Để xảy ra những chuyện khóc dở mếu dở đó, trách nhiệm trước hết thuộc về thẩm phán. Vị cán bộ này không chỉ phải làm tốt công tác xét xử, mà còn phải bao quát toàn bộ diễn biến xảy ra trong phòng, bởi luật quy định khi phiên tòa được mở, người có thẩm quyền cao nhất trong phòng xét xử là thẩm phán chủ tọa.
Thực tế cho thấy vị thẩm phán nào “có uy có oai”, nói năng rành rọt khúc chiết, có lý có tình, kịp thời phát hiện chấn chỉnh ngay những biểu hiện sai phạm lệch lạc từ các đương sự đến các cán bộ, vị đó sẽ duy trì được trật tự phiên tòa và ngược lại.
Dĩ nhiên không phải mọi chuyện “bát nháo” ở phòng xét xử lỗi đều thuộc về thẩm phán chủ tọa. Phòng xử thiếu thiết bị âm thanh, ánh sáng, camera an ninh, bàn ghế nhếch nhác, không có tối thiểu một nhân viên bảo vệ trật tự… những chuyện như vậy thẩm phán không lo được.
Mở rộng ra, để mọi người ngay khi bước vào chốn công đường đã cảm thấy một không khí tôn nghiêm thì trụ sở tòa án và nội thất các phòng xét xử phải được xây dựng được bố trí ấn tượng, khiến cho những ai muốn “quậy” cũng thấy lạc lõng xấu hổ không thể “quậy” được.
Chi phí xây dựng trụ sở, lắp đặt thiết bị trong phòng xét xử, tăng cường đội ngũ nhân viên bảo vệ - trật tự, rộng hơn nữa là tăng lương và cấp tiền dưỡng liêm cho các thẩm phán, tổ chức bảo vệ họ không chỉ trong mà cả ngoài phiên tòa, những việc này ngành tòa án không thể tự quyết định.
Đây là những việc khó, bởi các tòa án đang thiếu cả nhân sự và tài chính. Chỉ riêng đội ngũ thẩm phán, câu nói “vừa thiếu vừa yếu” vẫn thấy người ta nhắc đi nhắc lại năm này qua năm khác!
Lại nhớ, trong một cuộc tiếp xúc với Liên đoàn Luật sư Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chỉ đạo và yêu cầu phải tăng cường phát triển đội ngũ luật sư mạnh mẽ hơn nữa; Thủ tướng nhấn mạnh, đây chính là một nguồn để cung cấp cán bộ cho các cơ quan hành chính và cơ quan tư pháp…
Tóm lại, những việc khó nhưng cần phải làm để chấn chỉnh hoạt động của các cơ quan tư pháp đều có thể làm được, nếu chúng ta mạnh dạn đổi mới, mạnh dạn cải cách tư pháp như Đảng và Nhà nước đã đề ra, không được bằng lòng nhất nhất chỉ biết tuân thủ những gì đã lỗi thời, không được thực tế chấp nhận.
