Thẩm định giá không đảm bảo trung thực, khách quan
Thanh tra tỉnh Thái Bình vừa ban hành kết luận thanh tra việc mua sắm trang thiết bị y tế, hóa chất, vật tư tiêu hao trong phòng chống dịch COVID -19. Bên cạnh việc chỉ ra những vi phạm, cơ quan thanh tra cũng “điểm mặt, gọi tên” các cá nhân có trách nhiệm liên quan, trong đó có ông Phạm Văn Dịu, Giám đốc và Nguyễn Quang Huy, Phó giám đốc Sở Y tế tỉnh; Nguyễn Văn Thơm, Giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC Thái Bình).
Theo kết luận thanh tra, năm 2020, để đáp ứng khấn cấp với tình hình dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới cùa virus Corona gây nên, Sở Y tế và CDC Thái Bình đã thực hiện gói thầu mua trang thiết bị y tế, hóa chất, vật tư tiêu hao trong phòng, chống dịch Covid-19 với tổng giá trị gần 48 tỷ đồng (Sở Y tế làm chủ đầu tư 3 gói thầu trị giá hơn 43 tỷ đồng; CDC Thái Bình làm chủ đầu tư 3 gói thầu trị giá hơn 4,7 tỷ đồng).
Qua thanh tra xác định, quá trình thực hiện các gói thầu, Sở Y tế và CDC Thái Bình đã thuê các đơn vị tư vấn, thẩm định giá theo đúng quy định, nhưng các thẩm định viên đã vi phạm tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam.
Điển hình là việc không tuân thủ quy trình thẩm định giá; các hồ sơ thẩm định đều không có biên bản khảo sát thực tế, không có tài liệu thể hiện kết quả thu thập, phân tích thông tin các giao dịch chào bán...
Đặc biệt, các báo giá trong hồ sơ thẩm định giá của Công ty Cổ phần thẩm định giá BTC VALUE về máy điện tim trang bị cho BVĐK tỉnh và BV Nhi có thông tin không có thực. Cụ thể, trong cả 3 báo giá đều nêu mặt hàng "Máy điện tim 3 kênh Model ECG-2150, hãng sản xuất Nihon Kohden, xuất xứ Nhật Bản”, những hãng này có văn bản khẳng định không có máy điện tim 3 kênh Model ECG-2150 xuất xứ Nhật Bản.
Ngoài ra, chứng thư thẩm định giá và các tài liệu kèm theo của Công ty cồ phần thâm định giá AVALUE trong hồ sơ cung cấp cho Đoàn thanh tra và trong hồ sơ lưu tại Sở Tài chính không trùng khớp.
Đáng chú ý, Thanh tra tỉnh Thái Bình cũng chỉ rõ, hội đồng thẩm định giá tài sản cấp tỉnh sử dụng các báo giá không đầy đủ thông tin của các doanh nghiệp thẩm định giá do Sở Y tế cung cấp làm cơ sở cho thông báo kết quả thẩm định giá; không có tài liệu thể hiện việc khảo sát thực tế thị trường, chưa thu thập thêm được thông tin làm căn cứ thẩm định giá; sử dụng các báo giá không đầy đủ thông tin, thông tin không trung thực làm cơ sở cho thông báo kết quả thẩm định giá…
“Việc thẩm định giá của hội đồng thẩm định giá tài sản cấp tỉnh đã không tuân thủ trình tự thẩm định giá tài sản, không bảo đảm nguyên tắc chính xác, khách quan của kết quả thẩm định giá” – Thanh tra tỉnh Thái Bình kết luận.
Hồ sơ máy Nhật, kiểm tra ra Trung Quốc
Đặc biệt, qua kiểm tra thực tế việc lắp đặt, bàn giao thiết bị tại các gói thầu do Sở Y tế làm chủ đầu tư, thanh tra phát hiện hồ sơ, thủ tục không đầy đủ. Các tờ khai hải quan trang thiết bị nhập khẩu là các bản photo đóng dấu của DN nhập khẩu, không thể hiện một số thông tin trên tờ khai như giá trị hàng hóa nhập khẩu nguyên tệ (USD, JYP…), tỷ giá ngoại tệ, giá trị tính thuế, thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng,...
“Một số chứng từ kèm theo tờ khai hải quan có dấu hiệu tẩy xóa giá trị như các loại Commercial Invoice (hóa đơn thương mại) không có giá trị tính trên đơn vị (price/unit) và tổng giá trị (Total amount)”, kết luận thanh tra chỉ rõ.
Riêng tại gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế cho BVĐK tỉnh và BV Nhi do Sở Y tế làm chủ đầu tư, Hợp đồng với nhà thầu, biên bản nghiệm thu, bàn giao, tiếp nhận tài sản 17/4/2020 giữa Sở Y tế, Công ty TNHH Thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam, Bệnh viện đa khoa tỉnh và Công ty TNHH Tư vẩn xây dựng 3Dmax, mặt hàng Máy điện tim 3 kênh Model: ECG-2150, hãng sản xuất: Nihon Kohden, xuất xứ Nhật Bản.
Tuy nhiên, kiểm tra thực tế máy đã bàn giao cho BVĐK tỉnh là máy điện tim 3 kênh xuất xứ Trung Quốc. Ngoài ra, đơn vị bàn giao một số trang thiết bị y tế không phải là nhà thầu trúng thầu (Công ty TNHH thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam).
3 Công ty được chỉ định thầu có dấu hiệu gian lận hồ sơ
Kết luận thanh tra cho thấy điều “hiếm gặp” đó là việc một số nhà thầu cung cấp trang thiết bị y tế đã giảm giá gói thầu từ vài trăm triệu đồng cho đến 2 tỷ đồng sau khi trúng thầu.
Cụ thể, gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tại BVĐK tỉnh và BV Nhi Thái Bình Công ty TNHH thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam trúng với mức giá 19,3 tỷ đồng, khi ký hợp đồng đã điều chỉnh giảm còn 17,9 tỷ đồng.
Gói thầu mua sắm trang thiết bị tại 11 BVĐK tuyến huyện Công ty TNHH sản xuất thương mại Trần Lê trúng với giá 20,6 tỷ đồng, khi ký hợp đồng cũng giảm còn gần 18,6 tỷ đồng, thấp hơn giá trúng thầu 2 tỷ đồng.
Tương tự, Sở Y tế Thái Bình đã chỉ định thầu gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế để trang bị cho CDC Thái Bình (máy xét nghiệm Realtime PCR) được Công ty CP thẩm định và đầu tư tài chính Bưu điện là 7,3 tỷ đồng) có giá trùng thầu là hơn 6,4 tỷ đồng, nhưng đến khi ký hợp đồng được điều chỉnh xuống còn 5,8 tỷ đồng.
Đáng chú ý, tại gói thấu mua sắm trang thiết bị y tế cho CDC Thái Bình, đoàn thanh tra phát hiện hồ sơ đề xuất của Công ty TNHH Thương Mại và Dịch Vụ Kỳ Thuật Tài Lộc có vi phạm. Cụ thể, số liệu trên Báo cáo tài chính năm 2018 trong hồ sơ đề xuất của đơn vị không trùng khớp với số liệu trên Bảng kê năng lực tài chính của nhà thầu; tại thời điểm nộp hồ sơ đề xuất, số liệu trên Báo cáo tài chính nãm 2018 trong hồ sơ không đúng với số liệu trên Báo cáo tài chính năm 2018 quyết toán gửi cơ quan thuế. Một số thông số kỹ thuật không đúng với Catalogue kèm theo hồ sơ đề xuất.
Vẫn theo kết luận thanh tra, trong quá trình lựa chọn nhà thầu thực hiện 3 gói thầu do Sở Y tế làm chù đầu tư (gói thầu số 01, 05 và 09) theo hình thức chi định thầu, Sở Y tế đã thông báo cho 3 doanh nghiệp (Công ty TNHH thiết bị khoa học kỹ thuật và công nghệ Việt Nam, Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ kỹ thuật Tài Lộc, Công Ty TNHH Sản Xuât và Thương mại Trần Lê) đề nghị xác nhận đảm bảo tư cách hợp lệ của nhà thầu và có đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu.
“Tuy nhiên, cả ba hồ sơ đề xuất của các nhà thầu đều có thông tin không trung thực, vi phạm khoản 4 Điều 89 Luật Đâu thâu năm 2013, không đáp ứng điều kiện kê khai trung thực của hồ sơ yêu cầu. Ba nhà thầu phải chịu trách nhiệm về hành vi gian lận trong đấu thầu, cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ để xuất”- Thanh tra tỉnh Thái Bình kết luận.
