THỨ HAI 2/12/2024 SÕ 337 0977.456.112 Tổng Bí thư Tô Lâm: Không còn vùng trú ẩn an toàn cho cán bộ yếu kém CHUYỆN HÔM NAY Thời điểm chín muồi... XEM TIẾP TRANG 5 n VĂN KIÊN Cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy được Đảng đề ra theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”; “Trung ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, Các đại biểu dự Hội nghị toàn quÕc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII... tại điểm cầu Hội trường Diên Hồng, sáng 1/12 ẢNH: NHƯ Ý KHÔNG THỂ CHẬM TRỄ HƠN CÁCH MẠNG TINH GỌN BỘ MÁY: Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: Tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thÕng chính trị “là vấn đề rất cấp bách, bắt buộc phải làm, càng làm sớm càng có lợi cho dân, cho nước”. T.Ư Đoàn tổ chức diễn đàn Tiếng nói tuổi trẻ - Hành động của Đoàn Những cây phong ba trên đất liền Giá điện sẽ theo cơ chế thị trường TRANG 7 TRANG 8 + 9 TRANG 5 TRANG 2 + 3 Dự kiến giảm 4 cơ quan Đảng, 5 bộ và 4 ủy ban Quốc hội
CÁCH MẠNG TINH GỌN BỘ MÁY: Sáng 1/12, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 18; báo cáo tình hình kinh tế xã hội 11 tháng năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế xã hội năm 2025; tập trung các giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt về thể chế phát triển. CÀNG LÀM SỚM CÀNG CÓ LỢI CHO DÂN, CHO NƯỚC Phát biểu tại hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, đây là thời điểm, thời cơ; sự cấp thiết, đòi hỏi tất yếu khách quan cho cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả. “Không thể chậm trễ hơn được nữa”, Tổng Bí thư nói, đồng thời nhấn mạnh đây là vấn đề rất cấp bách, bắt buộc phải làm, “càng làm sớm càng có lợi cho dân, cho nước”. Tuy nhiên, Tổng Bí thư nhìn nhận, đây là vấn đề rất khó vì khi tinh gọn bộ máy sẽ liên quan đến tâm tư, tình cảm, nguyện vọng và đụng chạm tới lợi ích của một số cá nhân, tổ chức. “Chắc chắn việc triển khai tại nhiều đơn vị sẽ gặp khó khăn, thậm chí sẽ có cả những lực cản. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải tiến hành vì muốn có một cơ thể khỏe mạnh, đôi khi chúng ta phải “uống thuốc đắng”, phải chịu đau để “phẫu thuật khối u”, Tổng Bí thư nói. Với tinh thần đó, Tổng Bí thư đề nghị các cấp, các ngành từ Trung ương tới cơ sở phải xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện chủ trương này. Đây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. “Đây không chỉ là vấn đề về quy mô hay số lượng, mà sâu xa hơn là phải tạo sự thay đổi về chất trong hoạt động của hệ thống chính trị”, Tổng Bí thư nêu. Theo Tổng Bí thư, cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu cấp ủy, cơ quan cần gương mẫu, chủ động, quyết liệt trong thực hiện nhiệm vụ được giao theo tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”; “Trung ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, cấp huyện không chờ cơ sở”; “Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng”. Từng cấp, từng ngành bám sát kế hoạch để tổng kết và đề xuất mô hình cơ quan, đơn vị mình bảo đảm đúng tiến độ (bộ, ngành phải hoàn thành trong tháng 12/2024); hướng tới mục tiêu chung là hoàn thành và báo cáo Trung ương phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong quý I/2025. TẠM DỪNG VIỆC BỔ NHIỆM GIỮ CHỨC VỤ CAO HƠN Về triển khai thực hiện, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu khẩn trương nhưng bảo đảm thận trọng, chắc chắn... để đề xuất tinh gọn tổ chức bộ máy tối ưu nhất. Thực hiện nghiêm nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc, một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính; khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, lĩnh vực. Các cơ quan, tổ chức trước đây đã sắp xếp bước đầu, cũng phải rà soát đề xuất sắp xếp lại bên trong; kiên quyết xóa bỏ các tổ chức trung gian. “Yêu cầu chung là bộ máy mới phải tốt hơn bộ máy cũ và đi vào hoạt động ngay; không để ngắt quãng công việc, không để khoảng trống về thời gian, không để bỏ trống địa bàn, lĩnh vực; không để ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội, của người Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là vấn đề rất cấp bách, bắt buộc phải làm, càng làm sớm càng có lợi cho dân, cho nước. “Muốn có một cơ thể khỏe mạnh, đôi khi chúng ta phải “uống thuốc đắng”, phải chịu đau để “phẫu thuật khối u”, Tổng Bí thư nói. Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tại Hội nghị ngày 1/12 ẢNH: NHƯ Ý 2 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 2/12/2024 Trong bối cảnh đó, Thủ tướng đề nghị các cấp, ngành, địa phương phải có tư duy đổi mới, đột phá với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt. “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, thì chỉ bàn làm, không bàn lùi”, Thủ tướng nêu rõ. Về tăng trưởng, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu phấn đấu GDP phải đạt khoảng 8% để tạo đà, tạo lực, tạo khí thế thực hiện kế hoạch năm 2026 và cả giai đoạn 2021-2030. Thủ tướng yêu cầu tiếp tục hoàn thiện thể chế là “đột phá của đột phá”; tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả; xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh để cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Cùng với đó, Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu hết năm 2025 hoàn thành 3.000 km đường bộ cao tốc và trên 1.000 km đường bộ ven biển. Chính phủ đẩy nhanh tái khởi động dự án nhà máy điện hạt nhân, xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM và Đà Nẵng, khu thương mại tự do tại một số địa phương trọng điểm về kinh tế. TINH GỌN BỘ MÁY ĐỂ ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC HỘI Quán triệt chuyên đề “tháo gỡ Xây dựng chính sách để cán bộ dám nghĩ, dám làm Trình bày chuyên đề về kinh tế - xã hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, năm 2025, vừa phải “tăng tốc, bứt phá”, tập trung phấn đấu thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nhiệm kỳ 2021 - 2025; vừa phải thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy. Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị, sáng 1/12 TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM: Không còn vùng trú ẩn an toàn cho cán bộ yếu kém
KHÔNG THỂ CHẬM TRỄ HƠN GIẢM 4 CƠ QUAN ĐẢNG Về định hướng sắp xếp, đối với các cấp ủy, tổ chức Đảng, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng nêu phương án nghiên cứu, đề xuất: sáp nhập Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Dân vận Trung ương; nghiên cứu, kết thúc hoạt động của Ban Đối ngoại Trung ương, chuyển các nhiệm vụ chính về Bộ Ngoại giao; một phần công việc về Văn phòng Trung ương Đảng; nghiên cứu, kết thúc hoạt động của Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe Trung ương, chuyển nhiệm vụ về Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Y tế và một số bệnh viện Trung ương. Ông Hưng cũng nêu phương án nghiên cứu kết thúc hoạt động của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương; kết thúc hoạt động của Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương; kết thúc hoạt động các tạp chí của các ban đảng Trung ương, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Tạp chí Cộng sản; kết thúc hoạt động của báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về báo Nhân Dân… Theo ông Hưng, khi thực hiện theo phương án này, sẽ giảm 4 cơ quan Đảng trực thuộc Trung ương, giảm 25 ban cán sự Đảng, giảm 16 Đảng đoàn trực thuộc trung ương và tăng 2 Đảng ủy trực thuộc trung ương. CHÍNH PHỦ GIẢM 5 BỘ VÀ 2 CƠ QUAN Đối với các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương nêu “gợi ý định hướng sắp xếp, tinh gọn” theo hướng nghiên cứu, đề xuất: sáp nhập Bộ KH&ĐT với Bộ Tài chính; sáp nhập Bộ GTVT và Bộ Xây dựng; sáp nhập Bộ TT&TT với Bộ KHCN để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về KHCN, chuyển đổi số, đồng thời chuyển một số nhiệm vụ khác về: Bộ VHTT&DL, Bộ GD&ĐT và các cơ quan liên quan. Định hướng sắp xếp cũng nêu: sáp nhập Bộ TN&MT và Bộ NN&PTNT để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về nông nghiệp, tài nguyên môi trường...; chuyển một số nhiệm vụ khác về các bộ và các cơ quan liên quan. Cùng với đó, kết thúc hoạt động của Bộ LĐTB&XH, chuyển nhiệm vụ về: Bộ Nội vụ, Bộ GD&ĐT, Ủy ban Dân tộc và các cơ quan liên quan. Trưởng ban Tổ chức Trung ương cũng nêu phương án nghiên cứu: kết thúc hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính và các bộ chuyên ngành và các cơ quan liên quan; kết thúc hoạt động của Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia Việt Nam, chuyển nhiệm vụ về Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan; chuyển Ban Tôn giáo Chính phủ về Ủy ban Dân tộc, thành lập Ủy ban Dân tộc - Tôn giáo. Ngoài ra, phương án nghiên cứu cũng đề xuất sắp xếp 2 viện hàn lâm khoa học và 2 đại học quốc gia, bảo đảm hiệu quả, phát huy tốt nhiệm vụ nghiên cứu, đào tạo; nghiên cứu sắp xếp Học viện Hành chính quốc gia theo hướng sáp nhập vào Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; nghiên cứu, đề xuất kết thúc mô hình tổng cục trực thuộc các bộ, trước hết là sắp xếp các đơn vị như: Kho bạc Nhà nước, Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, Tổng cục Thi hành án dân sự, Tổng cục Quản lý Thị trường, chi nhánh Ngân hàng Nhà nước các tỉnh, thành phố. Với hệ thống báo chí, phương án nghiên cứu, đề xuất là: kết thúc hoạt động Đài truyền hình Thông tấn, Truyền hình VOV, Truyền hình VTC; chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam. Ban cán sự Đảng Chính phủ chỉ đạo Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các cơ quan liên quan chịu trách nhiệm thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và biên chế… Theo ông Lê Minh Hưng, thực hiện phương án này, tối thiểu giảm được 5 bộ, 2 cơ quan trực thuộc Chính phủ. GIẢM 4 ỦY BAN CỦA QUỐC HỘI Đối với bộ máy của Quốc hội, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương nêu phương án nghiên cứu, đề xuất sáp nhập, kết thúc hoạt động của một số cơ quan của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Cụ thể sáp nhập Ủy ban Kinh tế và Ủy ban Tài chính - Ngân sách; sáp nhập Ủy ban Xã hội và Ủy ban Văn hóa, Giáo dục; sáp nhập Ủy ban Tư pháp và Ủy ban Pháp luật; kết thúc hoạt động của Ủy ban Đối ngoại, chuyển các nhiệm vụ về Bộ Ngoại giao, các ủy ban của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội; nghiên cứu chuyển Ban Dân nguyện thành Ban Giám sát và Dân nguyện. Ông Hưng cũng nêu đề xuất nghiên cứu tinh gọn mô hình Tổng Thư ký, Phó Tổng Thư ký và Ban Thư ký Quốc hội; nghiên cứu chuyển các vụ chuyên môn của Văn phòng Quốc hội về trực thuộc các ủy ban của Quốc hội, các ban của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nghiên cứu kết thúc hoạt động của Viện Nghiên cứu lập pháp, chuyển chức năng, nhiệm vụ về các cơ quan liên quan của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nghiên cứu kết thúc hoạt động của Truyền hình Quốc hội, chuyển chức năng, nhiệm vụ liên quan về Đài Truyền hình Việt Nam… Theo ông Hưng, thực hiện phương án này, giảm được 4 ủy ban của Quốc hội và 1 cơ quan trực thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội. NHÓM PHÓNG VIÊN Dự kiến giảm 4 cơ quan Đảng, 5 bộ và 4 ủy ban Quốc hội 3 n Thứ Hai n Ngày 2/12/2024 THỜI SỰ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XV đã diễn ra với tinh thần đổi mới, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khắc phục các điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, tập trung cao độ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống của nhân dân. Theo Chủ tịch Quốc hội, các luật được Quốc hội thông qua lần này bảo đảm được tinh thần đổi mới, nhất là phân cấp, phân quyền, cải cách hành chính; chuyển mạnh từ luật thiên về quản lý sang kết hợp hài hòa giữa quản lý có hiệu quả với kiến tạo phát triển, khuyến khích đổi mới sáng tạo, kiên quyết từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu quán triệt nghiêm yêu cầu cấp bách của công tác sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, coi đây là một trong những yếu tố “then chốt” của “then chốt” để đổi mới hoạt động của Quốc hội. Đảng đoàn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Quốc hội sẽ thực hiện sắp xếp, kiện toàn Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả. VĂN KIÊN Sáng 1/12, tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng nêu phương án nghiên cứu, đề xuất sáp nhập các cơ quan của Đảng, các bộ, ngành và ủy ban của Quốc hội để tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thực sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. dân”, Tổng Bí thư yêu cầu. Nhấn mạnh việc tinh gọn tổ chức bộ máy đi đôi với tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm nhiệm vụ, Tổng Bí thư yêu cầu không cắt giảm một cách cơ học, mà là loại bỏ những vị trí không cần thiết, giảm những công việc không hiệu quả, từ đó tập trung nguồn lực cho những lĩnh vực then chốt, những con người thực sự xứng đáng và phù hợp. “Không để cơ quan nhà nước là “vùng trú ẩn an toàn” cho cán bộ yếu kém”, Tổng Bí thư nói. Người đứng đầu Đảng yêu cầu từng cơ quan, đơn vị phải thực hiện tốt công tác chính trị tư tưởng và chế độ, chính sách đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng do sắp xếp lại tổ chức, bộ máy; bảo đảm công bằng, công khai, khách quan, không để phát sinh phức tạp. Đặc biệt, Tổng Bí thư cho biết, Bộ Chính trị đã có chủ trương tạm dừng việc bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử giữ chức vụ cao hơn đối với các cơ quan, đơn vị thuộc diện dự kiến phải sắp xếp, tinh gọn (trừ những trường hợp thật sự cần thiết); tạm dừng việc tuyển công chức từ ngày 1/12/2024 cho đến khi hoàn thành việc sắp xếp tổ chức bộ máy theo định hướng của Trung ương. “Công việc phía trước rất bộn bề, khẩn trương. Thời gian không chờ đợi chúng ta. Đất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử bước vào kỷ nguyên vươn mình. Những công việc chúng ta làm hôm nay, sẽ quyết định tương lai. Chậm trễ là có lỗi với Nhân dân”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh. Đồng thời đề nghị lãnh đạo từ Trung ương đến cơ sở phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm trước Đảng, Nhà nước và Nhân dân, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo với quyết tâm cao nhất để hoàn thành sớm việc tinh gọn tổ chức, bộ máy hệ thống chính trị. VĂN KIÊN Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, càng sớm sắp xếp tinh gọn bộ máy càng có lợi cho dân, cho nước “Phải có liều thuốc đủ mạnh để trị căn bệnh cán bộ làm việc hành chính, máy móc; tiêu cực, nhũng nhiễu, hành dân, hành doanh nghiệp, có lợi ích cá nhân thì mới làm, cố tình làm chậm công việc, xin ý kiến lòng vòng, đổ lỗi cho thể chế, đổ lỗi cho sợ trách nhiệm”. Tổng Bí thư TÔ LÂM Trưởng ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng nêu phương án nghiên cứu, đề xuất sắp xếp tổ chức bộ máy ẢNH: NHƯ Ý ÔNG TẠ VĂN HẠ, PHÓ CHỦ NHIỆM ỦY BAN VĂN HÓA, GIÁO DỤC CỦA QUỐC HỘI: Cú hích để tạo ra sự phát triển đột phá Đây là thời điểm chín muồi, là xu thế bắt buộc phải thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy, không thể không làm được. Hơn nữa về mặt lý luận và thực tiễn trong sắp xếp tổ chức bộ máy chúng ta đã có, đã được kiểm chứng. Do đó, cần phải làm nhanh, làm sớm việc sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ. Tất nhiên, cuộc cách mạng nào cũng có sự “hy sinh” nhưng vì mục đích chung, vì sự phát triển của đất nước, hầu hết các cán bộ, đảng viên đều đồng tình ủng hộ. Vấn đề là khi sắp xếp tổ chức bộ máy cần gắn với cơ cấu đội ngũ cán bộ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, tránh tình trạng cán bộ sợ sai, không dám quyết, dám làm. Thời điểm này, đất nước cần những cú hích để tạo ra sự phát triển mới, đột phá mới và sắp xếp tổ chức bộ máy chính là cú hích đó. VĂN KIÊN
4 THỜI SỰ n Thứ Hai n Ngày 2/12/2024 Sau 8 năm xây dựng, ngày 1/12, Hà Nội bắt đầu vận hành thử nghiệm dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá, với công suất 100.000 m3/ngày đêm, nâng tỷ lệ xử lý nước thải của Thủ đô lên 40%. Thời gian vận hành thử trong vòng 6 tháng. Dự kiến năm 2025, khi dự án hoàn thành toàn bộ khối lượng công việc, với công suất 270.000 m3/ngày đêm, tỷ lệ xử lý nước thải sẽ đạt 50%, hoàn thành chỉ tiêu đề ra. Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá được xây dựng tại huyện Thanh Trì trên diện tích gần 14ha, có tổng mức đầu tư hơn 16.293 tỷ đồng. Dự án Hệ thống xử lý nước thải Yên Xá thành phố Hà Nội, do Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản tài trợ (2013-2025), nhằm cải thiện môi trường sống, hệ sinh thái tự nhiên và điều kiện vệ sinh tại các khu đô thị trung tâm của lưu vực sông Tô Lịch, tả ngạn sông Nhuệ và lưu vực sông Lừ. Ngày 27/11, tại buổi làm việc của Tổng Bí thư Tô Lâm với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, để giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường, thành phố đã quan tâm quyết liệt chỉ đạo vấn đề xử lý ô nhiễm nước thải. Đến nay, thành phố đã có 6 nhà máy/ trạm xử lý nước thải tập trung theo Quy hoạch thoát nước Thủ đô được đầu tư xây dựng và đưa vào vận hành, tập trung tại vùng đô thị trung tâm phía Nam sông Hồng-lưu vực sông Tô Lịch và một phần lưu vực Tả Nhuệ với tổng công suất xử lý là 314.300 m3/ngày đêm; đạt tỷ lệ 30,9% nước thải được thu gom và xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật. TTXVN TS Nguyễn Thị Việt Nga nhìn nhận, đây là thời điểm quan trọng và cần thiết để thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy cho hiệu lực hiệu quả. Nghị quyết 18 của Trung ương đã ban hành 7 năm; từ đó đến nay, chúng ta đã bắt tay vào thực hiện từng bước việc sắp xếp tinh gọn bộ máy. Chúng ta sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, rồi đơn vị hành chính cấp huyện, xã, và lâu nay, một số địa phương cũng đã thí điểm sắp xếp các sở, ngành có chức năng, nhiệm vụ tương đồng. Qua 7 năm triển khai thực hiện, chúng ta đã rút ra được những bài học kinh nghiệm, đâu là ưu điểm cần phát huy, đâu là nhược điểm cần khắc phục để thực hiện tốt hơn trong thời gian tới. ĐÒI HỎI CẤP THIẾT Sau 7 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 18, đây có phải thời cơ chín muồi và đòi hỏi cấp thiết để thực hiện cách mạng về tinh gọn bộ máy, thưa bà? Trước tiên, cần nhìn nhận, đánh giá một cách khách quan là bộ máy nhà nước của chúng ta còn đang quá cồng kềnh, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, một việc, một lĩnh vực nhưng lại do nhiều cơ quan quản lý khác nhau. Tôi ví dụ, chỉ với thủ tục xin cấp phép đầu tư, thành lập doanh nghiệp, phải đi xin rất nhiều loại giấy phép, từ giấy phép đầu tư, đến quản lý đất đai… Qua tất cả các vòng, các khâu, doanh nghiệp cũng phải mất ít nhất từ một đến hai năm trời. Chỉ riêng với thủ tục hành chính mà doanh nghiệp mất từng ấy thời gian như vậy, liệu có lãng phí không, có mất đi nhiều cơ hội không? Đặc biệt, trong thời đại công nghệ số hiện nay, hai năm là khoảng thời gian dài, kéo theo biết bao nhiêu sự biến động, bao nhiêu cơ hội có thể trôi qua. Ngoài ra, nhiều vấn đề khác cho thấy sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, nếu không được giải quyết dứt điểm sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý, thi hành. Mặt khác, bộ máy cồng kềnh tất yếu cũng không mang lại hiệu quả công việc như mong muốn. Bộ máy tuy nhiều nhưng số lượng người làm việc thực sự chất lượng cũng chỉ chiếm một phần nhỏ thôi. Về vấn đề này, hằng năm, Chính phủ đều có báo cáo, trong đó có nhìn nhận, còn tình trạng cán bộ, công chức ngại khó, ngại khổ, nể nang, né tránh, rồi đùn đẩy trách nhiệm, thậm chí còn không muốn làm việc. Bộ máy cồng kềnh còn liên quan đến việc trả lương cho cán bộ, công chức, viên chức. Vì bộ máy cồng kềnh, rườm rà, số người làm việc nhiều, nên việc trả lương khó mà thỏa đáng được. Mặc dù năm 2024 chúng ta đã thực hiện tăng lương cơ sở, nhưng hiện nay vẫn chưa trả lương được theo vị trí việc làm, do ngân sách có hạn và bộ máy còn cồng kềnh… Với những lý do kể trên, đòi hỏi sự cần thiết và cấp thiết phải thực hiện tinh gọn lại bộ máy. Đây cũng là thời điểm rất phù hợp để chúng ta thực hiện cuộc “cách mạng” này. RẤT CẦN SỰ GƯƠNG MẪU CỦA NGƯỜI ĐỨNG ĐẦU CÁC CẤP Mỗi lần sắp xếp, tinh gọn bộ máy đều không tránh khỏi những băn khoăn, lo lắng đối với cán bộ, công chức, viên chức. Vậy theo bà, cần phải làm thế nào để việc triển khai chủ trương tinh gọn bộ máy mang lại hiệu quả, và tạo ra được sự đồng thuận cao? Rõ ràng, trong bất kỳ sự đổi mới sắp xếp bộ máy nào cũng có thể kéo theo sự xáo trộn cùng nhiều ý kiến khác nhau. Với những người quyết tâm, mong muốn vào sự đổi mới, đột phá thì rất kỳ vọng, trông đợi, nhưng cũng không tránh khỏi những ý kiến trái chiều. Bởi khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sẽ có những người bị ảnh hưởng quyền lợi cá nhân. Thậm chí, có nhiều người sẽ không còn đứng trong bộ máy, rồi có người đang ở vị trí đứng đầu, lại phải chuyển xuống làm cấp phó. Khi quyền lợi cá nhân bị ảnh hưởng, đương nhiên cảm xúc đầu tiên là người ta không thích, không vui. Thế nhưng, nhìn rộng hơn, chúng ta phải xác định rằng, trong sự đổi mới này, đòi hỏi mỗi người phải ít nhiều hy sinh lợi ích cá nhân mình, để đạt được lợi ích cao hơn, tổng thể hơn cho đất nước và cho sự phát triển chung. Tuy nhiên, để có được sự đồng thuận, ủng hộ cao, điều chúng ta cần làm là phải quan tâm đến chế độ, chính sách thỏa đáng cho cán bộ dôi dư, bị ảnh hưởng khi tinh gọn bộ máy. Điều này chúng ta đã đúc rút được trong quá trình sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập cũng như các đơn vị hành chính cấp huyện, xã thời gian qua. Do vậy, việc sắp xếp tới đây cần lưu ý đến yếu tố con người, thể hiện tinh thần nhân văn cao cả, để qua đó nhận được sự đồng thuận, ủng hộ cao. Để thực hiện thành công cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy này, vai trò tiên phong, gương mẫu của những người đứng đầu các cấp là vô cùng quan trọng, cần thiết, thưa bà? Quả đúng như vậy. Đã là “cách mạng” bao giờ cũng có sự hy sinh. Đương nhiên, trong sự hy sinh đó, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, đặc biệt trách nhiệm của người đứng đầu rất quan trọng. Đây chính là tình huống cụ thể để người đứng đầu phát huy và thể hiện vai trò tiên phong, gương mẫu của mình. Người đứng đầu mà nêu gương, vì lợi ích chung thì sẽ có được niềm tin, sự lan tỏa, đồng thuận rất lớn, từ đó sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc sắp xếp tinh gọn bộ máy từ trung ương xuống địa phương. Còn nếu như người đứng đầu không nêu gương, còn chần chừ, e ngại thì việc triển khai thực hiện sẽ gặp khó khăn. Chính bởi vậy, sự gương mẫu của người đứng đầu rất quan trọng khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy. VẬN HÀNH THÔNG SUỐT, HIỆU QUẢ SAU SẮP XẾP Mong muốn, kỳ vọng của bà sau khi bộ máy mới được kiện toàn? Quá trình thực hiện, mỗi ngành mỗi cấp phải nghiên cứu và có đề án cụ thể để triển khai hiệu quả. Tuy nhiên, vì liên quan đến bộ máy, con người, nên khi xây dựng đề án phải thực sự khoa học mới mang lại hiệu quả cao. Với những đơn vị có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, cần phải sắp xếp lại cho tinh gọn, hiệu quả. Phạm vi, lĩnh vực quản lý cũng phải bao quát, tránh chồng chéo, nhưng cũng cần tránh sáp nhập một cách cơ học, máy móc. Do vậy, yêu cầu đặt ra khi sáp nhập là vừa phải tinh gọn vừa phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả cho bộ máy. Muốn vậy, buộc chúng ta phải rà soát một cách kỹ lưỡng, khoa học, còn nếu sáp nhập cơ học thì có thể gọn nhưng lại không tinh. Mà đã không tinh thì sẽ không hiệu quả. Ngoài ra, tôi cũng mong muốn, quá trình sáp nhập được thực hiện nhanh và khoa học để tránh sự xáo trộn không cần thiết. Cũng phải nói thêm rằng, năm 2025 là năm rất đặc biệt, năm cuối của nhiệm kỳ, cũng là năm bứt tốc để về đích thắng lợi mọi chỉ tiêu kinh tế-xã hội đề ra. Do vậy, việc sáp nhập vào thời điểm tới cần chú ý, có sự tính toán kỹ lưỡng, tránh ảnh hưởng đến doanh nghiệp, người dân. Tất nhiên, tôi cũng mong muốn, kỳ vọng bộ máy sau sắp xếp sẽ được vận hành một cách thông suốt, trơn tru. Tôi cũng tin rằng, sau sắp xếp, chắc chắn bộ máy của chúng ta sẽ phát huy hiệu quả, đồng thời sẽ thu hút được những người tinh hoa nhất vào trong bộ máy, qua đó sẽ phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Cảm ơn bà. THÀNH NAM (thực hiện) “Yêu cầu đặt ra khi sáp nhập là vừa phải tinh gọn vừa phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả cho bộ máy. Muốn vậy, buộc chúng ta phải rà soát một cách kỹ lưỡng, khoa học, còn nếu sáp nhập một cách cơ học thì có thể gọn nhưng lại không tinh”. TS NGUYỄN THỊ VIỆT NGA - Ủy viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội “Sắp xếp tinh gọn bộ máy là tình huống cụ thể để người đứng đầu các cấp thể hiện vai trò tiên phong, gương mẫu của mình. Người đứng đầu mà nêu gương, vì lợi ích chung sẽ có được niềm tin, sự lan tỏa, đồng thuận, từ đó sẽ mang lại hiệu quả cao”, TS Nguyễn Thị Việt Nga, Ủy viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Phó Trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương, nhận định. Vai trò tiên phong, gương mẫu của người đứng đầu Toàn cảnh Hội nghị Trung ương Đảng khóa XIII, ngày 25/11 ẢNH: TTXVN TINH GỌN BỘ MÁY: NHÀ MÁY XỬ LÝ NƯỚC THẢI YÊN XÁ VẬN HÀNH: Nâng tỷ lệ xử lý nước thải của Hà Nội lên 40% ĐẦU TUẦN rò chuyện T
5 nThứ Hai n Ngày 2/12/2024 Theo Bộ Công Thương, một trong những điểm nhấn của Luật Điện lực (sửa đổi) là những quy định liên quan chính sách phát triển, đầu tư xây dựng ngành điện với việc thu hút mọi thành phần kinh tế đầu tư xây dựng công trình nguồn điện. Tuy nhiên, để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, Nhà nước nắm độc quyền trong điều độ hệ thống điện quốc gia; đầu tư xây dựng và vận hành dự án nhà máy điện hạt nhân, nhà máy thuỷ điện chiến lược đa mục tiêu, lưới điện truyền tải quan trọng từ cấp điện áp 220 kV trở lên theo danh mục do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Để phát triển nguồn điện, Nhà nước sẽ ưu tiên ngân sách, kết hợp huy động các nguồn lực trong nước và nước ngoài cho đầu tư phát triển nguồn điện, lưới điện, phát triển điện vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. Các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài xây dựng nguồn, lưới điện, kinh doanh cấp điện cho các hộ gia đình ở những khu vực trên sẽ được ưu đãi về đầu tư, tài chính và ưu đãi, hỗ trợ khác. SẼ XÓA BÙ CHÉO TRONG GIÁ ĐIỆN Một điểm nhấn quan trọng của Luật Điện lực (sửa đổi) chính là việc giá bán điện sẽ thực hiện theo cơ chế thị trường và tiến tới xoá bù chéo trong giá điện. Đây là những vấn đề luôn được doanh nghiệp và người dân đặc biệt quan tâm. Đây là những quy định không mới và đã có trong quy định tuy nhiên không được thực hiện đầy đủ. Theo quy định, giá điện và giá dịch vụ về điện sẽ được bảo đảm phản ánh chi phí hoạt động sản xuất, kinh doanh điện hợp lý, hợp lệ của đơn vị điện lực; tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế đầu tư phát triển điện lực có lợi nhuận hợp lý. Theo đó, giá bán điện thực hiện theo cơ chế thị trường có sự điều tiết giá của Nhà nước phù hợp với cấp độ thị trường điện cạnh tranh và giá điện bảo đảm khuyến khích sử dụng điện có hiệu quả và tiết kiệm. Luật Điện lực cũng có quy định về thực hiện cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hợp lý và giảm dần, tiến tới xóa bỏ bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng, bảo đảm quyền tự quyết định giá mua điện, giá bán điện không vượt quá khung giá điện, cơ cấu biểu giá bán lẻ điện do Nhà nước quy định. Đây là vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội nêu ra khi góp ý cho Luật Điện lực (sửa đổi). Với các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội, Nhà nước tiếp tục hỗ trợ tiền điện cho mục đích sinh hoạt theo tiêu chí, cơ chế do Thủ tướng Chính phủ quy định. PHÁT TRIỂN NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO Một điểm mới quan trọng trong Luật Điện lực (sửa đổi) là việc đẩy mạnh việc phát triển năng lượng tái tạo. Đặc biệt là các chính sách khuyến khích đầu tư vào năng lượng mặt trời, gió và các nguồn năng lượng tái tạo khác và khuyến khích nhà máy điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch chuyển đổi sang các nguồn nhiên liệu phát thải thấp, lắp đặt các thiết bị, hệ thống thu giữ các-bon để giảm phát thải ra môi trường. Về chính sách phát triển điện hạt nhân, Luật nêu rõ, quy hoạch phát triển điện hạt nhân phải gắn liền, đồng bộ, phù hợp với quy hoạch phát triển điện lực để bảo đảm mục tiêu an ninh cung cấp điện. Việc đầu tư xây dựng, vận hành, chấm dứt hoạt động và bảo đảm an toàn nhà máy điện hạt nhân phải tuân thủ quy định của Luật Năng lượng nguyên tử và quy định khác của pháp luật có liên quan. Điểm khiến các doanh nghiệp quan tâm trong Luật Điện lực (sửa đổi) là việc tái cơ cấu, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Nhà nước theo các cấp độ thị trường điện cạnh tranh. Cụ thể, sẽ tách bạch chức năng sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ với chức năng quản lý Nhà nước. Cùng với đó, hình thành các đơn vị cung cấp dịch vụ hoạt động độc lập, hình thành nhiều đơn vị phát điện, nhiều đơn vị bán buôn điện, bán lẻ điện nhằm tăng hiệu quả hoạt động, tạo sự cạnh tranh trong thị trường điện. Chia sẻ với PV Tiền Phong về tác động của Luật Điện lực (sửa đổi), PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), cho rằng, luật lần này đã giải quyết được một số điểm nghẽn quan trọng trong phát triển điện lực của Việt Nam trong thời gian qua giúp ngành điện vận hành hiệu quả hơn, đảm bảo phát triển bền vững. Theo ông Long, trước mắt, Bộ Công Thương cần sớm hoàn thiện các nghị định, thông tư hướng dẫn cụ thể về việc thực thi các quy định của Luật Điện lực liên quan đến các quy định về cơ chế giá điện, quy trình cấp phép cho các dự án điện, cũng như quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan. Bộ Công Thương cũng cần phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và các cơ quan địa phương để đồng bộ hóa chính sách và thực hiện biện pháp hỗ trợ hợp lý trong quá trình triển khai và kịp thời đánh giá việc thực thi Luật Điện lực cũng như có các điều chỉnh, sửa đổi kịp thời nếu cần thiết. Trong đó, việc đảm bảo cho giá điện vận hành theo đúng cơ chế thị trường và xoá bỏ bù chéo trong giá điện là việc cần ưu tiên thực hiện sớm. PHẠM TUYÊN Theo Bộ Công Thương và các chuyên gia, Luật Điện lực (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua sẽ tạo ra bước thay đổi mạnh mẽ liên quan quy định về pháp lý, gỡ những nút thắt phát triển của ngành điện liên quan cơ chế vốn, ưu đãi đầu tư thu hút các nguồn lực tham gia phát triển điện cũng như vận hành. Nhiều nút thắt về cơ chế, triển khai các dự án điện sẽ được gỡ khi Luật Điện lực (sửa đổi) có hiệu lực ẢNH: NGUYỄN BẰNG Chiều 30/11, với 439/463 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành (chiếm tỷ lệ 91,65%), Quốc hội thông qua Luật Điện lực (sửa đổi). Đây là dự án luật quan trọng, có tác động lớn đến nền kinh tế, đảm bảo cho các mục tiêu tăng trưởng, phát triển của đất nước cũng như an ninh năng lượng quốc gia. KINH TẾ Giá điện sẽ theo cơ chế thị trường CHUYỆN HÔM NAY cấp huyện không chờ cơ sở” đã và đang nhận được sự đồng thuận rất cao của cán bộ, đảng viên và nhân dân để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Theo các chuyên gia, nhà khoa học, đây là “thời điểm chín muồi” để thực hiện cuộc cách mạng tổ chức bộ máy, xây dựng hệ thống chính trị thực sự “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” như tiêu đề trong bài viết mới đây của Tổng Bí thư Tô Lâm. Bởi khi cơ hội đến, nếu không chủ động nắm bắt để hành động thì cơ hội sẽ trôi đi, làm lỡ thời cơ phát triển của đất nước không chỉ 1- 2 năm mà là nhiều năm. Tuy vậy, cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy là công việc rất khó khăn, phức tạp, nhạy cảm, ảnh hưởng trực tiếp đến mỗi con người trong từng tổ chức, với nhiều tâm tư, tình cảm. Do đó, để thực hiện thành công cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy đòi hỏi phải có sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị và sự nêu gương của mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là các Ủy viên Trung ương Đảng và người đứng đầu các cấp. 2 ngày trước, một nguyên lãnh đạo - từng đứng đầu một ngành sau đó được sáp nhập lại, gọi điện chia sẻ với tôi rằng: “Đây là thời điểm cần tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi” trong thực hiện cách mạng tổ chức bộ máy”. Vị lãnh đạo này kể, trước đây khi ngành của ông bị sáp nhập, có nhiều ý kiến băn khoăn, tâm tư nhất định, nhưng “càng nhìn lại càng thấy, quyết định sáp nhập là đúng đắn, thậm chí lẽ ra phải sáp nhập sớm hơn”. Những gì vị lãnh đạo chia sẻ cũng là mong muốn của rất nhiều người mà PV Tiền Phong có dịp gặp gỡ trao đổi trong hơn 1 tháng trở lại đây. Tinh thần “bàn làm, không bàn lùi” cũng là điều được Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Tạ Văn Hạ nhắc đến khi trao đổi với PV Tiền Phong ngay sau khi Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng trình bày các nội dung chính về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả tại Hội nghị toàn quốc, ngày 1/12. Theo ông Hạ, chỉ có “bàn làm, không bàn lùi” mới tạo ra cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy một cách đồng bộ, thực sự tinh gọn, hiệu lực và hiệu quả. Thực tiễn sinh động trong hoạt động kinh tế, xã hội những năm gần đây cho thấy, tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi” đã giúp đất nước vượt qua được biết bao khó khăn, thử thách và hoàn thành nhiều mục tiêu lớn lao đề ra. Trong đó, nổi bật như việc hoàn thành dự án đường dây 500 kV mạch 3 và hiện thực mục tiêu 3.000 km đường bộ cao tốc ở nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng. Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, thách thức, sự đứt gãy của chuỗi cung ứng, nhưng với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, dự án 500 kV mạch 3 đã hoàn thành và chính thức đi vào hoạt động, còn mục tiêu 3.000 km đường bộ cao tốc đang “băng băng” về đích. Vậy nên, trong cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy lần này, hơn lúc nào hết cần tiếp tục phát huy tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, để đất nước tăng tốc, bứt phá, vươn tới mục tiêu thu nhập trung bình cao cho người dân năm 2030 và thu nhập cao năm 2045. V.K Thời điểm chín muồi... TIẾP THEO TRANG 1
6 KHOA GIÁO n Thứ Hai n Ngày 2/12/2024 Bộ GD&ĐT vừa ban hành Thông tư số 16 sửa đổi bổ sung một số điều tại Thông tư số 2 ban hành năm 2022 về điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo, đình chỉ hoạt động đào tạo các trình độ tiến sĩ, thạc sĩ và đại học (ĐH). Theo thông tư này, các điều chỉnh, bổ sung đều tập trung vào đào tạo sau ĐH. Trong đó, với quy định giảng viên trong điều kiện mở ngành đào tạo trình độ tiến sĩ, bên cạnh yêu cầu có ít nhất 1 hoặc 2 phó giáo sư và 3 tiến sĩ ngành phù hợp là giảng viên cơ hữu, thông tư này bổ sung 2 nội dung về điều kiện giảng viên. Một là có kinh nghiệm trong tổ chức đào tạo, nghiên cứu khoa học liên quan tới ngành đào tạo, đáp ứng một trong các điều kiện: Ngành đào tạo trình độ tiến sĩ là ngành phù hợp đối với một ngành đã đào tạo và cấp bằng ở trình độ thạc sĩ hoặc trong 5 năm gần nhất đã tham gia hướng dẫn 5 luận án tiến sĩ thuộc ngành đào tạo được bảo vệ thành công (tại một cơ sở đào tạo khác). Đồng thời các giảng viên đã công bố tổng số ít nhất 50 bài báo, báo cáo khoa học trên các tạp chí khoa học được Hội đồng Giáo sư nhà nước tính điểm cho ngành đào tạo, với vai trò là tác giả đứng đầu hoặc tác giả liên hệ. Hai là phải đạt các tiêu chí của chuẩn cơ sở giáo dục ĐH áp dụng cho cơ sở đào tạo tiến sĩ bao gồm tỉ lệ giảng viên toàn thời gian có trình độ tiến sĩ, tỉ trọng thu từ các hoạt động khoa học và công nghệ (trừ các cơ sở đào tạo thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) và số lượng công bố khoa học và công nghệ tính bình quân trên một giảng viên toàn thời gian. Thông tư cũng bổ sung quy định về giảng viên trình độ thạc sĩ. Theo đó, trong 5 năm gần nhất, số giảng viên của ngành đào tạo thạc sĩ phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trực tiếp giảng dạy trên 50% số học phần trong chương trình đào tạo; đồng thời các giảng viên đã công bố tổng số ít nhất 20 bài báo, báo cáo khoa học trên các tạp chí khoa học được Hội đồng Giáo sư nhà nước tính điểm cho ngành đào tạo, với vai trò là tác giả đứng đầu hoặc tác giả liên hệ. NGHIÊM HUÊ Siết chuẩn đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ Bài 1: Nghịch lí dạy thêm Điều kiện đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ sắp tới sẽ cao hơn quy định hiện hành NÚP BÓNG LIÊN KẾT Chị Nguyễn Phương Anh (quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho biết, con trai đang học lớp 10 tại một trường THPT trên địa bàn quận. Trước khi vào chương trình học chính thức (sau ngày 5/9), nhà trường thông báo các tổ hợp môn tự chọn để phụ huynh và học sinh quyết định. Chị Phương Anh thấy lạ là lớp có tổ hợp Vật lí, Hóa, Sinh chỉ dành cho những học sinh lựa chọn học IELTS do nhà trường liên kết với bên ngoài. Muốn vào 2 lớp này học sinh phải trải qua một bài kiểm tra đánh giá của trung tâm tổ chức liên kết với trường. Những tổ hợp còn lại dành cho những học sinh không lựa chọn mô hình liên kết luyện IELTS. Nhà trường còn kèm thêm một thông báo khi họp phụ huynh đầu năm: Tổ chức học tiếng Anh có người nước ngoài giảng dạy 1 tiết/tuần ở tất cả các lớp không luyện thi IELTS. Nói là chương trình tự nguyện theo nhu cầu của phụ huynh, học sinh nhưng thực tế tiết học lại được trường bố trí theo kiểu “cài răng lược” vào chương trình học chính khóa. Học sinh nào không học tiết tiếng Anh này sẽ phải ra khỏi lớp. Dù muốn con được học tổ hợp tự chọn Vật lí, Hóa học, Sinh học nhưng chị Phương Anh không được đáp ứng vì nhà chị không đủ điều kiện để vào lớp luyện thi IELTS liên kết với mức học phí 1,8 triệu/tháng. Về tiết tiếng Anh có giáo viên nước ngoài, chị Phương Anh băn khoăn, cùng là dạy thêm trong trường nhưng tiết học này phụ huynh đóng học phí là 50 nghìn đồng trong khi những tiết học bổ trợ (một hình thức dạy thêm) của thầy cô trong trường dạy các môn văn hóa khác chỉ được thu 15 nghìn đồng theo quy định. Sự vô lí của 2 mức học phí này là do tiết học bổ trợ phải thực hiện theo quy định thu chi của ngành giáo dục Hà Nội, còn tiết dạy tiếng Anh liên kết với trung tâm ngoại ngữ là do thỏa thuận giữa nhà trường và trung tâm. Nắm bắt được nhu cầu luyện thi chứng chỉ tiếng Anh của phụ huynh và học sinh để xét tuyển ĐH, gần như tất cả các trường THPT tại các quận nội thành của Hà Nội đều tổ chức liên kết dạy IELTS. Mức học phí dao động từ 1,8 - 2 triệu đồng/tháng (đối với các trường THPT công lập). Theo phản ánh của các phụ huynh, những lớp liên kết luyện chứng chỉ thường có “nhóm các giáo viên” dạy các môn văn hóa tốt đi kèm. Chính vì vậy, đây là những lớp học thường được các phụ huynh có điều kiện về kinh tế lựa chọn ở trong trường công lập. KHI GIÁO VIÊN THI TRIỂN “QUYỀN LỰC MỀM” Năm 2012, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư quy định về dạy thêm học thêm (Thông tư 17). Thông tư quy định rất rõ: Không dạy thêm học thêm với trường tổ chức dạy 2 buổi/ngày, trường tiểu học. Nhưng thực tế khác xa so với quy định của văn bản. Trước ngày kiểm tra giữa học kì I vừa qua, bé Hoàng Ngân (học sinh một trường tiểu học tại Hà Nội) hốt hoảng về nói với mẹ hôm trước cô cho đề cương ôn tập. Có một đề Hoàng Ngân không biết làm. Lên lớp, Ngân hỏi một số bạn được biết nếu tham gia lớp học thêm của cô chủ nhiệm và được cô hướng dẫn thì biết làm. Ngân lo lắng, về đề nghị mẹ cho đi học thêm ở lớp của cô chủ nhiệm. Chị Phương Lê, mẹ của Hoàng Ngân chia sẻ, hằng ngày vợ chồng chị di chuyển từ ngoại thành vào nội thành để buôn bán nên các con phải theo bố mẹ học trường xa nhà. Do đó, gia đình không sắp xếp được thời gian đưa đón con học thêm các lớp ngoài giờ chính khóa của cô giáo chủ nhiệm. Dù có chút ấm ức nhưng chị Lê cũng không đáp ứng được mong mỏi của con. Ghi nhận trên các diễn đàn có nhiều phụ huynh cho thấy, phần lớn phụ huynh đều bức xúc chuyện học thêm dạy thêm không phải vì lo tốn kém mà vì bị ép đăng kí học thêm dưới danh nghĩa “tự nguyện”. Nếu không học, giáo viên bằng cách nào đó sẽ cô lập hoặc gây khó dễ với học sinh. Chính việc học thêm “không trong sáng” đang khiến phụ huynh, dư luận xã hội phản ứng. Anh Hà Tuấn có con học lớp 5 tại Hà Nội không ít lần bị giáo viên chủ nhiệm gọi tên trong nhóm Zalo của lớp phản ánh, phàn nàn tình trạng con học không tập trung, lực học ngày càng sa sút. Khi biết con có nguyện vọng thi vào trường chất lượng cao, giáo viên này còn không ít lần dè bửu con trên lớp: Học như này làm sao thi được vào trường chất lượng cao. Cực chẳng đã, từ đầu tháng 11, anh Tuấn đăng kí cho con học thêm lớp của cô chủ nhiệm vào sáng thứ 7 và tối thứ 4 hằng tuần. Gần 1 tháng nay, tên anh và con không còn xuất hiện trong nhóm Zalo của lớp. “Trong mối quan hệ giáo viên - học sinh ở trường, học sinh luôn yếu thế. Để đạt được mục đích dạy thêm, giáo viên không thiếu cách để ép phụ huynh, học sinh bằng quyền lực mềm”, anh Tuấn nhìn nhận. Đại biểu Quốc hội Hồ Thị Minh (đoàn Quảng Trị) nhấn mạnh việc học thêm, dạy thêm chỉ trở nên méo mó và mất đi giá trị khi bị chi phối và lạm dụng, biến tướng. Ngành nghề nào cũng phải thỏa mãn quy luật “cung - cầu” mới tồn tại và phát triển, giáo dục không ngoại lệ. Khách quan mà nói, dù có những giáo viên không dạy ở trường nào nhưng vẫn có học sinh theo học. Điều đó chứng tỏ họ có năng lực sư phạm tốt. Điều mà dư luận quan tâm là làm sao ngăn chặn được việc dạy thêm do giáo viên ép buộc học sinh? Không có bất cứ lí do gì để biện minh cho việc dạy thêm tiêu cực, cho dù vin vào lí do lương không đủ sống. NGHIÊM HUÊ Trong khi giáo viên gặp bất lợi khi dạy thêm trong trường, các trường lại được phép tổ chức đào tạo liên kết ngoại ngữ với trung tâm bên ngoài. Các lớp học liên kết được nhà trường sắp lịch theo kiểu “cài răng lược” khiến gần như không lọt bất kỳ học sinh nào. Việc dạy thêm, học thêm xuất phát từ nhu cầu chính đáng của phụ huynh học sinh thì bị cấm, trong khi dạy thêm dưới dạng liên kết lại ngang nhiên tồn tại. Nhiều giáo viên sử dụng “quyền lực mềm” ép học sinh phải học thêm ở các điểm ngoài trường học gây bất bình cho phụ huynh và xã hội. Cần những giải pháp gì để chấn chỉnh tình trạng này? Cấm dạy thêm, học thêm và những biến tướng Học sinh luôn mong muốn được học theo đúng năng lực và nhu cầu (ảnh chỉ mang tỉnh minh hoạ) ẢNH: NGHIÊM HUÊ Đại biểu Quốc hội Hồ Thị Minh khẳng định, việc cấm dạy thêm khó khả thi. Thay vì cấm triệt để, Nhà nước nên tổ chức, quản lí việc dạy thêm, học thêm sao cho thật phù hợp, giúp nền giáo dục phát triển trong sáng, lành mạnh theo hướng học thật, chất lượng thật.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjM5MTU3OQ==