia sẻ. RÚT NGẮN GẦN 20 NĂM NGHIÊN CỨU, TÌM KIẾM ĐỊA ĐIỂM TS Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam cho rằng, so với giai đoạn trước, Việt Nam hiện đã có một số “vốn” nhất định để xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Trước hết, chúng ta không cần mất thời gian và công sức để tìm kiếm địa điểm. Trước đây để chọn được 2 địa điểm là Phước Dinh (Ninh Thuận 1) và Vĩnh Hải (Ninh Thuận 2) đặt nhà máy điện hạt nhân, các chuyên gia đầu ngành của Việt Nam, Nga, Nhật Bản đã trải qua một quá trình khảo sát, nghiên cứu và lựa chọn từ năm 1996, với chi phí hàng chục triệu USD. Theo đó, khi thực hiện nghiên cứu tiền khả thi dự án, chuyên gia đã đưa ra hàng chục địa điểm từ Móng Cái đến Hà Tiên; sau đó xây dựng rất nhiều tiêu Chính phủ vừa yêu cầu Bộ Công Thương nghiên cứu để tái khởi động lại dự án điện hạt nhân. Nhiều chuyên gia đánh giá, tái khởi động dự án điện hạt nhân hiện nay là cần thiết. Điện hạt nhân là lĩnh vực khó, đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao, song chúng ta đã có “vốn” nhất định khi đã trải qua quá trình nghiên cứu, chuẩn bị hơn 20 năm, với chi phí hàng chục triệu USD. Việt Nam nên lựa chọn công nghệ nhà máy điện hạt nhân đã được kiểm chứng (Ảnh minh họa) 4 THỜI SỰ n Thứ Sáu n Ngày 22/11/2024 KHÔNG MẠO HIỂM VỚI CÔNG NGHỆ ĐANG KIỂM CHỨNG Về công nghệ nhà máy điện hạt nhân, một số ý kiến cho rằng Việt Nam nên áp dụng công nghệ mới lò phản ứng hạt nhân module nhỏ (SMR) do rẻ hơn và xây dựng, vận hành nhanh hơn, quan điểm của ông về việc này ra sao? Sau sự cố Fukushima năm 2011, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) yêu cầu những nhà máy hiện hữu cần thẩm định lại các tiêu chuẩn để đồng bộ với quy định mới, đảm bảo an toàn trước ảnh hưởng của động đất, sóng thần. Với nhà máy mới phê duyệt cần phải tuân thủ các quy định mới nhất. Hai dự án nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận, trước đây Việt Nam đã khẳng định sẽ lựa chọn công nghệ hiện đại nhất thế hệ III+ của Nga, và thế hệ III+ do Nhật Bản hợp tác với Pháp thiết kế, hoặc liên danh thương mại với Mỹ. Hiện nay theo đánh giá công nghệ này vẫn đáp ứng được các tiêu chí khắt khe nhất do IAEA đưa ra. Nên nhớ, nhà máy Fukushima được xây dựng trong những năm 60 (thế kỷ 20) lúc đó tiêu chuẩn về sóng thần thấp hơn (do sử dụng công nghệ cũ thế hệ II) nhưng nhà máy Onagawa (Nhật Bản) được xây dựng những năm 80 với công nghệ thế hệ III+. Trong thảm họa năm 2011, nhà máy Onagawa ở gần tâm chấn động đất hơn nhưng vẫn không vấn đề gì, và đến nay Nhật Bản đã khởi động trở lại dự án này. Gần đây, Bộ Công Thương có lúc đề nghị áp dụng nhà máy điện hạt nhân cỡ nhỏ (SMR), công suất khoảng 300 MW mỗi tổ máy, nhưng theo tôi, Việt Nam không nên mạo hiểm làm nơi để thử nghiệm, mà cần tiếp tục dùng các công nghệ đã được kiểm chứng. Với công nghệ mới hiện vẫn còn ít quốc gia áp dụng (Trung Quốc, Hàn Quốc, Canada…) chúng ta có thể xem xét và bổ sung sau này khi đã được các nước kiểm chứng. Lúc đó, Việt Nam có thể sử dụng công nghệ SMR để thay thế những nhà máy nhiệt điện than phải đóng cửa theo quy định COP26. KHẨN TRƯƠNG SỬA LUẬT, ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC Trước đây chúng ta đã chuẩn bị rất kỹ để xây dựng nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận, nhưng sau đó phải tạm dừng do liên quan đến vấn đề tài chính. Trong bối cảnh hiện nay, việc tái khởi động lại cần lưu ý vấn đề gì để tránh không lặp lại tình trạng trên, thưa ông? Vấn đề tài chính hiện cần phải tính toán thận trọng và chuẩn bị kỹ để đảm bảo triển khai thành công dự án bởi suất đầu tư điện hạt nhân đã tăng cao hơn do các tiêu chuẩn an toàn được nâng lên sau tai nạn Fukushima (Nhật Bản). Bên cạnh đó, kinh nghiệm triển khai ở một số nước vừa qua như Mỹ, Pháp, Phần Lan…cho thấy do tính toán không kỹ nên dự án đã đội vốn, kéo dài thời gian xây dựng. Trong tình hình mới hiện nay, theo tôi quan trọng nhất là cần xây dựng thể chế và chuẩn bị nguồn nhân lực. Bối cảnh năm 2008 - 2009, Quốc hội thông qua Luật Năng lượng nguyên tử, tạo hành lang pháp lý cho việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận nhưng đến nay luật đã bộc lộ nhiều bất cấp. Quan điểm chỉ đạo làm luật thời điểm đó chưa rõ, chưa tiếp thu được kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt liên quan đến vấn đề quản lý pháp quy hạt nhân còn chồng chéo, cần phải sửa ngay. Chẳng hạn, theo thông lệ quốc tế và hướng dẫn của IAEA, cần có 1 cơ quan pháp quy hạt nhân để quản lý tất cả vấn đề Việt Nam cần chuẩn bị gì? Phóng viên báo Tiền Phong có cuộc trao đổi với PGS.TS Vương Hữu Tấn, nguyên Cục trưởng Cục An toàn bức xạ hạt nhân – Bộ Khoa học và Công nghệ, người từng tham gia góp ý, xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. Việt Nam đã trải qua hơn 20 năm để khảo sát, tìm kiếm, lựa chọn địa điểm xây nhà máy điện hạt nhân. Trong ảnh là khu vực quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 ở xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận ẢNH: CÔNG HOAN PGS.TS Vương Hữu Tấn, nguyên Cục trưởng Cục An toàn bức xạ hạt nhân Thực sự cần thiết

ĐIỆN HẠT NHÂN Ngày 15/11, UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết tỉnh vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương tham gia góp ý đối với báo cáo về phát triển điện hạt nhân. Theo UBND tỉnh Ninh Thuận, ngày 25/11/2009, Quốc hội thông qua nghị quyết chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận có tổng công suất 4.000 MW. UBND tỉnh Ninh Thuận đánh giá đây là dự án trọng điểm quốc gia, tác động lớn, có vai trò động lực quyết định đến phát triển kinh tế của tỉnh. Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2010 - 2020 được xây dựng xoay quanh trục phát triển của dự án điện hạt nhân. Tuy nhiên, ngày 26/11/2016, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 31/2016/QH14 dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Điều này đã phá vỡ các kịch bản tăng trưởng, phát triển của tỉnh Ninh Thuận đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đến nay, tỉnh Ninh Thuận đã điều chỉnh chiến lược sang phát triển năng lượng tái tạo và hiện có 57 dự án (tổng công suất 3.750 MW) tạo động lực thúc đẩy mạnh mẽ phát triển kinh tế - xã hội. UBND tỉnh Ninh Thuận cho biết, từ khi triển khai đến khi dừng thực hiện dự án hai nhà máy điện hạt nhân 1 và 2, Ban Quản lý điện hạt nhân đã xây dựng hệ thống cấp điện phục vụ thi công nhà máy, khu quản lý vận hành, khu chuyên gia, trụ sở Ban quản lý dự án Điện hạt nhân Ninh Thuận. Hiện tỉnh Ninh Thuận đang triển khai xây dựng 18 hạng mục công trình kết cấu hạ tầng theo đề án ổn định sản xuất, đời sống nhân dân khu vực dự án, phát triển dân cư đối với hai vị trí xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cử 323 sinh viên đi học các chuyên ngành liên quan đến hạt nhân tại Liên bang Nga, trong đó có 87 sinh viên người Ninh Thuận. TRÁNH LÃNG PHÍ NGUỒN LỰC ĐẦU TƯ, ĐẤT ĐAI UBND tỉnh Ninh Thuận cũng cho biết, tỉnh này đồng thuận với sự cần thiết nghiên cứu phát triển điện hạt nhân theo đề nghị của Bộ Công Thương để bổ sung một loại hình năng lượng mang tính ổn định chiến lược. Để việc nghiên cứu phát triển điện hạt nhân đảm bảo vững chắc an ninh năng lượng quốc gia và phát triển bền vững, đáp ứng mục tiêu phát thải ròng bằng “0” đến năm 2050, tỉnh Ninh Thuận đề nghị Bộ Công Thương kiến nghị các cơ quan thẩm quyền Trung ương xem xét, có chủ trương thống nhất để thực hiện hiệu quả, đồng bộ, tạo niềm tin cho nhân dân khi triển khai chủ trương phát triển điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Tỉnh Ninh Thuận cũng kiến nghị xây dựng, hoàn thiện các quy định pháp luật đầy đủ, chặt chẽ, đồng bộ, thống nhất và ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù để đảm bảo cơ sở pháp lý cho việc phát triển điện hạt nhân. UBND tỉnh Ninh Thuận đề nghị Bộ Công Thương trong quá trình triển khai chiến lược phát triển điện hạt nhân, cần nghiên cứu, đề xuất xây dựng Ninh Thuận thành “Trung tâm công nghiệp xanh, sạch” nhằm tạo lợi thế cạnh tranh cho Ninh Thuận cũng như cho quốc gia trong phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới. Ông Trần Quốc Nam - Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận, cho biết: Từ năm 2016, Quốc hội đã tạm dừng triển khai dự án. Đến năm 2023, sau khi có quyết định hủy thu hồi 820ha đất vùng quy hoạch hai nhà máy điện hạt nhân, tỉnh đã triển khai đầu tư các công trình hạ tầng thiết yếu ở xã Phước Dinh (huyện Thuận Nam) và xã Vĩnh Hải (huyện Ninh Hải). Đối với nơi từng quy hoạch 2 dự án trên, tỉnh đã thực hiện kiểm kê đất đai và xây dựng hạ tầng. Nhưng khi dự án dừng triển khai, địa phương đã khoanh lại hồ sơ những việc đã làm, đang làm và tiếp tục làm. “Chỗ nào đã làm thì giữ vững, chưa làm thì khoanh hồ sơ để người dân được thực hiện các quyền lợi của mình”, ông Nam nói. Vị Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận chia sẻ: Khi Trung ương có chủ trương tái khởi động hai nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Thuận cũng là cách cân đối nguồn điện phát triển chung của đất nước, tỉnh Ninh Thuận và người dân địa phương ủng hộ, đồng thuận chủ trương. Nhưng theo ông Trần Quốc Nam, khi xác định thực hiện dự án thì các bộ ngành ở Trung ương cần định hình sớm, có lộ trình triển khai cụ thể, công việc bắt đầu từ khi nào, những vấn đề gì đặt ra để triển khai. Từ đó, địa phương sẽ tổ chức triển khai những công việc liên quan phù hợp, tránh kéo dài gây lãng phí. LỮ HỒ UBND tỉnh Ninh Thuận kiến nghị các cơ quan Trung ương cần xác định cụ thể lộ trình phát triển điện hạt nhân, nhằm tránh làm lãng phí nguồn lực đầu tư về con người và đất đai. Ninh Thuận đề nghị có lộ trình cụ thể 5 n Thứ Sáu n Ngày 22/11/2024 THỜI SỰ Tỉnh Ninh Thuận xây dựng hạ tầng tại khu vực quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, ở xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam ẢNH: L.H Người dân xã Vĩnh Hải (khu vực quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2) thu nhập tiền triệu mỗi ngày nhờ cắt rong mơ ở biển ẢNH: L.H từ đầu tư, an toàn, an ninh,… trong dự án. Tuy nhiên, luật của Việt Nam lại phân trách nhiệm việc này từ Thủ tướng cho đến các bộ ngành; Thủ tướng phê duyệt địa điểm, dự án đầu tư, Bộ Công Thương cấp phép vận hành; rồi đến chủ đầu tư triển khai dự án, và địa phương, mỗi đơn vị đều có nhiệm vụ riêng; đồng thời chưa thấy bóng dáng của cơ quan thanh tra, kiểm tra. Trong khi trên thế giới lực lượng này rất quan trọng, nếu thấy có yếu tố mất an toàn có thể đề nghị dừng ngay nhà máy. Do đó, chúng ta cần một cơ quan pháp quy thống nhất, là những người có năng lực tốt nhất về chuyên môn, kinh nghiệm trong lĩnh vực hạt nhân được Chính phủ trao thẩm quyền quyết định mọi vấn đề trong xây dựng, vận hành nhà máy điện hạt nhân và chịu trách nhiệm với các quyết định đó. Vấn đề nữa là nguồn nhân lực. Để đảm bảo xây dựng và vận hành thành công dự án điện hạt nhân, nhân lực được coi là yếu tố then chốt. Hiện IAEA đã có hướng dẫn chi tiết về vấn đề này, cơ quan nào cần phải đào tạo, và đào tạo trong bao lâu, nội dung gì đã có cụ thể, chúng ta chỉ cần áp dụng. Theo hướng dẫn để vận hành nhà máy hạt nhân với tổ hợp 2 nhà máy 1.000 MW thì cần 600-1.200 người với khá nhiều bộ phận. Có những bộ phận (nhân sự) phải mất khoảng 10 năm đào tạo; hay như cơ quan pháp quy hạt nhân với 2 nhà máy như thế cần ít nhất 150 người. Do đó, nếu tái khởi động, ngay từ bây giờ chúng ta phải xây dựng kế hoạch đào tạo và tái đào tạo để kịp thời có nhân lực khi dự án được triển khai. DƯƠNG HƯNG chí để lọc dần. Nơi đặt nhà máy điện hạt nhân cần xa các trung tâm kinh tế lớn, dân cư đông đúc, đồng thời khu vực này cũng cần phải có nhu cầu phụ tải lớn và phải gần biển để có nguồn nước làm mát trong quá trình vận hành… Đặc biệt, yếu tố quan trọng nhất là phải đảm bảo an toàn về địa chất, không ở khu vực đứt gãy. Việc khảo sát địa chất đảm bảo trong vòng 10.000 năm, khu vực đặt nhà máy nếu xảy ra động đất ở mức độ cực đoan nhất, thiết kế nhà máy phải có đủ khả năng chống lại động đất cấp độ đó trở lên. Sau hơn 10 năm kỳ công (1996-2007) khảo sát, nghiên cứu, các chuyên gia đã lựa chọn được 8 địa điểm để đưa vào quy hoạch xây dựng điện hạt nhân, trong đó 2 nhà máy ở Phước Dinh (Ninh Thuận 1) và Vĩnh Hải (Ninh Thuận 2) là tối ưu nhất, đáp ứng nhiều tiêu chí đưa ra. Trong giai đoạn tiếp theo, các đối tác Nga, Nhật tiếp tục khoan thăm dò địa chất công trình với hàng chục lỗ khoan và hàng nghìn mét khoan sâu để thu thập mẫu đất đá, mang về Nga, Nhật Bản phân tích, đánh giá. “Để có được những kết quả như ngày hôm nay, chúng ta đã phải trải qua thời gian dài gần 20 năm tìm kiếm, khảo sát, lựa chọn, đánh giá địa điểm với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật chặt chẽ, nghiêm ngặt. Bây giờ, khi tái khởi động dự án, việc tiếp tục lựa chọn địa điểm trước đây sẽ giúp rút ngắn thời gian, chi phí và công sức”, ông Thành cho hay. Theo ông Thành, điện hạt nhân còn liên quan nhiều lĩnh vực như vật lý hạt nhân, cơ học dòng chảy, cơ khí chế tạo, công nghệ hóa học, đo lường điều khiển, vật liệu thép, hợp kim… Việc triển khai dự án điện hạt nhân thành công sẽ thực sự đưa đất nước lên tầm cao mới về phát triển khoa học, công nghệ và công nghiệp, phát triển bền vững. DƯƠNG HƯNG “Nghiên cứu để nắm rõ công nghệ, an toàn hạt nhân cũng là những nhiệm vụ khó, đòi hỏi thời gian dài mới có năng lực tốt và chuyên gia giỏi. Trước đây, chúng ta đã có hàng trăm nhân sự được đào tạo trong nước và nước ngoài nên ngay lúc này cần tận dụng để tái đào tạo và đào tạo thêm. Khối lượng công việc của một dự án điện hạt nhân rất lớn, nhiệm vụ đặt ra trước mắt sau khi có chủ trương của Đảng và Chính phủ là rất khó nhưng nếu quyết tâm và có mục tiêu, lộ trình rõ ràng chúng ta sẽ triển khai thực hiện thành công”. TS TRẦN CHÍ THÀNH, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam Dự án điện hạt nhân là một dự án hoàn toàn mới, đầu tư lớn, phức tạp và có yêu cầu hết sức nghiêm ngặt về bảo đảm an toàn và an ninh. Công tác chuẩn bị cho tái khởi động dự án phải được làm một cách bài bản và tuân thủ đầy đủ các hướng dẫn của IAEA.

KHUYẾN NÔNG Sáng 21/11, ông Lê Hữu Hoàng - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hoà, Trưởng ban Chỉ đạo chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tỉnh đi kiểm tra công tác chống khai thác IUU tại Cảng cá Vĩnh Lương. Theo đó, ông Lê Hữu Hoàng đã kiểm tra thực tế công tác chống khai thác IUU tại Cảng cá Vĩnh Lương như việc quản lý tàu cá neo đậu, xuất, nhập cảng; việc theo dõi hoạt động của tàu cá trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá tại trạm bờ; công tác xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác qua Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT)… Cũng tại cảng Vĩnh Lương, ông Lê Hữu Hoàng đã có buổi làm việc với UBND TP Nha Trang về công tác chống khai thác IUU của địa phương. Ông Lê Hữu Hoàng yêu cầu TP Nha Trang tiếp tục thực hiện tốt công tác chống khai thác IUU, phát triển nghề cá bền vững và chuẩn bị tốt các nội dung làm việc với Đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) lần thứ 5. UBND các địa phương ven biển của TP Nha Trang phải nắm chắc vị trí của từng tàu cá không đủ điều kiện ra khơi khai thác, có tọa độ, hình ảnh, số điện thoại liên hệ của từng chủ tàu và chịu trách nhiệm khi để xảy ra sai sót; thường xuyên liên lạc để nắm chắc vị trí của các tàu cá thường xuyên hoạt động ngoài tỉnh. Ông Lê Hữu Hoàng còn yêu cầu lực lượng Bộ đội Biên phòng, Ban quản lý Cảng cá Vĩnh Lương, Văn phòng Đại diện thanh tra kiểm soát nghề cá tại cảng Vĩnh Lương kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng qua cảng; kiên quyết không làm thủ tục xuất bến đối với các tàu cá không đủ điều kiện; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm IUU. P.V 6 n Thứ Sáu n Ngày 22/11/2024 TIÊU ĐIỂM Vốn là tiểu thương bán các mặt hàng rau củ quả tại Chợ đầu mối nông sản TP Quảng Ngãi, anh Đỗ Văn Hậu (35 tuổi trú thôn Phước Thuận, xã Đức Phú, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi) luôn ấp ủ giấc mơ làm giàu từ sản phẩm nông nghiệp do chính tay mình làm ra. Trong thời gian làm việc tại chợ đầu mối, anh Hậu nhận thấy thị trường tiêu thụ chanh tại Quảng Ngãi và miền Trung tương đối lớn. Trong khi đó, nguồn chanh tươi ở các chợ đa phần đều được nhập về từ Đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh phía Bắc nên đây sẽ là loại cây khởi nghiệp tiềm năng. Nghĩ là làm, năm 2020 anh Hậu tìm hiểu về cây chanh, cách trồng thông qua mạng Internet, sách báo rồi vào tận Bến Tre để tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ các nhà vườn. “Sau khi tham khảo nhiều nơi, tôi nhận thấy chanh tứ quý là giống chịu hạn tốt, ra trái quanh năm, cho năng suất cao, hương vị tương đối giống chanh truyền thống. Hơn nữa, lại dễ trồng và chăm sóc nên tôi quyết định mua 1.000 cây giống từ miền Tây về rồi thuê 3ha đất gần nhà để trồng thử nghiệm”, anh Hậu chia sẻ. Vốn không am hiểu về nông nghiệp, nên những ngày đầu khởi nghiệp anh Hậu gặp rất nhiều khó khăn. Trở ngại lớn nhất xuất phát từ chính mảnh đất anh lựa chọn thuê để trồng. Phần lớn đất nơi đây là đất sét, nghèo chất hữu cơ, khả năng thoát nước của đất vào mùa mưa rất kém. “Trước khi đem giống cây về trồng, tôi tiến hành cải tạo đất bằng cách tận dụng rơm rạ để giúp đất thêm thoáng khí và xốp, bón phân chuồng và bánh dầu đậu phộng để tăng nguồn dinh dưỡng cho cây, nên cây phát triển rất tốt”, anh Hậu cho hay. Từ 1.000 cây chanh tứ quý ban đầu, anh Hậu đã tự nhân giống trồng thêm tại trang trại, nâng tổng số chanh tại vườn của mình lên hơn 2.200 gốc. Trải qua 4 năm chăm sóc, vườn chanh của anh phát triển tốt và cho thu hoạch những vụ đầu tiên. Ngoài ra, anh Hậu cũng tiên phong trong ứng dụng thiết bị bay không người lái để kiểm tra vườn và theo dõi mùa vụ, giám sát tưới tiêu một cách chính xác, hiệu quả, tiết kiệm chi phí lao động. “Nhờ thực hiện tốt quy trình chăm sóc, chủ động kết nối thị trường nên đến vụ thu hoạch, chanh có đầu ra ổn định trên địa bàn tỉnh và các địa phương lân cận như Quảng Nam, Đà Nẵng… Ngoài bán chanh tươi, tôi còn làm chanh muối phòng khi thị trường tiêu thụ chậm, chanh rớt giá”, anh Hậu nói. Mỗi cây chanh có thể cho thu hoạch khoảng 60kg quả, trên 1ha chanh thu hoạch khoảng 15 tấn. Từ năm thứ 5 trở đi, mỗi cây chanh có thể đạt 100kg. “Với giá chanh bán ra dao động khoảng 15-20 nghìn đồng/ kg, sau khi trừ các chi phí, tôi thu lãi khoảng 200 triệu đồng/ha”, anh Hậu bộc bạch. Anh Hậu cho biết, năm sau, tôi sẽ mở rộng diện tích trồng chanh lên 5ha và hỗ trợ cây giống và kỹ thuật trồng và thu mua chanh cho người dân địa phương. Anh sẽ có đủ lượng chanh nguyên liệu để cho ra sản phẩm mới là bột chiết xuất cốt chanh tươi và cốt chanh muối - sản phẩm có giá thành cao và bảo quản được lâu hơn so với chanh bán thông thường. NGUYỄN NGỌC Trồng chanh tứ quý, thu hàng trăm triệu mỗi năm Kiểm tra chống khai thác IUU tại TP Nha Trang Anh Đỗ Văn Hậu đã khởi nghiệp thành công với mô hình trồng chanh tứ quý ẢNH: NN Cuối năm, anh Lê Minh Triều, chủ nhân sản phẩm trà thảo dược cà gai leo khá bận rộn. Anh cho biết, đang hoàn tất thủ tục để đưa sản phẩm đánh giá OCOP (chương trình mỗi xã một sản phẩm). Chia sẻ về hành trình khởi nghiệp với cây cà gai leo, anh Triều tâm sự, từng trải qua nhiều công việc làm thuê khác nhau, năm 2017, thấy cây cà gai leo là vị thuốc quý, anh mong muốn tạo ra sản phẩm tốt cho sức khoẻ. “Thời gian đầu, kinh nghiệm hầu như bằng 0. Tận dụng quỹ đất từ gia đình, tôi trồng 3 sào cà gai leo đồng thời nghiên cứu cách chế biến”, anh Triều nhớ lại. Rong ruổi nhiều nơi tìm đầu ra cho sản phẩm, anh Triều nhận thấy, cà gai leo được bán chủ yếu ở dạng túi lọc hoặc chế biến thô, khá bất tiện. Bởi nhu cầu của khách hàng rất cần “nhanh - gọn, hiệu quả”. Do đó, anh nghiên cứu tạo ra sản phẩm trà cà gai leo hòa tan. Như vậy, người tiêu dùng chỉ cần hoà vào nước để sử dụng. “Nói thì dễ, nhưng khi bắt tay vào làm rất khó. Làm sao tinh chế được cà gai leo thành cao, loại bỏ được tạp chất, chỉ giữ các hoạt chất tốt cho người sử dụng. Trong điều kiện thiếu vốn, nhân lực…, tôi phải nhờ tới bên thứ 3 làm việc này, với điều kiện giữ được bí quyết của bản thân”, anh Triều nói. Làm được sản phẩm đã khó, đưa ra thị trường còn khó hơn. Thời gian đầu, anh Triều tự đi khắp các nơi để giới thiệu sản phẩm. Để tạo được uy tín, anh cam kết hoàn tiền nếu khách hàng sử dụng không hiệu quả. “Điều tôi tự tin nhất chính là chất lượng sản phẩm. Tôi kiểm soát chất lượng ngay từ khâu trồng, chăm sóc, thu hái, đến sơ chế, tạo ra thành phẩm. Người trước dùng thấy hiệu quả lại giới thiệu cho người sau. Cứ thế, tệp khách hàng của tôi ngày càng rộng. Không chỉ bán trong tỉnh, tôi còn có đại lý phân phối hầu hết các tỉnh thành trên cả nước”, anh Triều phấn khởi. Mỗi tháng, anh Triều đưa ra thị trường gần 1.000 hộp trà cà gai leo hòa tan với giá 160.000 đồng/hộp, mang về doanh thu 160 triệu đồng/ tháng. Hiện tại, anh Triều bao tiêu vùng nguyên liệu của bà con trong vùng. Bản thân anh tập trung mở rộng thị trường, tìm nguồn vốn để mở rộng sản xuất. Mục tiêu của anh là xây dựng nhà máy chế biến sản phẩm chuyên sâu. Anh đã vạch kế hoạch cho từng năm. “Tôi biết, mục tiêu đặt ra rất lớn, cần nhiều nguồn lực. Tuy nhiên, tôi cố gắng thực hiện từng bước, cái nào cần thiết thì đầu tư trước. Tuổi trẻ mà, phải ước mơ, hoài bão và phải quyết tâm thực hiện”, anh Triều chia sẻ về tương lai. HUỲNH THỦY Sau nhiều năm đi làm thuê, anh Lê Minh Triều (SN 1995, trú trấn Ea Drăng, huyện Ea H’leo, Đắk Lắk) quyết định về quê khởi nghiệp. Anh chọn cây cà gai leo để nghiên cứu làm trà thảo mộc. Anh Lê Minh Triều (bên phải) giới thiệu sản phẩm trà thảo dược cà gai leo Khởi nghiệp từ cà gai leo ĐI MỘT NGÀY ĐÀNG CỘNG HƯỞNG Anh Nguyễn Quốc Huy - Phó Bí thư Đoàn xã Đức Phú (huyện Mộ Đức) cho hay, mô hình trồng chanh tứ quý của anh Đỗ Văn Hậu là mô hình thanh niên khởi nghiệp tiêu biểu của quê hương Đức Phú. Hiện địa phương thường xuyên hỗ trợ đưa các sản phẩm chanh trưng bày tại các chương trình khởi nghiệp của huyện, tỉnh và tiến tới đưa sản phẩm chanh tứ quý trở thành sản phẩm OCOP địa phương. “Với giá chanh bán ra dao động khoảng 15-20 nghìn đồng/kg, sau khi trừ các chi phí, tôi thu lãi khoảng 200 triệu đồng/ha”, anh Hậu bộc bạch. Bằng sự đam mê, dám nghĩ, dám làm đã giúp chàng trai trẻ Đỗ Văn Hậu khởi nghiệp thành công từ mô hình trồng chanh tứ quý, mỗi năm thu về hàng trăm triệu đồng. Ông Lê Xuân Anh, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Ea H’leo (Đắk Lắk) cho biết, anh Lê Minh Triều đang xây dựng sản phẩm theo hướng OCOP để nâng tầm sản phẩm, phát triển bền vững. Phía Hội Nông dân rất ủng hộ và đã hướng dẫn anh Triều liên hệ với các đơn vị chuyên môn để hoàn thành thủ tục.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==