Tách bộ ngành khỏi vai trò chủ sở hữu DN

TP - Chuyên gia của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) cho rằng, cần tách vai trò chủ sở hữu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) khỏi các bộ ngành. Vì cơ quan quản lý có thể bị nghiêng theo lợi ích của bộ ngành mình trong quản lý DNNN.

Chiều 16/11, tại Hội nghị lần 8 của Tổ chức OECD về Quản trị DN với DNNN năm 2015, ông Hans Christiansen, chuyên gia cao cấp của OECD cho biết: Tại nhiều nền kinh tế khu vực châu Á, DNNN vẫn đóng vai trò quan trọng. 

Do đó, quản trị tốt sẽ đảm bảo DN hoạt động hiệu quả, đóng góp nhiều hơn vào kinh tế đất nước. Hiện nhiều quốc gia châu Á đã cải cách DNNN hiệu quả và vận hành bình đẳng với các loại hình DN khác. Tuy vậy, theo chuyên gia này, OECD không khuyến khích cổ phần hóa DNNN ồ ạt, vì có trường hợp không phải tư nhân hóa DN sẽ hoạt động hiệu quả hơn.

Do đó, ông Hans Christiansen cho rằng, thách thức lớn nhất với cải cách DNNN là liên quan tới quản trị và vai trò sở hữu DNNN. “DNNN đại diện cho cả Chính phủ, không phải đại diện cho bộ ngành nào. Nên cần tách sở hữu DNNN khỏi các bộ ngành – đơn vị thực hiện chức năng quản lý nhà nước. 

Vì cơ quan quản lý có thể bị nghiêng theo lợi ích của bộ ngành mình trong quản lý DNNN”, ông Hans nói. Theo vị chuyên gia này, thực tế có các cơ quan bộ ngành thực hiện quyền sở hữu với DNNN vẫn cát cứ để bảo vệ lợi ích riêng của mình. Một số quyết định đưa ra không dựa trên cơ sở minh bạch và công khai.

Ông Hyung-Soo Park, Viện trưởng Viện Tài chính công Hàn Quốc cho biết, Chính phủ Hàn Quốc có chính sách khuyến khích DNNN hoạt động độc lập (kiểm toán độc lập, quản lý độc lập), và xây dựng hệ thống đánh giá chung. Đây là một bước tiến rất lớn trong quá trình cải cách DNNN tại Hàn Quốc. Nhờ đó, từ năm 2004, nợ của các DNNN đã giảm xuống, trong khi xếp hạng năng lực cạnh tranh tăng lên.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Đặng Huy Đông cho biết, Việt Nam đang đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu kinh tế, trong đó trọng tâm là tái cơ cấu DNNN và hệ thống ngân hàng. Cùng với cổ phần hóa DNNN, Chính phủ cũng chú trọng nâng cao năng lực quản trị, cạnh tranh của DN.