Sinh ra và lớn lên trong gia đình thuần nông ở xã Hương Thủy (huyện Hương Khê, Hà Tĩnh), sự khó khăn không làm cậu học trò Phan Văn Toàn (SN 1980) chùn bước trong con đường học tập với ước mơ trở thành giáo viên.
Năm 2003, sau khi tốt nghiệp Khoa Văn - Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Tĩnh, thầy Toàn trở về quê hương với mong ước gieo con chữ cho học sinh vùng quê nghèo. Sau nhiều lần luân chuyển tại các trường học tại huyện miền núi Hương Khê, năm 2018, thầy Toàn được phân về giảng dạy tại Trường THCS Hòa Hải (xã Hòa Hải, huyện Hương Khê).
 |
Thầy Phan Văn Toàn là giáo viên dạy Ngữ văn tại huyện miền núi Hương Khê. |
Từ đó, thầy Toàn không chỉ được biết đến là giáo viên dạy những bài văn hay mà còn là người thầy trên võ đường, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Nam giáo viên còn được người dân địa phương nhắc đến với những chương trình thiện nguyện đầy ý nghĩa.
Chia sẻ về niềm đam mê võ thuật và câu chuyện thiện nguyện của mình, thầy Toàn nói từ nhỏ, bản thân thể lực yếu nên tôi muốn tập võ để rèn luyện sức khỏe. Do ở miền núi xa xôi, điều kiện khó khăn nên mãi đến lúc vào học năm nhất Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Tĩnh mới có cơ hội theo đuổi đam mê.
“Khi là sinh viên năm nhất, tranh thủ sau mỗi giờ lên lớp, tôi tìm đến các thầy dạy võ để xin theo học. Ngoài học võ, các thầy còn đưa đi nhiều tỉnh thành giao lưu võ thuật và dạy những bài học ý nghĩa, cũng vì thế tôi muốn truyền dạy cho học sinh mình những điều học được”, thầy bày tỏ.
Từ đó những “võ đường” của thầy Toàn là các sân trường Tiểu học, THCS trên địa bàn huyện Hương Khê. Mỗi buổi chiều sau khi kết thúc giờ làm, không quản mưa nắng, thầy Toàn đều di chuyển hàng chục cây số đến các trường học có nhu cầu trên địa bàn huyện để dạy võ. Kết thúc mỗi ca dạy cũng là lúc trời đã tối mịt, thầy lại một mình chạy xe trên những cung đường đồi núi gập ghềnh để trở về nhà.
 |
Hàng chục lớp võ do thầy Toàn lập ra ở các trường học. |
Gần 20 năm qua, hàng chục nhóm lớp với hàng trăm môn sinh theo học thầy Toàn. Trong đó, nhiều em đã tham gia các cuộc thi, giải đấu thể dục thể thao trong và ngoài tỉnh và giành được thành tích cao; một số em lựa chọn theo nghiệp võ.
Hiện tại, để hỗ trợ những em đam mê võ thuật nhưng không có điều kiện theo học tại các trường, thầy Toàn đã tổ chức một nhóm lớp ngay tại nhà với gần 20 môn sinh. Những em hoàn cảnh khó khăn, nhiều năm theo học, thầy miễn học phí hoàn toàn.
Với tâm niệm "Dạy học không chỉ để truyền đạt kiến thức mà còn phải giúp học sinh phát triển toàn diện", trong mỗi buổi dạy văn, dạy võ, các chuyến dã ngoại về địa chỉ đỏ, thầy Toàn còn rèn kỹ năng sống, giáo dục lòng yêu nước cho học trò của mình. Những ý tưởng sáng tạo trong học tập luôn được nam giáo viên đề cao, khuyến khích học sinh theo đuổi.
"Các em học được gì ở môn học mình dạy là điều tôi trăn trở nhất. Phải làm sao đó vừa giúp các em hiểu được câu chuyện hay trong bài học, vừa phát triển khả năng giao tiếp, tư duy làm việc nhóm, giảm căng thẳng trong mỗi giờ học. Nhiều người đã khuyên không nên mở lớp dạy võ sẽ vất vả, phức tạp nhưng mình làm vì cái tâm, cứ cố gắng”, thầy Toàn chia sẻ.
 |
Thầy Toàn (ngoài cùng bên phải) còn là người kết nối các đoàn thiện nguyện cho học sinh và gia đình có hoàn cảnh khó khăn. |
Thầy Phan Văn Toàn còn được biết đến là người thường xuyên khâu nối các tổ chức thiện nguyện, kêu gọi hàng trăm triệu đồng hỗ trợ cơ sở vật chất cho các trường học, tặng quà cho những hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn. Thầy còn xây dựng các tủ sách để trang bị kiến thức, kỹ năng, khuyến khích văn hóa đọc cho học sinh.
Với học sinh, thầy Toàn không chỉ là người chèo lái con đò tri thức trên bục giảng mà còn là người tạo dựng kỹ năng, củng cố sự tự tin, bản lĩnh, động lực cho các thế hệ học trò.
Thầy Nguyễn Văn Đồng - Phó Hiệu trưởng Trường THCS Hòa Hải cho biết, ở trường ngoài việc luôn hoàn thành nhiệm vụ về chuyên môn, thầy Toàn còn là người tạo dựng động lực cho các em học sinh học tập, rèn luyện chăm chỉ.
“Những hoạt động chuyên môn và giáo dục kỹ năng của thầy Toàn đầy sáng tạo và tích cực đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của trường học. Các em học sinh đã có cơ hội học hỏi những kiến thức mới lạ và phát triển các kỹ năng quan trọng”, thầy Đồng nói.
Nhiều năm liền, thầy Toàn là giáo viên giỏi cấp huyện, đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua cơ sở; được Sở GD&ĐT tặng thưởng vì có nhiều đóng góp trong công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
