Thủ đô Washington gần như biến thành pháo đài trong vòng vây của khoảng 900.000 người, trong đó có không ít người biểu tình. Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence tuyên thệ lúc 11h trưa 20/1 (giờ Mỹ), dưới sự chủ trì của Chánh án John Roberts.
“Tất cả bắt đầu từ hôm nay!”, ông Trump viết trên Twitter lúc 7h30 sáng qua, vài tiếng trước khi ông chính thức đảm đương cương vị mới.
Đêm trước lễ nhậm chức, ông nghỉ tại nhà khách gần Nhà Trắng rồi sau đó dự lễ cầu nguyện buổi sáng tại Nhà thờ St. John cách đó không xa. Ông Trump mặc bộ vest đen, sánh đôi cùng phu nhân Melania trong bộ váy xanh nhạt kiểu cổ điển, và các con ông.
Những con phố gần nhà tổng thống bị chặn lại bằng nhiều xe buýt trống và xe rác hoặc các điểm kiểm tra an ninh để kiểm tra người đi bộ. Các điểm kiểm tra quanh Quảng trường quốc gia trước tòa nhà Quốc hội Mỹ được mở sớm để đón khách, một số người đội mũ đỏ in khẩu hiệu “Make America Great Again” (Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại) của ông Trump. Họ bị cấm mang theo gậy “tự sướng” hay ô, dù trời đang mưa.
Cả khu vực được duy trì trong trật tự, nhưng khoảng 100 người biểu tình hô khẩu hiệu phản đối gần một trạm kiểm tra và nối tay với nhau để chặn người vào trong. Cảnh sát chống bạo động đẩy lùi họ về phía sau để mở đường cho những người vào dự lễ.
Năm nay 70 tuổi, ông Trump bước vào Nhà Trắng với nhiều việc phải làm để cải thiện hình ảnh của mình. Một cuộc khảo sát do báo ABC News/Washington Post thực hiện trong tuần này cho thấy chỉ có 40% người Mỹ ủng hộ ông Trump – mức thấp nhất đối với một tổng thống sắp lên lãnh đạo kể từ khi ông Jimmy Carter của đảng Dân chủ bắt đầu nhiệm kỳ năm 1977. Ông bước vào Nhà Trắng giữa ngổn ngang câu hỏi về tương lai của nước Mỹ và quan hệ với thế giới bên ngoài.
Bài phát biểu nhậm chức dài khoảng 20 phút được ông Trump tự viết, với sự giúp đỡ của những trợ lý hàng đầu.
Những việc làm ngay
Theo giới quan sát, ông Trump sẽ sử dụng quyền hành pháp ngay trong ngày đầu tiên vào Nhà Trắng để thực hiện các chính sách của ông về nhập cư, về việc xây một bức tường dọc biên giới với Mexico và đảo ngược những chính sách của người tiền nhiệm Barack Obama.Các trợ lý của ông Trump cho biết, ông sẽ không chờ đợi để sử dụng những công cụ mạnh nhất của nhà lãnh đạo. Đó là dùng chiếc bút của tổng thống để ký nhiều quyết định hành pháp có thể áp dụng được ngay mà không cần Quốc hội phê chuẩn.
“Ông ấy cam kết không chỉ trong Ngày 1 mà cả Ngày 2 và Ngày 3 sẽ áp dụng chương trình thay đổi thực sự, và tôi nghĩ các bạn sẽ thấy những thay đổi đó ngay trong vài ngày hoặc vài tuần tới”, BBC dẫn lời ông Sean Spicer, phát ngôn viên của ông Trump, nói với các phóng viên hôm 20/1.
Các cố vấn của ông Trump rà soát hơn 200 sắc lệnh có thể được ông áp dụng để điều chỉnh các vấn đề y tế, chính sách biến đổi khí hậu, nhập cư, năng lượng… Tân tổng thống Mỹ cũng được chờ đợi sẽ đưa ra thông báo chính thức về việc rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Tự do thương mại Bắc Mỹ với Canada và Mexico, ông Spicer thông báo. “Tôi nghĩ các bạn sẽ thấy những điều đó xảy ra nhanh thôi”, ông Spicer nói.
Người biểu tình đập phá
Trước lễ nhậm chức, khoảng 500 người biểu tình đeo mặt nạ hoặc che khăn tập trung tại khu trung tâm thành phố, đập vỡ cửa kính của chi nhánh ngân hàng Bank of America, một nhà hàng McDonald và một quán cà phê Starbucks - những thương hiệu được coi như biểu tượng của hệ thống tư bản Mỹ.
Đám đông mang theo nhiều biểu ngữ, trong đó có biểu ngữ: “Make Racists Afraid Again” (Khiến những kẻ phân biệt chủng tộc sợ hãi một lần nữa), nhanh chóng bị giải tán sau khi cảnh sát dùng hơi cay.
Tại London, các nhà hoạt động chống ông Trump treo biểu ngữ “Build Bridges Not Walls”(Xây những cây cầu thay vì những bức tường” trên Cầu Tháp. Nhiều cuộc biểu tình dự kiến diễn ra trên khắp Tây Âu trong ngày thứ Sáu và thứ Bảy.
Đề cao thông điệp hướng nội
Ngay phần đầu bài phát biểu sau lễ tuyên thệ nhậm chức, tân Tổng thống Mỹ Donald Trump nhấn mạnh chính sách “Mỹ là trước nhất” khi nói về việc “chúng ta đã làm cho các nước khác giàu có trong khi của cải, sức mạnh và niềm tin của đất nước ta tiêu tan ở phía chân trời. Từng nhà máy đã rời xa bờ biển Mỹ”.
“Những nhà máy bị đóng cửa nằm rải rác như những bia mộ” trên khắp đất nước. “Sự tàn sát với nước Mỹ phải dừng ngay tại đây và ngay bây giờ!”, ông tuyên bố.
Tân Tổng thống Mỹ cũng nói rằng quyền lực đang được chuyển từ Washington DC để trao lại cho người dân. Ông Trump nói trong bài phát biểu sau lễ tuyên thệ: “Washington phát triển mạnh mẽ, nhưng người dân đã không được chia sẻ sự sung túc”. “Hôm nay là ngày của các bạn, là cuộc ăn mừng của các bạn, và đây, nước Mỹ, là đất nước của các bạn”. “Những người phụ nữ và đàn ông bị lãng quên sẽ không còn bị lãng quên nữa. Mọi người đang lắng nghe các bạn”. “Điều thực sự có ý nghĩa không phải việc đảng nào kiểm soát chính phủ. Mà là đất nước này có được điều khiển bởi người dân hay không”. “Tài sản của tầng lớp trung lưu (ở Mỹ) đã bị lấy ra khỏi nhà họ và phân phối lại trên khắp thế giới”. “Từ hôm nay sẽ chỉ có Mỹ là trên hết, Mỹ là trước nhất!”, ông nói.
