Thứ trưởng Bộ Văn hóa nói về quy định 'thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo 1,5 giây'

Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy, Luật Quảng cáo đã có quy định cụ thể, riêng biệt về hoạt động quảng cáo đối với từng loại hình báo chí nhất định, phù hợp với tính chất, chức năng, đặc điểm của mỗi loại hình, đặc biệt là về nội dung, diện tích, thời lượng, tỷ lệ quảng cáo. Ví dụ, Khoản 1 Điều 21 của Luật Quảng cáo quy định, đối với báo in, diện tích quảng cáo không được vượt quá 15% tổng diện tích một ấn phẩm báo hoặc 20% tổng diện tích một ấn phẩm tạp chí, trừ báo, tạp chí chuyên quảng cáo; phải có dấu hiệu phân biệt quảng cáo với các nội dung khác.

Điều 22 của Luật Quảng cáo cũng có các quy định rất cụ thể đối với báo nói, báo hình. Theo đó, thời lượng quảng cáo không được vượt quá 10% tổng thời lượng chương trình phát sóng một ngày của một tổ chức phát sóng, trừ thời lượng quảng cáo trên kênh, chương trình chuyên quảng cáo; phải có dấu hiệu phân biệt nội dung quảng cáo với các nội dung khác. Điều luật cũng quy định về các chương trình không được phát sóng quảng cáo, quy định về số lần ngắt, thời gian quảng cáo trong chương trình phim truyện, vui chơi giải trí; quy định về diện tích quảng cáo bằng hình thức chạy chữ hoặc chuỗi hình ảnh, chuyển động ngay bên dưới màn hình.

Đối với báo điện tử, Khoản 1 Điều 23 Luật Quảng cáo quy định: “Quảng cáo trên báo điện tử phải tuân theo các quy định sau: Thứ nhất, không được thiết kế, bố trí phần quảng cáo lẫn vào phần nội dung tin; thứ hai, đối với với những quảng cáo không ở vùng cố định, phải thiết kế để độc giả có thể chủ động tắt hoặc mở quảng cáo, thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo tối đa là 1,5 giây".

Hiện có một số ý kiến khác nhau về quy định "thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo tối đa là 1,5 giây".

Bà Thủy cho biết, căn cứ quy định trên, báo điện tử bố trí phần quảng cáo ở khu vực cố định, riêng biệt, không lẫn vào nội dung tin bài. Đối với phần quảng cáo này, không có quy định hạn chế về thời lượng quảng cáo, cũng như không phải thêm thiết kế để độc giả chủ động tắt hoặc mở quảng cáo. Đối với những quảng cáo không ở vùng cố định thì phải thiết kế để độc giả có thể chủ động tắt hoặc mở quảng cáo, thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo tối đa là 1,5 giây.

Bà Thủy cũng cho rằng, việc xử lý hành vi vi phạm quy định về quảng cáo không ở vùng cố định này đã được quy định từ Nghị định 158/2013, chứ không phải đến Nghị định 38/2021 mới có. "Có thể thấy, việc xử lý hành vi vi phạm quy định về quảng cáo không ở vùng cố định ở 2 Nghị định là giống hệt nhau, không có sự thay đổi về đối tượng, hành vi và mức xử phạt đều phù hợp với quy định của Luật Quảng cáo và Luật xử lý vi phạm Hành chính", bà Thủy nói

Trước ý kiến cho rằng, nếu thực hiện Nghị định 38 về việc quy định thời gian cắt, ngừng quảng cáo không ở vùng cố định của báo điện tử không vượt quá 1,5 giây là giảm doanh thu quảng cáo, ảnh hưởng đến đến sự phát triển của báo điện tử, bà Thủy phân tích:

"Thứ nhất các loại hình báo chí đều có quy định về những vùng cố định, không gian và thời lượng dành riêng cho quảng cáo, nhưng quy định về quảng cáo không ở vùng cố định ở báo hình, báo in không có. Vì vậy, quy định đối với báo điện tử hiện nay là vẫn được quảng cáo ở những vùng không cố định, nhưng phải đảm bảo thiết kế để độc giả có thể chủ động tắt hoặc mở quảng cáo, thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo không ở vùng cố định không vượt quá 1,5 giây. Chúng tôi đề nghị hết sức lưu ý từ “chủ động” bởi đây là quyền của độc giả. Ở những bài quan trọng, họ có thể tắt quảng cáo để không bị ảnh hưởng; nếu họ không muốn tắt thì quảng cáo vẫn có thể phát tiếp, không bị khống chế về mặt thời gian.

Như vậy, quy định này không làm hạn chế hoạt động quảng cáo của báo điện tử, mà chỉ cần đáp ứng hai yêu cầu của người xem: có phím để tắt và nếu có thiết kế tắt – mở thì phải trong vòng 1,5 giây, tránh trường hợp độc giả phải xem quảng cáo cưỡng bức, gây ức chế, lại không thể xem đầy đủ thông tin mà độc giả thích đọc.

Thứ hai, quy định trên đã có từ Nghị định 158, các báo điện tử đã có thời gian thực hiện quy định trên gần 10 năm nay. Hành vi vi phạm và mức xử phạm cũng được quy định tại Nghị định 158 trong suốt thời gian này. Vì vậy, khi Nghị định 38 được ban hành, không tác động đến doanh thu của báo điện tử".

Trước nhiều ý kiến cho rằng, quy định về quảng cáo trên mạng xã hội và trang thông tin điện tử xuyên biên giới thuận lợi hơn so với báo điện tử, bà Thủy cho biết, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ ngành liên quan để tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu, tổng hợp trong quá trình tổng kết, tiến tới bổ sung một số quy định về hoạt động quảng cáo trên báo chí.

Vì sao trên mạng xã hội, YouTube… không bị điều chỉnh bởi quy định thời gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo tối đa là 1,5 giây? Trả lời câu hỏi này, bà Thủy cho biết: Thứ nhất, báo chí nói chung và báo điện tử nói riêng là phương tiện thông tin thiết yếu đối với đời sống xã hội, là cơ quan ngôn luận của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, là diễn đàn của Nhân dân theo quy định của Luật Báo chí. Với vai trò quan trọng như vậy, việc có các quy định riêng biệt về quảng cáo đối với loại hình báo chí là cần thiết, đúng theo chức năng, cơ cấu, tôn chỉ, mục đích hoạt động của cơ quan báo chí.

Thứ hai, các mạng xã hội, YouTube… không phải là cơ quan báo chí, tiêu chí hoạt động, cũng như đối tượng tham gia công tác khác nhau. Hoạt động của các mạng xã hội chịu sự điều chỉnh của hệ thống quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng. Vì vậy, việc áp dụng các quy định đối với hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội không giống như cơ quan báo chí. Việc áp dụng các quy định đối với hoạt động quảng cáo trên báo chí nhằm mục tiêu đảm bảo sự trung thực, chính xác của thông tin, bảo vệ quyền lời cho người tiếp nhận, không gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội theo quy định của Luật Quảng cáo.