Nhûäng ngaây qua caái tïn Lûúng Thõ Hûúng Lan phuã soáng röång trong giúái vùn chûúng, khöng phaãi nhúâ taác phêím. Trïn trang caá nhên Facebook, nhaâ thú nûä gêy “söëc” khi tung baâi viïët noái vïì lyá do baâ bõ loaåi khoãi danh saách kïët naåp höåi viïn Höåi Nhaâ vùn TPHCM, àaåi yá: Ngûúâi giúái thiïåu baâ vaâo Höåi liïn tuåc voâi “quaâ” nhûng baâ khöng àaáp ûáng. Cho nïn, ngûúâi naây àaä viïët àún gûãi Ban Chêëp haânh Höåi Nhaâ vùn TPHCM àïì nghõ xoaá tïn Lûúng Thõ Hûúng Lan khoãi danh saách kïët naåp höåi viïn Höåi Nhaâ vùn TPHCM. Sau khi Michelin Guide cöng böë danh sacá h cacá cú sú ã ùn uönë g ú ã TPHCM vaâ Ha â Nöiå àûúcå gùnæ sao trong hanå g mucå Bib Gourmand vaoâ ngayâ 20/6, dû luênå laiå dêyë lïn nhûnä g y á kiïnë traiá chiïuì . Mötå sö ë ngûúiâ thêmå chñ conâ cho rùnç g “Michelin khöng àuã trònh àï í chêmë àiïmí phú”ã , mötå moná ùn rêtë àùcå trûng cuaã Viïtå Nam. n LAM MÚIÁ KINH ÀIÏNÍ THEO KIÏUÍ “TRÛ BATÁ GIÚIÁ ” 30/6/2024 SÖË 182 CHU à NHÊTÅ BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ n QUA ÀEO NGANG, THÊYË … NGANG NGANG [ Trang 11] [ Trang 5] [ Trang 16] [ Trang 6 + 7 ] [ Trang 4 ] n EURO 2024 VA  MÙTÅ TRAIÁ CUAà SÛ Å HAO NHOANÁ G Truyïnå ngùnæ cuaã TRÊNÌ THÛCÁ [ Trang 15] CHIÏCË QUÊNÌ ÖNË G LOE [ Trang 8 + 9 ] cuöië tuênì Chuyïnå [ TRÑ QUÊN ] Chuã möåt nhaâ troå úã Haâ Nöåi vûâa bõ phaåt haânh chñnh 12,5 triïåu àöìng vò quay leán nûä sinh viïn thuï nhaâ. Nûä sinh êëy àaä bõ gaä àaân öng chuã nhaâ theo doäi nhêët cûã nhêët àöång bùçng chiïëc camera giêëu kñn trong phoâng vïå sinh suöët hún 2 nùm trúâi. [Xem tiïpë trang 2] [ Trang 2 ] [ Trang 3 ] QUÖCË HÖIÅ “CHÖTË ” LÛÚNG CÚ SÚà TÙNG 30%, LÛÚNG TÖIË THIÏUÍ VUN G TÙNG 6% Saná g 29/6, taiå phiïn bïë macå ky â hopå , Quöcë höiå àa ä thöng qua Nghõ quyïtë Kyâ hopå thû á 7 vúiá toanâ bö å àaiå biïuí Quöcë höiå tham gia taná thanâ h. Quöcë höiå thönë g nhêtë thûcå hiïnå cacá nöiå dung caiã cacá h tiïnì lûúng; àiïuì chónh lûúng hûu, trúå cêpë baoã hiïmí xa ä höiå , trú å cêpë ûu àaiä ngûúiâ coá cöng va â trú å cêpë xa ä höiå tû â ngayâ 1/7/2024. TRUNG QUÖCË : Vò sao hai cûuå bö å trûúnã g bõ khai trûâ àanã g Chu àaoá hay… khõa? Quay lená [ Trang 11] [ HA Å ÀAN ] Michelin “tuöií gò” ma â chêmë àiïmí phú?ã [ NÖNG HÖNÌ G DIÏUÅ ] Cacá tên höiå viïn Höiå Nha â vùn TP Höì Chñ Minh nganâ h thú vaâ dõch thuêtå (nùm 2021) Ngûúiâ chêm ngoiâ önì aoâ , ba â Lûúng Thõ Hûúng Lan ÖÌn chuyïån nhaâ thú BÕ ÀOI “QUA” KHI VAO HÖIÅ ÀÏ Í HE  TÒNH NGUYÏNÅ THÛCÅ SÛ Å TRÚ Ã THAN H ÀIÏMÍ NHÊNË TRONG XAÄ HÖIÅ Ngayâ 29/6, T.Û Àoanâ tö í chûcá ngayâ cao àiïmí “Chiïnë sô tònh nguyïnå xêy dûnå g àö thõ Saná g - Xanh - Sacå h - Àepå - Vùn minh - An toanâ ” trong Chiïnë dõch Thanh niïn tònh nguyïnå He â nùm 2024, taiå tónh Baâ Rõa - Vunä g Tauâ . Anh: VCTPHCM Ã
Ngayâ 29/6, T.Û Àoanâ tö í chûcá ngayâ cao àiïmí “Chiïnë sô tònh nguyïån xêy dûång àö thõ Saáng - Xanh - Saåch - Àeåp - Vùn minh - An toaân” trong Chiïën dõch Thanh niïn tònh nguyïnå Heâ nùm 2024, taiå tónh Baâ Rõa Vunä g Tauâ . Dû å chûúng trònh coá anh Ngö Vùn Cûúng - Bñ thû T.Û Àoanâ ; öng Huynâ h Vùn Danh - Trûúnã g Ban Dên vênå Tónh uyã va â öng Àùnå g Minh Thöng - Phoá Chu ã tõch UBND tónh Baâ Rõa - Vunä g Tauâ . Phatá biïuí taiå chûúng trònh, Bñ thû T.Û Àoanâ Ngö Vùn Cûúng cho biïtë , vúiá khñ thïë cuaã nhûnä g ngayâ cao àiïmí Chiïnë dõch Thanh niïn tònh nguyïnå He,â trong ngayâ 29/6, cunâ g vúiá Ba â Rõa- Vunä g Tauâ , 62 àiïmí cêpë tónh, thanâ h phö ë trïn ca ã nûúcá àönì g loatå triïní khai hoatå àönå g tònh nguyïnå xêy dûnå g àö thõ vùn minh. Hanâ g triïuå àoanâ viïn, thanh niïn taiå 100% cú súã Àoanâ khu vûcå àö thõ tham gia thûcå hiïnå nhiïuì hoatå àönå g thiïtë thûcå , nhû: triïní khai xêy dûnå g múiá cacá tuyïnë àûúnâ g “Saná g - Xanh - Sacå h - Àepå - Vùn minh - An toanâ ”; thanâ h lêpå cacá àöiå hònh tònh nguyïnå tuyïn truyïnì xêy dûnå g nïpë sönë g vùn minh, giûä gòn trêtå tû,å àamã baoã an toanâ giao thöng. Cunâ g vúiá ào,á triïní khai cacá cöng trònh hanâ g cêy thanh niïn, vûúnâ hoa thanh niïn, tham gia chónh trang àö thõ, bocá , xoa á biïní quanã g caoá , rao vùtå traiá phepá , xoaá àiïmí àen vï ì racá thaiã … Thay mùtå Ban Bñ thû T.Û Àoanâ , anh Cûúng bayâ to ã tin tûúnã g, möiî àoanâ viïn, thanh niïn, möiî cú sú ã Àoanâ , Höiå se ä biïnë tinh thênì xung kñch, tònh nguyïnå , khatá khao seã chia, cönë g hiïnë cuaã mònh thanâ h nhûnä g hanâ h àönå g cu å thï,í viïcå lamâ saná g taoå , hiïuå qua,ã àoná g gopá vaoâ kïtë qua ã cuaã Chiïnë dõch Thanh niïn tònh nguyïnå He â nùm 2024 noiá chung vaâ kïtë qua ã cuaã Ngayâ cao àiïmí “Chiïnë sô tònh nguyïnå xêy dûnå g àö thõ Saná g - Xanh - Sacå h - Àepå - Vùn minh - An toanâ ” noiá riïng thûcå sû å trú ã thanâ h àiïmí nhênë trong xaä höiå . Ngay sau lïî khúiã àönå g ngayâ cao àiïmí , àoanâ viïn, thanh niïn tónh Baâ Rõa - Vunä g Tauâ àa ä têpå trung thûcå hiïnå cacá cöng trònh, phênì viïcå thiïtë thûcå nhû: triïní khai gian hanâ g chú å 4.0 - chúå thanh toaná khöng dunâ g tiïnì mùtå ; gian hanâ g àöií racá thaiã nhûaå lêyë qua;â sûaã chûaä àiïnå cho gia àònh Meå Viïtå Nam Anh hunâ g, gia àònh chñnh sacá h. Bïn canå h ào,á tö í chûcá khaná h thanâ h cöng trònh cöng viïn kyä nùng thanh thiïuë nhi Tam Phûúcá va â ra quên triïní khai cacá àöiå hònh thanh niïn tònh nguyïnå tham gia chónh trang àö thõ, vïå sinh cacá tuyïnë phö,ë xoaá àiïmí àen vï ì racá thaiã . Taiå chûúng trònh, T.Û Àoanâ phöië húpå vúiá àõa phûúng vaâ cacá àún võ àönì g hanâ h trao tùnå g nhiïuì cöng trònh, phênì viïcå y á nghôa cho tuöií tre ã tónh Ba â Rõa - Vunä g Tauâ . Trong ào,á co á 1 tuyïnë àûúnâ g thùpæ saná g, 1 cöng viïn ky ä nùng thanh thiïuë nhi, 1.000 cêy xanh, 10 suêtë hocå böní g cho hocå sinh co á hoanâ canã h kho á khùn vûún lïn hocå têpå tötë . Töní g gia á trõ nguönì lûcå thûcå hiïnå hún 500 triïuå àönì g. LÛU TRINH Thúâi sûå Chuã nhêåt 30/6/2024 2 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ QUAÛNG CAÙO PHAÙT HAØNH Haø Noäi: ÑT: (024)39432758; Fax: (024)39435285 TP.HCM: ÑT: (028)38469860; Fax: (028)38480015 Trong giôø haønh chính (024)39439664 Ngoaøi giôø 0908988666 (Nguyeãn Haèng) n Toång thö kyù toøa soaïn: MINH TOAÛN n Thieát keá : TRUNG HIEÁU n Giaù: 5.500 ñoàng n Ban ñaiï dienä taiï thanø h pho á Ho à Chí Minh: 384 Nam Kyø Khôiû Nghóa, phöônø g 8, Q3 ÑT: (028) 3848 4366, Fax: (028) 3843 5095, E-mail: tienphonghcm@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï mienà Trung: 19 Ngoâ Gia Tö ï - Ña ø Nanü g, ÑT: (0236)3828 039, Fax: (0236)3897 080, E-mail: banmientrung@baotienphong.com.vn n Ban ñaiï dienä taiï Nghe ä An: 21 Hoà Xuanâ Höông, TP Vinh, Ngheä An. ÑT & Fax: (0238)8602345 n Ban ñaiï dienä taiï ÑBSCL: 103 Tranà Vanê Hoaiø , phöônø g Xuanâ Khanù h, quanä Ninh Kieuà , TP Canà Thô. Ñienä thoaiï : (0292)3823823 vaø Fax: (0292)3823829, Email: baotienphongdbscl@gmail.com n Ban ñaiï dienä taiï Tayâ Nguyenâ : 52 Tranà Nhatä Duatä - TP Buonâ Ma Thuotä - Ñaké Laékê ÑT va ø Fax: (0262)3950029, E-mail: baotienphongtaynguyen@gmail.com n Toøa soaïn: 15 Hoà Xuaân Höông - Haø Noäi. ÑT: 3943 4031 - 38227526 - 38227524 - 38227525 - 39433216 - 39434302 - 3822 6127, Fax: (024) 39430693 - E-Mail: toasoan@baotienphong.com.vn, ISSN 0866-0827 Website: www.tienphong.vn n Toång Bieân taäp: PHUØNG COÂNG SÖÔÛNG n Phoù Toång bieân taäp: VUÕ TIEÁN - LE MINH TOAÛN n In taiï : Cty TNHH Motä thanø h vienâ In Quanâ ñoiä 1, Cty in baoù Nhanâ Danâ Ña ø Nanü g, Cty TNHH motä thanø h vienâ in Ñakê Lakê , Xöônû g in Quanâ khu IV, XN in Nguyenã Minh Hoanø g, TPHCM Khöng khuyïnë khñch ngûúiâ lao àönå g rutá baoã hiïmí xa ä höiå mötå lênì Saná g 29/6, Quöcë höiå àa ä biïuí quyïtë thöng qua Luêtå Baoã hiïmí xa ä höiå (sûaã àöií ). Trong ào,á Quöcë höiå àa ä àönì g y á àï í ngûúiâ lao àönå g co á thï í àûúcå rutá baoã hiïmí xa ä höiå mötå lênì . Theo ào,á ngûúiâ lao àönå g co á thúiâ gian àoná g baoã hiïmí xa ä höiå trûúcá ngayâ luêtå nayâ co á hiïuå lûcå thi hanâ h (1/7/2025), coá thúiâ gian àoná g baoã hiïmí xa ä höiå chûa àu ã 20 nùm, coá àï ì nghõ thò àûúcå hûúnã g baoã hiïmí xa ä höiå mötå lênì . Tuy nhiïn, Uyà ban Thûúnâ g vu å Quöcë höiå cunä g nhênë manå h vï ì viïcå “khöng mong muönë ” ngûúiâ lao àönå g nhênå baoã hiïmí xa ä höiå mötå lênì , ma â nïn tiïpë tucå tham gia baoã hiïmí xa ä höiå àï í baoã àamã an sinh xaä höiå lêu daiâ . Uyà ban Thûúnâ g vu å Quöcë höiå lûu y á trong thúiâ gian túiá , Chñnh phuã cênì phaiã co á giaiã phapá cùn cú, lêu daiâ àï í hö î trú å ngûúiâ lao àönå g tham gia baoã hiïmí xa ä höiå gùpå kho á khùn trûúcá mùtæ trong cuöcå sönë g nhû coá chñnh sacá h tñn dunå g phu â húpå . Àönì g thúiâ cênì tiïpë tucå raâ soatá , bö í sung, hoanâ thiïnå chñnh sacá h phapá luêtå vï ì lao àönå g, viïcå lamâ àï í duy trò öní àõnh viïcå lamâ , thu nhêpå , tû vênë , kïtë nöië , hûúná g nghiïpå , àaoâ taoå , chuyïní nghïì àï í ngûúiâ lao àönå g co á viïcå lamâ bïnì vûnä g. LUÊN DUNÄ G Söi nöií Ngayâ cao àiïmí chiïnë syä tònh nguyïnå taiå Àönì g Thapá Ngayâ 29/6, Ban Thûúnâ g vu å Tónh Àoanâ Àönì g Thapá tö í chûcá Ngayâ cao àiïmí chiïnë sy ä tònh nguyïnå xêy dûnå g àö thõ Saná g - Xanh - Sacå h - Àepå - Vùn minh - An toanâ cêpë tónh. Chûúng trònh diïnî ra taiå thanâ h phö ë Sa Àecá va â chó àaoå 100% cú súã Àoanâ khu vûcå àö thõ àönì g loatå triïní khai ngayâ cao àiïmí . Taiå chûúng trònh cêpë tónh, Ban töí chûcá chûúng trònh àaä khamá chûaä bïnå h miïnî phñ cho 300 ngûúiâ dên co á hoanâ canã h kho á khùn; trao tùnå g 50 suêtë chùm socá rùng miïnå g miïnî phñ cho àoanâ viïn thanh niïn; 40 phênì qua â cho ngûúiâ dên, thiïuë nhi co á hoanâ canã h kho á khùn, vúiá töní g gia á trõ trao tùnå g gênì 200 triïuå àönì g. Cacá huyïnå , thanâ h phö ë trïn àõa banâ tónh Àönì g Thapá triïní khai múiá 2 tuyïnë phö ë vùn minh vúiá tiïu chñ Saná g - Xanh - Sacå h - Àepå - Vùn minh - An toanâ , va â duy trò 5 tuyïnë phö;ë trönì g múiá hún 7.400 cêy xanh cacá loaiå . Bïn canå h ào,á cacá àöiå hònh tònh nguyïnå ra quên àöiå hònh tuyïn truyïnì phonâ g, chönë g racá thaiã nhûaå ; donå depå vï å sinh möi trûúnâ g, bocá xoaá biïní quanã g caoá traiá phepá taiå cacá khu dên cû; tùnå g tuiá ài chúå thên thiïnå vúiá möi trûúnâ g taiå cacá khu chú;å thûcå hiïnå chûúng trònh Àöií racá thaiã nhûaå lêyë cêy xanh vaâ qua.â HOA HÖIÅ Bñ thû T.Û Àoanâ Ngö Vùn Cûúng vaâ Trûúnã g Ban Dên vênå Tónh uyã Ba â Rõa – Vunä g Tauâ Huynâ h Vùn Danh trao tùnå g hocå böní g cho hocå sinh coá hoanâ canã h kho á khùn vûún lïn hocå têpå tötë Àï í he â tònh nguyïnå thûcå sû å trú ã thanâ h àiïmí nhênë trong xaä höiå n LÊM ÀÖNÌ G VÊNÅ ÀÖNÅ G 28,5 TYà ÀÖNÌ G CHO QUY Ä KHUYÏNË HOCÅ . Höiå Khuyïnë hocå tónh Lêm Àönì g cho biïtë , trong 6 thaná g àêuì nùm nay, cacá cêpë Höiå Khuyïnë hocå trong toanâ tónh àa ä vênå àönå g 28,5 tyã àönì g cho Quyä Khuyïnë hocå , tùng 1,5 tyã àönì g so vúiá cunâ g ky â nùm trûúcá . Thúiâ gian qua, Höiå àa ä trao gênì 18.600 suêtë hocå böní g vúiá sö ë tiïnì 10 ty ã àönì g; khen thûúnã g hún 39.700 hocå sinh vúiá sö ë tiïnì trïn 8,8 tyã àönì g; khen thûúnã g, hö î trú å cho 1.565 giaoá viïn vúiá sö ë tiïnì 1,3 ty ã àönì g. Toanâ tónh coá hún 261.000 gia àònh àùng kyá danh hiïuå Gia àònh hocå têpå , àatå ty ã lï å trïn 85%; 267 donâ g ho å àùng ky á Donâ g hoå hocå têpå , chiïmë ty ã lï å gênì 54%. Theo Nhaâ giaoá Ûu tu á Nguyïnî Xuên Ngocå (Chu ã tõch Höiå Khuyïnë hocå tónh Lêm Àönì g), phong traoâ thi àua hocå têpå suötë àúiâ va â xêy dûnå g xa ä höiå hocå têpå àûúcå àêyí manå h. Höiå Khuyïnë hocå cacá àõa phûúng àaä trú ã thanâ h cêuì nöië liïn kïtë cacá tö í chûcá xa ä höiå , àoanâ thï,í ca á nhên, doanh nghiïpå , nha â haoã têm cunâ g tham gia cöng tacá khuyïnë hocå , khuyïnë taiâ . QUÏ Ë NHÛ n LÛA ÀAOà LAM "SÖ Í ÀO"à , CÛUÅ CANÁ BÖ Å SÚ Ã TN&MT QUANà G TRÕ BÕ BÙTÆ . Ngayâ 29/6, Cú quan Canã h satá àiïuì tra (CSÀT) Cöng an tónh Quanã g Trõ thöng tin, àaä khúiã tö ë vu å aná , khúiã tö ë bõ can, bùtæ tamå giam Lï Ngocå Phûúng (SN 1979, ú ã khu phö ë 5, phûúnâ g 2, thõ xaä Quanã g Trõ, tónh Quanã g Trõ) àïí àiïuì tra vï ì töiå “Lûaâ àaoã chiïmë àoatå taiâ sanã ”. Lï Ngocå Phûúng tûnâ g co á thúiâ gian daiâ cöng tacá taiå Trung têm kyä thuêtå Taiâ nguyïn vaâ Möi trûúnâ g thuöcå Sú ã Taiâ nguyïn vaâ Möi trûúnâ g Quanã g Trõ. Tûâ cuöië nùm 2020 àïnë àêuì nùm 2023, do cênì tiïnì tiïu xaiâ ca á nhên nïn khi nhûnä g ngûúiâ dên nhú â Phûúng lamâ hö ì sú, thu ã tucå vï ì àêtë àai thò Phûúng nayã sinh y á àõnh chiïmë àoatå tiïnì cuaã ho.å Phûúng ûná g trûúcá mötå sö ë tiïnì vúiá ly á do àï í lamâ höì sú, thu ã tucå ban àêuì . Sau ào,á Phûúng àûa ra cacá thöng tin gian döië khacá nhû sùpæ co á giêyë chûná g nhênå quyïnì sû ã dunå g àêtë "sö í ào"ã , nöpå tiïnì thuï,ë múiâ khacá h... àï í nhûnä g ngûúiâ nhú â Phûúng àûa thïm tiïnì va â bõ Phûúng chiïmë àoatå . Vúiá thu ã àoanå nayâ , àïnë nay Cú quan CSÀT Cöng an tónh Quanã g Trõ àa ä chûná g minh Phûúng lûaâ àaoã chiïmë àoatå cuaã 11 bõ haiå vúiá töní g sö ë tiïnì 594 triïuå àönì g. Cú quan CSÀT Cöng an tónh Quanã g Trõ àïì nghõ, ai la â bõ haiå cuaã Lï Ngocå Phûúng thò liïn hïå Cú quan CSÀT Cöng an tónh Quanã g Trõ àïí àûúcå hûúná g dênî , giaiã quyïtë theo quy àõnh. H.THAN H Sau àoá phaát hiïån ra têët caã 10 phoâng troå cuãa nûä sinh taåi àêy àïìu coá nhûäng chiïëc maáy quay leán bêín thóu nhû vêåy. Vuå möåt ngûúâi mêîu bõ quay leán khi thûã àöì trong möåt studio úã Saâi Goân cuäng àang chúâ àûúåc cú quan chûác nùng xûã lyá. Chùæc cuäng vêîn vïì haânh vi “Thu thêåp traái phaáp luêåt thöng tin caá nhên cuãa ngûúâi khaác”, vúái mûác phaåt haânh chñnh mêëy triïåu àöìng. Caác chuyïn gia luêåt phaáp àaä lïn tiïëng, cho rùçng nhûäng vuå thïë naây phaãi aáp duång Luêåt hònh sûå vïì “Töåi laâm nhuåc ngûúâi khaác” múái tûúng xûáng. Khi haânh vi quay leán bêët húåp phaáp ngaây caâng trúã nïn phöí biïën vaâ trùæng trúån. Theo möåt baáo caáo cuãa Precision Reports (Myä), thõ trûúâng camera quay leán trïn thïë giúái àang phaát triïín maånh vúái quy mö haâng chuåc tyã àö la, cuâng töëc àöå tùng trûúãng gêìn 16% giai àoaån 2023-2030. Viïåt Nam laâ möåt trong 9 quöëc gia àang dêîn àêìu thõ trûúâng naây taåi khu vûåc chêu AÁ-Thaái Bònh Dûúng. Vaâ thêåt nghõch lyá, theo caác chuyïn gia, laâ àöång lûåc "ùn nïn laâm ra" cuãa loaåi thiïët bõ chuyïn leán luát giaám saát bñ mêåt cuãa ngûúâi khaác naây, laåi chñnh xuêët phaát tûâ nhûäng lo ngaåi vïì…baão mêåt! Nhûäng thiïët bõ àûúåc thiïët kïë ngaây caâng nhoã beá vaâ tinh xaão àïën mûác vö hònh naây ngoaâi viïåc giuáp caác cú quan thûåc thi phaáp luêåt thu thêåp bùçng chûáng hoaåt àöång töåi phaåm, thò cuäng laâ cöng cuå lúåi haåi àïí caác doanh nghiïåp giaám saát hoaåt àöång cuãa nhên viïn, theo doäi àöëi thuã cuäng nhû nùæm bùæt têm lyá khaách haâng. Thúâi tû baãn cöng nghiïåp àaä qua, giúâ thïë giúái àang trong hònh thaái chuã nghôa tû baãn giaám saát. Úà àoá, moåi dûä liïåu caá nhên duâ riïng tû nhêët cuäng bõ biïën thaânh haâng hoáa trong tay giúái chuã cöng nghïå, taâi phiïåt, àïí röìi chñnh con ngûúâi cuäng àaä vaâ àang laâ möåt thûá haâng hoáa. Noái nhû nûä giaáo sû Shoshana Zuboff (Àaåi hoåc Harvard, Myä), ngûúâi caách àêy 10 nùm àaä phaát hiïån vaâ àuác kïët khaái niïåm vïì chuã nghôa tû baãn giaám saát, thò “Chuáng ta xem dõch vuå söë laâ miïîn phñ. Nhaâ tû baãn giaám saát àùçng sau caác dõch vuå àoá xem chuáng ta laâ moán haâng miïîn phñ. Chuáng ta nghô chuáng ta àang tòm kiïëm trïn Google. Google àang tòm kiïëm chuáng ta”. Moåi thûá luön coá hai mùåt. Lúåi vaâ haåi cuãa nhûäng saãn phêím cöng nghïå cao, cuãa trñ tuïå nhên taåo, hay thö sú nhû con dao, laâm "noáng" Quöëc höåi khi caác àaåi biïíu vûâa baân thaão vaâ thöng qua Luêåt Quaãn lyá, sûã duång vuä khñ, vêåt liïåu nöí vaâ cöng cuå höî trúå (sûãa àöíi). Trong àoá “dao coá tñnh saát thûúng cao” àûúåc xem laâ vuä khñ quên duång, cuäng laâ vuä khñ thö sú tuây vaâo haânh vi sûã duång cuãa töåi phaåm. “Con ngûúâi luön gioãi chïë taåo cöng cuå hún laâ sûã duång chuáng möåt caách khön ngoan”. Yuval Noah Harari àaä nhêån ra àiïìu àoá trong cuöën “21 baâi hoåc cho thïë kyã 21” vûâa xuêët baãn. Nhûäng chiïëc camera quay leán vaâ keã sûã duång noá vúái muåc àñch xêëu, nïëu khöng coá cú chïë quaãn lyá vaâ xûã lyá maånh meä, seä ngaây caâng trúã nïn nguy hiïím, êm thêìm gêy ra töåi aác trong phoâng kñn, khöng àöí maáu nhûng coá tñnh chêët saát thûúng rêët cao, àïën möåt luác naâo àoá coá thïí laâm biïën daång hoaân toaân con ngûúâi vaâ nhên tñnh. n Quay lená [ TRÑ QUÊN ] cuöië tuênì Chuyïnå [Tiïpë theo trang 1]
Thúâi sûå Chuã nhêåt 30/6/2024 3 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Trïn cú súã ào,á Quöcë höiå àönì g y á thûcå hiïnå àêyì àu ã 2 nöiå dung caiã cacá h tiïnì lûúng khu vûcå doanh nghiïpå theo àuná g Nghõ quyïtë sö ë 27 cuaã Trung ûúng, gömì : Àiïuì chónh mûcá lûúng töië thiïuí vunâ g theo quy àõnh cuaã Bö å luêtå Lao àönå g (tùng bònh quên 6% apá dunå g tû â ngayâ 1/7/2024); quy àõnh cú chï ë tiïnì lûúng àöië vúiá doanh nghiïpå nha â nûúcá (apá dunå g tû â ngayâ 1/1/2025). Nghõ quyïët nhêën maånh, viïåc thûåc hiïån caãi caách tiïìn lûúng trong khu vûåc cöng theo löå trònh, tûâng bûúác, thêån troång, chùæc chùæn, baão àaãm tñnh khaã thi vaâ goáp phêìn nêng cao àúâi söëng ngûúâi hûúãng lûúng. Nghõ quyïët giao Chñnh phuã triïín khai thûåc hiïån caác nöåi dung àaä roä, àuã àiïìu kiïån àïí thûåc hiïån, göìm: Hoaân thiïån chïë àöå nêng lûúng; böí sung chïë àöå tiïìn thûúãng; quy àõnh nguöìn kinh phñ thûåc hiïån chïë àöå tiïìn lûúng; hoaân thiïån cú chïë quaãn lyá tiïìn lûúng vaâ thu nhêåp. Quöcë höiå thönë g nhêtë àiïuì chónh mûcá lûúng cú súã tû â 1,8 triïuå àönì g/ thaná g lïn 2,34 triïuå àönì g/thaná g (tùng 30%) tûâ ngayâ 1/7/2024. Àöië vúiá cacá cú quan, àún võ àang àûúcå apá dunå g cacá cú chï ë taiâ chñnh, thu nhêpå àùcå thu â ú ã Trung ûúng: Chñnh phu,ã cacá bö,å nganâ h liïn quan tiïpë tucå ra â soatá toanâ bö å khung khöí phapá ly á àï í trònh cêpë thêmí quyïnì xem xetá , quyïtë àõnh viïcå sûaã àöií hoùcå baiä bo ã cú chï ë taiâ chñnh vaâ thu nhêpå àùcå thu â cuaã cacá cú quan, àún võ àang àûúcå thûcå hiïnå cho phuâ húpå trûúcá ngayâ 31/12/2024. Quöcë höiå cunä g quyïtë àõnh thûcå hiïnå baoã lûu phênì chïnh lïcå h giûaä tiïnì lûúng vaâ thu nhêpå tùng thïm thaná g 6/2024 cuaã caná bö,å cöng chûcá , viïn chûcá vúiá tiïnì lûúng tûâ ngayâ 1/7/2024 sau khi sûaã àöií hoùcå baiä bo ã cú chï ë taiâ chñnh vaâ thu nhêpå àùcå thu.â Trong thúiâ gian chûa sûaã àöií , baiä bo,ã tû â ngayâ 1/7/2024, mûcá tiïnì lûúng vaâ thu nhêpå tùng thïm hùnç g thaná g tñnh theo mûcá lûúng cú sú ã 2,34 triïuå àönì g/thaná g theo cú chï ë àùcå thu â baoã àamã khöng vûútå qua á mûcá tiïnì lûúng vaâ thu nhêpå tùng thïm àûúcå hûúnã g thaná g 6/2024. Trûúnâ g húpå tñnh theo nguyïn tùcæ trïn, nïuë mûcá tiïnì lûúng vaâ thu nhêpå tùng thïm tûâ ngayâ 1/7/2024 theo cú chïë àùcå thu â thêpë hún mûcá tiïnì lûúng theo quy àõnh chung thò thûcå hiïnå chï ë àö å tiïnì lûúng theo quy àõnh chung. “Tûâ ngayâ 1/7/2024, àiïuì chónh tùng 15% mûcá lûúng hûu vaâ trú å cêpë baoã hiïmí xa ä höiå hiïnå hûúnã g (thaná g 6 nùm 2024). Àöië vúiá ngûúiâ àang hûúnã g lûúng hûu trûúcá nùm 1995 nïuë sau khi àiïuì chónh maâ co á mûcá hûúnã g thêpë hún 3,2 triïå u àöì ng/thaá ng thò àiïì u chónh tùng 300.000 àöì ng/ thaá ng, coá mûá c hûúã ng tûâ 3,2 triïå u àöì ng/thaá ng àïë n dûúá i 3,5 triïå u àöì ng/thaá ng thò àiïì u chónh àïí bùç ng 3,5 triïå u àöì ng/thaá ng”, nghõ quyïë t nïu roä . Àöië vúiá trú å cêpë ûu àaiä ngûúiâ coá cöng se ä àûúcå àiïuì chónh theo mûcá chuêní trú å cêpë tû â 2.055.000 àönì g lïn 2.789.000 àönì g/thaná g (tùng 35,7%), giûä nguyïn tûúng quan hiïnå hûúnã g cacá mûcá trú å cêpë ûu àaiä ngûúiâ co á cöng so vúiá mûcá chuêní trú å cêpë ; àiïuì chónh trúå cêpë xa ä höiå theo mûcá chuêní trú å giupá xa ä höiå tû â 360.000 àönì g lïn 500.000 àönì g/ thaná g (tùng 38,9%). Taiå hopå baoá bï ë macå ky â hopå vaoâ saná g cunâ g ngayâ , Pho á Chu ã nhiïmå Uyà ban Xa ä höiå Àùnå g Thuênì Phong ly á giaiã vï ì viïcå tùng lûúng cho cöng chûcá , viïn chûcá 30%, trong khi lûúng hûu chó tùng 15%. Theo öng, thúiâ gian qua, mûcá lûúng hûu cuaã ngûúiâ nghó hûu liïn tucå àûúcå nêng lïn, trïn cú súã mûcá tùng chó söë giaá tiïu dunâ g (CPI) vaâ tùng trûúnã g kinh tï.ë Theo tñnh toaná cuaã Ban chó àaoå caiã cacá h tiïnì lûúng, vúiá sö ë lênì tùng lûúng hûu thúiâ gian qua, lûúng hûu chó tùng 11,5% seä ngang bùnç g vúiá 30% cuaã caná bö,å cöng chûcá . Tuy nhiïn, xacá àõnh ngûúiâ hûúnã g lûúng hûu khoá khùn va â khi tùng lûúng, giaá ca ã se ä tùng lïn, vò vêyå , Ban chó àaoå caiã cacá h tiïnì lûúng àa ä cên nhùcæ rêtë nhiïuì va â xacá àõnh chuyïní tû â 11,5% lïn 15%. “Lûúng hûu tùng 15% nhûng thûcå tï ë nïuë cönå g dönì cacá nùm qua khi liïn tucå nêng lïn theo chó söë CPI thò cao hún 30% so vúiá caná bö,å cöng chûcá ”, öng Phong lyá giaiã . Saná g 29/6, phatá biïuí bï ë macå kyâ hopå , Chu ã tõch Quöcë höiå Trênì Thanh Mênî cho biïtë , sau 27,5 ngayâ lamâ viïcå nghiïm tucá , khoa hocå , dên chu,ã tracá h nhiïmå cao, Kyâ hopå thû á 7 àa ä hoanâ thanâ h toanâ bö å nöiå dung chûúng trònh àïì ra va â àa ä thanâ h cöng tötë àepå . Trong ào,á cöng tacá nhên sûå àaä àûúcå thûcå hiïnå chùtå che ä theo àuná g quy àõnh cuaã Àanã g, phapá luêtå Nha â nûúcá . Quöcë höiå àa ä tiïnë hanâ h bêuì Chuã tõch nûúcá , Chu ã tõch Quöcë höiå , Phoá Chu ã tõch Quöcë höiå , Uyà viïn Uyà ban Thûúnâ g vu å Quöcë höiå ; phï chuêní böí nhiïmå Pho á Thu ã tûúná g Chñnh phu,ã Bö å trûúnã g Bö å Cöng an; phï chuêní Uyà viïn Höiå àönì g Quöcë phonâ g va â An ninh, àönì g thúiâ tiïnë hanâ h cöng tacá nhên sû å khacá theo thêmí quyïnì va â àaä àatå àûúcå sû å àönì g thuênå , thönë g nhêtë cao cuaã cacá võ àaiå biïuí Quöcë höiå . Vúiá ty ã lï å taná thanâ h cao, Quöcë höiå àa ä biïuí quyïtë thöng qua 11 luêtå ; xem xetá , thöng qua 21 nghõ quyïtë , trong àoá co á 3 nghõ quyïtë quy phamå phapá luêtå . Àönì g thúiâ , Quöcë höiå àa ä cho y á kiïnë lênì àêuì àöië vúiá 11 dû å aná luêtå … Àï í baoã àamã yïu cêuì “phapá luêtå àûúcå thûcå hiïnå cöng bùnç g, nghiïm minh, nhêtë quaná , kõp thúiâ , hiïuå lûcå , hiïuå qua”ã , Quöcë höiå àï ì nghõ Chñnh phu,ã cacá cú quan têpå trung chó àaoå , quaná triïtå , khêní trûúng triïní khai thûcå hiïnå coá hiïuå qua ã cacá luêtå , nghõ quyïtë àûúcå thöng qua. n Quöcë höiå “chötë ” lûúng cú súã tùng 30%, lûúng töië thiïuí vunâ g tùng 6% Anh: NHÛ YÁ à Quöcë höiå biïuí quyïtë thöng qua cacá dû å aná luêtå , nghõ quyïtë trong phiïn bïë macå Saná g 29/6, taiå phiïn bïë macå ky â hopå , Quöcë höiå àaä thöng qua Nghõ quyïtë Kyâ hopå thû á 7 vúiá toanâ bö å àaiå biïuí Quöcë höiå tham gia taná thanâ h. Quöcë höiå thönë g nhêtë thûcå hiïnå cacá nöiå dung caiã cacá h tiïnì lûúng; àiïuì chónh lûúng hûu, trúå cêpë baoã hiïmí xa ä höiå , trúå cêpë ûu àaiä ngûúiâ co á cöng va â trú å cêpë xa ä höiå tû â ngayâ 1/7/2024. Böå trûúãng Nöåi vuå Phaåm Thõ Thanh Traâ traã lúâi phoãng vêën baáo chñ vïì caãi caách tiïìn lûúng, trong àoá àiïìu chónh lûúng hûu, trúå cêëp baão hiïím xaä höåi, ûu àaäi ngûúâi coá cöng vaâ trúå cêëp xaä höåi tûâ 1/7. (VnExpress) Àaåi biïíu Dûúng Khùæc Mai (àoaân Àùæk Nöng) phaát biïíu thaão luêån khi Quöëc höåi thaão luêån taåi höåi trûúâng vïì dûå aán Luêåt Phoâng chaáy, chûäa chaáy vaâ cûáu naån, cûáu höå. (Phaáp luêåt TPHCM) “Co á chayá cunä g khöng biïtë chayå ài àêu, maâ chayå khöng àûúcå thò chïtë ” “Tùng 30% lûúng cú súã la â phûúng aná töië ûu” “Cênì súmá bö í sung thuöcë àûúcå baoã hiïmí y tï ë chi tra”ã Phoá ban Dên nguyïån Trêìn Thõ Nhõ Haâ (nguyïn Giaám àöëc Súã Y tïë Haâ Nöåi) phaát biïíu taåi phiïn Quöëc höåi thaão luêån dûå aán Luêåt sûãa àöíi, böí sung möåt söë àiïìu cuãa Luêåt Dûúåc. (VnExpress) PHAÁT NGÖN êën tûúång Saá ng 29/6, vúá i àa söë àaå i biïí u taá n thaâ nh, Quöë c höå i àaä thöng qua dûå thaã o Luêå t Sûã a àöí i, böí sung möå t söë àiïì u cuã a Luêå t Àêë t àai, Luêå t Nhaâ úã , Luêå t Kinh doanh bêë t àöå ng saã n, Luêå t Caá c töí chûá c tñn duå ng. Qua àoá , 3 luêå t liïn quan túá i thõ trûúâ ng bêë t àöå ng saã n noá i trïn seä coá hiïå u lûå c tûâ 1/8/2024, súá m 5 thaá ng so vúá i quyïë t nghõ cuã a Quöë c höå i trûúá c àoá . Cuâ ng vúá i àoá , möå t söë àiïì u khoaã n cuã a Luêå t Caá c töí chûá c tñn duå ng cuä ng seä coá hiïå u lûå c súá m tûâ 1/8 àïí àaã m baã o àöì ng böå , chùå t cheä khi nhêå n taâ i saã n àaã m baã o cuã a töí chûá c tñn duå ng. Viïå c àûa 4 luêå t súá m ài vaâ o cuöå c söë ng khöng chó laâ mong muöë n maâ coâ n laâ yïu cêì u àùå t ra cuã a Quöë c höå i khi biïí u quyïë t thöng qua caá c luêå t naâ y. Uyà ban Thûúnâ g vu å Quöcë höiå cunä g àï ì nghõ Chñnh phuã chó àaoå satá sao cöng tacá ban hanâ h vùn banã quy àõnh chi tiïtë , hûúná g dênî thi hanâ h cuaã cacá bö,å nganâ h, àõa phûúng, khöng àïí xayã ra vûúná g mùcæ do thiïuë hoùcå chêmå ban hanâ h vùn banã cu å thï í hoaá , khöng àïí xayã ra tònh tranå g thöng tû “chú”â nghõ àõnh, vùn banã cuaã àõa phûúng “chú”â vùn banã quy àõnh chi tiïtë va â hûúná g dênî cuaã Trung ûúng, chuêní bõ àêyì àu ã cacá àiïuì kiïnå àï í thi hanâ h cacá luêtå tû â ngayâ 1/8/2024. Ngoaiâ ra, Uyà ban Thûúnâ g vuå Quöcë höiå se ä chó àaoå Höiå àönì g Dên töcå , cacá Uyà ban cuaã Quöcë höiå cùn cû á chûcá nùng, nhiïmå vu å àûúcå giao thûcå hiïnå giamá satá viïcå ban hanâ h vùn banã quy phamå phapá luêtå liïn quan àïnë nöiå dung cacá luêtå nayâ . n Cacá luêtå liïn quan àïën bêët àöång saãn coá hiïuå lûcå tûâ 1/8/2024 [ THAN H NAM ] [ LUÊN DUNÄ G ]
Chuã nhêåt 30/6/2024 Xaä höåi MICHELIN = NHÛNÄ G KEà NGOAÅI CUÖÅC? Michelin Guide - cuönë cêmí nang êmí thûcå co á àö å phö í cêpå toanâ thï ë giúiá lênì nayâ laiå lamâ xaoá trönå cönå g àönì g yïu êmí thûcå cuaã Viïtå Nam khi cöng bö ë hanå g mucå Bib Gourmand ghi nhênå nhûnä g nha â hanâ g co á “àö ì ùn ngon va â gia á phaiã chùng”. Theo ào,á Michelin gùnæ sao múiá cho 5 hanâ g quaná ú ã Ha â Nöiå , nêng töní g nha â hanâ g àûúcå gùnæ sao Michelin úã Ha â Nöiå lïn con sö ë 18 (trong àoá co á 5 quaná phú)ã va â 8 hanâ g quaná múiá ú ã TPHCM, nêng töní g sö ë nha â hanâ g Bib Gourmand úã thanâ h phö ë nayâ lïn con söë 24 (trong ào á co á 8 quaná phú)ã . Gênì nhû ngay sau khi danh sacá h àûúcå cöng bö,ë cönå g àönì g êmí thûcå àa ä phatá àönå g phong traoâ “bùtæ be”ã tiïu chñ chonå lûaå cuaã Michelin. Nhiïuì ngûúiâ cho rùnç g nhûnä g thêmí àõnh viïn cuaã Michelin Guide khöng hiïuí vùn hoaá àõa phûúng, thò cùn cûá vaoâ àêu àï í àaná h gia?á Mötå sö ë khacá to ã ra “khöng thïí tin nöií ” trong khi TPHCM khöng phaiã quï hûúng cuaã phú ã thò laiå co á sö ë quaná phú ã àûúcå vinh danh gênì gêpë àöi Ha â Nöiå . Sú ã dô, ho å co á phanã ûná g manå h nhû vêyå la â vò trong danh sacá h nhûnä g quaná ùn àûúcå Michelin chonå , coá mötå sö ë thûúng hiïuå “àa ä mai mötå ”, “khöng àûúcå nhû xûa”, “chó conâ laiå caiá tïn”, trong khi mötå sö ë quaná khacá “chûa tûnâ g nghe danh tiïnë g”… Lêyë vñ du,å phú ã Khöi Hoiá co á lõch sû ã 30 nùm tûnâ g “vang boná g mötå thúiâ ” ú ã Ha â Nöiå , caiá danh “vang boná g mötå thúiâ ” cunä g la â do nhûnä g khacá h quen cuaã Khöi Hoiá àùtå . Nhiïuì thûcå khacá h cu ä chia se ã rùnç g, ho å àa ä bo ã thûúng hiïuå nayâ tû â lêu vò quaná khöng conâ giû ä àûúcå “phong àö”å nhû thúiâ múiá mú ã va â “khöng hiïuí sao no á laiå àûúcå vaoâ Michelin Guide”. Mötå sö ë ngûúiâ khacá thò ly á giaiã : “vò quaná giú â baná chu ã yïuë cho Têy nïn àûúcå Têy chêmë cunä g khöng coá gò la”å . Trûúcá ào,á vaoâ thaná g 6 nùm ngoaiá , khi phú ã Ly á Quöcë Sû àûúcå Michelin gùnæ sao, dû luênå cunä g to ã ra khöng mêyë mùnå ma.â Trïn mötå diïnî àanâ vï ì phú ã co á gênì 200.000 thanâ h viïn, bònh luênå “phú ã Ly á Quöcë Sû chêtë lûúnå g xuönë g lùmæ röiì , thaiá àö å phucå vu å thò löiì lomä ” àa ä nhênå àûúcå hún 10.000 like va â bònh luênå àönì g tònh. Nhûäng yá kiïën cûå nûå Michelin coân têåp trung vaâo thûåc tïë laâ TPHCM khöng phaãi quï hûúng cuãa phúã nhûng laåi coá túái 8 quaán phúã àûúåc vinh danh. Àa söë thûåc khaách cho rùçng, ban giaám khaão cuãa Michelin àaä khöng hiïíu gò vïì phúã vaâ vùn hoáa phúã cuãa àõa phûúng, nïn tiïu chñ cuãa hoå “khöng àöìng nghôa vúái ngon”. Àún cû,ã ngay khi quaná phú ã Chaoâ ú ã TPHCM àûúcå gùnæ sao Michelin, lûúnå g khacá h tòm àïnë àêy tùng àötå biïnë . Nhûng ngay sau ào,á mötå sö ë khacá h phanã höiì rùnç g: phú ã khöng ngon nhû quanã g ba,á va â quan tronå g nhêtë la â thõt bo â bõ dai. Bïn dûúiá baiâ camã nhênå nayâ , mötå bònh luênå cuaã “ngûúiâ qua àûúnâ g”: “Nhaâ sanã xuêtë löpë ma â gùnæ biïní cho quaná phú ã thò thõt bo â dai la â phaiã thöi” àaä nhênå àûúcå sû å àönì g tònh cuaã hanâ g nganâ ngûúiâ . Àa sö ë kïtë luênå : muönë ùn ngon thò phaiã nghe võ giacá macá h baoã chû á àûnâ g nghe Michelin. Cêu chuyïnå nayâ mötå lênì nûaä khiïnë bö å phim “Muön võ nhên gian” cuaã Trênì Anh Hunâ g àûúcå chu á y á trú ã laiå . Nhûnä g ngûúiâ phanã àöië tiïu chñ chêmë àiïmí phú ã cuaã Michelin dênî laiå mötå thuêtå ngû:ä “ke ã ngoaiå cuöcå ” (hay “ngûúiâ xa la”å - lêyë tû â tïn göcë mötå tiïuí thuyïtë rêtë nöií tiïnë g cuaã Albert Camus) khi baoá chñ Phapá àaná h gia á vï ì bö å phim êmí thûcå cuaã nha â lamâ phim göcë Viïtå . “Anh rêtë kho á àï í noiá hay vï ì mötå moná truyïnì thönë g cuaã nûúcá khacá khi anh chûa sönë g àu ã ba àúiâ ú ã àêy va â ùn qua moná nayâ hanâ g trùm, hanâ g nghòn lênì ”, ky á gia ã cuaã tú â Le Figaro viïtë . “Michelin chêmë phú ã cunä g giönë g nhû Trênì Anh Hunâ g lamâ phim vïì moná Pot-au-feu (boâ hêmì kiïuí Phapá ) thöi, àïuì la â ke ã ngoaiå cuöcå ” kïtë luênå cuaã nha â nghiïn cûuá Tuênë Lï cunä g nhênå àûúcå sû å àönì g tònh cuaã hún 8.000 ngûúiâ . QUAÁN ÀÛÚÅC GÙNÆ SAO THÒ TÖTË CHO DU LÕCH VA QUANà G BAÁ VÙN HOÁA Bïn canå h cacá y á kiïnë chï tiïu chñ chêmë àiïmí cuaã Michelin, àa söë ngûúiâ yïu êmí thûcå to ã ra haoâ hûná g khi thûúng hiïuå nayâ “àa ä tòm àïnë Viïtå Nam va â vinh danh êmí thûcå nûúcá mònh”. Noiá laiå mötå chutá , Michelin khöng phaiã la â nhên tö ë àêuì tiïn àûa êmí thûcå Viïtå ra thï ë giúiá . Trûúcá ào,á tûâ àêuì nhûnä g nùm 2000, khi siïu àêuì bïpë Anthony Bourdain (mötå trong nhûnä g àêuì bïpë co á anã h hûúnã g nhêtë trïn thïë giúiá ) àïnë Viïtå Nam va â lamâ tua êmí thûcå àï í phatá trïn chûúng trònh nöií tiïnë g cuaã öng la â “Parts Unknown” (trïn CNN), êmí thûcå Viïtå àa ä àûúcå giúiá sanâ h ùn “ghim vaoâ bö å nhú”á . Cêu chuyïnå canâ g àûúcå tö àêmå vaoâ nùm 2016 khi Anthony chñnh laâ ngûúiâ cunâ g cûuå Töní g thönë g My ä Barack Obama cunâ g ngöiì ùn mötå bûaä buná cha ã chó co á giaá 6 USD taiå Ha â Nöiå ú ã thúiâ àiïmí öng Obama túiá Viïtå Nam. Nhùcæ laiå àï í thêyë rùnç g, bùnç g vaoâ nhûnä g sû å quanã g ba á cuaã chñnh “ngûúiâ ngoaiå cuöcå ”, êmí thûcå Viïtå gênì nhû àûúcå cêpë “visa vônh tru”á àï í tiïpë cênå àïnë nhûnä g thõ trûúnâ g êmí thûcå lúná va â lêu àúiâ nhêtë cuaã thï ë giúiá . Chuyïn gia êmí thûcå Phamå Lï cho rùnç g: “viïcå chuná g ta cö ë chêpë vúiá tiïu chñ “thuênì tuyá , thuênì Viïtå ” àï í chó trñch nhûnä g caiá múiá , caiá khacá la â lai cùng thûcå ra rêtë vö ly.á Nïuë chiïuë laiå lõch sû,ã lamâ sao co á thï í goiå nhûnä g gia á trõ êmí thûcå ma â ta co á la â thuênì Viïtå trong khi thûcå tï,ë no á àïuì àa ä co á tûúng tacá , tiïpë biïnë vúiá rêtë nhiïuì gia á trõ vùn hoaá khacá , cuaã ngûúiâ Hoa, ngûúiâ Phapá ... Cho nïn cunä g rêtë khoá àï í kïtë luênå phú ã Bùcæ ngon hún phúã Nam, vò möiî núi tuyâ thuöcå võ trñ àõa ly,á thoiá quen sinh hoatå , ùn uönë g, àö ì ùn phaiã thïm mötå lênì biïnë têuë . Laiå noiá nhû moná baná h mò ma â chuná g ta cho laâ mötå thï ë manå h êmí thûcå Viïtå la â du nhêpå tû â ngûúiâ Phapá vaoâ , àûúcå biïnë têuë ài cho phuâ húpå khêuí võ ngûúiâ Viïtå . Mötå nïnì êmí thûcå ma â khöng coá tiïpë biïnë thò se ä khöng phatá triïní àûúcå ”. Anh Phamå Lï cunä g cho rùnç g: “ÊmÍ thûcå rêtë kho,á khöng dïî àï í àõnh nghôa thïë naoâ la â ngon. Chñn ngûúiâ mûúiâ y,á co á thï í quaná phú ã nayâ húpå vúiá ngûúiâ nayâ nhûng laiå khöng húpå vúiá ngûúiâ khacá va â ngûúcå laiå , vò noá tuyâ thuöcå vaoâ khêuí võ möiî ngûúiâ . Michelin coá bö å tiïu chuêní cuaã ho,å theo töi hiïuí la â ngûúiâ ta àaná h giaá vï ì töní g thï í chû á khöng riïng vïì võ. Cunä g giönë g nhû chêmë Hoa hêuå , Hoa hêuå phaiã la â mötå ngûúiâ töní g hoaâ àûúcå rêtë nhiïuì yïuë tö,ë ngoaiâ nhan sùcæ conâ co á duyïn, trñ tuï,å ûná g xû…ã Nïuë chó co á gûúng mùtå àepå hay thên hònh àepå thöi thò chûa àu”ã . La â mötå ngûúiâ unã g hö å banã g xïpë hanå g Michelin àïnë Viïtå Nam, bïpë trûúnã g Nguyïnî Manå h Hunâ g chia se:ã bêtë kï í viïcå Michelin lêyë tiïu chñ naoâ àï í chêmë àiïmí cacá quaná ùn ú ã Viïtå Nam, thò êmí thûcå Viïtå cunä g “àûúcå ” nhiïuì hún mêtë . Thû á nhêtë , no á àûúcå thï ë giúiá biïtë àïnë . Va â thû á nûaä , no á tacá àönå g ngûúcå trú ã laiå nhûnä g ngûúiâ lamâ dõch vu,å khiïnë ho å phaiã nêng cao chêtë lûúnå g moná ùn lênî chêtë lûúnå g phucå vu.å Vï ì chuyïnå danh sacá h nha â hanâ g àûúcå gùnæ sao Michelin khöng thoaã manä mötå sö ë ngûúiâ , öng Gwendal Poullennec - giamá àöcë quöcë tï ë cuaã Michelin Guide àaä khùnè g àõnh trong mötå cuöcå hopå baoá cöng khai rùnç g: “Michelin Guide vúiá lõch sûã hún 120 nùm kï í tû â nùm 1900 túiá nay àa ä ài qua hún 40 nûúcá , luön giûä vûnä g quy trònh hoanâ toanâ riïng biïtå , àöcå lêpå , ky ä lûúnä g, chi tiïtë khi àaná h gia á cacá nha â hanâ g. Sû å àaná h gia á cuaã Michelin àûúcå àûa ra tûâ thêmí àõnh trûcå tiïpë cuaã cacá thêmí àõnh viïn Michelin êní danh, àïí àamã baoã khöng coá yïuë tö ë anã h hûúnã g túiá chêtë lûúnå g àaná h gia.á Àêy la â nhûnä g ngûúiâ co á kinh nghiïmå vï ì nha â hanâ g, êmí thûcå , nêuë ùn va â co á niïmì àam mï chung laâ êmí thûcå . Àïí àaná h gia á cacá nha â hanâ g Viïtå Nam, nhûnä g thêmí àõnh viïn nayâ àûúcå àaoâ taoå kiïnë thûcá êmí thûcå Viïtå , àûúcå traiã nghiïmå àu ã lêu àï í hiïuí ro.ä Kïtë qua ã thêmí àõnh àûúcå rutá ra tû â mötå têpå thï í chû á khöng phaiã mötå ngûúiâ ”. Mötå àaiå diïnå cuaã Hiïpå höiå Du lõch Viïtå Nam chia se:ã “Nhûnä g gò ma â Michelin Guide mang túiá cho êmí thûcå Viïtå Nam la â khöng thïí phu ã nhênå . Khöng lêu sau khi coá sû å hiïnå diïnå cuaã Michelin Guide, Viïtå Nam liïn tiïpë àûúcå vinh danh “Àiïmí àïnë êmí thûcå tötë nhêtë chêu A Á 2022”- Giaiã thûúnã g ÊmÍ thûcå thï ë giúiá (World Culinary Awards), nùmç trong hïå thönë g Giaiã thûúnã g Du lõch uy tñn bêcå nhêtë thï ë giúiá (World Travel Awards). Haâ Nöiå cunä g vinh dû å nhênå giaiã “Thanâ h phö ë êmí thûcå múiá nöií tötë nhêtë chêu A Á 2023” vaâ dênî àêuì hanå g mucå “Àiïmí àïnë êmí thûcå tötë nhêtë thï ë giúiá nùm 2024” theo TripAdvisor. TPHCM cunä g nhênå àûúcå sû å quan têm cuaã quöcë tï ë khi àûná g thû á 4 trong danh sacá h “20 thanâ h phö ë co á êmí thûcå ngon nhêtë thï ë giúiá nùm 2024” theo Tapå chñ Time Out cuaã Anh”. n [ HA Å ÀAN ] Michelin “tuöií gò” ma â chêmë àiïmí phú?ã Sau khi Michelin Guide cöng bö ë danh sacá h cacá cú sú ã ùn uönë g ú ã TPHCM vaâ Ha â Nöiå àûúcå gùnæ sao trong hanå g mucå Bib Gourmand vaoâ ngayâ 20/6, dû luênå laiå dêyë lïn nhûnä g y á kiïnë traiá chiïuì . Mötå sö ë ngûúiâ thêmå chñ conâ cho rùnç g “Michelin khöng àuã trònh àïí chêmë àiïmí phú”ã , mötå moná ùn rêtë àùcå trûng cuaã Viïtå Nam. 4 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ Anthony Bourdain àaä ài trûúcá Michelin mötå bûúcá trong viïcå quanã g ba á êmí thûcå Viïtå ra thï ë giúiá Quaná phú ã Khöi Hoiá la â àiïmí àïnë yïu thñch cuaã du khacá h nûúcá ngoaiâ taiå Ha â Nöiå Theo “àêuì bïpë thï ë ky”ã sú ã hûuä 32 sao Michelin, öng Joel Robuchon: 1 sao Michelin coá thï í giupá doanh söë baná hanâ g tùng 20%, 2 sao coá thïí giupá doanh söë tùng 40% vaâ 3 sao coá thï í tùng gêpë àöi doanh sö.ë Bêtë chêpë phanã ûná g cuaã mötå sö ë ngûúiâ , sau khi àûúcå gùnæ sao Michelin quaná phú ã Chaoâ (TPHCM) trúã nïn àöng khacá h àötå biïnë
Phoáng sûå Chuã nhêåt 30/6/2024 5 BAOÁ TIÏNÌ PHONG PHATÁ HAN H TÊTË CA à CACÁ NGAY TRONG TUÊNÌ CHÛNÁ G NHÊN LÕCH SÛà Lênì ghe á Àeoâ Ngang nayâ , hònh nhû chùnè g conâ dû àõa cuaã cö í nhên, mötå têm sû,å mötå manã h tònh riïng “ta vúiá ta” nûaä ma â la â ngöní ngang nhûnä g tònh chung cuaã … quöcë gia àaiå sû!å “Àaä bao ngûúâi laâm thú vïì Àeâo Ngang/ Maâ khöng biïët con Àeâo chaåy doåc”. Chutá úmä ú â êyë cuaã thi sô Phamå Tiïnë Duêtå àa ä lamâ nïn duyïn gopá vaoâ àöiå hònh nhûnä g tao nhên mùcå khacá h tûnâ g lamâ thú vï ì Àeoâ Ngang, vïì HSQ. Nhûnä g Nguyïîn Thiïëp, Ngö Thò Nhêåm, Nguyïîn Du, Cao Baá Quaát, Baâ Huyïån Thanh Quan, Nguyïîn Nïî, Buâi Dûúng Lõch, Hoaâng àïë Thiïåu Trõ, Nguyïîn Trûúâng Töå, Vuä Töng Phan... Vêng! Phaiã la â caiá thï ë chayå docå con àûúnâ g thiïn lyá xuöi Nam êyë . Con àûúnâ g ma â nùm 992 vua Lï Àaiå Hanâ h sai võ tûúná g taiâ Ngö Tû ã An àem 3 vanå ngûúiâ khai mú ã taoå nïn mötå tuyïnë vênå taiã thuyã bö å liïn hoanâ tû â söng Àayá àïnë àêtë Chiïm Thanâ h. … Töi bïtå xuönë g löië xûa cuaã con lö å thiïn lyá trong boná g rúpå cuaã chiïcë cöní g Hoanâ h Sún Quan maâ vua Minh Manå g cho xêy nùm 1833. Cûá thêmì kinh khiïpë , nùcæ nomã maiä khöng thöi caiá têmì nhòn cuaã mötå võ vua triïuì Nguyïnî anh minh. Caiá HSQ nayâ tûnâ g phên àõnh ranh giúiá giûaä nûúcá Àaiå Viïtå va â nûúcá Chiïm Thanâ h, gúiå nïn ranh giúiá hai miïnì Àanâ g Trong vaâ Àanâ g Ngoaiâ ; conâ thúiâ thuöcå Phapá , no á co á tïn la â Porte d’Annam (Cöní g An Nam). “Àaiå Nam nhêtë thönë g chñ” chepá cu å thï.í HSQ quan xêy bùnç g àa á daiâ 11 trûúnå g 8 thûúcá (47,2 m), cao 5 thûúcá (2 m), khoanã g giûaä la â cûaã quan, phña taã vaâ hûuä àùpæ tûúnâ g daiâ 75 trûúnå g (300 m), cao 4 thûúcá (1,6 m), vïì mùtå ta ã mùtå hûuä va â mùtå hêuå co á tûúnâ g daiâ 12 trûúnå g 2 thûúcá (48,8 m). Hiïnå chó sotá laiå cöní g chñnh. Conâ nguyïn venå . Cao khoanã g 4 m, cacá bûcá tûúnâ g khöng conâ . Àûúnâ g thiïn lyá ài qua dûúiá cöní g, hai phña ghepá àa,á phña ngoaiâ vaoâ 980 bêcå , phña trong ra 900 bêcå , nay àaä bõ cêy co,ã àêtë àa á phu ã lêpë , chó phña ngoaiâ (Ha â Tônh) conâ laiå mötå sö ë bêcå . Àûúnâ g Quöcë lö å 1A bêy giúâ ài vonâ g phña dûúiá cöní g. Nhûng trïn vaâ hún hïtë , HSQ nhû mötå dêuë tñch cuaã caiá nhòn chiïnë lûúcå hanâ h phûúng Nam quyïtë liïtå , saná g suötë cuaã chuaá Tiïn Nguyïnî Hoanâ g. Hònh nhû yá thûcá àûúcå cöng trònh, di tñch HSQ vúiá hêuå thï,ë nùm Mêuå Tuêtë , Minh Manå g thû á 19 (1838) Ngaiâ àa ä cho àucá 9 àónh àönì g lúná àùtå ú ã nöiå thanâ h Huï.ë Va â hònh tûúnå g HSQ - Àeoâ Ngang àûúcå chonå khùcæ vaoâ “Huyïnì àónh”. THÛA VA  THIÏUË … Húi ngacå nhiïn thêyë khung canã h HSQ lênì nayâ ve ã nhû khang khacá nùm xa ma â mònh tûnâ g ghe?á ÊyË la â choaná chiïmë kha kha á diïnå tñch khu vûcå quanh HSQ tû å dûng nöií bêtå lïn mötå khu mö å xêy kha á hoanâ h traná g. Mö å xêy bùnç g thû á àa á àûa tênå Ninh Bònh vaoâ . Bïn khu möå conâ co á miïuë thú,â hûúng khoiá conâ múiá . (Hoiã mêyë anh em ài cunâ g, biïtë loaná g thoaná g, ngöi möå nayâ la â cuaã mötå võ quan trênë giû ä Àeoâ Ngang! Sau ào,á töi co á ngo ã nhûnä g bùn khoùn vúiá nganâ h vùn hoaá Ha â Tônh va â Quanã g Bònh vïì thênì pha ã võ quan êyë nhûng hiïnå chûa coá höiì êm! Nhûng chùcæ phaiã la â ngûúiâ co á cöng canh giû ä Àeoâ Ngang vúiá HSQ thò hêuå thï ë múiá damá “bayâ ” mö å húi bõ hoanâ h ngay satá canå h di tñch HSQ nhû thï?ë ). Khöng xa ngöi mö,å conâ ngo á thêyë vaiâ vïtë tñch xêm haiå . Laiå biïtë thïm, cacá h nay chûa lêu, àaä co á bonå ngûúiâ tû å y á xêy mötå caiá miïuë lúná nùmç gênì di tñch HSQ. May ma â nha â chûcá viïcå cuaã tónh Quanã g Bònh, sau nhiïuì lênì lêpå biïn banã àaä quyïtë àõnh cûúnä g chï,ë àêpå bo,ã hiïnå conâ phênì nïnì moná g. Tiïpë theo laâ sauá ngöi mö å co á dûnå g bia bùnç g tiïnë g Trung Quöcë kï ì ngay satá di tñch, chñnh quyïnì Quanã g Bònh phaiã tö í chûcá pha á bo.ã .. Ngo á khung canã h quanh cöní g HSQ húi àòu hiu, dêyå lïn camã giacá hutå hênî g, tiïng tiïcë … Gia á nhû nhûnä g nha â chûcá viïcå co á tracá h nhiïmå coi socá giû ä gòn HSQ, cacá loaiå àa á nuiá bêy giúâ àêu co á hiïmë ? Sao khöng cho khùcæ hoùcå cho bayâ hùnè (banã sao) têmë bia cêní khùcæ baiâ thú vï ì Àeoâ Ngang cuaã Vua Thiïuå Trõ? Nùm Nhêm Dênì , Thiïuå Trõ thûá 2 (1842), vua ngûå gia á Bùcæ tuênì , ghe á HSQ co á baiâ thú khùcæ trïn àa á Quaá hoaâng Sún Quan. Baiâ thú co á cêu. “Gòn Nam giûä Bùcæ chia nghiïm cûaã Suötë cö í vï ì kim chötë chùtå àanâ g”. Cunä g noiá thïm, têmë bia àï ì thú bõ vuiâ bõ lêpë khöng roä nùm naoâ , thúiâ naoâ ? Maiä nùm 1992, khi khaoã satá cöng trònh dûúiá chên Àeoâ Ngang, ngûúiâ ta àa ä vö tònh tòm thêyë têmë bia khùcæ baiâ thú êyë . Röiì nûaä , tiïcë chi laiå khöng coá thú Cao Ba á Quatá ? Àeoâ Ngang coá khe Àa á Banâ (Banâ Thacå h) trong veo àöí vï ì sûúnâ nuiá phña nam vaoâ àêtë Quanã g Bònh. Tûâ 150 nùm trûúcá , thi sô ngöng ngaoå Chu thênì Cao Ba á Quatá àïnë tùmæ ú ã khe Àa á Banâ va â àa ä thötë lïn mêyë cêu nayâ . “Saná g lïn àûná g Hoanâ h Sún/ Chiïuì xuönë g tùmæ Banâ Thacå h/ Nhùtå àa á cêmì trong tay/ Non söng chûa àêyì vöcë ”. (Chao öi, cunä g chö î Khe Àa á Banâ , thúiâ àiïmí thaná g 5 vûaâ röiì , thayâ Thñch Minh Tuï å tûnâ g àötå ngötå biïnë mêtë vaiâ ngayâ khiïnë àamá ngûúiâ ài theo ngú ngacá ). ÊyË la â thúiâ trûúcá . Conâ thúiâ gênì ? Nïn lùmæ co á têmë biïní chó cho du khacá h raoã ñt bûúcá nûaä àï í àïnë Tramå ra-àa 535 Àeoâ Ngang - àún võ anh hunâ g! Tramå ra-àa 535 Àeoâ Ngang tûnâ g phatá hiïnå Tauâ USS Madocx vaâ tauâ USS Turner Joy cuaã àï ë quöcë My ä gêy hênë nguyå taoå “Sû å kiïnå Võnh Bùcæ bö”å . Röiì nùm 1965, My ä döiå hanâ g nganâ tênë bom àanå bùm natá Àeoâ Ngang nhùmç tiïu diïtå “con mùtæ thênì ” cuaã Bùcæ Viïtå . La å lunâ g, HSQ vênî sûnâ g sûnä g chùnè g bõ hï ì hênë gò! Hay dung dõ hún, nïn coá têmë biïní khacá chó àûúnâ g hûúná g dênî àïnë mötå àõa chó ào!ã ÊyË la â bêtë kï í nùnæ g hay mûa, hanâ g ngayâ , ba â Nguyïnî Thõ Nguyâ ú ã thön Minh Thanâ h, xa ä Ky â Nam (Ky â Anh) vênî lùnå löiå gênì chucå cêy sö ë treoâ lïn Khu di tñch HSQ trïn àónh Àeoâ Ngang vaâ Àïnì thúâ Ba â Chuaá Liïuî Hanå h àï í quetá donå , sûaã sang, thùpæ àenâ nhang nhû mötå lúiâ tri ên vúiá di tñch huyïnì thoaiå , tri ên vúiá àaiå nganâ Àeoâ Ngang vaâ HSQ linh thiïng... NHÛNÄ G NGANG TRAIÁ ÀEO NGANG … Boná g matá cuaã Cöní g HSQ giûaä chiïuì nùnæ g lûaã cunä g khöng dõu bútá nöiî bûcá xucá khi chuyïnå vúiá mêyë anh em bïn nganâ h vùn hoaá baoã tanâ g àõa phûúng (maâ theo yïu cêuì cuaã ho,å töi khöng ghi tïn ra àêy). Nöiî bûcá xucá êyë la â hoaá ra àïnë tênå thúiâ àiïmí nayâ , HSQ chûa phaiã la…â Di tñch Quöcë gia! Ky â la å la â Hoanâ h Sún quan cunâ g àûúcå tónh Quanã g Bònh vaâ tónh Ha â Tônh cöng nhênå la â di tñch lõch sûã - vùn hoaá cêpë tónh. Vaâ dai dùèng cuöåc tranh biïån bao nùm nay, HSQ thuöåc Haâ Tônh hay Quaãng Bònh? Àï í rönå g àûúnâ g dû luênå , ngûúiâ viïtë baiâ nayâ xin khacá h quan kï biïn laiå yá kiïnë cuaã Ha â Tônh va â Quanã g Bònh àaiå loaiå nhû nayâ . … HSQ àûúcå UBND tónh Quanã g Bònh xïpë hanå g di tñch cêpë tónh ngayâ 2/8/2002. Khöng hïì chêmå trï,î cunâ g ngayâ , 2/8/2002, UBND tónh Quanã g Bònh co á vùn banã gûiã Bö å Vùn hoaá thöng tin (cu)ä va â Cucå Baoã tönì baoã tanâ g àï ì nghõ xïpë hanå g di tñch quöcë gia àöië vúiá HSQ... Nhûng cacá nha â chûcá viïcå cuaã nganâ h vùn hoaá Ha â Tônh “phanã phaoá ” ngay. “Àaná g ra tónh Quanã g Bònh phaiã tön tronå g sû å thêtå rùnç g phênì di tñch àoá nùmç phña bïn tónh Haâ Tônh!”. Nùm 2004, àoanâ khaoã satá liïn nganâ h cuaã Ha â Tônh àa ä thûcå àõa khu vûcå Àeoâ Ngang vaâ xacá àõnh kiïnë trucá HSQ nùmç trïn àõa phênå tónh Ha â Tônh, cacá h àûúnâ g ranh giúiá hai tónh 7,7m. Nhûng nganâ h vùn hoaá Quanã g Bònh àêu co á chõu! Hoå cho rùnç g HSQ hiïnå nùmç trïn àõa phênå Ha â Tônh la â do khi phên àõnh àõa giúiá hanâ h chñnh, ngûúiâ ta chó tuên thuã mötå cacá h mayá mocá theo àûúnâ g phên thuyã ma â khöng quan têm, tham khaoã y á kiïnë cuaã cacá chuyïn gia vùn hoaá . “HSQ la â núi àoná khacá h thûúnå g kinh tû â phña Bùcæ vaoâ . Àï í quan satá àûúcå khacá h thò ngûúiâ ta phaiã lamâ ú ã maiá nuiá bïn ngoaiâ (phña Haâ Tônh). Di tñch thò thuöcå chñnh quyïnì Quanã g Bònh thúiâ phong kiïnë quanã ly á la â vò then caiâ phña trong Quanã g Bònh. Rùnç g riïng chûná g cû á vï ì mùtå kïtë cêuë kiïnë trucá nhû vêyå cho thêyë rùnç g Ha â Tônh quanã ly á la â vö ly.á Ngûúiâ Ha â Tônh khöng thïí vaoâ trong Quanã g Bònh àïí àoná g cûaã àûúcå . Têmë biïní àï ì HSQ hûúná g ra Ha â Tônh. Ngûúiâ ta hûúná g biïní àï ì ra phña khacá h chû á khöng ai hûúná g vï ì phña chu ã nha â ca!ã ”. Thï ë nhûng, Haâ Tônh lênî Quanã g Bònh cunä g àûnâ g vöiå … mú! Mötå chuyïn gia vï ì cö í sû ã tû â cö ë àö Huï ë donä g dacå nhû nayâ “Nïuë noiá HSQ la â cöní g vaoâ kinh àö thò noá phaiã thuöcå Huï ë múiá àuná g, chû á khöng thïí thuöcå Ha â Tônh vúiá tónh Quanã g Bònh àûúcå !”. Võ chuyïn gia êyë conâ cho rùnç g, tónh Quanã g Bònh cöng nhênå di tñch laâ sai, vò theo Luêtå di sanã , àa ä la â di tñch thò phaiã kemâ theo khu vûcå khoanh vunâ g baoã vï,å phaiã co á phênì àêtë àai. “Trong khi HSQ laiå nùmç trïn àêtë Haâ Tônh thò Quanã g Bònh khoanh vunâ g kiïuí gò! Thêtå ra, HSQ laâ biïuí tûúnå g vùn hoaá cuaã ca ã khu vûcå , la â di sanã chung cuaã àêtë nûúcá chû á khöng riïng cuaã tónh naoâ . Nhûng noá nùmç trïn àêtë Ha â Tônh thò Haâ Tônh quanã ly á la â àuná g!”... Sû å nhêpå nhùnç g bao nùm trong viïcå quanã ly á di tñch cunä g lamâ töní thûúng cho di tñch. Manå h Ha â Tônh thò Haâ Tônh àûa khacá h lïn. Manå h Quanã g Bònh thò Quanã g Bònh àûa khacá h lïn. Khöng ai co á tracá h nhiïmå quanã ly,á trunâ g tu tön taoå ca!ã Röiì hai tónh nñn thúã chú â phaná quyïtë cuaã Bö å VH-TT&DL. Böå phaná , Bö å thûaâ nhênå HSQ rêtë xûná g àaná g àï í cöng nhênå di tñch quöcë gia. Nhûng röiì khöng hiïuí vò ly á do gò, mötå võ lanä h àaoå Cucå Di sanã vùn hoaá tûnâ g tra ã lúiâ rùnç g “hai tónh coá vênë àï ì thò thöi, àûnâ g lamâ hö ì sú nûaä , àûnâ g àêyí qua ã boná g ra cho Bö!å ”. * * * Nhiïuì lûúng dên Viïtå àa ä to ã tûúnâ g, giai àoanå dûnå g nûúcá lênì thû á hai bùtæ àêuì tû â thúiâ nha â Ly á khi ngûúiâ Viïtå vûútå khoiã Àeoâ Ngang àïí ài vï ì phûúng Nam trú ã nïn mötå tênì g lúpá lûu dên lamâ nïn nhûnä g sû å nghiïpå lúná : vûaâ mú ã rönå g vunâ g àêtë liïnì , vûaâ mú ã rönå g vunâ g biïní àaoã . Búiã vêyå , HSQ laâ mötå àõa àiïmí lõch sûã cûcå quan tronå g, xûná g àaná g la â mötå di tñch àùcå biïtå quöcë gia. Do àoá cênì phaiã coá sû å quan têm nhêtë àõnh, trung ûúng cênì quyïtë àõnh tónh naoâ quanã ly á mötå cacá h húpå ly á àï í co á hûúná g àêuì tû, khai thacá vaâ phatá huy hiïuå qua!ã Ma â sao dùnç g dùcå bao nùm nhûnä g tranh biïnå cêpë nayâ cêpë khacá , ngûúiâ ta cû á bùné g, cû á lu,á khöng nhúá àïnë cêu ca dao tuyïtå tacá ùm ùpæ nhûnä g tònh cunâ g lyá vï ì Àeoâ Ngang tûâ thuú ã naoã nao cuaã öng ba â mònh. Cêu êyë la:â Treoâ àeoâ hai maiá chên vên (chïnh vïnh) / Lonâ g vï ì Ha â Tônh, daå ên Quanã g Bònh”. Chao öi caiá lonâ g caiá da å khùcæ ghi caiá ên caiá nghôa cöng lao cuaã tiïnì nhên thuúã khai sún phaá thacå h! n Töi trú ã laiå Àeoâ Ngang khöng phaiã àï í theo dên “phûútå ” truy tòm nguyïn cúá vò sao thayâ Thñch Minh Tuïå trïn àûúnâ g löiå bö å thiïn lyá quyïtë dûnâ g laiå àï í êní tu ú ã trïn àónh Àeoâ Ngang cunä g la â núi chön rau cùtæ rönë cuaã thayâ va â àa ä khöng thanâ h ra sao! Ma â ky â la,å cunä g chñnh thúiâ àiïmí thayâ “dunâ g dùnç g” nhû thï ë thò 13 giúâ 9 phutá ngayâ 8/5/2024 taiå Möng Cö,í hònh anã h di tñch Hoanâ h Sún quan (HSQ) trïn àónh Àeoâ Ngang, mötå trong 162 banã àucá nöií trïn chñn àónh àönì g úã Hoanâ g cung Huïë (Cûuã àónh, conâ àûúcå goiå la â “Dû àõa chñ” bùnç g ngön ngûä taoå hònh thï ë ky ã 19) àa ä àûúcå UNESCO chñnh thûcá ghi tïn vaoâ Di sanã tû liïuå khu vûcå chêu A Á - Thaiá Bònh Dûúng. [ XUÊN BA ] Qua Àeoâ Ngang, thêyë … ngang ngang Hoanâ h Sún Quan Hoanâ h Sún Quan trïn Cûuã àónh
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==