 |
| Nguyên Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu. |
Trong buổi hội đàm, nhiều bài học thiết thực của Singapore, Malaysia, Anh, Mỹ... đã được Bộ trưởng cao cấp Lý Quang Diệu đưa ra làm hình mẫu cho Việt Nam.
Là người chứng kiến sự phát triển của Trung Quốc những năm 1976, 1980s, 1990s và hiện nay là sự sẵn sàng phát triển hơn nữa của nước này, ông tin tưởng, Việt Nam có thể đi cùng con đường này nhưng nhanh hơn vì có thể nhìn Trung Quốc, đi tắt và tránh lỗi.
"Điều quan trọng là Chính phủ ngay từ đầu phải có chính sách nhất quán, và ổn định tạo thành một dòng chảy thông suốt. Nếu nói mà không thực hiện thì dòng chảy này sẽ ngắt quãng".
"Nếu thắng được trong cuộc đua giáo dục, sẽ thắng trong kinh tế"
Nguồn nhân lực tốt chính là "nút cổ chai" phát triển mà Việt Nam cần chuẩn bị trước, giống như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Malaysia đã làm... Ông Lý đã dùng hình mẫu Singapore và Malaysia, hai nước láng giềng đều từng là thuộc địa của Anh cùng với Trung Quốc làm minh chứng cho quan điểm của mình về vấn đề giáo dục.
"Malaysia hiện nay đang phải đối mặt với sự trì trệ bởi lẽ những ngành công nghiệp cũ không phát triển được nữa, trong khi đòi hỏi cho ngành công nghiệp mới chưa được đáp ứng đầy đủ. Và Malaysia đang phải trả giá cho việc đào tạo thiếu của mình".
Ông khẳng định "chúng ta luôn giáo dục để thừa chứ không phải để thiếu. Nếu tính toán đào tạo đủ, chúng ta sẽ không thể cung cấp đủ nhu cầu của thị trường".
Ông gợi ý: "Đại học Việt Nam nên có sách giáo khoa tiếng Anh ở các ngành quan trọng như kỹ thuật, công nghệ... bởi nếu chỉ dùng sách Việt Nam thì chắc chắn sẽ tụt hậu". Thực tế hiện nay tất cả các kỹ sư làm việc quốc tế đều có khả năng nói tiếng Anh rất tốt. Ông cảnh báo, nếu tất cả sinh viên Việt Nam sau này "không thể nghe và nói tiếng Anh trôi chảy, chỉ có thể đọc thôi cũng đã là tụt hậu".
Ở Singapore, tất cả các trường học đều lấy tiếng Anh là ngôn ngữ bắt buộc. "Ngày nay, Singapore có lợi thế lớn là nhờ vậy", ông nói. "Đây là phần thưởng ngoài dự đoán của Singapore khi thực hiện quy định này".
Trung Quốc cũng là một ví dụ được ông Lý Quang Diệu nêu trong việc phổ biến tiếng Anh. Hiện tại Singapore có khoảng 50.000 người Trung Quốc sang học các cấp. Tại các trường này, họ có thể được trang bị tiếng Anh mà không mất đi ngôn ngữ tiếng Trung. Sang Singapore học, bởi những người Trung Quốc hiểu được lợi thế của việc nắm vững "ngôn ngữ quốc tế" này.
Ông bày tỏ hy vọng sau 4 năm nữa, khi quay trở lại, ông sẽ thấy tất cả các thành phố đều đổi khác. Nhìn vào Trung Quốc, sẽ thấy sự thay đổi nhanh chóng. Hiện nay, Trung Quốc đang có tốc độ tăng trưởng hàng năm từ 8-10% nhưng trong giáo dục, họ vẫn đang cải cách mạnh mẽ, hướng ra các trường đại học lớn, chuẩn bị cho sinh viên học đại học chất lượng cao. Đây là điều Trung Quốc đã học được từ các nước Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Na Uy... Cần phải hết sức tập trung cho học đại học.
Hiện tại, ở Trung Quốc, hai thành phố Bắc Kinh, Thượng Hải đã có những trường quy định học tiếng Anh là ngôn ngữ đầu tiên song song với tiếng Trung Quốc. Đây là những trường đặc biệt dành cho sinh viên sáng giá, xuất sắc nhất. Khó khăn lớn nhất của họ hiện nay chính là thiếu người bản địa nói tiếng Anh để giảng dạy.
Ông đúc rút lại: "nếu thắng trong cuộc đua này (cuộc đua trong giáo dục), sẽ thắng trong phát triển kinh tế". Và "Việt Nam sẽ thắng!"
"Một cửa" và lương cao cho công chức sẽ nâng sức cạnh tranh
Khi tiếp xúc với các doanh nghiệp Singapore làm ăn tại Việt Nam, họ thường băn khoăn "thông thường phải mất 2 năm để thiết lập được các mối quan hệ, biết ai là ai, có quyền gì". Điều này dễ gây chán nản, thất vọng cho các nhà đầu tư, dẫn đến việc họ chuyển hướng sang nền kinh tế khác.
Do đó, muốn phát triển, cần phải đơn giản hóa thủ tục. Lấy Singapore là ví dụ. Singapore có Ban phát triển kinh tế xử lý tất cả các vấn đề nội bộ của Singapore liên quan đến việc đầu tư nước ngoài vào nước này. Ban này sẽ xử lý với tất cả các ban, bộ khác ở Singapore, nhờ đó rút ngắn thời gian. Nhà đầu tư có thể tiến hành công việc thuận lợi hơn, tốt hơn. "Một cửa" theo dạng này có thể áp dụng cho Việt Nam, ông nói.
Một cách khác Singapore cũng đang tiến hành là đơn giản hóa, minh bạch hóa các thủ tục. Giảm thiểu các luật lệ, quy định sẽ giúp giảm các cách diễn giải luật khác nhau nhằm trục lợi.
Singapore cũng đã nhờ các công ty lớn xếp hạng mức độ thuận lợi đầu tư dựa trên thời gian cần thiết dành cho bắt đầu một doanh nghiệp ở các nước. Thực tế cho thấy, Singapore có thời gian ngắn nhất chỉ với vài tuần. Ông Lý Quang Diệu cho biết, hiện nay, hầu hết các thủ tục đăng ký kinh doanh của Singapore đều được tiến hành qua mạng.
Ông nói thêm, ở Việt Nam hiện nay việc áp dụng hình thức giao dịch qua mạng như vậy sẽ khó khăn vì thiếu hệ thống đường truyền rộng. Tuy nhiên 3,4, hoặc 5 năm nữa, Việt Nam có thể tiến hành càng nhiều càng tốt hình thức này. Các nhà đầu tư không nhất thiết phải trực tiếp đến trụ sở, làm các thủ tục phiền hà.
Đối với đội ngũ công chức làm việc trong ban, ông cho rằng cần tăng lương cho họ. Khi có lương cao, đảm bảo cuộc sống, những người này sẽ không cần đặc quyền đặc lợi, không gây khó khăn, nhũng nhiễu cho nhà đầu tư.
Kinh nghiệm cho thấy, khu vực hành chính Ấn Độ tồi tệ nhất trong thời gian Anh chiếm đóng vì đồng lương hạn chế. Do lương thấp, nhân viên tìm cách tăng thu nhập bằng nhiều con dấu, nhiều chữ ký, gây khó khăn cho doanh nghiệp nước ngoài cũng như cho toàn bộ nền hành chính của họ.
Khi Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết bày tỏ băn khoăn "điều Việt Nam đã học tập từ lâu nhưng chưa thực hiện được là trả lương cao cho viên chức nhà nước. Bởi lẽ khu vực này đầu tư thấp, chưa thu hút được nhiều người tài vào đây. Do đó, bộ máy nhà nước còn cồng kềnh, kém hiệu quả", Bộ trưởng Cố vấn Lý Quang Diệu nói "thực ra đây là câu chuyện con gà và quả trứng". "Nếu bộ máy hành chính tốt, đầu tư sẽ nhiều, doanh thu sẽ nhiều, lương cho viên chức sẽ cao, sẽ thu hút được người tài, nhờ đó, bộ máy hành chính hoạt động tốt.
Việt Nam sẽ vượt qua Singapore
Kết thúc buổi hội đàm với Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Bộ trưởng Cố vấn Lý Quang Diệu chia sẻ niềm vui "được nhìn thấy sự tiến bộ của Việt Nam, được thấy người Việt trẻ đang thúc đẩy sự phát triển nhanh của đất nước".
Ông cam kết "Singapore sẵn sàng giúp Việt Nam trong khả năng có thể. Giống như với Trung Quốc, bây giờ, chúng tôi giúp các bạn, nhưng 30, 40 năm nữa, có thể chính Singapore sẽ phải học tập Việt Nam, Trung Quốc". "Singapore có một người xuất sắc thì Việt Nam, Trung Quốc có hàng trăm, hàng nghìn người xuất sắc".
Ông nói "Làm sao Singapore với 4 triệu dân có thể cạnh tranh được với Việt Nam 85 triệu dân, chỉ là Singapore đang có lợi thế mà thôi..." Và "cũng giống như Trung Quốc, Việt Nam sẽ vượt qua Singapore", ông nói.
Theo Phương Loan
Vietnamnet
