Tiền Phong số 196

14/7/2024 SỐ 196 n CÖ Ë SÛ Å TÊN BIÏN “VON G TRÙNÆ G” VA  “SEOÅ ÀÊTË ” CHU à NHÊTÅ Truyïnå ngùnæ cuaã BUI VIÏTË ANH BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ n ANH, TÊY BAN NHA VA  CAIÁ NHÒN HOAI CÖÍ “Viïnå dûúnä g laoä ” thanh niïn úã Trung Quöcë [ Trang 15] CÊY VUÁ SÛAÄ n NUÖI DAYÅ CON THEO CACÁ H “THA à RÖNG” Ú Ã NA UY n Aoà thua thêtå [ Trang 12] [ Trang 8 + 9] [ Trang 6+7] [ Trang 11] [ Trang 16] Trêmì camã - Nhòn, nghe, camã nhênå va â mú ã lonâ g cuöië tuênì Chuyïnå [ Xem tiïpë trang 2] [ TRÑ QUÊN ] Caái tuã laånh khöng phaãi laâ vùn minh, maâ chó laâ möåt trong nhiïìu thûá tiïån nghi cuãa xaä höåi vùn minh. Nhû chiïëc ròu àaá cêìm tay àûúåc phaát kiïën trúã thaânh cöng cuå lúåi haåi úã thúâi kyâ àöì àaá. Khöng coá tu ã lanå h [ Trang 3] [ Trang 2] Tiïnë sy ä Trênì Kiïuì Nhû (phaiã ) chia seã taiå toaå àamâ “Ài qua boná g töië - Hanâ h trònh tûå kiïmí soatá trêmì camã ” “Chuná g töi muönë nêng cao hiïuí biïtë va â nhênå thûcá vï ì trêmì camã cho möiî ngûúiâ qua viïcå “nhòn”, “nghe”, “camã nhênå ” hanâ h trònh ài qua trêmì camã cunä g nhû àûúcå cung cêpë cacá kiïnë thûcá khoa hocå vï ì trêmì camã . Bûcá anã h phanã camã cuaã ca sô Àûcá Tuênë va â nhûnä g bö å anã h phanã camã [ Trang 4 ] Angela Phûúng Trinh giêmî lïn sacá h [ Trang 5 ] Ngayâ 13/7, taiå TP Cênì Thú, Thuã tûúná g Phamå Minh Chñnh chuã trò buöií lamâ viïcå vúiá cacá bö,å nganâ h, àõa phûúng àïí thaoá gú ä vûúná g mùcæ vaâ thucá àêyí ha å tênì g giao thöng khu vûcå Àönì g bùnç g söng Cûuã Long. Theo àùcå phaiá viïn TTXVN, chiïuì 13/7, Chuã tõch nûúcá Tö Lêm vaâ àoanâ àaiå biïuí cêpë cao Viïtå Nam rúiâ thu ã àö Phnom Penh, kïtë thucá tötë àepå chuyïnë thùm cêpë Nha â nûúcá túiá Campuchia. Quyïtë têm hoanâ thanâ h 1.200 km cao töcë cho ÀBSCL [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ] “SAO” CHU à TÕCH NÛÚCÁ TÖ LÊM KÏTË THUCÁ TÖTË ÀEPÅ CHUYÏNË THÙM CÊPË NHA  NÛÚCÁ TÚIÁ CAMPUCHIA

Theo àùcå phaiá viïn TTXVN, chiïuì 13/7, Chuã tõch nûúcá Tö Lêm va â àoanâ àaiå biïuí cêpë cao Viïtå Nam rúiâ thu ã àö Phnom Penh, kïtë thucá tötë àepå chuyïnë thùm cêpë Nha â nûúcá túiá Vûúng quöcë Campuchia theo lúiâ múiâ cuaã Quöcë vûúng Campuchia Preah Bat Samdech Preah Boromneath Norodom Sihamoni. Tiïnî Chu ã tõch nûúcá Tö Lêm vaâ àoanâ àaiå biïuí cêpë cao Viïtå Nam taiå sên bay Phnom Penh, vïì phña Campuchia coá Bö å trûúnã g cao cêpë phu å tracá h Hoanâ g cung Kuy Sophal; Böå trûúnã g Du lõch Sok Soken; Àaiå sû á Campuchia taiå Viïtå Nam Chea Kimtha; cunâ g cacá quan chûcá Bö å Ngoaiå giao Campuchia.Vïì phña Viïtå Nam co á Àaiå sû á Viïtå Nam taiå Campuchia Nguyïnî Huy Tùng vaâ caná bö å Àaiå sû á quaná Viïtå Nam, cunâ g àaiå diïnå cönå g àönì g ngûúiâ Viïtå taiå Campuchia. Àêy laâ chuyïën thùm àêìu tiïn cuãa Chuã tõch nûúác Tö Lêm àïën Vûúng quöëc Campuchia sau khi àûúåc Quöëc höåi tñn nhiïåm bêìu giûä cûúng võ múái. Viïåc Chuã tõch nûúác dêîn àêìu àoaân àaåi biïíu cêëp cao Viïåt Nam thùm cêëp Nhaâ nûúác túái Campuchia coá yá nghôa hïët sûác quan troång, laâ dêëu möëc àïí cuãng cöë, vun àùæp vaâ laâm sêu sùæc hún nûäa quan hïå giûäa hai nûúác Viïåt Nam-Campuchia theo phûúng chêm "laáng giïìng töët àeåp, hûäu nghõ truyïìn thöëng, húåp taác toaân diïån, bïìn vûäng lêu daâi”. Trong khuön khöí chuyïnë thùm, Chu ã tõch nûúcá Tö Lêm àaä höiå kiïnë Quöcë vûúng Campuchia Preah Bat Samdech Preah Boromneath Norodom Sihamoni; höiå àamâ vúiá Chu ã tõch Àanã g Nhên dên Campuchia (CPP), Chuã tõch Thûúnå g viïnå Samdech Techo Hun Sen va â Thu ã tûúná g Samdech Moha Bovor Thipadei Hun Manet; höiå kiïnë Chu ã tõch Quöcë höiå Campuchia Khuon Sudary. Quöcë vûúng Norodom Sihamoni àaná h gia á cao y á nghôa cuaã chuyïnë thùm cêpë Nha â nûúcá túiá Vûúng quöcë Campuchia trong khuön khöí chuyïnë cöng tacá nûúcá ngoaiâ àêuì tiïn cuaã Chu ã tõch nûúcá Tö Lêm trïn cûúng võ múiá , cho rùnç g àiïuì nayâ thï í hiïnå sûå coi tronå g cuaã Àanã g, Nha â nûúcá Viïtå Nam cunä g nhû cuaã ca á nhên Chuã tõch nûúcá àöië vúiá möië quan hïå gùnæ boá thên thiïtë va â tin cêyå giûaä Viïtå Nam va â Campuchia. Taiå cacá cuöcå höiå àamâ , höiå kiïnë , hai bïn bayâ to ã haiâ lonâ g trûúcá sû å phatá triïní toanâ diïnå , gùnæ bo,á ngayâ canâ g hiïuå quaã va â thûcå chêtë cuaã quan hïå húpå tacá Viïtå Nam-Campuchia trong suötë nhiïuì nùm qua, mang laiå lúiå ñch thiïtë thûcå cho nhên dên hai nûúcá . Quöcë vûúng Norodom Sihamoni vaâ cacá nha â lanä h àaoå Chñnh phu,ã Quöcë höiå , nhên dên Campuchia danâ h nhûnä g tònh camã thên tònh cho Chuã tõch nûúcá Tö Lêm vaâ àoanâ àaiå biïuí cêpë cao Viïtå Nam. Hai bïn bayâ to ã trên tronå g sû å giupá àú,ä àoanâ kïtë , gùnæ bo á va â hy sinh cho nhau trong thúiâ ky â àêuë tranh giaiã phoná g dên töcå trûúcá àêy cunä g nhû xêy dûnå g va â phatá triïní àêtë nûúcá ngayâ nay va â khùnè g àõnh àoá la â chên lyá khöng thïí phu ã nhênå . Chu ã tõch Àanã g CPP, Chuã tõch Thûúnå g viïnå Hun Sen danâ h nhiïuì lúiâ tònh camã khùcæ ghi vï ì sû å giupá àú,ä hy sinh cuaã Viïtå Nam trong viïcå giupá Campuchia thoatá khoiã chï ë àö å diïtå chunã g Pol Pot vaâ höiì sinh àêtë nûúcá Campuchia. Hai bïn àùcå biïtå nhênë manå h y á nghôa gia á trõ lõch sûã cuaã quan hïå Viïtå Nam – Campuchia vaâ thönë g nhêtë cao cênì àêyí manå h àöií múiá va â àa danå g hoaá cacá hònh thûcá tuyïn truyïnì giaoá ducå àï í nhên dên hai nûúcá , nhêtë la â thï ë hï å tre,ã hiïuí biïtë , nhênå thûcá àuná g àùnæ vï ì quan hï å hûuä nghõ truyïnì thönë g, gùnæ bo á àoanâ kïtë , húpå tacá toanâ diïnå giûaä hai Àanã g, hai nûúcá va â nhên dên hai nûúcá . TTXVN Thúâi sûå Chuã nhêåt 14/7/2024 2 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : LE HUY n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: VUÕ TIEÁN - LE MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM Xêy dûnå g tö í chûcá xa ä höiå rönå g raiä cuaã thanh niïn Ngayâ 13/7, Àaiå höiå àaiå biïuí Höiå LHTN Viïtå Nam tónh Tuyïn Quang lênì thû á VI, nhiïmå ky â 2024 - 2029 diïnî ra vúiá sû å tham dû å cuaã 255 àaiå biïuí . Trong ào,á co á 135 àaiå biïuí nam, 120 àaiå biïuí nû;ä co á 118 àaiå biïuí la â ngûúiâ dên töcå thiïuí sö.ë Vï ì trònh àö,å àaiå hocå co á 195 àaiå biïuí , thacå sô 28 àaiå biïuí , tiïnë sô 2 àaiå biïuí . Àö å tuöií bònh quên àaiå biïuí la â 34,2. Àaiå höiå àûúcå T.Û Höiå lûaå chonå chó àaoå , tö í chûcá àaiå höiå àiïmí cêpë tónh. Chõ Dûúng Minh Nguyïtå - Bñ thû Tónh Àoanâ , Chu ã tõch Höiå LHTN Viïtå Nam tónh Tuyïn Quang cho biïtë , tónh coá gênì 140 nghòn thanh niïn, chiïmë gênì 18% dên söë toanâ tónh. Trong nhiïmå ky â qua, cacá hoatå àönå g, chûúng trònh, phong traoâ cuaã Höiå LHTN Viïtå Nam tónh triïní khai hiïuå qua,ã thûcå chêtë hún, taoå möi trûúnâ g cho thanh niïn renâ luyïnå , traiã nghiïmå , phatá huy sûcá tre,ã saná g taoå . Phong traoâ “Töi yïu Töí quöcë töi” àûúcå triïní khai rönå g raiä , co á sûcá hêpë dênî va â lan toaã trong àúiâ sönë g thanh niïn. Cöng tacá xêy dûnå g tö í chûcá Höiå àûúcå têpå trung chó àaoå , chêtë lûúnå g tö í chûcá cú sú ã Höiå , chêtë lûúnå g caná bö å Höiå àûúcå nêng lïn; múã rönå g, mùtå trênå àoanâ kïtë têpå húpå thanh niïn àatå àûúcå nhiïuì kïtë qua ã tñch cûcå . Theo chõ Nguyïtå , 10 chó tiïu trong nhiïmå ky â qua àatå va â vûútå kïtë qua ã àï ì ra. Trong ào,á tö í chûcá Höiå cêpë huyïnå , thanâ h phö ë àa ä hö î trú å 18 dû å aná khúiã nghiïpå , lêpå nghiïpå cho thanh niïn; tû vênë , giúiá thiïuå viïcå lamâ cho 32.000 thanh niïn; giupá àú,ä camã hoa á 153 trûúnâ g húpå thanh niïn chêmå tiïnë ; xêy dûnå g 25 cöng trònh thanh niïn cêpë tónh, 64 cöng trònh thanh niïn cêpë huyïnå va â 1.446 cöng trònh thanh niïn cêpë cú sú;ã khamá , cêpë phatá thuöcë miïnî phñ cho hún 63.000 ngûúiâ . Ty ã lï å thu hutá , têpå húpå thanh niïn àatå 75%. Trong khuön khöí Àaiå höiå , cacá àaiå biïuí àa ä thaoã luênå vï ì vai tro â thu hutá , têpå húpå höiå viïn thanh niïn vaoâ tö í chûcá ; viïcå cu å thï í hoaá cacá cuöcå vênå àönå g va â cacá phong traoâ lúná cuaã Höiå LHTN Viïtå Nam cacá cêpë gùnæ vúiá mucå tiïu, nhiïmå vu å chñnh trõ cuaã àõa phûúng; àaná h gia á hiïuå qua ã thûcå hiïnå cacá mö hònh CLB, tö,í àöiå , nhomá thanh niïn... Àaiå höiå àa ä hiïpå thûúng chonå cû ã 39 uy ã viïn Uy ã ban Höiå LHTN Viïtå Nam tónh Tuyïn Quang khoaá VI, nhiïmå ky â 2024 – 2029. Chõ Dûúng Minh Nguyïtå – Bñ thû Tónh Àoanâ , Chu ã tõch Höiå LHTN Viïtå Nam tónh Tuyïn Quang khoaá V, àûúcå tñn nhiïmå taiá cû ã lamâ Chu ã tõch Höiå LHTN Viïtå Nam tónh Tuyïn Quang khoaá VI. XUÊN TUN G – ÀÛCÁ NGUYÏNÎ Chu ã tõch nûúcá Tö Lêm kïtë thucá tötë àepå chuyïnë thùm cêpë Nha â nûúcá túiá Campuchia n ÀA  NÙNÉ G GÊNÌ HÏTË SACÅ H PHON G ÀÏM CHUNG KÏTË PHAOÁ HOA. Ngayâ 13/7, trao àöií vúiá PV Tiïnì Phong, Súã Du lõch Àa â Nùné g cho hay lûúnå g khacá h do cacá cú sú ã lûu tru á phucå vu å trong àïm chung kïtë Lïî höiå phaoá hoa quöcë tï ë DIFF àatå hún 90 nganâ khacá h, trong àoá co á hún 30 nganâ khacá h quöcë tï.ë Cöng suêtë buönì g phonâ g chung toanâ thanâ h phö ë khoanã g 90%; khöië khacá h sanå 4-5 sao vaâ tûúng àûúng khoanã g 85%; khöië khacá h sanå 3 sao trúã xuönë g va â tûúng àûúng khoanã g 95%. Riïng cacá khacá h sanå 3 sao trúã xuönë g khu vûcå ven biïní , ven söng Hanâ co á ty ã lï å kñn phonâ g 97-100%. Cöng suêtë buönì g phonâ g àïm chung kïtë cao nhêtë trong cacá àïm DIFF. Hiïnå Àa â Nùné g co á khoanã g 1.300 cú sú ã lûu tru á du lõch vúiá hún 46.000 phonâ g. Trong 4 àïm bùnæ phaoá hoa trûúcá ào,á cacá cú sú ã lûu tru á phucå vu å hún 268.000 lûútå khacá h, tùng 11,9% so vúiá cunâ g ky â DIFF 2023. THANH HIÏNÌ n BÙTÆ GIAM MÖTÅ PHO Á CHU à TÕCH HUYÏNÅ Ú Ã QUANà G TRÕ. Ngayâ 13/7, Cú quan Canã h satá àiïuì tra Cöng an tónh Quanã g Trõ cho hay, vûaâ ra quyïtë àõnh khúiã tö ë bõ can Lï Quang Thuênå (SN 1974, truá taiå thön Tên Xuyïn, xaä Tên Húpå , huyïnå Hûúná g Hoaá ) vï ì töiå “Lúiå dunå g chûcá vu å quyïnì hanå trong khi thi hanâ h cöng vu”å . Öng Thuênå àang laâ Pho á Chu ã tõch UBND huyïnå Hûúná g Hoaá ; öng Thuênå bõ bùtæ tamå giam, khamá xetá chö î ú,ã núi lamâ viïcå . Qua á trònh àiïuì tra, Cú quan Cöng an xacá àõnh, öng Thuênå àa ä co á hanâ h vi, lúiå dunå g chûcá vu,å quyïnì hanå àûúcå giao ra quyïtë àõnh cho phepá chuyïní mucå àñch sûã dunå g àêtë traiá quy àõnh cuaã phapá luêtå , gêy thiïtå haiå cho nha â nûúcá sö ë tiïnì gênì 7 tỷ àönì g. Trûúcá ào,á vaoâ ngayâ 19/6, Cöng an tónh Quanã g Trõ àa ä khúiã tö ë vu å aná , khúiã tö ë 2 bõ can úã Phonâ g Taiâ nguyïn vaâ Möi trûúnâ g huyïnå Hûúná g Hoaá , 1 nguyïn Giamá àöcë vùn phonâ g àùng kyá àêtë àai huyïnå Hûúná g Hoaá va â 1 cöng chûcá àõa chñnh thõ trênë Khe Sanh cunä g vï ì töiå danh noiá trïn. H.THAN H Nïn cêu chuyïån àang gêy xön xao coäi maång khi möåt võ giaáo sû cho rùçng ngûúâi Viïåt tûâ chöëi duâng tuã laånh "vùn minh" àïí àûúåc "haånh phuác" vúái nhûäng moán àöì tûúi söëng cöí truyïìn mang ngay tûâ chúå vaâo bïëp maâ khöng súå têím ûúáp hoáa chêët baão quaãn, rêët àaáng baân. Xem kyä toaân böå Video podcast daâi 1 giúâ 25 phuát ghi laåi cuöåc troâ chuyïån cuãa GS ngûúâi Phaáp göëc Viïåt Phan Vùn Trûúâng baân vïì chuã àïì sûå tûå tin cuãa ngûúâi Viïåt vûâa phaát trïn möåt nïìn taãng söë, thêëy thuá võ vaâ böí ñch. Tûâng laâ cöë vêën Thûúng maåi quöëc tïë cuãa Chñnh phuã Phaáp, àûúåc trao tùång Huên chûúng Bùæc Àêíu Böåi tinh, nhiïìu nùm laâm laänh àaåo doanh nghiïåp quy mö toaân cêìu, tham gia giaãng daåy nhiïìu àaåi hoåc danh tiïëng, hiïån laâ Chuã tõch danh dûå CLB Khúãi nghiïåp Nöng nghiïåp Viïåt Nam vúái hún 260 ngaân thaânh viïn, hùèn khöng cêìn noái thïm vïì võ giaáo sû naây. Tuy nhiïn cuöëi cuöåc troâ chuyïån, khi duâng caái tuã laånh àïí vñ duå viïåc choån lûåa giûäa "vùn minh" vaâ "haånh phuác", thò GS Trûúâng coá veã àaä khaá vöåi vaä. Tuã laånh khöng phaãi laâ keã thuâ cuãa nhûäng thûác ùn tûúi söëng vaâ coá nguöìn göëc saåch. Maâ chñnh laâ caách quaãn lyá xaä höåi ra sao, àïí àöì ùn thûác uöëng saåch tûå nhiïn vêîn coá thïí àûúåc cêët vaâo tuã laånh. Con ngûúâi khöng viïåc gò phaãi choån lûåa giûäa "vùn minh" vaâ "haånh phuác" theo caách nhû vêåy, maâ luön cêìn vaâ luön phaãi àûúåc àaáp ûáng caã hai. Öng àaä rêët àuáng khi nhùæn nhuã ngûúâi Viïåt haäy tûå tin vúái thûúác ào cuãa chñnh mònh, àûâng chaåy theo tiïu chuêín cuãa ngûúâi khaác, cuãa dên töåc khaác. Nhûng khi öng cho rùçng “Tiïu chuêín cuãa chuáng töi laâ söëng xuïì xoâa, vui veã, nhêåu nheåt tûâ 3 giúâ chiïìu. Tiïu chuêín cuãa chuáng töi laâ nûúác naâo maâ 3 giúâ chiïìu chûa nhêåu laâ nûúác keám… Caái maâ töi muöën noái laâ àûâng nhêët thiïët phaãi choån tiïu chuêín cuãa nhûäng nûúác tûå goåi laâ vùn minh, haäy choån tiïu chuêín cuãa nhûäng nûúác haånh phuác” thò laåi rêët àaáng nghô. Thûåc ra traâo lûu chöëng laåi sûå phaát triïín quaá àaâ cuãa xaä höåi vùn minh hiïån àaåi vúái cöng nghïå, vuä khñ huãy diïåt, cuäng nhû tiïån nghi vaâ nhu cêìu thaái quaá, huãy hoaåi möi trûúâng maâ àaánh mêët baãn chêët cuäng nhû haånh phuác nguyïn thuãy cuãa con ngûúâi àaä vaâ àang diïîn ra maånh meä. Nhû Jean-Jacques Rousseau, nhaâ triïët hoåc Khai saáng ngûúâi Phaáp tûâ thïë kyã 18 àaä kïu goåi con ngûúâi “vïì vúái tûå nhiïn”, vaâ “sûå toaân veån cuãa con ngûúâi chó coá thïí àaåt àûúåc bùçng caách phuåc höìi hoùåc gêìn àuáng vúái möåt sûå thöëng nhêët tûå nhiïn tiïìn àõnh hoùåc nguyïn thuãy”. Coá thïí võ giaáo sû nöíi tiïëng àang theo àuöíi tû tûúãng haånh phuác laâ àûúåc söëng möåt caách tûå nhiïn theo yá mònh. Töi vaâ chùæc laâ nhiïìu ngûúâi khaác nûäa uãng höå öng, vaâ cuäng khao khaát vïì àiïìu naây. Nhûng nïëu coá caách gò àïí 3 giúâ chiïìu àaä cúãi trêìn ra nhêåu maâ vêîn àaåt àûúåc 100% hiïåu suêët, hiïåu quaã cöng viïåc, vaâ àêët nûúác vêîn phaát triïín huâng cûúâng, thò ai daám caäi àoá khöng phaãi laâ haånh phuác thûåc sûå! Töi nghô nhûäng cêu chuyïån vaâ nhûäng cuöën saách cuãa GS Phan Vùn Trûúâng thûåc sûå böí ñch. Khöng vò möåt àoaån cùæt cuáp lan truyïìn trïn maång vaâ nhûäng gò öng coá leä chûa thïí lyá giaãi hïët trong möåt cuöåc troâ chuyïån ngùæn, àïí neám àaá dûä döåi nhû nhiïìu ngûúâi àang laâm. n Khöng coá tu ã lanå h [ TRÑ QUÊN ] cuöië tuênì Chuyïnå [Tiïpë theo trang 1] Lï î tiïnî Chu ã tõch nûúcá Tö Lêm taiå sên bay quöcë tï ë Phnom Penh Anh: TTXVN Ã

Thúâi sûå Chuã nhêåt 14/7/2024 3 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Thûúâng trûåc Ban Bñ thû Lûúng Cûúâng noái taåi höåi nghõ toaân quöëc quaán triïåt Quy àõnh 144 vïì chuêín mûåc àaåo àûác caách maång cuãa caán böå, àaãng viïn trong giai àoaån múái vaâ Chó thõ 35 cuãa Böå Chñnh trõ vïì àaåi höåi àaãng böå caác cêëp tiïën túái Àaåi höåi 14 cuãa Àaãng. (VnExpress) Phoá Thuã tûúáng Trêìn Lûu Quang phaát biïíu taåi höåi nghõ trûåc tuyïën sú kïët cöng taác baão àaãm trêåt tûå, an toaân giao thöng 6 thaáng àêìu nùm; phûúng hûúáng, nhiïåm vuå 6 thaáng cuöëi nùm cuãa UÃy ban An toaân giao thöng quöëc gia. (VietNamNet) “Canã h satá giao thöng xûã nghiïm cacá vi phamå , ai can dûå cû á nhùnæ tin cho töi” “Laâm nhên sûå phaãi chùåt cheä vaâ choån àuáng ngûúâi” “Ûu tiïn laâm höì chöëng ngêåp cho Thuã Àûác” Bñ thû Thaânh uãy TPHCM Nguyïîn Vùn Nïn noái taåi höåi nghõ lêìn 24 Ban chêëp haânh Àaãng böå TP Thuã Àûác, saáng 11/7, khi àïì cêåp àïën cöng taác chöëng ngêåp cuãa àõa phûúng naây. (VnExpress) PHAÁT NGÖN êën tûúång Ngaây 13/7, taåi TP Cêìn Thú, Thuã tûúáng Phaåm Minh Chñnh chuã trò buöíi laâm viïåc vúái caác böå, ngaânh, àõa phûúng àïí thaáo gúä vûúáng mùæc vaâ thuác àêíy haå têìng giao thöng khu vûåc Àöìng bùçng söng Cûãu Long (ÀBSCL). Thûá trûúãng GTVT Nguyïîn Duy Lêm cho biïët, hiïån khu vûåc ÀBSCL triïín khai 5 dûå aán giao thöng quan troång quöëc gia, troång àiïím ngaânh. Túái nay, 4/5 dûå aán àaä hoaân têët caác thuã tuåc àêìu tû, àang thi cöng. Cöng taác GPMB taåi caác dûå aán cao töëc cú baãn àaáp ûáng tiïën àöå triïín khai thi cöng. Àïí àaãm baão hoaân thaânh caác dûå aán, caác chuã àêìu tû àaä xêy dûång kïë hoaåch chi tiïët vaâ quyïët liïåt chó àaåo nhaâ thêìu triïín khai thûåc hiïån. Tuy nhiïn, tiïën àöå caác dûå aán chûa àaáp ûáng kïë hoaåch àïì ra, nguyïn nhên chuã yïëu do thiïëu nguöìn caát àùæp. Taåi Höåi nghõ, caác böå, ngaânh vaâ caác àõa phûúng khu vûåc ÀBSCL vaâ vuâng lên cêån àaä baáo caáo, thaão luêån vïì tònh hònh triïín khai caác dûå aán phaát triïín haå têìng giao thöng khu vûåc, nhêët laâ vïì cöng taác giaãi phoáng mùåt bùçng; viïåc cung ûáng nguyïn vêåt liïåu; tiïën àöå thi cöng; viïåc múã caác nuát giao, xêy dûång caác haå têìng kïët nöëi caác tuyïën cao töëc. Phaát biïíu taåi buöíi laâm viïåc, Thuã tûúáng Phaåm Minh Chñnh cho biïët, theo quy hoaåch túái nùm 2030, ÀBSCL seä coá khoaãng 1.200 km cao töëc vúái 3 tuyïën theo truåc Bùæc-Nam vaâ 3 tuyïën theo truåc Àöng-Têy, kïët nöëi TPHCM, miïìn Àöng vaâ miïìn Têy Nam böå. Cuâng vúái àoá, chuáng ta àaä hoaân thaânh quy hoaåch caãng biïín, quy hoaåch haâng khöng, giao thöng thuãy nöåi àõa vaâ quy hoaåch vuâng ÀBSCL. “Kïë thûâa thaânh quaã cuãa caác thïë hïå ài trûúác, chuáng ta quyïët têm, phêën àêëu trong nhiïåm kyâ naây hoaân thaânh khoaãng 500-600 km cao töëc taåi ÀBSCL vaâ chuêín bõ àïí nhiïåm kyâ sau tiïëp tuåc hoaân thaânh khoaãng 600 km coân laåi cuãa giai àoaån 2, àïí ÀBSCL coá khoaãng 1.200 km cao töëc theo quy hoaåch vaâ cú baãn giaãi quyïët vêën àïì giao thöng cho vuâng. Àïí thûåc hiïån àûúåc muåc tiïu naây, caác àõa phûúng phaãi àöìng haânh, saát caánh cuâng Trung ûúng, vúái quyïët têm cao, nöî lûåc lúán, haânh àöång quyïët liïåt, coá troång têm, troång àiïím hún nûäa”, Thuã tûúáng nhêën maånh Thuã tûúáng Phaåm Minh Chñnh cho rùçng, viïåc xêy dûång caác dûå aán cao töëc taåi ÀBSCL noái riïng, caác cöng trònh quan troång quöëc gia, troång àiïím ngaânh giao thöng vêån taãi trïn caã nûúác noái chung laâ cöng viïåc rêët vinh dûå, tûå haâo; goáp phêìn thûåc hiïån àöåt phaá chiïën lûúåc vïì xêy dûång vaâ phaát triïín haå têìng theo chuã trûúng, àûúâng löëi cuãa Àaãng, chñnh saách, phaáp luêåt cuãa Nhaâ nûúác; trong àoá coá muåc tiïu 3.000 km cao töëc túái nùm 2025 vaâ 5.000 km cao töëc túái nùm 2030. Vïì vêën àïì vêåt liïåu xêy dûång caát, àaá, Thuã tûúáng cho biïët, caác tónh àaä thöëng nhêët trong buöíi laâm viïåc höm nay. Phaåm vi thêím quyïìn laâ cuãa caác tónh, àõa phûúng phaãi chuã àöång giaãi quyïët, xûã lyá àuáng. Àöìng thúâi, ban quaãn lyá caác dûå aán cuäng phaãi tham gia vúái àõa phûúng cuâng vúái nhaâ thêìu àïí giaãi quyïët nhûäng cú chïë àaä coá, thûåc hiïån laâm sao cho töët. Vêën àïì naâo thuöåc thêím quyïìn cuãa Chñnh phuã thò Chñnh phuã seä laâm ngay. Nhûäng vêën àïì cuãa Böå trûúãng Böå GTVT àïì xuêët vïì tùng thúâi gian khai thaác, vêån chuyïín caát, Thuã tûúáng cho biïët thêåm chñ seä xem xeát àïí cho thïm thúâi gian àïì xuêët. Noái thïm vïì vêåt liïåu xêy dûång, Thuã tûúáng àïì nghõ caác tónh miïìn Àöng höî trúå caác tónh miïìn Têy vïì àaá. Coân caác tónh miïìn Têy seä höî trúå caác tónh miïìn Àöng vïì caát, caác àõa phûúng coá thïë maånh gò thò chia seã vúái nhau. Saáng cuâng ngaây, Thuã tûúáng Phaåm Minh Chñnh àaä ài kiïím tra tònh hònh triïín khai dûå aán cao töëc Chêu Àöëc - Cêìn Thú - Soác Trùng trïn àõa baân TP Cêìn Thú vaâ Hêåu Giang. n THU Ã TÛÚNÁ G PHAMÅ MINH CHÑNH: Quyïtë têm hoanâ thanâ h 1.200 km cao töcë cho ÀBSCL [ NHÊTÅ HUY ] Ảnh: HÊN NGUYÏNÎ Theo thöng tin tûâ UBND huyïån Bùæc Mï, khoaãng 4h saáng 13/7, xe ö tö chúã khaách mang biïín kiïím soaát 29E024.89 chaåy tuyïën Haâ Giang - Cao Bùçng di chuyïín qua àiïím saåt lúã trïn Quöëc löå 34, taåi võ trñ km 10+950 thuöåc àõa phêån thön Taã Moâ, xaä Yïn Àõnh, huyïån Bùæc Mï, bêët ngúâ bõ àêët àaá saåt trûúåt khiïën xe bõ sa lêìy. Möåt söë ngûúâi dên ài xe maáy vaâ 3 ngûúâi tûâ xe ö tö con gêìn àoá àïën giuáp àúä. Tuy nhiïn, àêët àaá trïn àöìi tiïëp tuåc bõ saåt khiïën nhiïìu ngûúâi bõ vuâi lêëp. Àïën 15h cuâng ngaây, lûåc lûúång chûác nùng tòm thêëy thi thïí 12 ngûúâi göìm 4 ngûúâi úã tónh Tuyïn Quang; 3 ngûúâi úã tónh Cao Bùçng; 2 ngûúâi Haâ Giang; 1 ngûúâi úã tónh Lai Chêu vaâ 1 ngûúâi úã tónh Hoaâ Bònh. Hiïån vêîn coân 1 ngûúâi chûa xaác àõnh àûúåc danh tñnh. Böën ngûúâi bõ thûúng àaä àûúåc àûa ài cêëp cûáu saáng 13/7. Laâ möåt trong söë nhûäng ngûúâi coân söëng soát sau vuå saåt lúã kinh hoaâng naây, anh Vûâ Mñ Sñnh (SN 2004, xaä Khêu Vai, huyïån Meâo Vaåc, tónh Haâ Giang) cho biïët, thúâi àiïím àoá mûa lúán, saåt lúã liïn tuåc. Khi xaãy ra saåt lúã, moåi ngûúâi hö haâo nhau chaåy nhûng khöng kõp. “Luác àêëy, töi nghô cuöåc söëng cuãa mònh chùæc chó àïën àêy thöi, khöng thoaát àûúåc àêu. Töi chó thoâ àûúåc àêìu lïn mùåt àêët röìi cöë lêëy tay caâo búát àêët àïí thúã, nhûng khöng di chuyïín àûúåc do àêët àaá àeâ ngang ngûúâi. Àïën khoaãng 6h saáng, lûåc lûúång chûác nùng tiïëp cêån àûúåc hiïån trûúâng vaâ cûáu ra ngoaâi röìi àïën bïånh viïån cêëp cûáu”, anh Sñnh ngheån ngaâo noái. Ngay sau khi nhêån àûúåc thöng tin cêëp uãy, chñnh quyïìn, Cöng an tónh Haâ Giang, huyïån, xaä àaä huy àöång haâng trùm caán böå, chiïën sô cöng an, quên àöåi vaâ ngûúâi dên cuâng maáy moác phûúng tiïån àïí cûáu naån, cûáu höå. Àïën 18h ngaây 13/7, caác lûåc lûúång vêîn àang tiïëp tuåc tòm kiïëm ngûúâi mêët tñch, doån deåp hiïån trûúâng, àaãm baão thöng xe kyä thuêåt khu vûåc saåt lúã trïn quöëc löå 34. Ngay sau khi nhêån àûúåc thöng tin vïì vuå saåt lúã taåi tónh Haâ Giang, Cuåc Quaãn lyá àï àiïìu vaâ Phoâng chöëng thiïn tai, Böå Nöng nghiïåp vaâ Phaát triïín nöng thön àaä cûã àoaân cöng taác àïën hiïån trûúâng, kiïím tra, phöëi húåp vúái àõa phûúng chó àaåo cöng taác khùæc phuåc sûå cöë saåt lúã. Liïn quan àïën sûå cöë saåt lúã àêët taåi tónh Haâ Giang, ngaây 13/7, Thuã tûúáng Phaåm Minh Chñnh coá cöng àiïån yïu cêìu Chuã tõch tónh Haâ Giang phöëi húåp vúái caác àõa phûúng, àún võ coá liïn quan khêín trûúng tòm kiïëm cûáu naån, töí chûác cûáu chûäa ngûúâi bõ thûúng; xaác àõnh danh tñnh ngûúâi bõ naån, phöëi húåp vúái caác àõa phûúng lo hêåu sûå theo quy àõnh, thùm hoãi, àöång viïn, höî trúå caác gia àònh coá ngûúâi bõ naån. Àïí phoâng ngûâa caác vuå taåi naån do mûa luä, saåt lúã àêët gêy ra, Thuã tûúáng yïu cêìu Chuã tõch UBND caác tónh: Haâ Giang, Cao Bùçng, Bùæc Kaån, Laâo Cai, Yïn Baái, Tuyïn Quang, Sún La, Àiïån Biïn, Lai Chêu, Hoaâ Bònh, Phuá Thoå, Thaái Nguyïn, Laång Sún chó àaåo cú quan chûác nùng vaâ lûåc lûúång xung kñch phoâng, chöëng thiïn tai taåi cú súã chuã àöång raâ soaát, kiïím tra, kõp thúâi phaát hiïån caác khu vûåc coá nguy cú xaãy ra saåt lúã àïí chuã àöång sú taán, di dúâi vaâ coá phûúng aán baão àaãm an toaân tñnh maång vaâ taâi saãn cho ngûúâi dên. Thuã tûúá ng giao Böå trûúã ng Böå Nöng nghiïå p va â Phaá t triïí n nöng thön töí chûá c àoaâ n cöng taá c trûå c tiïë p kiïí m tra, phöë i húå p vúá i àõa phûúng chó àaå o khùæ c phuå c sûå cöë saå t lúã , àöì ng thúâ i töí chûá c theo doä i chùå t cheä tònh hònh, chuã àöå ng chó àaå o, kiïí m tra, àön àöë c caá c ngaâ nh, caá c àõa phûúng triïí n khai cöng taá c phoâ ng, chöë ng, khùæ c phuå c hêå u quaã thiïn tai theo nhiïå m vu å àûúå c giao; kõp thúâ i baá o caá o, àïì xuêë t Thuã tûúá ng Chñnh phuã chó àaå o xûã ly á nhûä ng vêë n àïì vûúå t thêí m quyïì n. n Vu å satå lú ã àêtë vuiâ lêpë mötå ö tö khacá h 16 chöî xayã ra vaoâ ranå g saná g ngayâ 13/7 taiå àõa phênå thön Ta ã Mo,â xa ä Yïn Àõnh, huyïnå Bùcæ Mï (Haâ Giang) khiïnë 12 ngûúiâ chïtë , 4 ngûúiâ bõ thûúng. Khêní trûúng khùcæ phucå hêuå quaã vu å satå lú ã àêtë taiå Ha â Giang Naå n nhên may mùæ n söë ng soá t àûúå c àiïì u trõ taå i Bïå nh viïå n àa khoa tónh Haâ Giang Hiïnå trûúnâ g vu å satå lú ã àêtë vuiâ lêpë xe 16 chöî [ HÊN NGUYÏNÎ - VÙN KIÏN ] Ảnh: HÊN NGUYÏNÎ

Chuã nhêåt 14/7/2024 Xaä höåi GIA Á TRÕ CUAÃ NÖIÎ BUÖNÌ Ngayâ 6/7, toaå àamâ “Ài qua boná g töië - Hanâ h trònh tûå kiïmí soatá trêmì camã ” àa ä diïnî ra taiå àiïmí àïnë àêuì tiïn laâ Àaâ Nùné g. Gênì 70 banå tre ã àa ä tham gia toaå àamâ àï í hiïuí hún vï ì trêmì camã . Vúiá phûúng chêm “Núi boná g àïm àen töië la â núi aná h saná g bùtæ àêuì ”, toaå àamâ àûúcå thûcå hiïnå dûaå trïn cuönë sacá h “Trêmì camã va â ky ä nùng tû å kiïmí soatá trêmì camã ” cuaã Tiïnë sy ä Trênì Kiïuì Nhû va â kïtë qua ã nghiïn cûuá “Tele-SSM: Saná g kiïnë ûná g dunå g cöng nghïå àiïnå thoaiå trong can thiïpå cacá ky ä nùng tû å quanã ly á trêmì camã co á sû å hö î trú å taiå Viïtå Nam”. Taiå buöií toaå àamâ , chõ Kiïuì Nhû àa ä chia se ã chuyïn sêu vïì tû å kiïmí soatá trêmì camã . Chõ cho rùnç g mùcå du â nhênå thûcá vï ì trêmì camã taiå Viïtå Nam àa ä coá nhiïuì caiã thiïnå so vúiá trûúcá àêy nhûng sû å ky â thõ vênî conâ phö í biïnë . Nhiïuì ngûúiâ mùcæ trêmì camã khöng chêpë nhênå tònh tranå g cuaã mònh, che giêuë vaâ khöng tòm kiïmë sû å chùm socá , hö î trú.å Ngûúiâ thên cuaã ho å cunä g gùpå kho á khùn do thiïuë kiïnë thûcá va â khöng biïtë cacá h hö î trú å hiïuå qua.ã Ngoaiâ ra, viïcå tòm kiïmë thöng tin vïì cacá cú sú ã chùm socá cunä g la â mötå thacá h thûcá àöië vúiá ngûúiâ bïnå h. Toaå àamâ “Ài qua boná g töië - Hanâ h trònh tû å kiïmí soatá trêmì camã ” hy vonå g se ä gopá phênì giaiã quyïtë nhûnä g kho á khùn trïn va â mang laiå thïm hy vonå g cho nhûnä g ai àang àöië mùtå vúiá trêmì camã . Cunä g taiå buöií toaå àamâ , hún 30 bûcá tranh do nhûnä g ngûúiâ tûnâ g bõ trêmì camã ve ä àûúcå trûng bayâ , thï í hiïnå nöiî niïmì , sû å trùn trúã do cùn bïnå h nayâ gêy ra. Möiî bûcá tranh trong triïní lamä la â mötå cêu chuyïnå nhiïuì camã xucá cuaã ca á nhên khi àöië mùtå vúiá trêmì camã . Qua viïcå ve ä tranh, hoå co á thï í truyïnì taiã nöiî buönì , sû å lo êu hay nhûnä g camã xucá tñch cûcå mötå cacá h tû å nhiïn vaâ chên thêtå . Àönì g thúiâ , qua á trònh saná g taoå cunä g mang laiå sû å têpå trung vaâ bònh yïn, giupá ngûúiâ trêmì camã tamå thúiâ quïn ài nhûnä g nöiî lo va â camã giacá tiïu cûcå . Kemâ theo möiî bûcá tranh laâ camã nhênå cuaã ngûúiâ ve ä sau mötå thúiâ gian nhòn laiå tacá phêmí cuaã mònh, cunâ g vúiá bûcá postcard àûúcå Chat GPT veä laiå tû â y á tûúnã g cuaã tranh nguyïn göcë . Thöng qua triïní lamä , ngûúiâ xem hiïuí thïm vïì thï ë giúiá cuaã ngûúiâ trêmì camã cunä g nhû cacá h ma â nghï å thuêtå giupá ngûúiâ trêmì camã thï í hiïnå nhûnä g camã xucá kho á diïnî àatå bùnç g lúiâ . Trong khuön khöí sû å kiïnå conâ co á hoatå àönå g chiïm nghiïmå , ngûúiâ tham gia viïtë laiå camã xucá , ky ã niïmå khi nhòn vïì mötå giai àoanå ho å àa ä tûnâ g ài qua nöiî buönì hoùcå gùpå kho á khùn trong cuöcå sönë g, va â daná lïn bûcá tûúnâ g mang tïn “Gia á trõ cuaã nöiî buönì ”. “Töi rêtë bêtë ngú â khi sû å kiïnå àûúcå cacá banå tre ã àoná nhênå nhiïtå tònh nhû vêyå . Rêtë nhiïuì giotå nûúcá mùtæ àa ä rúi xuönë g cunâ g nhûnä g lúiâ chia se ã chên thanâ h, tênå àayá lonâ g cuaã ngûúiâ trong cuöcå . Nhûnä g mêuí giêyë nho ã àûúcå ghi kñn mùtå chû.ä Töi biïtë ho å àa ä múã lonâ g”, Tiïnë sy ä Trênì Kiïuì Nhû xucá àönå g. Giai àiïuå du dûúng cuaã ca khucá nöií tiïnë g Nhêtå Banã “Ly á do cuaã sû å sönë g” àaä kïtë nöië camã xucá , lan toaã thöng àiïpå vïì y á nghôa cuöcå sönë g. “Chuná g töi muönë nêng cao hiïuí biïtë va â nhênå thûcá vïì trêmì camã cho möiî ngûúiâ qua viïcå “nhòn”, “nghe”, “camã nhênå ” hanâ h trònh ài qua trêmì camã cunä g nhû àûúcå cung cêpë cacá kiïnë thûcá khoa hocå vï ì trêmì camã . Qua ào,á giupá moiå ngûúiâ nhênå ra trêmì camã khöng àaná g sú å nhû vênî tûnâ g nghô, thêmå chñ, nhûnä g giai àoanå kho á khùn nayâ cunä g co á y á nghôa nhêtë àõnh vaâ co á cacá cöng cu,å kô nùng àïí vûútå qua”, chuyïn gia Trênì Kiïuì Nhû nhênë manå h. Sau thanâ h cöng úã Àa â Nùné g, “Ài qua boná g töië ” tiïpë tucå àûúcå tö í chûcá taiå Haâ Nöiå (14/7) vaâ TP Hö ì Chñ Minh (21/7). TRAO “VUÄ KHÑ” CHO NGÛÚIÂ BÏNÅ H Cuönë sacá h “Trêmì camã va â ky ä nùng tû å kiïmí soatá trêmì camã ” la â kïtë qua ã cuaã qua á trònh tham gia nghiïn cûuá hö î trúå tû å kiïmí soatá trêmì camã taiå cönå g àönì g tû â nùm 2017 àïnë nay cuaã TS Trênì Kiïuì Nhû, cunä g nhû töní g húpå cacá kiïnë thûcá khoa hocå vï ì trêmì camã trïn y vùn, àûúcå viïtë theo phong cacá h khoa hocå thûúnâ g thûcá dï î hiïuí , dï î apá dunå g vúiá ngûúiâ àocå . Theo cacá nghiïn cûuá , mûcá khuyïtë têtå cuaã trêmì camã nhe å tûúng àûúng vúiá mûcá cuaã viïm khúpá höng hay àêuì göië , trêmì camã vûaâ tûúng àûúng vúiá hen suyïnî nùnå g, viïm gan B, bïnå h àiïcë , àa xú cûná g (röië loanå naoä bö å va â tuyã sönë g), trêmì camã nùnå g taoå ra mûcá khuyïtë têtå tûúng àûúng vúiá töní thûúng naoä vônh viïnî hay ung thû vuá di cùn. “Trong khi chuná g ta àa ä rêtë co á y á thûcá àï í tòm hiïuí va â phonâ g ngûaâ vï ì ung thû hay cacá bïnå h tim macå h thò cönå g àönì g vênî conâ hiïuí biïtë rêtë mú hö ì vï ì têm bïnå h noiá chung hay trêmì camã noiá riïng”, chõ nhênë manå h. “Trêmì camã va â ky ä nùng tû å kiïmí soatá trêmì camã ” cung cêpë nhûnä g kiïnë thûcá bao gömì àõnh nghôa vïì trêmì camã , cacá h nhòn nhênå cuaã mötå sö ë hocå thuyïtë têm ly á chñnh vïì trêmì camã , cú chïë sinh ly á liïn quan àïnë trêmì camã , àaná h giaá nhanh dêuë hiïuå trêmì camã va â tomá tùtæ cacá h ûná g pho á vúiá trêmì camã . Cuönë sacá h cunä g cung cêpë nhûnä g thöng tin quan tronå g vï ì vai tro â cuaã thoiá quen sinh hoatå vúiá trêmì camã , qua àoá hûúná g dênî cacá ky ä nùng tû å kiïmí soatá trêmì camã . Noiá vï ì cuönë sacá h, Tiïnë sy ä Àùnå g Hoanâ g Giang, nhaâ hoatå àönå g xa ä höiå nhênå xetá : “Vúiá cacá chu ã àï ì nhû: Thiïtë lêpå thoiá quen lanâ h manå h, giao tiïpë phi baoå lûcå hay ûná g pho á vúiá giênå dû,ä cuönë sacá h khöng chó hûuä ñch cho nhûnä g ngûúiâ àa ä trêmì camã va â muönë phonâ g ngûaâ no á quay laiå , hay nhûnä g ngûúiâ chúmá trêmì camã va â muönë caiã thiïnå sûcá àï ì khaná g cuaã mònh, maâ conâ cho têtë ca ã nhûnä g ai àang gùpå stress trong àúiâ sönë g hiïnå àaiå va â muönë nêng cao sûcá khoeã tinh thênì cuaã mònh àïí cuöcå sönë g bònh an hún vaâ co á chêtë lûúnå g cao hún”. Trênì Kiïuì Nhû tötë nghiïpå nganâ h Dûúcå vaoâ nùm 2002, Thacå sy ä chuyïn nganâ h Phatá triïní Sûcá khoe ã Quöcë tï ë taiå trûúnâ g Àaiå hocå Vrije, Haâ Lan vaoâ nùm 2010, baoã vï å àï ì taiâ Tiïnë sy ä taiå Trung têm Nghiïn cûuá Tre ã em va â Gia àònh, trûúnâ g Àaiå hocå Leiden, Haâ Lan nùm 2017. Vúiá kinh nghiïmå 15 nùm lamâ viïcå trong nganâ h y tï ë cönå g àönì g vaâ hún 6 nùm nghiïn cûuá chuyïn sêu vïì cùn bïnå h trêmì camã , chõ cunä g la â nhaâ saná g lêpå Caring From Distance - töí chûcá xa ä höiå cam kïtë dûaå trïn khoa hocå va â nguönì lûcå sùné co á àï í taoå ra nhûnä g thay àöií tñch cûcå nhùmç caiã thiïnå chêtë lûúnå g cuöcå sönë g tinh thênì . “Töi àa ä gùpå nhûnä g trûúnâ g húpå meå chùm socá con bõ trêmì camã röiì mötå thúiâ gian sau meå cunä g bõ trêmì camã , hoùcå nhiïuì ngûúiâ bõ trêmì camã nhûng khöng hï ì biïtë . Banã thên töi lucá bûúcá vaoâ tuöií dêyå thò cunä g tûnâ g bõ trêmì camã nhûng lucá ào,á khaiá niïmå nayâ chûa àûúcå noiá túiá , töi cunä g khöng damá chia seã vúiá ai va â cû á loay hoay vêtå va ä mötå mònh nhû thï ë trong rêtë nhiïuì nùm. Chñnh vò thï,ë töi hiïuí va â dï î àönì g camã vúiá cacá bïnå h nhên hún”, chõ Nhû thöí lö.å Vúiá nhûnä g ngûúiâ trêmì camã , viïcå mú ã lonâ g vúiá ai ào,á àùcå biïtå la â ngûúiâ la å khöng hïì dï î danâ g. Vò thï,ë bao nùm qua, chõ Nhû àaä phaiã tiïpë xucá vúiá hanâ g chucå bïnå h nhên, kiïn trò “theo àuöií ” ho,å co á khi hanâ g thaná g, hanâ g nùm trúiâ vúiá têm niïmå “Lonâ g tin vaâ tònh yïu thûúng laâ nïnì tanã g cötë loiä . Khi mònh chên thanâ h lùnæ g nghe vaâ mang àïnë cho ho å nhûnä g thöng tin, phûúng phapá cu å thï í àï í caiã thiïnå tònh hònh, thò chùcæ chùnæ ho å se ä mú ã lonâ g”. n [ LÏ KIM ] Trêìm caãm - Nhòn, nghe, caãm nhêån vaâ múã loâng “Chuná g töi muönë nêng cao hiïuí biïtë va â nhênå thûcá vïì trêmì camã cho möiî ngûúiâ qua viïcå “nhòn”, “nghe”, “camã nhênå ” hanâ h trònh ài qua trêmì camã cunä g nhû àûúcå cung cêpë cacá kiïnë thûcá khoa hocå vï ì trêmì camã . Qua ào,á giupá moiå ngûúiâ nhênå ra trêmì camã khöng àaná g sú å nhû vênî tûnâ g nghô”, chuyïn gia Trênì Kiïuì Nhû chia se.ã 4 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HANÂ H TÊTË CA Ã CACÁ NGAYÂ TRONG TUÊNÌ Nhiïuì banå tre ã chia se ã cêu chuyïnå cuaã mònh taiå buöií toaå àamâ Nhûnä g bûcá tranh do ngûúiâ trêmì camã ve ä thu hutá sû å quan têm cuaã ngûúiâ xem Khacá h tham dûå sû å kiïnå chia seã “Gia á trõ cuaã nöiî buönì ” theo quan àiïmí ca á nhên Tiïnë sy ä Trênì Kiïuì Nhû (phaiã ) chia seã taiå toaå àamâ “Ài qua boná g töië - Hanâ h trònh tûå kiïmí soatá trêmì camã ”

Chuã nhêåt 14/7/2024 5 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ THÊYË NGÛÚI TA SAI LIÏNÌ BÙTÆ CHÛÚÁC? Àûcá Tuênë àûa ra mötå sö ë ly á do ngêmì baoã vï å cho hanâ h àönå g phanã camã cuaã mònh: Ngöi nhaâ ma â anh treoâ lïn maiá khöng phaiã nha â cö í va â no á àûúcå xêy dûnå g àï í phucå vu å viïcå chupå anã h. Theo cacá h nghô cuaã Àûcá Tuênë , vúiá mötå ngöi nhaâ bònh thûúnâ g, khöng phaiã nha â cö í thò ngûúiâ nöií tiïnë g cû á tû å do treoâ lïn maiá àï í chupå hònh? Anh thû ã àûná g trïn maiá nha â cuaã bêtë kï í ngöi nhaâ bònh thûúnâ g naoâ àï í taoå daná g chupå anã h röiì khoe trïn manå g xa ä höiå , xem dû luênå phanã ûná g thïë naoâ ? Àûcá Tuênë khöng nghô rùnç g, nhûnä g bûcá anã h cuaã anh se ä gopá phênì lêy lan camã hûná g leo lïn maiá nha â chupå anã h cuaã rêtë nhiïuì ngûúiâ va â tai nanå luön rònh rêpå ho.å Baiâ hocå tû â vu å Ngocå Trinh chayå mö tö khöng mùcå àö ì baoã hö,å biïuí diïnî mötå sö ë hanâ h àönå g nguy hiïmí vênî conâ ào.á Trú ã laiå hanâ h àönå g leo maiá nha â cuaã Àûcá Tuênë ú ã phö ë cö í Höiå An. Trûúcá sûå phanã ûná g cuaã dû luênå , nhûnä g ngûúiâ àûná g àêuì thanâ h phö ë Höiå An àa ä lïn tiïnë g. Ho å àaná h gia á hanâ h àönå g cuaã nam ca sô sinh nùm 1980 laâ phanã camã , lïcå h chuêní vùn hoa.á Àûnâ g lêpë liïmë ngöi nhaâ ma â anh treoâ lïn maiá khöng phaiã nha â cö,í vò àa ä la â nha â trong phöë cö í Höiå An thò àïuì nùmç trong quênì thï í kiïnë trucá cuaã di sanã thï ë giúiá . Àûcá Tuênë cunä g khöng thïí bao biïnå bùnç g cacá h giaiã thñch: Tònh tranå g chupå hònh trïn maiá nha â cö í rêtë phö í biïnë , khöng chó mònh anh lamâ . Nïuë co á quy àõnh cêmë thò anh seä phöië húpå àï í chêmë dûtá hoanâ toanâ . Hayä nghe mötå taiâ khoanã phanã höiì : “Ngûúiâ khacá lamâ sai thò mònh cunä g lamâ sai theo? Laâ ngûúiâ cuaã cöng chuná g thò phaiã biïtë caiá naoâ àuná g, caiá naoâ sai chû?á ”. Y Á kiïnë khacá : “Àûnâ g noiá tònh tranå g chupå hònh trïn maiá nha â cö í rêtë phö í biïnë . Tòm àêu àöng ngûúiâ vö y á thûcá nhû anh?”. Mötå vaiâ y á kiïnë laiå thêyë , “Sao” Viïtå thñch lïn maiá nha â chupå anã h do anã h hûúnã g cuaã cún nghiïnì phim cöí trang kiïmë hiïpå . Thêtå thï ë chùng? Àïnë nay gionå g ca “Ly rûúuå mûnâ g” àa ä gú ä nhûnä g têmë anã h phanã camã khoiã trang caá nhên va â gûiã lúiâ xin löiî túiá ngûúiâ dên Höiå An, túiá cönå g àönì g… cam kïtë khöng taiá diïnî hanâ h àönå g tûúng tû.å Tû â önì aoâ Àûcá Tuênë leo lïn maiá nha â ú ã phö ë cö í Höiå An taoå daná g chupå hònh nhiïuì ngûúiâ laiå nhú á àïnë Hoa hêuå Àïnì Hunâ g Gianá g My. Nùm 2022, Gianá g My tûnâ g hûná g chó trñch khi ngöiì trïn maiá nha â cö í chupå anã h. Nhûnä g y á kiïnë chó trñch cho rùnç g Gianá g My va â ï-kip cuaã chõ thiïuë tön tronå g vúiá di sanã àa ä àûúcå UNESCO cöng nhênå . Bûcá anã h khöng àepå êyë nùmç trong chumâ anã h quanã g ba á cho show diïnî thúiâ trang cuaã mötå thûúng hiïuå . Khi lumâ xumâ nöí ra, àaoå diïnî àöí löîi cho “trend” vaâ ra sûác baão vïå myä nhên: Ï-kip thêëy traâo lûu chuåp aãnh trïn maái ngoái nïn laâm theo. Hoa hêåu Àïìn Huâng cuäng chó laâm theo kõch baãn cuãa ï-kip. Giaáng My giaãi thñch thïm: Chõ khöng ngöìi trïn maái nhaâ cöí maâ àoá chó laâ mö hònh maái che öëng khoái àûúåc chuã nhaâ caãi taåo thïm trïn sên thûúång phña sau nhaâ. Quanh öìn aâo naây, möåt taâi khoaãn bònh luêån goån bùçng cêu tuåc ngûä ngûúâi Viïåt naâo cuäng biïët: “Ùn tröng nöiì , ngöiì tröng hûúná g”. PGS.TS Nguyïnî Sy ä Toanã , Trûúnã g khoa Vùn hoaá hocå (nguyïn Trûúnã g khoa Di sanã ) Àaiå hocå Vùn hoaá Ha â Nöiå àaná h gia:á “Hònh anã h àûná g, ngöiì taoå daná g trïn maiá nha â cö í cuaã “sao” hay cuaã ngûúiâ bònh thûúnâ g àïuì la â khöng hay, khöng àepå . Ú Ã gocá àö å di sanã va â nguyïn tùcæ baoã tönì di sanã thò khacá h tham quan khöng thïí ûná g xû ã tuy â tiïnå , muönë lamâ gò thò lamâ , du â ngûúiâ ào á la â ai. Thñ du,å nïuë banå vaoâ baoã tanâ g hay di tñch quöcë gia, banå phaiã tuên thuã nhûnä g quy àõnh úã ào.á Trong baoã tanâ g thûúnâ g co á yïu cêuì : Khöng àûúcå sú â vaoâ hiïnå vêtå . Conâ ú ã di tñch nhû Vùn Miïuë - Quöcë Tû ã Giamá thò xoa tay vaoâ àêuì ruaâ la â hanâ h vi xêm haiå di sanã . Àùnç g nayâ conâ àûná g hùnè lïn nocá nha â cuaã di sanã thò tuy â tiïnå qua,á khöng àepå àa ä àanâ h, conâ khöng àûúcå phepá ”. Theo öng, àïí xayã ra nhûnä g hiïnå tûúnå g xêuë xñ kïí trïn cunä g cênì xem laiå hï å thönë g baoã vï,å quanã ly,á hûúná g dênî khacá h tham quan: “Quanã ly á thï ë naoâ àï í ngûúiâ ta treoâ lïn maiá nha â cunä g khöng phanã ûná g? Têtë nhiïn böå mayá quanã ly á khöng thï í àu ã àï í traiã ra quanã ly á khùpæ . Phênì quan tronå g nhêtë vênî la â y á thûcá cuaã khacá h tham quan. Nhûng úã àêy cênì nhùcæ àïnë àùcå thu:â Khu àö thõ cöí Höiå An àûúcå cöng nhênå la â di sanã thò möiî ngûúiâ dên ú ã möiî ngöi nhaâ Höiå An àïuì phaiã co á tracá h nhiïmå giû ä gòn di sanã cuaã nha â mònh. Nïuë chu ã thï í di sanã lamâ tötë viïcå giû ä gòn di sanã thò hanâ h àönå g nhû Àûcá Tuênë rêtë kho á xayã ra”. SAÁCH CHÓ LA CÖNG CUÅ TRANG TRÑ? Co á taiâ khoanã töní g kïtë : Anà h phanã camã cuaã “sao” bõ chó trñch trong nhûnä g nùm qua thûúnâ g liïn quan àïnë nhênå thûcá , ûná g xû ã vúiá di sanã , vúiá vùn hoa.á Cacá h àêy hún chucå nùm, gionå g ca “Trönë g vùnæ g” bõ dû luênå phanã ûná g tiïu cûcå khi àûná g trïn sacá h àï í chupå hònh. ÖnÌ aoâ nö í ra, Phûúng Thanh cho biïtë , khi chupå chõ chó àûná g trïn mêyë chiïcë bucå gö,î hoanâ toanâ khöng àûná g trïn sacá h vú.ã Nhûng chõ cunä g noiá thïm, sacá h chia nhiïuì thï í loaiå khacá nhau. Coá sacá h quy,á sacá h hay cênì nêng niu, coá sacá h àen, sacá h àöcå haiå thò khöng chó cênì giêmî àapå ma â conâ cênì tiïu huy.ã Chùnè g biïtë sacá h mocå dûúái chên Phûúng Thanh trong têëm hònh öìn aâo laâ saách àen cêìn tiïu huyã hay saách quyá cêìn nêng niu? Maâ saách cêìn tiïu huyã cuäng àêu cêìn laâm theo caách cuãa ï-kip chuåp hònh cho Phûúng Thanh? Ngûúiâ àepå Angela Phûúng Trinh tûnâ g gêy phênî nö å vò têmë anã h trang àiïmí xinh àepå , ài xùng àan cao gotá taoå daná g giêmî lïn sacá h. Gionå g ca “Ngöi nhaâ hanå h phucá ” cunä g gùpå rùcæ röië khi xe á sacá h àï í chupå hònh. Àaná g noiá , bûcá anã h nayâ laiå àûúcå àñnh kemâ donâ g tranå g thaiá cuaã Thuyã Tiïn: “Cuöcå sönë g giönë g nhû mötå quyïní sacá h, ke ã nöng canå thò hay lêtå qua nhanh choná g, ngûúiâ khön ngoan vûaâ àocå vûaâ suy nghô vò biïtë rùnç g mònh chó àûúcå àocå no á mötå lênì …”. Co á taiâ khoanã àùtå cêu hoiã : “Ú Ã trïn thêyë Thuy ã Tiïn nhùcæ àïnë hai tû â “nöng canå ”… khöng biïtë xe á sacá h chupå anã h thï ë nayâ àa ä àuã tiïu chuêní nhênå 2 tû â êyë chûa?”. Duâ fan cuaã Thuyã Tiïn bïnh “thênì tûúnå g” va â tiïtë lö å bûcá anã h la â mötå canã h trong MV cuaã chõ, chõ khöng xeá sacá h ma â cöë nhùtå laiå nhûnä g trang sacá h bõ gioá thöií bay, song nhiïuì taiâ khoanã vênî khöng haiâ lonâ g vúiá gionå g ca “Ngöi nhaâ hanå h phucá ”. Nhùcæ àïnë nhûnä g bûcá anã h phanã camã cuaã “sao” Viïtå vúiá sacá h khöng thïí bo ã qua trûúnâ g húpå cuaã Haiã Tu,á ngûúiâ tònh tin àönì cuaã Sún Tunâ g-MTP. Trong mötå bûcá anã h cö àa ä dunâ g cuönë sacá h banâ vï ì triïtë ly á nhên sinh àïí che vunâ g nhayå camã . Trong lanâ g giaiã trñ thïë giúiá , Marilyn Monroe coá nhiïuì bûcá anã h chupå vúiá sacá h nhûng chûa tûnâ g thêyë minh tinh nöií tiïnë g cuaã Hollywood giêmî lïn sacá h. Co á le ä búiã ngûúiâ àûúcå mïnå h danh “bom gúiå camã tocá vanâ g” co á niïmì àam mï vúiá sacá h, tûnâ g mong ûúcá trú ã thanâ h nha â thú. Baân vïì nhûäng bûác aãnh “sao” Viïåt chuåp vúái saách bõ chó trñch, möåt nhaâ vùn bònh luêån nùång nïì: “Töi khöng coi àêy laâ möåt caách thïí hiïån thaái àöå àöëi vúái vùn hoaá, maâ àún thuêìn chó laâ sûå ngu döët cuãa baãn thên nhên vêåt vaâ ngûúâi sùæp xïëp. Thúâi gian gêìn àêy viïåc duâng saách àïí laâm vêåt trang trñ hoùåc thiïët kïë úã caác quaán caâ phï àaä àûúåc nhiïìu ngûúâi sûã duång, taåo êën tûúång vïì hònh thûác. Tuy nhiïn, nïëu laâ ngûúâi biïët àoåc saách nhòn vaâo caách baâi trñ coá khi nhùåt àûúåc chi tiïët buöìn cûúâi. Saách daåy laâm giaâu, daåy kyä nùng söëng xïëp caånh saách vùn hoåc, saách lõch sûã… Àiïìu naây caâng khùèng àõnh ngûúâi sûã duång chó coi saách nhû cöng cuå àïí trang trñ chûá khöng hiïíu gò vïì saách. Caách suy nghô nhû vêåy dïî dêîn àïën viïåc duâng saách àïí laâm àaåo cuå chuåp hònh. Àoá laâ caái ngu döët cuãa ngûúâi thiïët kïë/ chuåp aãnh. Coân sûå ngu dötë cuaã “sao” la â khöng biïtë tû â chöië ”. n Múiá àêy, Àûcá Tuênë tung bö å anã h vúiá chu ã àï ì Höiå An - Phö ë cö í huyïnì bñ nhûng dû luênå khöng xön xao vò sûå huyïnì bñ cuaã bö å anã h ma â laiå têpå trung vaoâ nhûnä g têmë hònh taoå daná g àûná g, ngöiì trïn maiá nha â cuaã nam ca sô. Nhiïuì y á kiïnë chó trñch Àûcá Tuênë thiïuë y á thûcá vúiá di sanã . Nhûng coá taiâ khoanã chó ra: “Danh sacá h “sao” Viïtå thiïuë y á thûcá vúiá di sanã , vúiá vùn hoa á conâ daiâ . Khöng chó treoâ lïn maiá nha â cö í ho å conâ giêmî lïn sacá h àï í chupå hònh nûaä cú!”. [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ] “Sao” vaâ nhûnä g bö å anã h phanã camã Bûcá anã h bïn sacá h gêy tranh luênå cuaã Thuyã Tiïn Angela Phûúng Trinh giêmî lïn sacá h Bûcá anã h bõ chó trñch cuaã Hoa hêuå Àïnì Hunâ g Gianá g My Vùn hoáa Bûcá anã h phanã camã cuaã ca sô Àûcá Tuênë MÊËT “CÊÌN CÊU CÚM” MÚÁI HÏËT “NHÚÂN”? Khöng ñt yá kiïën cho rùçng, khi “baäo” qua, “sao” laåi quïn baâi hoåc. Chñnh hoå laâm lêy lan ûáng xûã xêëu vúái di saãn, vúái vùn hoáa sang àöìng nghiïåp, khaán giaã. Trûúãng khoa Vùn hoáa hoåc, Trûúâng Àaåi hoåc Vùn hoáa Haâ Nöåi, PGS.TS Nguyïîn Syä Toaãn cho rùçng: “Khi phaåt haânh chñnh chûa àuã sûác rùn àe thò cêìn tùng nùång lïn, nïëu cêìn thiïët phaãi sûãa luêåt. Vi phaåm lùåp laåi nhiïìu lêìn thò cuäng cêìn hònh sûå hoáa. Chó coá laâm nghiïm thò múái ngùn chùån àûúåc nhûäng ûáng xûã, haânh àöång phaãn vùn hoáa, chaâ àaåp di saãn. Vúái nghïå sô vi phaåm nhiïìu lêìn cuäng nïn tñnh túái cêëm biïíu diïîn trong möåt khoaãng thúâi gian naâo àoá. Khöng coá nguöìn thu nhêåp, khöng àûúåc àûáng dûúái aánh àeân sên khêëu, àoá laâ “àoân” chñ maång vúái nghïå sô”.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==