Đang có những rạn nứt trong khối xung quanh các tranh cãi về vai trò của NATO giữa tổng thống Mỹ và tổng thống Pháp, trong khi NATO dịp này kỷ niệm 70 thành lập.
“Rõ ràng điều quan trọng là liên minh phải ngồi lại với nhau”, Thủ tướng Anh Boris Johnson nói với các phóng viên, khi đề cập sự chia rẽ về quan điểm xung quanh việc Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào miền bắc Syria, bất chấp sự phản đối của các đồng minh.
Các nhà lãnh đạo đã có các cuộc gặp song phương hôm thứ Ba trước khi họp toàn thể. Tổng thống Mỹ Donald Trump, từng nói NATO “lạc hậu”, chỉ trích Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vì những bình luận của ông Macron hồi tháng trước về chiến lược của khối rằng NATO đang “chết não”. Ông Trump nói các nhận xét này là “không chấp nhận được”.
Về phần mình, ông Macron tiếp tục giữ nguyên quan điểm khi phát biểu trên Twitter tối thứ Ba rằng điều quan trọng đối với các nhà lãnh đạo là thảo luận các vấn đề công khai và thẳng thắn nếu họ muốn tìm ra các giải pháp.
“Những bình luận của tôi về NATO gây ra một số phản ứng. Tôi vẫn giữ nguyên quan điểm”, ông Macron nói. “Đây là gánh nặng chúng ta cùng chia sẻ: chúng ta không thể chi tiền ra và hy sinh tính mạng của binh sỹ mà không rõ ràng về những vài trò căn cốt của NATO”, Reuters dẫn lời ông Macron.
Một trong những chỉ trích của ông Macron là về Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, một đồng minh quan trọng ở Trung Đông, nhưng ngày càng quả quyết trong các hành động theo ý mình như tấn công lực lượng YPG của người Kurd ở Syria, lực lượng vốn là đồng minh của phương Tây trong cuộc chiến chống IS. Hay việc Ankara mua các hệ thống tên lửa phòng không S-400 từ Nga.
Trong khi đó, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nói ông sẽ phản đối kế hoạch bảo vệ các nước vùng Baltic của NATO nếu liên minh này không xếp các nhóm mà Thổ Nhĩ Kỳ đã nêu tên, trong đó có lực lượng YPG, vào danh sách các nhóm bị coi là khủng bố.
Hôm thứ Ba, ông Trump, từ lâu đã cáo buộc các đồng minh là “hưởng thụ sự bảo vệ của Mỹ trong khi lại không chia sẻ gánh nặng an ninh”, mô tả các thành viên chi tiền ít cho khối là “tội lỗi”.
Tuy vậy, tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg vẫn tỏ ra ôn hòa và tin tưởng vào tương lai của liên minh. “Tôi là chính trị gia, và tôi đã quen với việc bị chỉ trích là nói hay mà làm dở”, ông Stoltenberg phát biểu. “Trong trường hợp của NATO thì ngược lại. Chúng tôi có thể có luận điệu chưa hay nhưng làm việc rất hiệu quả”.
