> Cách nào phát hiện thai nhi bị tự kỷ?
> Con dễ tự kỷ vì mẹ ít uống vitamin
Theo chứng cớ khoa học, các phương pháp can thiệp nhằm cải thiện chất lượng sống của người mắc chứng tự kỷ, giúp cho người đó tự lập và giảm các khiếm khuyết xã hội, giao tiếp và hành vi. Tuy nhiên, hiện nay có một số tổ chức xem tự kỷ như một cách sống hơn là một chứng bệnh nên không cần tìm cách chữa lành, một số tổ chức khác đang nghiên cứu cách chữa lành chứng bệnh này.
Tự kỷ có thể được trị liệu như thế nào?
Có hai hướng điều trị chính:
1. Can thiệp giáo dục có chứng cớ khoa học, gồm có các biện pháp:
Can thiệp sớm trước 3 tuổi mà không chờ chẩn đoán chính xác; Can thiệp tích cực, ít nhất 25 giờ/tuần, 12 tháng/năm; Tỉ lệ học sinh/giáo viên thấp; Sự tham gia của gia đình sau khi được đào tạo; Tương tác với các trẻ bình thường; Tổ chức phòng học để trẻ tập trung tốt; Trẻ được đánh giá tuổi phát triển và có chương trình giáo dục cá nhân.
Sự can thiệp này được tổ chức tại nhà, trường học, trung tâm nuôi dạy trẻ tự kỷ. Những người thực hiện chương trình có thể là cha mẹ, giáo viên, chuyên viên âm ngữ, chuyên viên hoạt động trị liệu.
Hiện nay phương pháp hữu hiệu có chứng cớ khoa học là phương pháp can thiệp dựa trên hành vi tích cực sớm, hệ thống giao tiếp trao đổi hình ảnh, điều trị và giáo dục trẻ tự kỷ và khiếm khuyết giao tiếp. Tuy nhiên, phụ huynh cần lưu ý không có phương pháp nào tối ưu, nhưng kết quả can thiệp tùy thuộc nhiều yếu tố như: tuổi của trẻ, mức độ phát triển, đặc tính của trẻ, thời gian can thiệp và năng lực của người can thiệp.
2. Các phương pháp trị liệu khác.
- Thuốc: Thuốc chống loạn thần và chống trầm cảm có chỉ định trong trường hợp trẻ hung hăng, tự gây tổn thương. Tuy nhiên các loại thuốc này có tác dụng phụ và chưa có loại thuốc nào giảm các triệu chứng khiếm khuyết then chốt về xã hội và giao tiếp.
- Kiêng ăn gluten và casein có nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển xương của trẻ do thiếu can-xi và vitamin D.
- Khử chất kim loại nặng rất nguy hiểm và đã gây tử vong cho một trẻ tự kỷ vào năm 2005.
- Oxy cao áp nhằm tăng cường lượng oxy trong cơ thể để giảm các triệu chứng tự kỷ. Chưa đủ chứng cớ khoa học để chứng minh hiệu quả mặc dù năm 2009 có một công trình nghiên cứu nhỏ cho thấy có cải thiện hành vi sau 40 giờ điều trị.
- Châm cứu để cải thiện giao tiếp cho trẻ.
Tóm lại, trị liệu rối loạn tự kỷ là một vấn đề phức tạp với nhiều khuynh hướng khác nhau. Phụ huynh cần bình tĩnh, thận trọng, tham khảo kỹ lưỡng trước khi quyết định chọn phương pháp điều trị cho trẻ. Phương pháp phù hợp nhất là không gây thêm đau khổ cho trẻ, dựa trên sở thích của trẻ và động viên trẻ hợp tác với phụ huynh và các chuyên viên để cải thiện đời sống tự lập của trẻ.
BS Phạm Ngọc Thanh
BV Nhi đồng 1 TPHCM
