THỨ BA 24/9/2024 SÕ 268 0977.456.112 Hội chợ của học sinh tại một trường ở Hà Nội được cha mẹ học sinh góp sức tổ chức ẢNH: PV chuyện giải tán ban phụ huynh Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 1 năm nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ ẢNH: TTXVN Tồn tại hay không tồn tại CHUYỆN HÔM NAY Sau thời gian dài hoạt động, mục đích tốt đẹp ban đầu của “ban đại diện cha mẹ học sinh” (Hội phụ huynh) tại các lớp, trường ở đâu đó đã bị biến tướng và bỗng trở thành gánh nặng, nỗi ám ảnh của phụ huynh. XEM TIP TRANG 6 n NGHIÊM HUÊ TRANH CÃI Làm sao để có hiệu quả? TRANG 15 TỔNG BÍ THƯ, CHỦ TỊCH NƯỚC TÔ LÂM: ƯU TIÊN CÁC ĐỘT PHÁ CHIN LƯỢC TRONG QUAN HỆ VIỆT-MỸ TRANG 3 TRANG 2 TRANG 7 TRANG 4 Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền Đưa vấn đề “nóng” của trẻ em lên nghị trường TRANG 16 Bất ngờ và bất ổn TRANG 11 Trung Đông bước vào giai đoạn nguy hiểm TRANG 12 Sạt lở, ngập lụt khắp nơi SAU HÀNG LOẠT CUỘC TẤN CÔNG CỦA ISRAEL Ở LI-BĂNG: VÒNG 2 LPBANK V-LEAGUE 2024/25: CỰU THỨ TRƯỞNG BỘ CÔNG THƯƠNG ĐỖ THẮNG HẢI TỪNG CÓ TIỀN ÁN THỦ TƯỚNG PHẠM MINH CHÍNH: PHIÊN HỌP GIẢ ĐỊNH QUỐC HỘI TRẺ EM LẦN THỨ II, NĂM 2024: THANH HÓA:
2 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 24/9/2024 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG DUÕNG n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: VUÕ TIEÁN - LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA LET KỶ NIỆM 70 NĂM NGÀY GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ: Hà Nội có thể chỉ bắn pháo hoa ở 1 điểm Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội vừa có tờ trình gửi UBND thành phố Hà Nội về việc đề xuất tổ chức bắn pháo hoa kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954- 10/10/2024). Theo tờ trình, để tập trung khắc phục hậu quả do bão Yagi (bão số 3) gây ra và chung tay góp sức ủng hộ đồng bào, nhân dân những vùng bị thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội đề xuất thành phố Hà Nội chỉ tổ chức bắn pháo hoa tại 1 điểm (2 trận địa) ở quận Hoàn Kiếm từ 21h30 đến 21h45 ngày 10/10. Với 29 quận huyện, thị xã còn lại của thành phố, Bộ Tư lệnh Thủ đô đề xuất không tổ chức bắn pháo hoa. TRƯỜNG PHONG Hai học sinh trả lại tiền nhặt được Ngày 23/9, UBND thị trấn U Minh (huyện U Minh, Cà Mau) cho biết, 2 em học sinh lớp 7 nhặt được chiếc ví có gần 11 triệu đồng đã trao trả lại cho người bị mất, địa phương cũng đề xuất UBND huyện tặng giấy khen cho các em. Trước đó, trưa 20/9, em Ngô Đào Gia Mỹ (học sinh lớp 7A1) và em Hà Như Ý (học sinh lớp 7A4, cùng Trường THCS Nguyễn Thái Bình, huyện U Minh) trên đường đi học về nhặt được chiếc ví, trong ví có gần 11 triệu đồng và một số giấy tờ tùy thân. Hai em đã mang ví tới Công an thị trấn U Minh trình báo, nhờ tìm người mất để trả lại. Công an xác minh và mời chủ nhân chiếc ví là ông Lê Bá Hùng (ngụ cùng địa phương) tới nhận lại. TÂN LỘC Tai nạn liên hoàn, 2 người tử vong trong ô tô Ngày 23/9, Công an huyện Bình Chánh phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Công an TPHCM điều tra vụ tai nạn liên hoàn làm 2 người chết xảy ra trên địa bàn. Thông tin ban đầu, khoảng 6h cùng ngày, người đàn ông điều khiển ô tô biển số TPHCM, chở theo người phụ nữ lưu thông trên đường Nguyễn Văn Linh, hướng từ quận 7 về huyện Bình Chánh. Gần đến giao lộ Nguyễn Văn Linh - quốc lộ 1 (xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh), ô tô này xảy ra va chạm với xe tải biển số tỉnh Đồng Tháp chạy cùng chiều phía trước. Sau đó, xe tải lao tới tông vào ô tô 7 chỗ và 16 chỗ, tạo thành chuỗi tai nạn liên hoàn. Vụ tai nạn khiến 2 người trong ô tô biển số TPHCM tử vong tại chỗ, giao thông qua khu vực bị ùn ứ kéo dài. HOÀNG THUẬN Tại phiên họp, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến đối với các nội dung: Dự án Luật Dữ liệu; Đề nghị xây dựng Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế; Đề nghị xây dựng Luật Luật sư (sửa đổi). Các thành viên Chính phủ cho rằng, việc xây dựng, ban hành luật nhằm quán triệt và cụ thể hóa quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng về những lĩnh vực nêu trên; phục vụ công tác quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Nêu rõ xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật là một trong 3 đột phá chiến lược, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, một trong những nguyên nhân khiến một bộ phận cán bộ còn đùn đẩy, sợ trách nhiệm, sợ sai chính là thể chế. Do đó phải tháo gỡ về thể chế để cán bộ, công chức dám nghĩ, dám làm, không sợ sai. Thủ tướng cũng nhắc lại tinh thần Hội nghị Trung ương 10 vừa qua là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh việc bất cứ việc gì cấp dưới cũng lên “xin” cấp trên, vấn đề gì dù nhỏ cũng phải trình lên cấp Trung ương quyết. Các bộ trưởng, trưởng ngành chỉ làm vấn đề chiến lược, quy hoạch, định hướng chương trình, đường lối phát triển quan trọng cho đất nước, không nên sa vào những vấn đề cụ thể, dễ tạo môi trường “xin- cho”, tránh nảy sinh tiêu cực. Bày tỏ không hài lòng về một số nghị định đã giao một số bộ, ngành phải hoàn thành sớm mà đến nay chưa xong, Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, trưởng ngành phải nêu cao tinh thần vì nước, vì dân, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Theo Thủ tướng, việc lấy ý kiến của các thành viên Chính phủ nếu quá thời hạn không có phản hồi thì phải coi như là đồng ý. “Một trong những nguyên tắc lãnh đạo của Đảng là thiểu số phục tùng đa số”, Thủ tướng lưu ý. Người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý, xây dựng pháp luật phải kiến tạo cho sự phát triển và tạo điều kiện huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực; khuyến khích sự sáng tạo của người dân, doanh nghiệp và chủ thể liên quan; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng trên quan điểm không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế. VĂN KIÊN Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền THỦ TƯỚNG PHẠM MINH CHÍNH: Sáng 23/9, chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh bất cứ vấn đề gì dù nhỏ cũng phải trình lên cấp Trung ương quyết. Thủ tướng đồng thời yêu cầu các bộ trưởng, trưởng ngành nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung dân chủ, kỷ luật, kỷ cương, “ai sợ trách nhiệm thì đứng sang một bên”. Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật Không hình sự hóa quan hệ dân sự, kinh tế Nhằm tránh tình trạng càng ban hành luật lại càng khó làm, Thủ tướng yêu cầu xây dựng pháp luật để tăng cường quản lý nhưng phải kiến tạo môi trường, không gian phát triển chứ không phải thắt chặt, bó hẹp. Theo Thủ tướng, khi sửa đổi luật thì phải mạnh dạn, vướng ở đâu tháo ở đó, bởi các luật mà chồng chéo nhau thì rất khó thực hiện, không khuyến khích đổi mới sáng tạo được. Quảng Tây coi trọng tăng cường hợp tác với phía Việt Nam Nhân dịp tham dự Hội chợ Trung Quốc-ASEAN và Hội nghị thượng đỉnh Thương mại và đầu tư Trung Quốc-ASEAN lần thứ 21 tổ chức tại thành phố Nam Ninh, tỉnh Quảng Tây, ngày 23/9, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc hội kiến ông Lưu Ninh, Bí thư Đảng ủy kiêm Chủ nhiệm Nhân đại (Hội đồng Nhân dân) Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, Việt Nam nhất quán coi trọng quan hệ láng giềng hữu nghị, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc, ủng hộ quan hệ truyền thống giữa Quảng Tây với các địa phương Việt Nam. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh một số trọng tâm hợp tác là: thúc đẩy kết nối giao thông vận tải đường sắt, đường bộ, đường biển, hàng không; đẩy nhanh xây dựng thí điểm cửa khẩu thông minh; tăng cường nhập khẩu nông sản Việt Nam… Bí thư Khu ủy Lưu Ninh nhấn mạnh, Quảng Tây luôn coi trọng việc tăng cường giao lưu hữu nghị và hợp tác cùng có lợi với các địa phương, bộ, ngành Việt Nam. Ông khẳng định, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Tây sẽ quán triệt thực hiện hiệu quả nhận thức chung cấp cao và tuyên bố chung trong các chuyến thăm lẫn nhau của lãnh đạo cấp cao hai nước gần đây; tiếp tục thúc đẩy giao lưu hữu nghị, hợp tác cùng có lợi giữa Quảng Tây với các bộ, ngành, địa phương Việt Nam… BÌNH GIANG HẢI PHÒNG: Xây mới, sửa nhà cho 583 hộ nghèo sau bão số 3 Ngày 23/9, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hải Phòng thông tin, đơn vị đã phân bổ hơn 47 tỷ đồng do Ban Vận động cứu trợ thành phố nhận được để ủng hộ đồng bào bị thiệt hại sau bão số 3. Theo đó, hỗ trợ 583 hộ nghèo, cận nghèo, gia đình hoàn cảnh khó khăn mà nhà ở bị đổ, sập, trôi, tốc mái không ở được, các gia đình không có khả năng tự khắc phục với tổng số tiền 17,02 tỷ đồng. Trong đó, hỗ trợ 67 hộ xây dựng nhà mới, mỗi hộ 100 triệu đồng; hỗ trợ sửa lại 516 hộ mỗi hộ 20 triệu đồng. MTTQ Việt Nam thành phố Hải Phòng cũng phân bổ 30 tỷ đồng cho 15 quận huyện trên địa bàn để xây dựng kế hoạch, xác định hỗ trợ các đối tượng chịu thiệt hại sau bão số 3 phù hợp với tình hình địa phương, đảm bảo đúng mục đích, công khai, minh bạch. NGUYỄN HOÀN
3 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 24/9/2024 Chiều 22/9 (giờ địa phương, tức sáng 23/9 giờ Việt Nam) tại thành phố New York, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tham dự sự kiện kỷ niệm một năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, hướng tới kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Mỹ. Điểm lại lịch sử quan hệ Việt Nam-Mỹ, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nói rằng đây là một quá trình hiếm có và là hình mẫu trong quan hệ quốc tế về hàn gắn và xây dựng quan hệ sau chiến tranh. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước hoan nghênh những kết quả đáng khích lệ hai bên đạt được sau một năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, đồng thời cho rằng với nội hàm toàn diện và cụ thể của khuôn khổ quan hệ mới, hai bên còn nhiều dư địa để tiếp tục làm sâu sắc và đưa quan hệ song phương ngày càng phát triển ổn định, thực chất, mang lại nhiều lợi ích hơn nữa cho nhân dân hai nước cũng như đóng góp cho hòa bình, ổn định, thịnh vượng ở khu vực và quốc tế. “Và quan trọng hơn, điều đó giúp hai bên xây dựng lòng tin, cơ sở quan trọng để “Chúng ta có thể cùng nhau xây dựng một tầm nhìn tươi sáng cho quan hệ hai nước trong tương lai, để hai dân tộc chúng ta, con cháu chúng ta luôn là bạn và đối tác tốt của nhau” - như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu trong chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ vào năm 2015”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhấn mạnh. Hướng tới kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt NamMỹ vào năm 2025, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đề nghị hai bên cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ nhằm triển khai hiệu quả Tuyên bố chung Việt Nam-Hoa Kỳ năm 2023, nhất là tăng cường tiếp xúc, trao đổi đoàn ở cấp cao; đưa hợp tác khoa học-công nghệ cao (bán dẫn, AI), đào tạo nhân lực chất lượng cao trở thành đột phá chiến lược trong quan hệ hai nước; tiếp tục dành ưu tiên cho hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh góp phần xây dựng và củng cố lòng tin hai bên; tăng cường đối thoại trên tinh thần thẳng thắn, xây dựng, chia sẻ lợi ích và các quan tâm chính đáng của nhau; và tăng cường phối hợp, đóng góp nhiều hơn cho hòa bình, ổn định, thịnh vượng ở khu vực và trên thế giới. Dẫn lời ông Abraham Lincoln - Tổng thống thứ 16 của Mỹ rằng “Cách tốt nhất để đoán định tương lai là kiến tạo tương lai” để kết thúc bài phát biểu, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm một lần nữa nhấn mạnh, 30 năm qua hai bên đã cùng chung tay tạo nên một điểm nhấn lịch sử về một hình mẫu trong quan hệ quốc tế, ví như một bức tranh đẹp được dệt nên bởi sự đóng góp, công lao của nhiều người, cả những nhà lãnh đạo tiêu biểu và cả những người âm thầm mà chưa được biết hết mặt, thuộc hết tên. Nếu ví mỗi hành động dù nhỏ bé như một sợi chỉ thì khi được đan kết lại, gắn kết nhau sẽ dệt nên bức tranh tương lai, dệt nên những điều phi thường. TRAO CƠ HỘI CHO THẾ HỆ TRẺ Tại sự kiện, cựu Ngoại trưởng Mỹ John Kerry phát biểu, nhờ nỗ lực của các thế hệ lãnh đạo, người dân hai bên, ngày hôm nay hai nước không chỉ vui mừng trước việc hai bên đã tìm ra công thức thúc đẩy hàn gắn, kết thúc chiến tranh, mà còn đứng trước cơ hội thực hiện những điều như Tổng thống thứ hai của Mỹ John Adams từng nói: “Cùng nhau trao cho thế hệ trẻ những cơ hội mà thế hệ chúng ta không thể tưởng tưởng được’. Thượng nghị sỹ Mỹ Dan Sullivan khẳng định, quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam-Mỹ nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng Mỹ, với tiềm năng phát triển to lớn, cùng đóng góp tích cực cho hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. Ông Sullivan nhấn mạnh, Quốc hội Mỹ sẽ tiếp tục ủng hộ một Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”, một quốc gia có vai trò quan trọng hàng đầu ở khu vực. BÌNH GIANG “Trước sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, mục tiêu phát triển bền vững của thế giới và lợi ích của con người phải được đặt ở vị trí trung tâm, là mục tiêu cao nhất của chúng ta. Thành tựu khoa học, công nghệ phải phục vụ tiến bộ xã hội, hướng về con người, giải phóng con người, phát triển con người toàn diện, không ngừng cải thiện đời sống, bảo đảm lợi ích và hạnh phúc của nhân loại và vì thế hệ tương lai”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu. Thành tựu của trí tuệ con người phải tập trung vào phát triển kinh tế, xây dựng xã hội công bằng, văn minh, nâng cao chất lượng sống người dân, xóa đói giảm nghèo. “Theo đó, chúng tôi đề nghị tăng cường đẩy mạnh đầu tư nghiên cứu y học, giáo dục đào tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và các giải pháp để phục vụ quảng đại quần chúng nhân dân, giảm thiểu đầu tư nghiên cứu chế tạo các loại vũ khí hủy diệt với mục tiêu hòa bình, ổn định, phát triển bền vững, bình đẳng giữa các quốc gia, các dân tộc trên toàn thế giới. Trong giai đoạn mang tính bước ngoặt này, chúng ta càng cần phải tăng cường đoàn kết, hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ và giải quyết các bất đồng, tranh chấp bằng biện pháp hoà bình”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước kêu gọi. Các nước lớn cần hành xử có trách nhiệm, phải chia sẻ thành tựu chung trong nghiên cứu khoa học công nghệ để cùng phát triển. LHQ, các tổ chức khu vực, trong đó có ASEAN cần phải đi đầu với sứ mệnh thúc đẩy hợp tác, phối hợp hành động trong ứng phó với các thách thức toàn cầu và tận dụng những cơ hội có được từ tiến bộ khoa học công nghệ. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu: “Chúng ta đang đứng trước cơ hội lịch sử để đưa thế giới bước vào thời đại mới, kỷ nguyên phát triển mới tốt đẹp hơn, vì sự phát triển tiến bộ, công bằng xã hội, vì cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của người dân khi chúng ta thống nhất nhận thức cùng hành động, cùng nỗ lực và hợp tác chặt chẽ hiệu quả”. Việt Nam hoan nghênh những văn kiện được thông qua tại Hội nghị và hy vọng những nội dung văn kiện sẽ được triển khai quyết liệt, hiệu quả. Việt Nam mong muốn LHQ với vai trò trung tâm, điều phối và các tổ chức quốc tế tiếp tục có những đóng góp thiết thực hơn, hiệu quả hơn, mạnh mẽ hơn trong mục tiêu ngăn ngừa hiểm họa đối với sự phát triển nhanh, bền vững của thế giới ngay từ ngày hôm nay. BÌNH GIANG Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đề nghị hai bên cần tiếp tục tăng cường phối hợp chặt chẽ nhằm triển khai hiệu quả Tuyên bố chung Việt NamHoa Kỳ năm 2023, nhất là tăng cường tiếp xúc, trao đổi đoàn ở cấp cao; đưa hợp tác khoa học-công nghệ cao (bán dẫn, trí tuệ nhân tạo), đào tạo nhân lực chất lượng cao trở thành đột phá chiến lược trong quan hệ hai nước. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm 1 năm nâng cấp quan hệ Việt - Mỹ ẢNH: TTXVN Cần thúc đẩy hợp tác khoa học công nghệ TỔNG BÍ THƯ, CHỦ TỊCH NƯỚC TÔ LÂM: Chiều 22/9 (giờ địa phương) tại New York, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tiếp ông Brendan Nelson - Chủ tịch Boeing Toàn cầu, tập đoàn hàng không lớn nhất thế giới. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước đề nghị Boeing sớm nghiên cứu, triển khai đầu tư các nhà máy sản xuất linh kiện, xây dựng Trung tâm bảo dưỡng thiết bị, máy móc gắn với các cảng hàng không lớn của Việt Nam. Chiều 22/9 (giờ địa phương - sáng 23/9 giờ Việt Nam), tại thành phố New York, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp gỡ và trao đổi với lãnh đạo Đảng Cộng sản, tổ chức cánh tả và bạn bè Mỹ. Các đại biểu bày tỏ xúc động được tham dự cuộc gặp với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, chia sẻ những tình cảm đặc biệt và sự ủng hộ Việt Nam dưới nhiều hình thức qua các thời kỳ. TỔNG BÍ THƯ, CHỦ TỊCH NƯỚC TÔ LÂM PHÁT BIỂU TẠI ĐẠI HỘI ĐỒNG LHQ: Ngày 22/9, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tham dự và có bài phát biểu quan trọng tại phiên khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh tương lai trong khuôn khổ Tuần lễ cấp cao khóa 79 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc (LHQ). “Thành tựu khoa học công nghệ cần thúc đẩy hợp tác, không trở thành công cụ chống lại các quốc gia, đi ngược lại khát vọng hòa bình, phát triển, công bằng và công lý của các dân tộc”, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nhận định. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng LHQ Khóa 79 ẢNH: TTXVN Rạng sáng 23/9 (giờ Việt Nam), tại New York, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm dự và phát biểu tại Tọa đàm Tăng cường hợp tác Việt Nam-Mỹ trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI). Sáng 22/9 (giờ Mỹ), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp Thủ tướng Tòa thánh Vatican, Hồng y Pietro Parolin. Hai bên cho rằng, việc duy trì trao đổi đoàn cấp cao và cơ chế họp Nhóm công tác hỗn hợp đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau. Hồng y Pietro Parolin khẳng định Đại diện thường trú của Tòa thánh tích cực hợp tác với Việt Nam và cho biết Giáo hoàng Francis mong sớm thăm Việt Nam. Ưu tiên các đột phá chiến lược trong quan hệ Việt-Mỹ
4 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 24/9/2024 NHIỀU NƠI BỊ CÔ LẬP, CHIA CẮT Từ sáng 22/9, sạt lở, ngập lụt nhiều đoạn trên quốc lộ 15C, chia cắt huyện Quan Hóa, các huyện miền xuôi với huyện vùng cao Mường Lát. Kiểm tra của ngành Giao thông cho thấy, mưa lũ làm sạt lở nghiêm trọng tại km21 trên quốc lộ 15C, đoạn qua xã Nam Động, huyện Quan Hóa. Nước sông Luồng dâng cao, gây ngập nặng tại đoạn quốc lộ 15C cạnh di tích hang Phi ở xã Nam Xuân, huyện Quan Hóa. Do 2 điểm sạt lở và ngập lụt nặng nên xe không thể lưu thông để lên huyện Mường Lát. Nhiều phương tiện chở khách, vận chuyển hàng hóa, xe cá nhân đi từ thành phố (TP) Thanh Hóa, huyện miền xuôi lên Mường Lát đang phải dừng lại ở thị trấn Hồi Xuân, huyện Quan Hóa. Theo UBND huyện Mường Lát, ngoài quốc lộ 15C, để đi từ TP Thanh Hóa, huyện miền xuôi lên Mường Lát, các phương tiện còn có thể đi trên tuyến đường từ xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa lên xã Mường Lý, Tam Chung, rồi lên thị trấn huyện Mường Lát. Tuy nhiên, tuyến đường này cũng đang bị ngập lụt nặng tại xã Trung Sơn do nước sông Mã dâng cao và nhiều đoạn sạt lở ở xã Mường Lý. Huyện Mường Lát đang bị chia cắt với các huyện miền xuôi của Thanh Hóa bởi sạt lở hàng chục điểm trên tuyến đường từ trung tâm huyện về các xã. Và tình trạng nước ngập tràn cũng khiến nhiều xã, bản ở Mường Lát đang bị cô lập. Ngày 23/9, tình trạng sạt lở, ngập lụt tiếp tục xảy ra tại huyện Mường Lát. Chính quyền các xã và cơ quan chức năng của huyện tiếp tục sơ tán hơn 1.000 hộ dân đến nhà văn hóa bản, điểm trường và nhà người thân an toàn. Ông Hoàng Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Lát, cho biết, cùng với những giải pháp ứng phó với diễn biến của mưa lũ, lãnh đạo huyện chỉ đạo ngành giao thông mưa ngớt đến đâu, dùng phương tiện, máy móc san gạt, vận chuyển đất đá tại điểm sạt lở đến đó để sớm thông các tuyến đường. SƠ TÁN HÀNG NGHÌN HỘ DÂN Ngày 23/9, tỉnh Thanh Hóa công bố tình huống khẩn cấp sạt lở ở nhiều địa phương. Cụ thể, công bố tình huống khẩn cấp sạt lở đồi đất khu vực Trường THCS Lâm Phú, huyện Lang Chánh; sạt lở đất mái taluy dương kênh chính Cửa Đạt (thuộc xã Phùng Giáo, huyện Ngọc Lặc); sạt lở đồi đất khu vực Trường THCS&THPT Như Xuân... Ở những vị trí trên, khối lượng lớn đất đá từ trên đồi đã tràn vào công trình, gây hư hỏng, nứt tách, đe dọa đến an toàn tính mạng và tài sản của dân. Từ đêm 22/9 đến ngày 23/9, mực nước các sông Chu, sông Mã, sông Bưởi... lên nhanh, gây ngập lụt nhiều huyện ở Thanh Hóa. Tại huyện Thường Xuân, nước lớn từ các sông Đặt, sông Đằn đổ về đã làm mực nước sông Chu dâng cao gây ngập lụt, chia cắt nhiều thôn, khu phố của các xã Xuân Dương, Thọ Thanh, Ngọc Phụng, Xuân Cao. Trên tuyến Quốc lộ 519 đoạn qua cầu Vụng Láu ở thị trấn Thường Xuân, nước ngập sâu đến 1m. Ngày 23/9, toàn huyện Thường Xuân di dời gần 1.000 hộ dân và tài sản, vật nuôi đến nơi an toàn. Tại huyện Thạch Thành, mưa lớn kết hợp nước từ thượng nguồn tỉnh Hòa Bình đổ về nhiều đã làm nước sông Bưởi lên nhanh. Ngay trong đêm 22/9, lãnh đạo huyện Thạch Thành trực tiếp xuống hiện trường kiểm tra, chỉ đạo các lực lượng chức năng khẩn trương sơ tán nhiều hộ dân bị ảnh hưởng. Tình trạng ngập lụt sâu cũng đang diễn ra ở thành phố Thanh Hoá, huyện Thiệu Hóa, Hoằng Hóa, Yên Định... Hàng nghìn hộ dân đã phải di dời đến nơi ở an toàn. Kiểm tra tại công trình thủy lợi Cửa Đạt, huyện Thường Xuân, Phó Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Lại Thế Nguyên đề nghị Chi nhánh Khai thác công trình thủy lợi Cửa Đạt: Duy trì chế độ trực 24/24 giờ, đảm bảo 100% quân số, chủ động trong mọi tình huống; Đảm bảo vận hành công trình theo quy trình được phê duyệt; Kiểm tra xem lưu lượng nước về hồ bao nhiêu thì xả bấy nhiêu và phải giữ được mực nước ở hồ là dưới 110m để đảm bảo an toàn mặt đập cũng như hồ chứa; Tiếp tục cảnh báo các địa phương của vùng hạ du để người dân chủ động kê cao đồ đạc, bảo vệ nhà cửa, không bị động, bất ngờ, không để trôi tài sản; Trong quá trình xả lũ phải tính toán đến thời điểm nào là phải dừng lại để vừa đảm bảo nước chứa vừa đảm bảo an toàn cho vùng hạ du và đảm bảo nguồn nước phục vụ cho sản xuất vụ chiêm năm 2025. Mưa lũ ở Thanh Hóa đã cuốn trôi một người, gây thiệt hại lớn về nhà ở, công trình, giao thông, nông lâm nghiệp... Hiện, tình trạng mưa lũ diễn biến phức tạp, chính quyền các địa phương cùng lực lượng chức năng và nhân dân đang tập trung ứng phó. HOÀNG LAM Mưa lớn kéo dài, nước trên thượng nguồn đổ về, cộng với việc nhà máy thủy điện xả lũ khiến nhiều nơi ở Thanh Hóa rơi vào tình trạng sạt lở, ngập lụt gây thiệt hại về người và tài sản. Tại huyện Quế Phong, ông Phan Trọng Dũng - Trưởng phòng NN&PTNT huyện cho biết, sạt lở taluy dương, taluy âm đã khiến một nhà dân tại xã Thông Thụ bị sập hoàn toàn, ảnh hưởng nhà ở của 41 hộ dân với 186 nhân khẩu. UBND huyện Quế Phong đã di dời người và tài sản đến nơi an toàn. Mưa lũ cũng gây thiệt hại lớn về vật nuôi, cây trồng và các công trình giao thông. Tại huyện Con Cuông, ông Lô Văn Thao - Chủ tịch UBND huyện thông tin, chính quyền địa phương đã sơ tán 55 hộ dân với 220 nhân khẩu trong vùng ngập lụt, nguy cơ sạt lở đất. Quốc lộ 7 đi qua huyện bị sạt lở nghiêm trọng ở đoạn Dốc Chó, đá lăn, cây đổ từ núi xuống ở đoạn Vực Bồng. Tại huyện Thanh Chương, mưa lũ gây ngập lụt, chia cắt ở các xã Thanh Xuân, Thanh Tùng, Ngọc Lâm, Thanh Lâm, Hạnh Lâm, Thanh Đức. Lũ gây cô lập 3 xóm ở xã Thanh Xuân với hàng trăm hộ dân. Tại thành phố Vinh, mưa lớn gây ngập tại các tuyến phố, một số điểm ngập sâu 0,7m, phương tiện giao thông chết máy ngổn ngang. Huyện Tân Kỳ đã di dời 25 hộ dân khỏi vùng sạt lở đất. Tại một số huyện như Diễn Châu, Tương Dương, Hưng Nguyên, mưa lũ cũng đã gây ngập lụt nhiều nơi. Hiện, ở tỉnh Nghệ An vẫn xảy ra mưa trên diện rộng, lũ lụt đã khiến 4 người chết. Theo Đài Khí tượng thủy văn khu vực Bắc Trung bộ, từ 19h ngày 22/9 đến 9h ngày 23/9, tỉnh Nghệ An có mưa to đến rất to, có nơi đặc biệt to. Lượng mưa đo được phổ biến từ 80-150mm, một số nơi nhiều hơn như ở thành phố Vinh với lượng mưa 253mm, Hưng Nguyên 240mm, Yên Thượng 213mm. Dự báo ngày và đêm 23/9, tỉnh Nghệ An còn mưa vừa, mưa to, có nơi rất to và dông. Cảnh báo cấp độ rủi ro, thiên tai do mưa lớn, lốc, sét ở cấp độ 1. CẢNH HUỆ - NGỌC TÚ Sạt lở tiếp tục diễn ra tại xã Pù Nhi, huyện Mường Lát ngày 23/9 Sạt lở đất gây sập nhà dân tại huyện Quế Phong (Nghệ An) THANH HÓA: Sạt lở, ngập lụt khắp nơi Những ngày qua ở tỉnh Nghệ An có mưa lớn gây ngập lụt ở nhiều huyện, thị, thành. Trước nguy cơ sạt lở đất, lũ quét, các địa phương đã chủ động di dời hàng trăm người dân đến nơi an toàn. NGHỆ AN: Di dời khẩn cấp hàng trăm người dân Sáng 23/9, anh H.V.L., 20 tuổi, trú tại thôn Thanh Sơn, xã Thanh Hòa, huyện Như Xuân, chở cháu là V.T.Y. N (học sinh lớp 8A, Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS Như Xuân) từ nhà ra trường để kịp học buổi sáng. Khi đến đoạn giữa dòng đập tràn Khe Bu, thuộc xã Xuân Hòa, huyện Như Xuân, chiếc xe và anh L. bị nước lũ cuốn trôi, mất tích. Em V.T.Y. N. may mắn được một thầy giáo đi cùng đường nhanh chóng đưa lên bờ kịp thời sơ cứu. Nạn nhân sau đó được chuyển xuống Bệnh viện Đa khoa huyện Như Xuân cấp cứu. Đến gần 9h sáng cùng ngày, lực lượng chức năng tìm thấy thi thể anh L., bị nước lũ cuốn trôi về phía hạ lưu. Từ 15h ngày 22/9, sau khi được Bộ NN&PTNT và UBND tỉnh Thanh Hóa đồng ý, Chi nhánh Khai thác công trình Thủy lợi Cửa Đạt đã vận hành cửa xả, thực hiện quy trình xả lũ hồ chứa nước Cửa Đạt. Việc xả lũ được vận hành căn cứ vào lưu lượng nước về hồ và đảm bảo nước hồ ở mực nước dâng bình thường, đồng thời, tuân thủ quy chế vận hành liên hồ để đảm bảo an toàn cho công trình và giảm thiểu thiệt hại cho hạ du. Tuy nhiên, do hồ Hủa Na đang xả lũ với lưu lượng 2.700m3/ giây, nên từ 17 giờ chiều 22/9, cả 5 cửa xả của hồ chứa nước Cửa Đạt đã được mở và xả với lưu lượng 2.200m3/giây. Theo báo cáo của Chi nhánh Khai thác công trình thủy lợi Cửa Đạt, đến 18h ngày 22/9, lưu lượng nước về hồ Cửa Đạt là khoảng 3.300m3/giây, vì thế, trong những giờ tới, sẽ xả lũ với lưu lượng khoảng 3.000m3/giây. Mực nước sông Chu dâng cao, gây ngập đầu cầu Bản Mạ ở thị trấn Thường Xuân, huyện Thường Xuân ẢNH: P.V
NƯỚC MẮT NGHỀ NUÔI BIỂN Trong hơn 25.000 nghìn tỷ đồng thiệt hại của Quảng Ninh do bão gây ra, phần lớn là thiệt hại về nông nghiệp. Ngư dân ở Vân Đồn, Cẩm Phả, Hạ Long, Quảng Yên gánh chịu thiệt hại nặng nề nhất. Đứng trước “núi” bè mảng nuôi hàu bị bão quần chất đống trên biển, ông Sỹ ngậm ngùi cùng con trai cắt từng chiếc phao nhựa mà gia đình mới đầu tư gần 1 tỷ vì chính sách bảo vệ môi trường phải thay thế xốp truyền thống. Cắt được cái nào hay cái đấy để còn cố gây dựng lại nghề vì ngoài nuôi hàu, hà, gia đình ông không có nghề nào khác đủ khả năng trả nợ ngân hàng. Gia đình ông Sỹ là một trong những hộ nuôi hàu, hà có quy mô và lâu đời nhất ở thị xã Quảng Yên nhưng đứng trước cảnh tàn phá của bão Yagi, người đàn ông miền biển rắn rỏi ấy vẫn bật khóc tức tưởi vì mất mát quá lớn. Gần 30 dây hàu, mỗi dây ước chừng 4 đến 5 tấn đang sắp đến ngày thu hoạch. Với giá hàu sữa hiện tại hơn 15 nghìn đồng/kg, vị chi gia đình ông mất trắng hơn 2 tỷ tiền hàu và hơn 2 tỷ tiền đầu tư cơ sở, con giống và công chăm sóc. Sau bão Yagi, người nuôi hàu, hà ở Quảng Yên gần như tay trắng, toàn thị xã có hơn 800 bè nuôi hàu nhưng không còn một cái nào nguyên vẹn. Hàng chục nghìn tấn hàu, hà bị bão quần thảo, chất đồng như núi giữa biển. Trong khi đó những hộ nuôi cá biển cũng khóc ròng khi 1.700 lồng nuôi bị bão đánh tan, toàn bộ hơn 500 tấn cá các loại trôi ra biển. Lồng nào may mắn không bị rách lưới thì cá cũng không sống nổi vì bị sóng đánh trầy vi, tróc vảy, dập đầu. Khốn khó hơn người nuôi biển ở Quảng Yên là người dân huyện Vân Đồn, nghề nghiệp chính bao đời nay của họ là nghề biển. Theo thống kê sơ bộ thiệt hại ban đầu về ngư nghiệp của huyện vào khoảng 32.112 tấn, trong đó hàu 25.638 tấn, cá 636 tấn, hải sản khác 5.840 tấn. Chưa kể đến hàng chục tàu thuyền bị bão đánh chìm, hàng loạt nhà bè của ngư dân bị xóa sổ. “Từ 5 ô nuôi cá lồng ban đầu, gia đình tôi phát triển lên 10 ô, đến hiện tại là 60 ô lồng nuôi cá biển. Mỗi ô lồng phải có đến 1,8 - 2 tấn cá thương phẩm, những con cá song nặng từ 5-8kg, cá giò nặng từ 3-5kg/con, đều sắp xuất bán. Vậy mà mất trắng rồi!”, bà Dương Thị Gái, khu 9, thị trấn Cái Rồng, huyện Vân Đồn nói trong nước mắt. XÓT XA NGHỀ TRỒNG RỪNG Dưới biển ngư dân trắng tay, trên rừng những người nông dân cũng khóc ngất vì hàng chục nghìn héc ta cây trồng sắp đến ngày thu hoạch bị Yagi quật gãy. Nhiều người đang sắp thành “tỷ phú” trồng rừng bỗng trắng tay và ôm một đống nợ. Với hơn 100 nghìn héc ta rừng trồng ở Quảng Ninh bị thiệt hại do bão, người nông dân lâm vào cảnh nợ nần, không có nguồn lực để trả nợ. Cái khó nhất của người trồng rừng lúc này là đầu ra và nhân công. Thương lái ép giá khi cây bị gãy đổ, việc tìm nhân công để thu hoạch nhanh cũng không có vì ai cũng lo khắc phục thiệt hại của gia đình. Nhiều cánh rừng chấp nhận để chết khô sau bão. Chị Hoàng Thị Lâm (thôn Tân Hải, xã Dương Huy, TP Cẩm Phả) cho biết, gia đình có 130ha rừng keo đến kỳ thu hoạch. Trước bão thương lái trả giá 100 triệu đồng/ha nhưng chồng chưa muốn bán vì thời tiết năm nay thuận, cây phát triển tốt. Thế rồi bão vào, 130ha rừng keo xanh mơn mởn bỗng chốc trơ trọi như ai mang rìu đến chặt hạ. “Giờ vợ chồng tôi đành đi mót lại những cây keo còn tương đối trên đồi để chở đi bán. Nhiều người cùng bán nên bị tiểu thương ép giá xuống rất nhiều”, chị Lâm kể. Gia đình anh Huỳnh ở xã Tân Dân, TP Hạ Long cũng đứng ngồi không yên, gần 100ha rừng trồng bị bão tàn phá không kiếm được đầu ra. Các thương lái chỉ trả 600 -700 nghìn đồng/ tấn cho loại cây trồng 5-6 năm. Với giá này anh chỉ đủ tiền chi trả nhân công, vận chuyển. Chủ rừng là anh coi như trắng tay. Toàn tỉnh Quảng Ninh có hơn 100 nghìn héc ta rừng trồng bị tàn phá và đang rất cần đầu ra, chính việc này đã đẩy giá gỗ xuống thấp. Các thương lái và các xưởng phay dăm gỗ cũng sẽ không đủ lực để thu mua tất cả. Nhưng theo người dân việc đó không quan trọng bằng việc trong vài năm tới sẽ thiếu hụt trầm trọng nguồn cung gỗ rừng trồng. Cần có biện pháp, cơ chế chính sách kịp thời để có thể tái trồng rừng trong thời gian sớm nhất, tránh đứt gãy nguồn cung. Thông tin về tình hình giá thu mua gỗ keo bị sụt giảm sau bão số Yagi, bà Phạm Thị Xuân, lãnh đạo Công ty Thái Hưng, đại diện các doanh nghiệp xuất khẩu và thu mua gỗ keo tại Cụm công nghiệp Cái Lân cho biết: Với tình hình thiệt hại nặng nề về công trình nhà xưởng, trang thiết bị, máy móc, các doanh nghiệp không còn mặt bằng chứa lượng dăm keo và đang tập trung sửa chữa, khắc phục hậu quả sau bão. Cũng theo bà Xuân, thời điểm này, lượng xuất khẩu dăm keo sang thị trường Nhật Bản, Trung Quốc bị đình trệ do thiên tai. Bên cạnh đó băng tải, cẩu và các thiết bị khác hư hỏng nặng, tầu chìm và hư hỏng, luồng lạch ách tắc. Đây là thời gian cao điểm khai thác gỗ tại nước bạn, do vậy lượng thu mua dăm keo sẽ bị sụt giảm nhiều so với thời điểm trước bão. Trước những khó khăn chồng chất của ngành nông nghiệp, ngay sau bão, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy đã tổ chức nhiều cuộc họp khẩn để tìm cách tháo gỡ cho người dân, doanh nghiệp. Chủ tịch Quảng Ninh yêu cầu các địa phương thực hiện ngay chính sách hỗ trợ, khắc phục bước đầu theo quy định của Chính phủ và địa phương. “Tỉnh đã có văn bản gửi ngân hàng kịp thời giải quyết để tháo gỡ khó khăn cho khách hàng như khoanh nợ, giảm lãi suất cho vay, cho vay mới đối với những khách hàng không còn tài sản thế chấp, cho vay mới với lãi suất phù hợp... Đây sẽ là động lực mới để người dân, doanh nghiệp tái khởi động sản xuất. Tỉnh cũng yêu cầu các đơn vị liên quan hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận với ngân hàng một cách nhanh nhất, thuận lợi nhất”, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết. HOÀNG DƯƠNG 5 THỜI SỰ n Thứ Ba n Ngày 24/9/2024 Kỳ II: Không còn gì, chỉ còn nợ Bão Yagi quét qua Quảng Ninh chỉ 5 tiếng nhưng lấy đi của người dân công sức lao động của cả chục năm. Tài sản không còn, tư liệu sản xuất bị bão đánh bay, còn món nợ ngân hàng vẫn hiện hữu từng ngày. “Núi” bè mảng nuôi hàu bị bão quần chất đống trên biển Quảng Yên “Gần 30 dây hàu, mỗi dây ước chừng 4 đến 5 tấn đang sắp đến ngày thu hoạch. Với giá hàu sữa hiện tại hơn 15 nghìn đồng/kg, vị chi gia đình ông Sỹ mất trắng hơn 2 tỷ tiền hàu và hơn 2 tỷ tiền đầu tư cơ sở, con giống và công chăm sóc”. TÁI THIẾT SAU BÃO YAGI: Bão quật gãy ngang những rừng cây đang đến độ thu hoạch Bà Gái khóc nghẹn vì trắng tay sau bão Yagi “Trong vài năm tới sẽ thiếu hụt trầm trọng nguồn cung gỗ rừng trồng. Cần có biện pháp, cơ chế chính sách kịp thời để người dân có thể tái trồng rừng trong thời gian sớm nhất để tránh đứt gãy nguồn cung”. Anh HUỲNH, nông dân trồng rừng xã Tân Dân, TP Hạ Long
6 KHOA GIÁO n Thứ Ba n Ngày 24/9/2024 NHIỀU KỶ LỤC THỜI TIẾT CỰC ĐOAN Ngày 6/9, khi siêu bão Yagi đang giữ sức mạnh phá huỷ ngoài vịnh Bắc bộ với sức gió mạnh cấp 15, giật cấp 17, toàn bộ miền Bắc trải qua một ngày nắng nóng kỷ lục. Phố núi Hà Giang trưa 6/9 ghi nhận nhiệt độ 39,5 độ - cao nhất trong lịch sử tháng 9 ở khu vực này, vượt qua kỷ lục được thiết lập vào 23 năm trước. Tại Lào Cai, nắng nóng còn khốc liệt hơn khi nhiệt độ lên tới 39,7 độ, cũng là mức nhiệt cao nhất trong tháng 9 ở vùng đất này và là mức nhiệt cao nhất tháng 9 trong lịch sử miền Bắc. Lào Cai, Tuyên Quang, Thái Nguyên, Bắc Giang, Bắc Kạn, Vĩnh Phúc đều ghi nhận nhiệt độ trên 38 độ, vượt qua các kỷ lục được thiết lập những năm trước đó. Thủ đô Hà Nội ghi nhận mức nhiệt 37,5 độ vào ngày 5/9 và 37,3 độ vào ngày 6/9, cũng là những kỷ lục nhiệt độ tháng 9 ở đây. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia thống kê, 18 tỉnh, thành phố miền Bắc ghi nhận nhiệt độ kỷ lục tháng 9 trong hai ngày 5-6/9. Theo các chuyên gia, nền nhiệt rất cao, kết hợp với rìa phía tây của cơn bão Yagi đã gây ra những ổ mây dông mạnh trước bão, dẫn đến gió giật mạnh và mưa lớn dữ dội vào chiều 6/9 ở Hà Nội cùng nhiều địa phương khác, dù bão chưa vào, gây ra nhiều thiệt hại về vật chất, có cả thương vong trước bão. Ngày 7/9, Yagi đổ bộ Hải Phòng - Quảng Ninh, sau đó quét qua đồng bằng Bắc bộ với cường độ mạnh chưa từng có, cùng vùng ảnh hưởng rất rộng lớn. Hai ngày 8-9/9, hoàn lưu bão gây ra mưa lớn dữ dội khắp miền Bắc. Thị xã du lịch nổi tiếng Sa Pa ghi nhận lượng mưa ngày 8/9 lên tới hơn 300mm, vượt xa kỷ lục được thiết lập từ 54 năm trước. Nhiều điểm đo khác của Lào Cai cũng ghi nhận lượng mưa kỷ lục như Bắc Hà, Phố Ràng. Tỉnh này chịu thiệt hại nặng nề nhất về người và của khi xảy ra nhiều thảm họa lũ quét, sạt lở đất do mưa lớn kéo dài và lũ dâng cao. Yên Bái là tỉnh hứng chịu lượng mưa dữ dội nhất. Mưa tại Lục Yên ngày 9/9 là 316mm, phá vỡ kỷ lục từ năm 2012, thành phố Yên Bái ngày 10/9 là 264,5mm. Tổng lượng mưa trong 2-3 ngày ở Yên Bái đặc biệt lớn, nhiều nơi 500-600mm. Theo số liệu của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, có 12 tỉnh, thành phố (trong số 25 tỉnh, thành phố) ở miền Bắc ghi nhận lượng mưa trong một ngày cao nhất lịch sử tháng 9, gồm Lạng Sơn, Hải Phòng, Sơn La, Lào Cai, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Điện Biên, Yên Bái, Hà Giang, Cao Bằng, Nam Định. Do mưa lớn kéo dài, lũ trên sông Thao tại Yên Bái ngày 10/9 lên mức 35,73m, vượt đỉnh lũ lịch sử tồn tại 53 năm trước. Sông Cầu tại Đáp Cầu (Bắc Ninh) cũng xấp xỉ mức kỷ lục từ năm 1971. Hà Nội cũng ghi nhận mực nước sông Hồng cao nhất 20 năm qua. Sông Lô, sông Thương, sông Gâm, sông Thái Bình, sông Lục Nam, sông Hoàng Long đều vượt báo động 3. Đại diện Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia nhận định, các sông thuộc lưu vực sông Hồng, Thái Bình - hệ thống sông lớn nhất miền Bắc xảy ra lũ, ngập lụt trên quy mô rộng lớn với nhiều nơi vượt ngưỡng là điều hiếm thấy. Thống kê có 20/25 tỉnh, thành phố phía Bắc xảy ra tình trạng ngập lụt nghiêm trọng sau bão Yagi. SIÊU BÃO CÀNG LÚC CÀNG NHIỀU TRÊN BIỂN ĐÔNG Yagi đổ bộ đất liền nước ta ngày 7/9 đã trở thành cơn bão lịch sử bởi cường độ và sức tàn phá kinh hoàng. Lần đầu tiên trong lịch sử, một địa điểm trên đất liền nước ta ghi nhận gió mạnh cấp 14, giật cấp 17 (Quảng Ninh), cũng là lần đầu tiên, một địa phương không giáp biển ghi nhận gió mạnh cấp 12, giật cấp 13 (Hải Dương). Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia nêu 4 điểm bất thường của cơn bão lịch sử này. Đây là cơn bão mạnh nhất trong vòng 30 năm qua trên khu vực Biển Đông, là cơn bão có cường độ tăng rất nhanh (tăng 8 cấp trong 48 giờ), duy trì cấp siêu bão trong thời gian dài và thời gian lưu bão trên đất liền rất lâu (12 giờ). Yagi còn có diễn biến trái quy luật, không suy yếu khi đi qua đảo Hải Nam, giữ cường độ rất mạnh trên vịnh Bắc bộ và khi vào đất liền. Theo các chuyên gia, điều đáng lo ngại là siêu bão có thể sẽ xuất hiện càng lúc càng nhiều trên Biển Đông. Trong suốt chiều dài lịch sử từ khi có số liệu quan trắc, chỉ có 3 cơn bão mạnh lên thành siêu bão trên Biển Đông gồm Yagi, bão Saola và bão Rain. Đáng lưu ý, là cả ba cơn bão này xuất hiện trong 4 năm trở lại đây (bão Rain 2021, bão Saola 2023), cho thấy xu thế xuất hiện càng lúc càng nhiều siêu bão trên Biển Đông. Tại nước ta trong tháng 9, khi miền Bắc chưa khắc phục xong hậu quả thảm khốc từ cơn bão số 3, miền Trung đã hứng chịu bão số 4. Dù cường độ không mạnh, thời gian tác động nhanh, bão số 4 cũng gây lũ lụt, ngập úng ở một số tỉnh miền Trung như Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia nhận định, đỉnh điểm mùa mưa bão năm nay ở miền Trung có thể xuất hiện trong tháng 10 và tháng 11, không loại trừ nguy cơ bão chồng bão, lũ chồng lũ như từng xảy ra trong mùa mưa bão lịch sử năm 2020. NGUYỄN HOÀI Ngày 7/9, bão Yagi đổ bộ Việt Nam, trở thành cơn bão mạnh nhất 30 năm qua vào nước ta, gây ra gió mạnh dữ dội, mưa kỷ lục một nửa miền Bắc, lũ vượt lịch sử trên nhiều dòng sông, ngập lụt nghiêm trọng ở 21 tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, chỉ một ngày trước đó, hàng loạt địa phương miền Bắc ghi nhận nắng nóng kỷ lục trong tháng 9. Thiên tai dị thường, khốc liệt hơn Thành phố Hạ Long tan hoang sau khi bão Yali đổ bộ ẢNH: HOÀNG MẠNH THẮNG CHUYỆN HÔM NAY Đến hẹn lại lên, đầu năm học hằng năm, khi các buổi họp phụ huynh bắt đầu thì từ khóa “hội phụ huynh” lại rần rần nóng trên mạng xã hội. Như một thứ năng lượng tiêu cực được tích tụ, kìm nén trong cả năm, có phụ huynh không ngần ngại lên tiếng đòi xóa sổ “hội phụ huynh”. Họ bức xúc vì “hội phụ huynh” xuất hiện chủ yếu để thu tiền, là “vẽ” ra cách để chi tiền, là cánh tay nối dài của nhà trường. Rồi so sánh, chứng minh ngày xưa nào đó họ đi học không có “hội phụ huynh”, trường, lớp vẫn hoạt động bình thường, học sinh vẫn học tập tốt, trưởng thành. Tức cái “hội phụ huynh” kia không liên quan gì từ chuyện phát triển nhân cách, thể chất đến năng lực học tập, thành đạt của mỗi cá thể học sinh. Thế tại sao giờ lại phải có mà hỗ trợ học sinh chưa thấy kết quả, chỉ thấy nhiều tổ chức này quá “nhiệt tình” với những khoản thu không đúng quy định. Hội Phụ huynh không phải tự nhiên sinh ra và chắc chắn cũng không tự nhiên mất đi. Luật Giáo dục 2005 đã có quy định về nội dung này. Năm 2011, Bộ GD&ĐT ban hành thông tư số 55 về Điều lệ ban đại diện cha mẹ học sinh. Luật Giáo dục sửa đổi bổ sung năm 2019 vẫn giữ quy định về “ban đại diện cha mẹ học sinh”, trẻ mầm non dù trước đó đã có đề xuất bỏ. Như vậy, việc “ban đại diện cha mẹ học sinh” hay “hội phụ huynh”ra đời và tồn tại là có căn cứ pháp lý. Ở các nước phương Tây, tổ chức như “ban đại diện cha mẹ học sinh” hay “hội phụ huynh” là một khái niệm không tồn tại trong trường học. Các nước có hệ thống hỗ trợ học sinh tốt và việc thu chi trong giáo dục minh bạch; nhà nước đầu tư xứng đáng cho giáo dục. Còn ở Việt Nam, do sự phát triển không đồng bộ, đầu tư cho giáo dục thấp, sĩ số lớp học đông, chương trình học quá tải nên cần sự trợ giúp, đồng hành của phụ huynh giúp học sinh có điều kiện phát triển toàn diện. Nếu “hội phụ huynh” thực hiện đúng vai trò, chức năng theo quy định của Bộ GD&ĐT chắc chắn sẽ không xảy ra những tình huống phụ huynh bức xúc đòi xóa sổ “ban đại diện cha mẹ học sinh” như thời gian qua. Cũng có nhiều phụ huynh hài lòng với cách tổ chức của “hội phụ huynh” trong lớp để hỗ trợ con em. Thế nhưng dường như ở các thành phố lớn, tỉ lệ này không cao. Dù thông tư của Bộ GD&ĐT đã quy định khá cụ thể những khoản “ban đại diện cha mẹ học sinh” không được phép thu nhưng có nơi lợi dụng chủ trương xã hội hoá, phụ huynh nghĩ tổ chức này là thủ phạm chính đưa ra các khoản thu vô lí, dẫn đến câu chuyện lạm thu vẫn tiếp diễn trong nhiều năm liền. Thực tế thì không phải như vậy. Từ trước đến nay, chuyện không quản lí được thì cấm đã xảy ra. Đây là phản ứng tiêu cực và phản giáo dục. Trong lí luận cũng như thực tiễn giáo dục, mối quan hệ kết nối giữa nhà trường, gia đình và xã hội là vô cùng quan trọng. Sự tồn tại của “ban đại diện cha mẹ học sinh” trong bối cảnh hiện nay vẫn cần thiết để gắn kết với nhà trường trong công tác đào tạo, giáo dục học sinh; trao đổi với nhà trường về những điểm mạnh, điểm yếu của con em mình, cùng nhà trường đưa ra giải pháp giáo dục tối ưu, toàn diện. Có chăng cần thay đổi hình thức quản lí và hoạt động. N.H Tồn tại hay không tồn tại TIẾP THEO TRANG 1 Lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho biết, do mưa lớn kéo dài sau bão số 3 nên sạt lở đất, lũ ống, lũ quét đã xảy ra ở nhiều địa phương, gây thiệt hại rất nặng nề về người và tài sản. Trung tâm cho biết, nguyên nhân chính của lũ quét, sạt lở đất là do khu vực miền núi phía Bắc trong 3 tháng qua đã có mưa rất nhiều, cao hơn 40-60% so với trung bình nhiều năm. Ở Lào Cai tháng 8 có đến 23/31 ngày mưa, ở Yên Bái là 21/31. Đây là điều hiếm gặp. Hầu hết các khu vực, đất ở tình trạng bão hòa nên khi có đợt mưa rất lớn, kéo dài nhiều ngày với cường suất cao như sau bão Yagi thì hiện tượng sạt lở đất xảy ra tại nhiều nơi. Riêng Lào Cai xảy ra lũ quét, mảng sạt lở quy mô lớn, Yên Bái có quy mô mảng sạt lở nhỏ hơn nhưng xảy ra ở nhiều nơi, riêng tại thành phố Yên Bái thống kê được trên 1000 điểm sạt lở đất.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==