THỨ HAI 16/9/2024 SÕ 260 0977.456.112 Bão số 3 gây thiệt hại gần 40.000 tỷ, làm giảm 0,15% GDP Chung tay hỗ trợ người dân sớm ổn định cuộc sống Chia sẻ với những cảnh đời đau thương ra đi vì đất lở CHUYỆN HÔM NAY n NGỌC LÂM Nỗi buồn “làm chủ chính mình” XEM TIẾP TRANG 15 TRANG 2+4+5+7+10 TRANG 15 TRANG 3 ĐỘI TUYỂN VIỆT NAM: TRANG 12 TRANG 13 TRANG 6 TRANG 11 QUAN CHỨC NATO: Ukraine có lý do để tấn công sâu vào đất Nga Tài xế Gojek nháo nhào tìm việc Vậy là sau 6 năm hiện diện tại Việt Nam, ngày 16/9 hãng xe công nghệ Gojek chính thức nói lời chia tay người dùng Việt, chấm dứt hành trình với nhiều thăng trầm. Với hàng trăm nghìn tài xế đang làm việc ở mảng dịch vụ Gocar, GoBike hay GoSend… trên nền tảng của Gojek, sự ra đi của hãng xe này quả là cú sốc lớn, khi “cần câu cơm” không còn. Từ ngày 16/9, nền tảng gọi xe trực tuyến Gojek chính thức dừng hoạt động tại thị trường Việt Nam. Nhiều tài xế đang vật vã tìm bến đỗ mới. HÉ LỘ CHIÊU BÀI CỦA GIỚI ĐẦU CƠ ĐẤU GIÁ ĐẤT Sẵn sàng đón đoàn thanh tra của EU đánh giá về nuôi trồng thủy sản Khẩn cấp chÕng dịch sởi trong trường học ĐẦU TUẦN rò chuyện T MINH BẠCH TIỀN HỖ TRỢ DÂN KHÓ KHĂN DO LỤT BÃO: CHẤT KEO KẾT NỐI LÒNG TIN hỗ trợ và tái thiết sau bão lũ lịch sử 6 NHÓM GIẢI PHÁP Nỗi buồn của người có 3 tàu bị đánh chìm ở cảng Tuần Châu Bão tàn phá, làm chìm tàu, thuyền gây thiệt hại nặng nề ở Quảng Ninh ẢNH: HOÀNG MẠNH THẮNG
Sáng 15/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị Thường trực Chính phủ với các địa phương bị ảnh hưởng do cơn bão số 3 nhằm đánh giá sơ bộ công tác lãnh đạo, chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả bão và triển khai các giải pháp khôi phục sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. THIỆT HẠI 40.000 TỶ ĐỒNG Báo cáo tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho biết, bão số 3 và mưa lũ đã gây thiệt hại nặng nề về tính mạng và tài sản tại các địa phương phía Bắc. Tính đến 7h ngày 15/9, bão lũ làm 348 người thiệt mạng và mất tích, số người bị thương là 1.910 người; hư hỏng 231.413 ngôi nhà; 183.394 ha lúa, 44.071ha hoa màu, 23.661 ha cây ăn quả bị ngập úng, hư hại; 2.250 lồng bè nuôi trồng thủy sản bị hư hỏng, cuốn trôi; 9.079 con gia súc và gần 2 triệu con gia cầm bị chết… Đặc biệt, bão lũ khiến cho hoạt động sản xuất trong cụm công nghiệp bị ngưng trệ, doanh nghiệp trong các cụm công nghiệp bị thiệt hại nặng với hàng trăm dự án. Hiện vẫn còn nhiều khu vực bị mất điện, cô lập và thiếu nhân lực. Ngoài ra, do nhiều cơ sở du lịch, lưu trú bị hư hỏng, phải đóng cửa để sửa chữa nên miền Bắc sẽ bỏ lỡ mùa khách du lịch quốc tế (từ tháng 9/2024 đến tháng 4/2025) và cũng có thể không thu hút được khách trong nước, nhất là các địa điểm du lịch trọng điểm như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lào Cai, Hà Giang… Bộ Kế hoạch và Đầu tư ước tính sơ bộ thiệt hại về tài sản do bão lũ gây ra khoảng 40.000 tỷ đồng. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng, tăng trưởng GDP Quý III của cả nước có thể giảm 0,35%, Quý IV giảm 0,22% so với kịch bản không có bão số 3. Ước tính GDP cả năm có thể giảm 0,15% so với kịch bản tăng trưởng có thể đạt 6,8-7% trước bão. Các địa phương như Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai… tốc độ tăng trưởng GRDP năm 2024 có thể giảm trên 0,5%. Trong khi đó, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, sơ bộ tại 20/26 tỉnh thành ước tính dư nợ bị ảnh hưởng là khoảng 80.000 tỷ đồng (chiếm khoảng 5% dư nợ trên địa bàn). Riêng tại Quảng Ninh và Hải Phòng có 11.700 khách hàng bị ảnh hưởng với dư nợ khoảng 23.100 tỷ đồng. GIẢM THUẾ PHÍ, XÂY DỰNG GÓI TÍN DỤNG LÃI SUẤT 0 ĐỒNG Kết luận hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhiều lần nghẹn giọng, bật khóc khi đề cập tới sự tàn phá, hậu quả nặng nề và những mất mát, thiệt hại của người dân, của đất nước. “Chúng ta làm việc vì tình dân tộc, nghĩa đồng bào, tất cả vì nhân dân, vì sự phát triển của đất nước”, Thủ tướng phát biểu. Với tinh thần đó, Thủ tướng chỉ rõ 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện hiệu quả thời gian tới. Trước mắt, ông yêu cầu tiếp tục khẩn trương tìm kiếm người mất tích, cứu chữa người bị thương. Tập trung cả hệ thống chính trị, các lực lượng cùng người dân dọn dẹp, vệ sinh môi trường, phòng chống dịch bệnh. Không để mất điện, mất sóng viễn thông và các dịch vụ thiết yếu, cũng như sửa chữa ngay cơ sở y tế, giáo dục để các cháu được tới trường, người bệnh được chữa bệnh. Các địa phương rà soát, thống kê để hỗ trợ ngay cho người dân bị thiệt hại. Với những thôn bản bị vùi lấp, gia đình mất nhà, Thủ tướng yêu cầu tổ chức tái định cư tại nơi an toàn, chậm nhất tới 31/12/2024 phải hoàn thành. Ông đồng thời cũng yêu cầu nghiên cứu miễn giảm học phí cho học sinh, sinh viên bị ảnh hưởng bão, lũ. Hệ thống ngân hàng nghiên cứu chính sách giãn, hoãn, khoanh nợ, chính sách tín chấp, gói lãi suất 0 đồng... Bộ Tài chính nghiên cứu giảm, giãn, hoãn thuế, phí, lệ phí. Bộ Công Thương bảo đảm vật tư, nguyên liệu đầu vào cho sản xuất, kinh doanh. Ngân hàng Chính sách xã hội có phương án cho vay các hộ gia đình. Ngành bảo hiểm thanh toán kịp thời cho các thiệt hại của doanh nghiệp, người dân... VĂN KIÊN Trong hai ngày 14 và 15/9, 2 đoàn công tác của tỉnh Lâm Đồng đã đến Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Phú Thọ, Hà Giang, Bắc Giang, Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn và Thái Nguyên để hỏi thăm, trao tiền hỗ trợ chính quyền, người dân bị thiệt hại do bão, lũ vừa qua. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lào Cai, quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng đã tặng 5 bệnh nhân bị thương nặng mỗi người 10 triệu đồng cùng các nhu yếu phẩm như rau, củ, quả, chà bông,... do cán bộ Tỉnh ủy Lâm Đồng trực tiếp làm. Sáng cùng ngày, quyền Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng thay mặt Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân tỉnh Lâm Đồng trao tặng cho tỉnh Lào Cai 2 tỷ đồng để chung tay khắc phục những thiệt hại do bão lũ gây ra. Ngoài ra, tỉnh Lâm Đồng gửi tặng riêng người dân thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh (huyện Bảo Yên) 1 tỷ đồng. Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Lâm Đồng còn trao tặng 1.000 thùng mì tôm của người dân Lâm Đồng gửi đến bà con vùng thiên tai Lào Cai. Ngày 15/9, đoàn công tác do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Phạm S làm trưởng đoàn đã đến tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn và Thái Nguyên để thăm hỏi, động viên và trao số tiền 6 tỷ đồng hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả do ngập lụt và sạt lở gây ra. Đoàn cũng đã đến thăm và trao tiền hỗ trợ cho 7 hộ dân bị thiệt hại nặng nề tại thôn Lũng Lỳ (xã Ca Thành, huyện Nguyên Bình), mỗi hộ 10 triệu đồng. Trước đó, đoàn đã đến thăm hỏi, động viên và trao kinh phí hỗ trợ cho hai tỉnh Bắc Giang, Lạng Sơn. THÁI LÂM 2 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 16/9/2024 QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG HIEÁU n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: VUÕ TIEÁN - LEÂ MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với các địa phương Miễn giảm học phí cho học sinh, sinh viên; giảm, giãn thuế, phí; nghiên cứu gói lãi suất 0 đồng; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công… là những nhóm giải pháp được Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu ra nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tái thiết sau siêu bão lịch sử - cơn bão số 3. 6 nhóm giải pháp hỗ trợ và tái thiết sau bão lũ lịch sử Lãnh đạo Lâm Đồng đến 10 tỉnh miền Bắc thăm hỏi, hỗ trợ Tìm thấy tất cả 5 thi thể vụ sập nhà điều hành thủy điện ở Lào Cai Sau 6 ngày xảy ra vụ sạt lở đất, dẫn đến sập khu nhà điều hành Nhà máy thủy điện Đông Nam Á - Nậm Lúc (xã Nậm Lúc, huyện Bắc Hà, Lào Cai) khiến 5 người mất tích, đến nay toàn bộ thi thể các nạn nhân đã được tìm thấy. Theo thông tin từ UBND huyện Bắc Hà, sáng 15/9, hai thi thể nạn nhân cuối cùng trong vụ sập khu nhà điều hành Nhà máy thủy điện Đông Nam Á - Nậm Lúc gồm Cao Văn Tuấn (Giám đốc nhà máy) và Nguyễn Trọng Sơn (nhân viên) đã được tìm thấy. Ba nạn nhân tử vong trước đó là Nguyên Hữu Trung (Trưởng kíp vận hành nhà máy thủy điện) cùng Lê Đình Sơn và Lò Thị Hằng (nhân viên nhà máy thủy điện). HÂN NGUYỄN GÓC BIẾM BIẾM HỌA CỦA LET Công khai tiền phân bổ cho địa phương chịu thiệt hại bởi bão lũ Ngày 15/9, thông tin từ Ban vận động Cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, đã ban hành các quyết định phân bổ tiền lần 1 chuyển về Ban Vận động Cứu trợ 20 tỉnh bị thiệt hại do bão số 3 gây ra. Theo đó, trong lần 1, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã phân bổ 385 tỷ đồng cho 20 địa phương. Dự kiến trong hôm nay (ngày 16/9), Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam sẽ tiếp tục phân bổ hỗ trợ đợt hai dựa trên mức độ thiệt hại của các địa phương. Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khẳng định, sẽ tiếp tục cập nhật và công khai danh sách tổ chức, cá nhân ủng hộ và việc phân bổ nguồn lực hỗ trợ đến những địa phương chịu thiệt hại bởi cơn bão số 3 trên phương tiện thông tin đại chúng. Theo thống kê, tính đến 17h ngày 14/9, tổ chức, cá nhân đã chuyển về tài khoản của Ban Vận động cứu trợ Trung ương - Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam là hơn 1.001 tỷ đồng. VĂN KIÊN Xuất cấp gạo, vật tư cho hàng loạt địa phương khắc phục hậu quả bão lũ Ngày 15/9, Bộ Tài chính giao Tổng cục Dự trữ Nhà nước xuất cấp lương thực, vật tư, trang thiết bị từ nguồn dự trữ quốc gia cho các địa phương khắc phục hậu quả cơn bão số 3. Cụ thể, Tổng cục Dự trữ Nhà nước xuất cấp hơn 182 tấn gạo dự trữ cho các tỉnh: Hưng Yên, Cao Bằng, Phú Thọ, Bắc Kạn. Ngoài ra, cơ quan dự trữ còn xuất cấp vật tư khác nhằm khắc phục hậu quả bão lũ như: xuồng cao tốc, áo phao cứu sinh, bè cứu sinh, máy phát điện, thiết bị khoan cắt bê tông, thiết bị phóng dây cứu hộ, nhà bạt cứu sinh cho các tỉnh Phú Thọ, Hưng Yên và Cao Bằng. Trước đó, tỉnh Tuyên Quang cũng được nhận xuất cấp 5 xuồng, 10 phao bè và 1.000 áo phao từ kho dự trữ quốc gia để đối phó sự cố vỡ đê sông Lô. Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ hỗ trợ khẩn cấp cho tỉnh Lào Cai 150 tỷ đồng và tỉnh Yên Bái 30 tỷ đồng (ngoài 20 tỷ đồng đã hỗ trợ trước đó) để khắc phục hậu quả do ảnh hưởng của cơn bão số 3, ổn định đời sống người dân. QUỲNH NGA
3 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 16/9/2024 “PHÔNG BẠT”, KHOE MẼ SỚM MUỘN CŨNG TỰ LỘ Vừa qua, Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam công khai số tiền, đơn vị hỗ trợ người dân là nạn nhân, gặp khó khăn do lụt bão. Người ủng hộ cho rằng, công khai, minh bạch như vậy rất cần thiết, ý kiến khác lại băn khoăn về lộ lọt thông tin cá nhân. Ý kiến của ông ra sao về việc này? Tôi cho rằng, việc Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam công khai số tiền và các đơn vị hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi lụt bão là một hành động rất đáng ghi nhận, vì nó thể hiện tinh thần minh bạch và trách nhiệm đối với lòng tin của nhân dân. Trong bối cảnh xã hội đang ngày càng đòi hỏi sự rõ ràng, minh bạch trong mọi hoạt động từ thiện, việc công khai những thông tin này là cách tốt nhất để khẳng định rằng, mọi đóng góp đều được quản lý cẩn trọng, phân bổ đúng mục đích, và phục vụ cho những nhu cầu khẩn cấp của đồng bào gặp khó khăn. Minh bạch không chỉ là một yêu cầu trong quản lý tài chính, mà còn là chất keo kết nối lòng tin giữa người ủng hộ và các tổ chức, tạo nên một tinh thần đoàn kết mạnh mẽ trong xã hội. Khi những đóng góp dù lớn hay nhỏ đều được ghi nhận và công khai, đó chính là cách tôn vinh tấm lòng của mỗi người, đồng thời khích lệ thêm nhiều tấm lòng khác sẵn sàng sẻ chia trong lúc hoạn nạn. Đó cũng là thông điệp về sự cam kết rằng không có sự đóng góp nào bị lãng quên hay phung phí. Tuy nhiên, bên cạnh giá trị tích cực của việc công khai, không ít người cũng bày tỏ sự lo ngại về vấn đề bảo mật thông tin cá nhân. Trong thời đại công nghệ, quyền riêng tư là một trong những tài sản quý giá và cần được tôn trọng. Sự lo lắng này cũng hoàn toàn chính đáng, vì việc lộ lọt thông tin cá nhân có thể gây ra những hệ lụy không mong muốn. Do đó, câu chuyện ở đây không chỉ đơn thuần là minh bạch mà còn là tìm ra cách làm sao để minh bạch một cách thông minh và nhân văn. Do vậy, chúng ta cần nghĩ đến việc công khai thông tin theo cách không xâm phạm đến quyền riêng tư của người ủng hộ. Thay vì công khai toàn bộ danh tính hay số tiền cụ thể của từng cá nhân, có thể chỉ công khai tổng số tiền và tên những đơn vị, tổ chức nếu họ đồng ý, hoặc có thể để họ tự chọn ẩn danh nếu muốn. Điều này vừa thể hiện được sự minh bạch trong sử dụng nguồn lực, vừa bảo vệ quyền riêng tư của mỗi cá nhân, đảm bảo rằng mọi người vẫn cảm thấy an toàn khi đóng góp. Ông thấy sao về chuyện nghệ sĩ “phông bạt”, “làm màu”, rồi thực trạng khoe mẽ, phóng đại số tiền ủng hộ nhằm đánh bóng hình ảnh, câu view, câu like trên mạng xã hội? Tôi nghĩ rằng, việc một số nghệ sĩ hay cá nhân “làm màu” trong hoạt động cứu trợ, phóng đại số tiền ủng hộ hay lợi dụng hoàn cảnh khó khăn của đồng bào để đánh bóng tên tuổi thật sự là một hiện tượng đáng buồn và phản cảm. Khi lũ lụt tàn phá, thiên tai xảy ra, lòng người hướng về nhau bằng sự đồng cảm, chia sẻ, đó là khi chúng ta cần thấy sự chân thành và lòng nhân ái, chứ không phải những hành động chỉ nhằm mục đích thu hút sự chú ý, hay thậm chí là trục lợi từ sự khốn khó của người khác. Những hành vi “phông bạt” khoe mẽ số tiền ủng hộ chỉ để câu like, câu view không chỉ làm mất đi giá trị thực sự của việc từ thiện mà còn làm tổn hại đến lòng tin của cộng đồng. Khi mọi người nhìn thấy sự không thành thật trong hành động, niềm tin vào ý nghĩa cao cả của từ thiện bị lung lay. Những người thực sự có lòng cũng cảm thấy ngần ngại, thậm chí dè chừng trong việc ủng hộ, bởi họ lo sợ rằng sự thiện tâm của mình có thể bị hiểu lầm, bị lợi dụng hay lẫn lộn với những hành vi giả tạo kia. Cứu trợ hay từ thiện là hành động đến từ trái tim, xuất phát từ sự đồng cảm sâu sắc và mong muốn làm điều tốt đẹp cho những người cần giúp đỡ. Khi việc làm này bị biến thành công cụ để “làm màu”, để mưu cầu sự nổi tiếng trên mạng xã hội, thì không chỉ làm mất đi ý nghĩa của việc thiện nguyện mà còn gây ra những tác động tiêu cực đối với xã hội. Những hành vi này không chỉ làm xói mòn niềm tin của công chúng mà còn tạo ra hình ảnh xấu về trách nhiệm xã hội của người nổi tiếng. Trong bối cảnh khó khăn như thiên tai, những hành động chân thành, giản dị, dù lớn hay nhỏ, đều có giá trị vô cùng lớn. Chính những hành động thầm lặng, không khoe mẽ mới là những ngọn đèn sáng, lan tỏa tinh thần tương thân tương ái. Còn những ai lợi dụng thời điểm khó khăn để đánh bóng tên tuổi thì sớm muộn cũng sẽ tự lộ rõ bản chất và phải đối mặt với sự phán xét của dư luận. GIÁM SÁT MỖI BƯỚC ĐI ĐỂ TRÁNH TRỤC LỢI Không ít lần cứu trợ về thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, dư luận lại lên tiếng về việc chậm trễ trong việc đưa nguồn tiền đã quyên góp đến tay người gặp nạn. Việc này cần rút kinh nghiệm ra sao trong lần bão lụt này, theo ông? Tôi hoàn toàn đồng ý rằng, trong những lần cứu trợ thiên tai, hỏa hoạn hay dịch bệnh trước đây, vấn đề chậm trễ trong việc chuyển giao nguồn tiền quyên góp đến tay người dân gặp nạn đã trở thành một nỗi trăn trở lớn trong lòng dư luận. Vì vậy, trong bối cảnh đợt lũ bão lần này, việc nhanh chóng đưa nguồn tiền hỗ trợ đến tay người dân cần phải được xem là một ưu tiên hàng đầu. Để làm được điều đó, việc cải thiện quy trình cứu trợ cần được thực hiện trên nhiều mặt trận. Trước hết, tính minh bạch và công khai là vô cùng cần thiết. Khi nguồn tiền và vật phẩm cứu trợ được quyên góp, việc lập kế hoạch phân bổ và công khai danh sách chi tiết về nơi, đối tượng nhận hỗ trợ cần phải rõ ràng ngay từ đầu. Điều này không chỉ giúp đảm bảo tính công bằng, mà còn giúp người dân có thể theo dõi và giám sát quá trình cứu trợ, tránh sự mơ hồ, thiếu rõ ràng. Tiếp theo, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, từ Trung ương đến địa phương, để quá trình chuyển giao tiền hỗ trợ không bị tắc nghẽn ở bất kỳ khâu nào. Khi một hệ thống làm việc nhanh nhạy và hiệu quả, tiền và vật phẩm cứu trợ sẽ được chuyển đến những nơi cần thiết một cách kịp thời và chính xác. Điều này đòi hỏi sự đồng bộ trong công tác tổ chức, tránh chồng chéo nhiệm vụ và giảm thiểu thủ tục hành chính không cần thiết. Đặc biệt, chúng ta cần khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội trong quá trình phân bổ cứu trợ. Những tổ chức này thường có mạng lưới rộng khắp và khả năng tiếp cận nhanh chóng tới các khu vực bị ảnh hưởng. Họ có thể giúp lấp đầy khoảng trống trong công tác cứu trợ chính thống, đảm bảo rằng không có ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình hỗ trợ. Và cuối cùng, bài học lớn nhất là về lòng tin. Niềm tin của người dân vào những hoạt động cứu trợ sẽ tăng lên nếu họ thấy được sự nhanh nhẹn, minh bạch và chính xác trong quá trình hỗ trợ. Khi lòng tin được củng cố, không chỉ quá trình quyên góp trở nên thuận lợi hơn, mà sự ủng hộ dành cho hoạt động cứu trợ cũng sẽ mạnh mẽ hơn. Trong đại dịch COVID-19, đã có nhiều vụ việc trục lợi đáng tiếc xảy ra, như đại án Việt Á, rồi “chuyến bay giải cứu”… Ông có cảnh báo gì để ngăn chặn, không để xảy ra các vụ việc đáng tiếc như vừa qua? Những vụ việc như đại án Việt Á hay “chuyến bay giải cứu” trong đại dịch COVID-19 là những bài học đau xót về sự trục lợi trong bối cảnh khó khăn của đất nước. Đây là những câu chuyện không chỉ làm tổn thương lòng tin của người dân, mà còn ảnh hưởng lớn đến hình ảnh của các cơ quan chức năng. Để ngăn chặn những vụ việc đáng tiếc tái diễn, theo tôi, trước hết cần có một cơ chế kiểm soát, giám sát rõ ràng, minh bạch hơn bao giờ hết. Trong khó khăn, sự phối hợp giữa các cấp lãnh đạo, bộ, ban, ngành cần được thực hiện với tinh thần trách nhiệm cao độ. Những cá nhân hay tổ chức chịu trách nhiệm trong việc điều hành, quản lý các nguồn lực quốc gia phải có sự minh bạch trong từng quyết định, từng hành động. Mỗi bước đi cần được báo cáo và giám sát bởi các tổ chức liên quan để tránh tình trạng trục lợi. Song song đó, công nghệ hiện đại cũng nên được áp dụng vào quản lý và giám sát các hoạt động. Ví dụ, các giao dịch, hợp đồng, hoặc các dự án cứu trợ, hỗ trợ cần được lưu trữ công khai trên hệ thống số hóa, dễ dàng kiểm tra và đánh giá. Hệ thống giám sát tài chính và điều hành cần được xây dựng với sự công khai để mọi người có thể theo dõi và giám sát, qua đó giảm thiểu cơ hội cho những hành vi gian lận, lạm quyền. Quan trọng hơn cả là việc xây dựng văn hóa đạo đức công vụ và tinh thần trách nhiệm của những người đứng đầu cơ quan, đơn vị. Trong những lúc đất nước khó khăn, việc những người có quyền lực sử dụng quyền hạn của mình để mưu cầu lợi ích cá nhân là hành vi không thể chấp nhận được. Cảnh báo quan trọng nữa là cần nâng cao hơn nữa tính nghiêm minh của pháp luật. Những vụ việc trục lợi, lợi dụng khó khăn để làm giàu cần phải được xử lý triệt để, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Chính sự răn đe và những hình phạt thích đáng sẽ là bài học cảnh tỉnh cho những ai có ý định lợi dụng hoàn cảnh để trục lợi... Cảm ơn ông. LUÂN DŨNG (thực hiện) Chất keo kết nối lòng tin “Khi những đóng góp dù lớn hay nhỏ đều được ghi nhận và công khai, đó chính là cách tôn vinh tấm lòng của mỗi người, đồng thời khích lệ thêm nhiều tấm lòng khác sẵn sàng sẻ chia trong lúc hoạn nạn", ông Bùi Hoài Sơn (ảnh), Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, chia sẻ với Tiền Phong. Ngập lụt sau bão ở Thái Nguyên ẢNH: TRƯỜNG PHONG “Sự minh bạch và rõ ràng trong mỗi đồng tiền được giải ngân sẽ là sự cam kết với cộng đồng rằng, mọi sự đóng góp đều được sử dụng đúng mục đích, đúng đối tượng và tạo ra những giá trị thiết thực nhất cho người dân”. Ông BÙI HOÀI SƠN - Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội ĐẦU TUẦN rò chuyện T MINH BẠCH TIỀN HỖ TRỢ DÂN KHÓ KHĂN DO LỤT BÃO:
4 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 16/9/2024 LEO LẮT CHẠN XÁ Trên mạn Chạn Xá Nguyên Bình (Đường rẽ Nguyên Bình), 48 hộ dân người Dao, xã Vũ Nông, huyện Nguyên Bình trú ngụ trong những túp lều tạm bợ. Sạt lở đất đã vùi lấp những ngôi nhà, dân làng lũ lượt kéo nhau về Chạn Xá tạm trú cho qua ngày giờ hiểm nguy. Sự thịnh nộ của mẹ thiên nhiên bỗng chốc khiến cuộc sống an vui của họ trở nên leo lắt bên ngọn đồi, mỏm đá trơ trụi. Trong túp lều dựng bằng cây tre, cây trúc phủ thêm tấm bạt, vợ chồng ông Lý Phụ Cán cặm cụi nhóm lửa nấu nước pha mì tôm. Nhiều ngày tháo chạy khỏi “lưỡi hái tử thần” đã khiến gia đình ông Cán mệt mỏi. Khuôn mặt sạm đen bởi sương gió núi rừng nay thêm phần khắc khổ. “Ngọn núi ở xóm chúng tôi sạt lở, nhiều nhà bị vùi lấp, trên đỉnh núi xuất hiện vết nứt lớn chỉ chờ đổ ập xuống, cả xóm cuống cuồng tháo chạy, vật dụng mang theo cũng chẳng có gì giá trị, bảo toàn được tính mạng là tốt rồi”, ông Cán cho hay. Nhận tô mì tôm từ vợ, ông Cán ngấu nghiến ăn để có năng lượng vượt qua những ngày cơ cực. Ngồi kế bên, bà Phượng Mùi Bấy (vợ ông Cán) sắp xếp lại chai nước, chiếc bánh chưng, gói lương khô cho gọn gàng mà bà vừa ra ngoài đường nhận cứu trợ từ thiện. Đó cũng là nguồn sống của vợ, chồng già đến khi chính quyền sở tại bố trí nơi an cư mới. Chiếc chăn cũ kĩ, cái chiếu nhàu nát, tấm áo sờn màu, bà Bấy nâng niu gấp gọn trong hơi lạnh của mưa rừng âm u. Đối diện túp lều của cặp vợ chồng già, em Lý Mùi Dất (13 tuổi) vừa đi nhặt nhạnh củi khô trở về, bàn tay nhỏ bé gắng gượng bẻ gập từng thanh củi nhóm lửa nấu nước. Loay hoay quẹt từng que diêm, ánh lửa vụt lên rồi lại tắt nhanh, đặt ống diêm ẩm ướt lên hòn đá, em Dất buồn bã cầm que củi sang bếp ông Cán xin lửa. Ngọn lửa cháy bập bùng, nụ cười cuối cùng cũng hiện lên trên khuôn mặt ngây thơ của cô bé miền sơn cước. Em gái 5 tuổi nũng nịu nắm vạt áo của chị kêu đói, Dất vào túp lều lấy chiếc bánh chưng cẩn thận bóc ra và đút cho em ăn. Nhìn hai đứa bé chăm sóc nhau, ai cũng ngậm ngùi. “Bố về nhà cũ xem có vớt vát được tài sản nào còn sót lại không? Mẹ đi nhận đồ cứu trợ, cháu ở lán trông em. Lúa trên rẫy bị đổ rạp, gạo dự trữ trong nhà cũng không có, may có bánh chưng và mì tôm mà cô, bác dưới thành phố lên cho”, Dất kể. Thẫn thờ ánh mắt hướng về xóm cũ, cụ Lý Mùi Diện (84 tuổi) thở dài. “Già gần đất xa trời rồi, chẳng thiết tha gì nữa, chỉ duy nhất mong con, cháu được yên ổn”, cụ Diện nói. MONG ĐƯỢC AN CƯ Cùng với lực lượng dân quân tự vệ, anh Lý Dào Sinh đang khuân vác những cây tre dài về Chạn Xá để dựng lán cho những hộ dân trong xóm tạm trú. Lau giọt mồ hôi nhễ nhại, anh Sinh nói: “Gần xong rồi, còn một lán nữa”. Hơn 10 người, mỗi người mỗi việc, chỉ chốc lát, chiếc lán cũng hoàn thành. Theo người dân xóm Lũng Luông (xã Vũ Nông), bao đời cư ngụ nơi đây, không có lần nào phải chạy nạn thế này. Nếu có thì cũng chỉ một vài hộ, chứ cả xóm thì là lần đầu. Buộc chặt tấm liếp tre, anh Sinh cho biết: “Ngày 8/9, sau cơn mưa dài nặng hạt, đất đồi phía sau nhà tôi sạt xuống đẩy bức tường sập, may mắn cả nhà chạy thoát sang nhà anh trai, còn gà, lợn bị đất đá vùi lấp. Hai ngày sau, trời nắng ráo, mọi người trong xóm về tháo gỗ tập kết ở lề tỉnh lộ 202, vì không biết đi đâu về đâu, chưa có mặt bằng nên cả xóm đến đây dựng lán tạm, chờ địa phương bố trí san lấp mặt bằng mới dựng nhà”. Từ phía sau núi đi về lán, anh Đặng Vần On nói: “Chỉ khu vực này là an toàn nhất thôi. Tôi và mọi người khảo sát liên tục hai ngày qua, đồi không quá cao, không có vết nứt, lại thuận tiện giao thông nên bà con mong muốn chính quyền địa phương cho máy móc san lấp mặt bằng ở Chạn Xá để dựng nhà. Ruộng ở xóm cũ bị lấp thì có thể cào lại, sản xuất tiếp nhưng nhà không thể dựng ở đó thì phải chuyển. Chúng tôi rất cần có nơi ở để sớm ổn định cuộc sống”. “Tài sản bị mất, ruộng nương không còn, lương thực thiếu thốn, chúng tôi mong muốn được hỗ trợ gạo để tránh cơn đói dài ngày”, anh Lý Pụ Kinh nói thêm. Đây cũng là tiếng lòng của người dân xóm Lũng Lỳ, xã Ca Thành vào thời điểm này. Toàn bộ tài sản bị vùi lấp dưới bùn đất, 6 hộ dân Lũng Lỳ ở nhờ nhà họ hàng để tránh cảnh “màn trời chiếu đất” nhưng về lâu dài, họ cần nơi ở mới. Lật từng trang sách, cuốn vở lấm lem bùn đất, em Lý An Thành và em Phượng Chòi Sơn đượm buồn. “Chúng em mong được giúp đỡ sách, vở mới để đi học, bút mới mua, mực đang đầy cũng chưa viết được nhiều mà đã mất. Trong xóm Lũng Luông, bạn nào cũng cần cả, chúng em muốn đến trường”, em Thành nói. SẺ CHIA YÊU THƯƠNG Người dân miền Trung xuyên đêm đỏ lửa nấu bánh chưng, người dân miền Nam đóng góp tiền mua nhu yếu phẩm, tình đồng bào cùng nhịp đập yêu thương hướng về Cao Bằng. Hàng chục điểm sạt lở trên quốc lộ 34 khiến đường vào Nguyên Bình khó khăn. Lực lượng chức năng cấp tốc thông tuyến, hàng chục chuyến xe nối dài vào Ca Thành, Vũ Nông. Là một trong những đoàn từ thiện đầu tiên về Nguyên Bình cứu trợ, anh Phạm Văn An (tỉnh Ninh Bình) cho biết: “Nghe tin sạt lở ở đây khiến hàng chục người chết và mất tích, tôi cùng nhóm bạn góp tiền mua mì tôm, sữa thuê xe tải tiến về Cao Bằng... Tôi sẽ kêu gọi tiếp để mong góp sức nhỏ giúp người dân vượt qua khó khăn”. Vác từng bì gạo khỏi thùng xe bán tải, anh Nguyễn Đức Khôi (thành phố Cao Bằng) nói: “Vợ chồng tôi kinh doanh gạo nên trong kho khi nào cũng có sẵn, khi biết tin sạt ở Ca Thành, Vũ Nông, gia đình lập tức chở gạo lên ứng trợ. Chỉ mong bà con qua cơn đói rét. Mong mọi miền sẻ chia với Nguyên Bình”. CẢNH HUỆ - NGỌC TÚ Những chuyến xe yêu thương đang nối dài trên quốc lộ 34 hướng về huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng. Hướng về Nguyên Bình Người dân Ca Thành, Vũ Nông (huyện Nguyên Bình, Cao Bằng) cần được hỗ trợ Theo thống kê của huyện Nguyên Bình (Cao Bằng), lũ quét, sạt lở đất khiến huyện bị thiệt hại nặng nề, 52 người chết, đang mất tích 5 người, hơn 110 ngôi nhà bị đổ sập hoàn toàn và ảnh hưởng nặng, gần 2.000 người phải sơ tán khẩn cấp… Tính đến ngày 15/9, hơn 50 đoàn cứu trợ người dân Nguyên Bình với 730 triệu đồng, 11 tấn gạo, 1.559 thùng mì tôm, 436 bộ chăn màn và gối, 141 thùng sữa… THANH HÓA: Phòng chống dịch bệnh sau lũ Ngay sau khi nước rút, 8 địa phương bị ngập lụt ở huyện Thạch Thành (Thanh Hoá) đã khẩn trương khắc phục hậu quả mưa lũ, xử lý vệ sinh môi trường, ngăn ngừa tiêu chảy, đau mắt đỏ, sốt xuất huyết. Trung tâm Y tế huyện Thạch Thành đã thành lập các tổ xuống các địa bàn, phối hợp trạm y tế và người dân khẩn trương thu gom, xử lý rác thải, san gạt bùn đất, vệ sinh nhà cửa, đường làng, ngõ xóm; hướng dẫn người dân cách xử lý nguồn nước, thau rửa và khử trùng giếng khơi, bể chứa, đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân. Nước lũ trên sông Bưởi đang xuống, lực lượng chức năng cùng người dân đang triển khai phương án nước lũ rút đến đâu, xử lý nước sinh hoạt, dọn dẹp nhà cửa, tổng vệ sinh môi trường ngay đến đó. HOÀNG LAM HẢI PHÒNG: Bão số 3 gây thiệt hại gần 11.000 tỷ đồng Ngày 15/9, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN TP Hải Phòng thông tin, bão số 3 khiến 102.878 ngôi nhà, 575 điểm trường, 467 cơ sở y tế, 895 công trình văn hóa, di tích lịch sử, 94 công trình quốc phòng an ninh; 1.268 trụ sở cơ quan, 213 chợ bị hư hại. Gần 1,9 triệu cây cảnh, hơn 82.000 cây xanh đô thị đổ gãy, hơn 1 triệu con gia cầm, 5.350 con gia súc chết. Hơn 3.300ha hoa màu, rau màu; 3.300ha rừng bị hư hỏng; 4.655 ha diện tích nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng. Tổng thiệt hại ước tính hơn 10.829 tỷ đồng. Thủy Nguyên, Kiến Thụy, An Lão, Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, Cát Hải, Đồ Sơn là các địa phương bị thiệt hại nặng nề nhất. Theo UBND TP Hải Phòng, còn nhiều đơn vị, địa phương do chưa khôi phục hoàn toàn hệ thống thông tin liên lạc, nên chưa thể đánh giá, thống kê đầy đủ. NGUYỄN HOÀN Thị trấn Cát Bà tan hoang sau bão số 3 Những đứa trẻ Nguyên Bình mong được giúp đỡ hành trang đến trường
5 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 16/9/2024 MẤT TRẮNG CƠ NGƠI TIỀN TỶ Từng là khu vực tấp nập với trên 100 hộ nuôi cá lồng bè trên vùng biển Cẩm Phả (Quảng Ninh), thế nhưng sau trận bão số 3, những gì còn lại ở khu vực Cặp Vọ chỉ là ngổn ngang mảnh bè vỡ, phao nhựa trôi vô định. Ông Trần Văn Tiến (51 tuổi) ngư dân, TP Cẩm Phả cho biết, gia đình ông nuôi cá song, cá chim, cá dìa và hàu tại các khu vực biển Cẩm Phả và Vân Đồn. Gần 30 năm làm nghề nuôi biển nhưng chưa khi nào ông chứng kiến cơn bão mạnh quét qua khu vực biển, khiến cả khu vực tan hoang. Trong đợt bão vừa qua, tất cả các lồng cá của gia đình ông đều trôi sạch theo dòng nước. Hệ thống lồng, bè cũng vỡ tan, xơ xác. “Gần chục tỷ đồng, gia đình bỏ ra nuôi cá, hàu xem như mất. Chưa kể, gia đình đang phải thuê lao động cắt bỏ các dây hàu, thu gom lại các phao nhựa để hi vọng gỡ gạc phần nào tài sản”. Anh Nguyễn Đức Hùng, người nuôi cá lồng bè tại vùng biển Vân Đồn, chia sẻ, trước đây khu này có hơn trăm ô cá, hàu, cả nhà bè, máy móc, nhưng bão ập đến khiến tàu bè trôi hết theo bão. Trên những khu vực nuôi trồng thủy sản, nay chỉ còn lại là những đống phao nhựa nuôi hàu quấn rối hỗn độn vào nhau, những mảng gỗ trôi nổi, những bè cá bị bão đánh xơ xác. “Trước bão, nhà tôi vay mượn ngân hàng, đầu tư được hơn 30 ô bè, nuôi hơn 3 vạn con cá song, rồi cá chim, cá vược. Nhưng giờ gần như mất hết, số cá ít ỏi còn lại trong lồng cũng không biết có duy trì được không vì nước lũ, bẩn tràn vào khiến cá yếu, có thể nhiễm bệnh. Giờ chúng tôi không biết lấy đâu ra để trả nợ lãi ngân hàng chứ chưa nói đầu tư làm lại…”, anh Hùng bày tỏ. CHƯA THỂ SỚM PHỤC HỒI SẢN XUẤT Bà Nguyễn Thị Thanh, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty TNHH Việt Trường, doanh nghiệp sản xuất, chế biến thủy sản tại Hải Phòng cho biết, trong đợt bão số 3 vừa qua, công ty có 3 nhà máy thì có hai nhà máy bị thiệt hại nặng nề. Với sức gió khủng khiếp của bão, kho xưởng của công ty bị tốc mái và một số khu vực bị đổ hoàn toàn. Đặc biệt, hệ thống điện bị mất trên toàn thành phố nên các nhà máy bị tê liệt. “Hiện nguyên liệu công ty nhập khẩu về phải tạm lưu container tại cảng và chấp nhận chịu chi phí cao. Công ty phải ngưng sản xuất khoảng 20 ngày để thu dọn nhà máy để đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm nhà xưởng và phải chờ có đủ điện nước thì mới quay lại sản xuất được. Tổng thiệt hại của cả công ty ước tính khoảng 100 tỷ đồng”, bà Thanh bùi ngùi chia sẻ. Bà Nguyễn Thị Hải Bình, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn STP Group cho biết, bão số 3 đã khiến khu vùng nuôi của công ty tại Quảng Ninh bị tàn phá. Các thiết bị máy tính công ty gắn tại lồng nuôi đều bị đánh chìm và không hoạt động được, cùng đó toàn bộ lưới neo, phù du, sinh vật, nhiều cá lớn cỡ khoảng 40kg/con cũng bị trôi theo nước, thiệt hại hàng chục tỷ đồng. Đến nay, bão đã qua nhiều ngày, nhưng cơ sở nhà xưởng, thiết bị, máy móc, điện, nước bị hư hỏng, đình trệ khiến hoạt động sản xuất bị ngưng lại, gây ảnh hưởng các đơn hàng và nguy cơ bị khách hàng phạt tiền. “Đây là cơn bão gây thiệt hại nặng nhất từ trước đến nay với công ty”, bà Bình cho hay. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, Quảng Ninh và Hải Phòng là vùng trọng điểm về kinh tế, đặc biệt là nuôi trồng thủy hải sản. Bão số 3 quá lớn đã khiến hơn 3.270 lồng bè nuôi trồng thuỷ sản của người dân bị hư hỏng, cuốn trôi. Nhiều vùng nuôi hàu, cá cơ bản mất trắng, gây thiệt hại nghiêm trọng và cần rất nhiều thời gian mới có thể khôi phục lại hoạt động sản xuất ở khu vực này. DƯƠNG HƯNG Là một trong những địa phương trọng điểm về nuôi trồng thủy hải sản, bão số 3 đã khiến người dân và doanh nghiệp tại Quảng Ninh, Hải Phòng thiệt hại nặng nề. Nhiều cơ ngơi trị giá hàng tỷ, thậm chí hàng chục tỷ đồng của người dân, doanh nghiệp đã bị cuốn trôi theo sóng nước. Lồng cá của người dân ở Quảng Ninh bị tan hoang, mất trắng sau bão số 3 Doanh nghiệp, người nuôi thủy sản thiệt hại lớn Bộ KH&ĐT đã báo cáo Thường trực Chính phủ về tình hình thiệt hại do cơn bão số 3, các giải pháp khắc phục hậu quả mưa bão, phục hồi sản xuất, kinh doanh. Bão số 3 là cơn bão mạnh nhất trên Biển Đông trong 30 năm qua. Bão và hoàn lưu sau bão có phạm vi ảnh hưởng rất lớn, trải dài ở 26 tỉnh thành toàn bộ miền Bắc và Thanh Hóa (chiếm trên 41% GDP và 40% dân số của cả nước). Đến nay, có 353 người chết, mất tích và khoảng 1.900 người bị thương do bão lũ gây ra. Bộ KH&ĐT cho biết, ước tính sơ bộ thiệt hại về tài sản do bão số 3 gây ra khoảng 40.000 tỷ đồng. Trong đó, khoảng 257.000 căn nhà, 1.300 trường học và nhiều công trình hạ tầng bị sập đổ, hư hại. 305 sự cố đê điều, chủ yếu là các tuyến đê lớn từ cấp III trở lên. Các trang trại, hộ trồng lúa, hoa màu…, hộ chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản tại hầu hết địa bàn bị ảnh hưởng bởi bão số 3, cả ở khu vực ven biển, đô thị, giáp ranh đô thị, nông thôn, miền núi… Đây là đối tượng chịu thiệt hại nặng nề nhất, cần nhiều nguồn lực, thời gian để tái đàn, tái vụ, tái sản xuất, đặc biệt, khi miền Bắc đang trong thời gian gieo trồng vụ mùa, chưa bước vào thời điểm thu hoạch. Trên 260.000 ha lúa, hoa màu, cây ăn quả bị ngập úng; 2.250 lồng bè nuôi trồng thủy sản bị hư hỏng, cuốn trôi; gần 2,3 triệu gia súc, gia cầm bị chết và gần 310.000 cây xanh đô thị gãy đổ. Tốc độ tăng trưởng 6 tháng cuối năm của cả nước và nhiều địa phương dự báo chậm lại. Tăng trưởng GDP quý III của cả nước có thể giảm 0,35%, quý IV giảm 0,22% so với kịch bản không có bão số 3. “Cả năm, GDP có thể giảm 0,15% so với kịch bản tăng trưởng 6,8-7%, trong đó khu vực nông, lâm, thủy sản giảm 0,33%, công nghiệp và xây dựng giảm 0,05% và dịch vụ giảm 0,22%. Tốc độ tăng trưởng GRDP địa phương như Hải Phòng, Quảng Ninh, Thái Nguyên, Lào Cai… giảm trên 0,5%”, Bộ KH&ĐT nhận định. Về du lịch, lưu trú, nhiều cơ sở bị hư hỏng, phải đóng cửa để sửa chữa. Theo đó, miền Bắc sẽ bỏ lỡ mùa khách du lịch quốc tế (từ tháng 9 năm nay đến tháng 4/2025), có thể không thu hút được khách trong nước, đặc biệt là các địa điểm du lịch trọng điểm như Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lào Cai, Hà Giang… Các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, xây dựng cũng bị tác động của cơn bão, nhất là tác động gián tiếp khi bị mất điện, thông tin liên lạc, lao động và gia đình người lao động bị ảnh hưởng. HỖ TRỢ KHÔI PHỤC NHANH CHUỖI SẢN XUẤT Bộ KH&ĐT lưu ý, những vấn đề xã hội, nhất là y tế, giáo dục, môi trường, nước sạch nông thôn, nước sạch đô thị, lao động việc làm, đời sống người dân… cần đặc biệt được quan tâm, ưu tiên nguồn lực và triển khai nhanh, không để phát sinh dịch bệnh. “Xuất hiện nhiều thông tin xấu, không chính xác, gây tâm lý hoang mang, lo sợ trong người dân, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống bão lũ và khắc phục thiệt hại sau bão. Tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội xuất hiện một số yếu tố phức tạp, nhất là lừa đảo qua mạng”, Bộ này cảnh báo. Để kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp phục hồi sản xuất, kinh doanh, Bộ KH&ĐT đề xuất tập trung thực hiện 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Trước hết, tính mạng, an toàn, sức khỏe của nhân dân phải được bảo vệ; cùng với đó hỗ trợ khôi phục các hoạt động đời sống, xã hội để ổn định cuộc sống nhân dân, nhất là tại những địa bàn bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi bão lũ, ngập lụt, sạt lở đất. Bộ KH&ĐT cũng đề nghị hỗ trợ các cơ sở sản xuất, hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp khôi phục nhanh chuỗi sản xuất, cung ứng, lao động, phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh; chuẩn bị sẵn sàng ứng phó với thiên tai, bão lũ, ngập lụt, sạt lở… trong thời gian tới; có cơ chế, chính sách, giải pháp cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính để triển khai chính sách hỗ trợ. VIỆT LINH Bão số 3 gây thiệt hại gần 40.000 tỷ, làm giảm 0,15% GDP Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho biết, bão số 3 gây thiệt hại 40.000 tỷ đồng, ước giảm khoảng 0,15% GDP năm nay. Đến nay, có 353 người chết, mất tích và khoảng 1.900 người bị thương do bão lũ gây ra. HẬU BÃO LŨ Ở NHIỀU TỈNH, THÀNH: Ước tính sơ bộ thiệt hại về tài sản do bão số 3 gây ra khoảng 40.000 tỷ đồng ẢNH: HOÀNG MẠNH THẮNG Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho hay, sắp tới, Bộ NN&PTNT sẽ tổ chức hội nghị về nuôi biển với các địa phương ở miền Bắc bị thiệt hại bởi bão Yagi để khắc phục hậu quả, hướng dẫn các cơ sở nuôi trồng thủy sản tu sửa, khôi phục sản xuất.
6 KHOA GIÁO n Thứ Hai n Ngày 16/9/2024 Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho biết, diễn biến thời tiết, khí hậu nước ta từ nay đến cuối năm rất phức tạp và khó lường. Sau siêu bão YAGI đổ bộ trực tiếp vào miền Bắc, trong tháng 9, Biển Đông có thể đón 1-2 cơn bão, tập trung vào khoảng 10 ngày cuối tháng, có thể ảnh hưởng đến miền Bắc, Bắc Trung bộ. Ngoài ra, do ảnh hưởng của La Nina, trong các tháng cuối năm, miền Trung có khả năng đón bão lũ dồn dập, đỉnh điểm là tháng 10-11. Trong bối cảnh có thể đối mặt các tình huống mưa lũ cực đoan thời gian tới, nhất là nguy cơ bão chồng bão, lũ chồng lũ ở miền Trung, Bộ TN&MT trường cho biết, sẽ rà soát tổng thể, điều chỉnh các quy trình liên hồ chứa trên cơ sở cập nhật, tính toán, xem xét đầy đủ, toàn diện các tình huống bất thường, khẩn cấp, kịch bản biến đổi khí hậu. Khi đủ điều kiện sẽ điều chỉnh Quy trình vận hành theo hướng thời gian thực. NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẮT GIẢM LŨ CHO HẠ DU Bên cạnh đó, nghiên cứu, đề xuất phương án sử dụng một phần dung tích phòng lũ trên mực nước dâng bình thường của hồ chứa lớn, quan trọng để nâng cao khả năng cắt, giảm lũ cho hạ du khi xảy ra các tình huống khẩn cấp, bất thường. Bộ TN&MT cũng kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, các địa phương đôn đốc cơ quan chức năng, chủ hồ chứa thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông, thực hiện chế độ quan trắc, thông tin hồ chứa theo quy định của pháp luật về tài nguyên nước. Rà soát các phương án vận hành hồ chứa với kịch bản mưa lũ cực đoan, đặc biệt là khu vực miền Trung, nơi có cảnh báo khả năng xảy ra mưa lũ dồn dập và mùa lũ kết thúc muộn trong các tháng 10-11 do ảnh hưởng của hiện tượng La Nina. Trước đó, do ảnh hưởng của mưa lớn từ hoàn lưu bão YAGI, sau đó là dải hội tụ nhiệt đới và xoáy thuận phát triển trên đất liền, mực nước trên nhiều sông, suối ở Bắc bộ lên nhanh. Lũ trên hồ thủy điện Thác Bà đạt mức lịch sử, đe dọa đến sự an toàn của đập. Hồ thủy điện Thác Bà được khảo sát, thiết kế từ năm 1959 - 1961, số liệu thủy văn đo đạc lưu lượng thời đó còn có hạn chế nên thiết kế đập tràn có khả năng xả lớn nhất chỉ 3.230m3/s. Thực tế, lưu lượng lớn nhất về hồ Thác Bà là 5.620m3/s vào lúc 9h ngày 10/9, vượt đỉnh lũ thiết kế 0,01% (5.100m3/s) và vượt xa khả năng xả lớn nhất đến 74%. Theo quy trình vận hành, khi mực nước hồ Thác Bà lên mức 59,60m sẽ chuyển sang chế độ vận hành đặc biệt để đảm bảo an toàn đập. Thực tế từ 17h ngày 10/9, mực nước hồ Thác Bà đã đạt mức 59,62m và chuyển sang chế độ vận hành đặc biệt, sau đó đạt mức cao nhất là 59,84m vào hồi 5h ngày 11/9. Tình huống xấu nhất đã được đặt ra nếu mực nước hồ lên tới 61m, nhưng may mắn sau đó, mưa lớn giảm khiến lưu lượng lũ về hồ giảm theo. NGUYỄN HOÀI Bộ TN&MT kiến nghị Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT, c®c địa phương đôn đốc chủ hồ lên phương ®n vận hành hồ chứa với kịch bản mưa lũ cực đoan. Kiến nghị lên phương ®n vận hành hồ chứa khi mưa lũ cực đoan Thủy điện Th®c Bà điều tiết xả lũ qua 3 cửa vào chiều 12/9 ẢNH: PHẠM TRƯỜNG Bộ TN&MT rà soát tổng thể, điều chỉnh quy trình liên hồ chứa trên cơ sở cập nhật các tình huống bất thường, khẩn cấp, kịch bản biến đổi khí hậu. Mưa lớn kéo dài ở Tây Nguyên, Nam bộ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia cho biết, trên Biển Đông đang có một dải hội tụ nhiệt đới hoạt động, kết hợp gió mùa Tây Nam mạnh, gây mưa lớn vào chiều và đêm cho Tây Nguyên và Nam bộ. Dự báo lượng mưa tính từ chiều nay đến 17/9 ở khu vực này từ 40-80mm, có nơi trên 120mm. Đêm 17/9 và ngày 18/9, Tây Nguyên và Nam bộ tiếp tục có mưa vừa, mưa to và rải rác có dông, cục bộ mưa rất to với lượng mưa phổ biến 20-40mm, có nơi trên 90mm. Mưa lớn ở khu vực Tây Nguyên và Nam bộ có khả năng kéo dài đến khoảng ngày 19/9. Tại Bắc bộ, từ nay đến hết tuần, thời tiết ít mưa, ngày nắng gián đoạn, riêng hôm nay và ngày mai, khu vực Bắc bộ, trọng tâm là Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Quảng Ninh và Hải Phòng có mưa vừa, lượng mưa phổ biến 10-30mm/ngày, cục bộ có mưa to trên 50mm/ngày. Khu vực Trung và Nam Trung bộ, chiều tối và đêm các ngày từ 17-19/9 có thể đón mưa rào và rải rác có dông, cục bộ mưa to đến rất to với lượng mưa ngày phổ biến từ 15-30mm, có nơi trên 80mm. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc sét, mưa đá và gió giật mạnh. NGUYỄN HOÀI Nguy cơ ngập úng ở miền Tây Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam dẫn kết quả quan trắc của cơ quan khí tượng cho thấy, thời tiết tuần qua trên lưu vực sông Mekong bị ảnh hưởng bởi gió mùa Tây Nam và cơn bão số 3 có mưa lớn. Lũ trên khu vực thượng Lào và Bắc Thái Lan đang có xu thế tăng rất mạnh. Mực nước một số trạm vượt mức cảnh báo lũ, thậm chí đạt mức lũ lớn. Lũ trên khu vực trung, hạ Lào và Campuchia đang có xu thế tăng nhanh do lũ thượng nguồn đổ về, dung tích Biển Hồ xu thế tăng. Kết hợp với đó, dự báo triều nửa cuối tháng 9 cho thấy, trên khu vực Biển Đông, triều có xu thế tăng và đạt đỉnh vào các ngày từ 19 - 21/9; triều khu vực Biển Tây cũng có xu thế tăng và đạt đỉnh vào ngày 24 - 25/9, cao hơn nhiều so với trung bình nhiều năm. Do đó, nhận định lũ đầu nguồn sông Cửu Long sẽ tăng trong 1 - 2 tuần tới. Do mưa lũ thượng nguồn tăng kết hợp triều cường cao, Đồng bằng sông Cửu Long có khả năng đạt đỉnh lũ tháng 9 từ ngày 19 - 22/9. Nguy cơ cao sẽ xảy ra ngập úng do triều cường kết hợp mưa lũ trên các khu vực có địa hình thấp trũng từ 18 - 22/9, ở Cần Thơ, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Hậu Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Cà Mau. Cơ quan chuyên môn khuyến cáo các địa phương có nguy cơ xảy ra ngập úng rà soát tuyến bờ bao xung yếu, các tuyến mới đắp và xây dựng giải pháp ứng phó kịp thời. Đối với các tiểu vùng thủy lợi có cao trình bờ đê bao thấp như Cà Mau, Bạc Liêu, Hậu Giang, Kiên Giang cần theo dõi chặt chẽ dự báo mưa lũ, thủy triều để có phương án vận hành tiêu thoát nước kịp thời, chuẩn bị các phương án bơm tiêu nước khi xảy ra ngập úng. CẢNH KỲ Sở Y tế ngày 15/9 cho biết, sau hơn một tuần nhập học, trên địa bàn đã ghi nhận 5 trường tiểu học của 4 quận, huyện xuất hiện ổ dịch sởi (từ 2 ca trở lên). Sở Y tế nhận định, môi trường học đường, trẻ thường xuyên tiếp xúc gần, ăn cùng, ngủ cùng (các lớp bán trú) là một trong những điều kiện thuận lợi cho dịch sởi lây lan, bùng phát. Dự báo, thời gian tới, các ổ dịch sởi sẽ tiếp tục gia tăng trong trường học. Việc phát hiện và xử lý nhanh các ổ dịch mới phát sinh là điều kiện quyết định giúp khoanh vùng nguy cơ, xử lý sớm ổ dịch, hạn chế nguy cơ lây lan. Sở Y tế TPHCM đã quyết định thành lập 12 tổ phản ứng nhanh theo khu vực địa bàn quận, huyện và thành phố Thủ Đức. Mỗi tổ bao gồm 2 - 3 thành viên từ Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật thành phố (HCDC), 1 thành viên từ bệnh viện nhi đồng hoặc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới. Tổ phản ứng nhanh sẽ giám sát tình hình dịch bệnh, thực hiện các hoạt động đáp ứng và theo dõi ổ dịch, đồng thời hướng dẫn trường học và trạm y tế địa phương triển khai các biện pháp phòng chống dịch sởi. Sở Y tế đang chủ động phối hợp Sở GD&ĐT, Sở LĐ-TB&XH thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch sởi. Khi phát hiện có trường hợp mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh sởi, cơ sở giáo dục sẽ lập tức báo cáo cho trạm y tế địa phương để được hỗ trợ khoanh vùng dập dịch. Tuần qua, TPHCM ghi nhận có 104 ca sốt phát ban nghi sởi, tăng 12,7% so với trung bình 4 tuần trước (92 ca), trong đó có 98 ca bệnh sởi. Tổng số ca sốt phát ban nghi sởi tích lũy từ đầu năm đến tuần qua là 748 ca, trong đó có 581 ca bệnh sởi. nTheo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Đắk Lắk, đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 108 người mắc bệnh sởi; số ca bệnh tăng vọt trong 1 tháng qua với 92 người. Ca bệnh đầu tiên được phát hiện ngày 29/4. Hiện, bệnh sởi đã xuất hiện tại 12/15 huyện, thị xã, thành phố, trong đó, TP Buôn Ma Thuột là nơi ghi nhận bệnh nhân sởi nhiều nhất với 56 trường hợp. Không có trường hợp tử vong, nhưng số mắc tăng 100% so với cùng kỳ năm 2023. VÂN SƠN - HUỲNH THUỶ Khẩn cấp chống dịch sởi trong trường học Năm học mới vừa bắt đầu, nhiều trường ở TPHCM đã xuất hiện ổ dịch sởi, nên Sở Y tế thành phố đã quyết định thành lập tổ phản ứng nhanh phòng chống dịch sởi tại trường học. B®c sĩ kh®m sàng lọc sức khỏe cho học sinh ở quận 7, TPHCM trước khi tiêm vắc xin phòng bệnh sởi ẢNH: PHÚ KHÁNH
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==