Sức mạnh của người 10 năm mang 'ết'

Sức mạnh của người 10 năm mang 'ết'
TP - Một người phụ nữ có chồng và con đều chết vì HIV/ AIDS đã định uống thuốc ngủ tự tử nhưng chị đứng dậy để rồi sau đó trở thành Tình nguyện viên Liên Hợp Quốc phòng chống “ết”…
Sức mạnh của người 10 năm mang 'ết' ảnh 1
Chị Hạnh đang kể chuyện đời mình

Trong bộ phim quay về chị và 2 người phụ nữ để chiếu ở Mỹ và trên toàn thế giới nhân ngày 8/3/2008, chị đã khiến đạo diễn phải tốn đến 60 cuốn băng trắng…

2 tháng 2 đám tang và ý định tự tử

Xinh đẹp, đang độ tuổi 20 phơi phới, năm 1998, Bùi Mỹ Hạnh ở vùng biển Vân Đồn, Quảng Ninh lấy chồng với ước mơ giản dị, có một gia đình êm ấm, những đứa con ngoan... Điều đó dường như đang nằm trong tầm tay khi mà sau đó Hạnh sinh một bé gái và người chồng đi buôn chuyến trên tàu biển rất mực thương yêu vợ. 

Nhưng chẳng hiểu sao, con gái Hạnh vừa sinh đã đau ốm quặt quẹo, hơn hai tuổi mà chỉ nặng 7kg. Cháu bé mắc quá nhiều bệnh, hết cảm sốt lại thối tai, lở loét đầu...

Ngày bé chào đời lại là khởi đầu cho chặng hành trình đến các bệnh viện của hai mẹ con. Nhưng đến bệnh viện nào ở Quảng Ninh, bác sĩ cũng không tìm ra được nguyên nhân về những chứng bệnh của con Hạnh. Cho đến một ngày, Hạnh đưa con đến viện Việt Nam - Thụy Điển, sau khi đã xem qua các triệu chứng, bác sĩ đưa cháu bé đi xét nghiệm máu.

Cầm kết quả trên tay, bác sĩ hỏi: “Chồng chị đã  có sử dụng ma tuý không?”. Hạnh trả lời: “Trước đây anh ấy từng sử dụng ma túy” . Hạnh nghe giọng bác sĩ như vọng lên từ một nơi nào đó rất xa: “Con chị bị nhiễm HIV rồi”.  Hạnh thấy đất trời chao đảo, hai chân run rẩy muốn quỵ xuống phòng khám.

Hạnh bế con,  thu dọn đồ đạc lao ra khỏi bệnh viện như trốn chạy. Có cảm giác trái tim chị bị một  bàn tay hộ pháp bóp nghẹt lại khi nhìn vào đôi mắt đen ngơ ngác của con gái.

Đó mới chỉ  là khúc dạo đầu của số phận. Chỉ ít lâu sau, chồng con Hạnh ngã bệnh nằm liệt giường.  Nhưng nỗi cực nhọc chăm sóc  chồng con không buồn tủi bằng những đợt sóng kì thị lúc dữ dội lúc âm ỉ nhằm vào gia đình bé mọn của chị. “Cả nhà nó bị “ết” rồi”, tin đó loan nhanh ra cả vùng. Một số người tránh chị như thể HIV lây qua đường không khí.

Tiệm may của Hạnh ngày càng vắng vì chẳng mấy ai muốn mặc quần áo của người có HIV. Chồng mê man, nóng bừng thỉnh thoảng lại muốn uống cốc nước mát, Hạnh mua đá về gửi nhờ tủ lạnh nhà hàng xóm nhưng bị từ chối vì họ sợ lây “ết”. 

Gặp một em bé gái trong làng, Hạnh ôm nó vào lòng, ông nội cháu lập tức quát to: “Mày đừng đụng vào cháu tao. Mày bị  si-đa rồi”… Có vẻ như nếu Hạnh vẫn bế cháu bé, ông già sẽ xông vào và giằng ra ngay lập tức. “Chắc ông ấy nghĩ chậm đi vài  phút nữa cháu mình sẽ lây “ết”, Hạnh nói một mình, nước mắt ướt hai gò má lúc nào không biết.

Tháng 3 và 4/2001, chồng con Hạnh lần lượt qua đời. Hai chiếc quan tài một bé một lớn  đi ra khỏi ngõ nhà. Những đám tang vắng hoe. Đám tang của người chết vì “ết” ở đây bao giờ cũng vắng. Đám tang càng vắng, càng làm cho tiếng khóc chồng con của Hạnh thêm thê thiết. Hai người thân nhất đã ra đi, để lại căn nhà trống vắng và một nỗi đau chẳng gì sánh được.

Cuộc sống với Hạnh lúc đó là địa ngục. Mất mát lớn đến mức đôi khi Hạnh nghĩ mình chẳng còn lí do gì để tiếp tục sống trên đời. Trước đây cứ nghĩ sống vì con, bây giờ sống vì cái gì đây?  Biết bao nhiêu đêm Hạnh nằm khóc một mình và chỉ nghĩ đến cái chết. Hay là mình làm một liều thuốc ngủ?

Hạnh sẽ làm như vậy nếu như không nghe mẹ bảo: “Mẹ sinh ra con khỏe mạnh, đầy đủ chân tay, vì chồng mà con phải chịu cảnh này. Con sống thế nào để đừng phí hoài. Buồn một ngày là mất một ngày”.

Phải sống

Phải sống. Hạnh vùng đứng dậy và bỗng thấy tiếc một năm qua mình đã  tự  chôn vùi cuộc sống trong bóng tối của nỗi đau. Một năm qua, chỉ nghe tiếng trẻ con khóc Hạnh cũng giật mình…

Chị nghĩ: “Mình chẳng có tội gì cả. Người ta kỳ thị xa lánh mình vì họ chưa hiểu biết về HIV/AIDS. Mà chính bản thân mình cũng tự kỳ thị chính mình… Người có HIV phải làm thay đổi nhận thức của cộng đồng về bản thân mình”.

Sáng hôm ấy, khác với mọi lần, Hạnh mở cửa đi ra đường với gương mặt tươi cười.

Vân Đồn lúc ấy là điểm nóng về HIV/ AIDS  với hơn 400 người mang trong mình căn bệnh thế kỉ. Một con số đáng lo ngại nếu so với tỷ lệ dân số. Nhưng hầu hết người có HIV đều tự giấu mình, chẳng ai dám công khai vì sợ bị xa lánh.

Hạnh là một trong những người đầu tiên dám nói: Tôi có “ết”.

Chị có một người bạn gái cùng cảnh với mình. Họ đến với nhau trong những  ngày bi đát nhất như một cứu cánh. Rồi sau đó, một số người có HIV khác đã tìm đến với chị, và hình thành một nhóm. Họ tập hợp lại bên nhau, không phải để  than khóc cho số phận hẩm hiu của mình mà để cùng nhau chống lại sự kỳ thị. Sự kỳ thị nhiều khi còn gây đau đớn hơn cả bệnh “ết”. Lây lan nhanh hơn cả bệnh “ết”...

Ban đầu, nhóm của Hạnh đã tuyên truyền cho những người trong gia đình hiểu về HIV/AIDS. Bởi vì ngay cả bố mẹ nhiều khi cũng lo sợ bị lây bệnh chỉ vì ngồi ăn cùng mâm hay chỉ đơn giản là thở chung một bầu không khí với người con bị “ết”... Sau đó, Hạnh và các bạn mới đi tới nhiều điểm “nhạy cảm” như bến xe, bến tàu, nhà nghỉ để nói cho thanh niên nghe về cơ chế lây nhiễm của căn bệnh thế kỉ và cách phòng tránh...

Từ  2 người lên 6 người, từ 6 người tăng lên đến 131, những con số ấy đưa đến cho Hạnh niềm tin vào  sự “vùng dậy” để sống có ích của những người vốn đã tự  giam hãm đời mình trong bóng tối cho đến khi về thế giới bên kia.

Có cái gì đó thật kỳ lạ khi 131 số phận bất hạnh, 131 nỗi đau đến với nhau thì lại nảy nở những niềm vui sống.

Những việc làm của Hạnh đã “hữu xạ tự nhiên hương”  và được các tổ chức phòng chống HIV/ AIDS của quốc tế quan tâm. Thế rồi chị được mời vào làm việc trong dự án Tăng cường sự tham gia của người sống chung với HIV/AIDS (GIPA), một dự án do Chương trình Tình nguyện Liên Hợp Quốc (UNV), UNAIDS phối hợp cùng Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam triển khai trên địa bàn 4 tỉnh, thành phố trọng điểm của cả nước. 

Hạnh trở thành tình nguyện viên của Liên Hợp Quốc, điều mà chị chưa bao giờ dám nghĩ tới kể từ khi biết mình mang căn bệnh thế kỉ.

Nhóm của Hạnh hoạt động ngày càng hiệu quả và đã đến lúc cần cho nó một cái tên. Chẳng ngờ, những người mà hầu như  cuộc sống chỉ được tính bằng ngày, bằng tháng ấy đặt cho nhóm mình cái tên: “Hoa Bất Tử”!.

Họ cùng nắm tay nhau: “Dù thế nào chúng ta cũng cùng nhau chống chọi với tất cả”. Hoa Bất Tử là một đại gia đình mà mỗi thành viên trong đó đều coi nhau như anh em ruột thịt.

Một lần Hạnh đang đi trên đường thì có cô gái bán hoa quả chạy theo níu áo hỏi: “Chị ơi, chồng chị ngày trước bị ốm có sút cân không?”. Hạnh hỏi chuyện mới biết chồng cô gái đang ở giai đoạn cuối của AIDS. Nhưng kể từ khi biết tin này, nhiều người không mua hoa quả của cô gái nữa. Họ sợ lây “ết” từ  hoa quả của cô bán.

Không có tiền mua thuốc, đưa chồng đi viện, cô gái này phải trải qua những tháng ngày cùng cực bi đát đến mức chỉ muốn tự tử nếu như không có Hạnh và nhóm Hoa Bất Tử xúm vào giúp đỡ.

Sau khi chồng chết, cô gái tiếp tục bán hoa quả và lại tiếp tục ế ẩm. Bước đường cùng, cô định bỏ xứ mà đi. Nhưng lúc ấy, Hạnh đã đến động viên, khuyên nhủ. Hạnh cũng chẳng phải nói nhiều bởi vì  cuộc đời của chị cũng đủ để cô gái lấy lại niềm tin sống. Hoa Bất Tử tìm cho cô gái một công việc khác để kiếm sống. Và giờ đây cô đã trở thành một trong những thành viên tích cực nhất của nhóm.

Gia đình Hoa Bất Tử thỉnh thoảng lại có một thành viên từ giã cõi đời. Nhưng họ không phải chết trong cô quạnh, đám tang của họ không còn vắng đến rợn người nữa...

Ngỡ ngàng từ những thước phim không kịch bản

Trưởng nhóm Hoa Bất Tử, Tình nguyện viên Liên Hợp Quốc Bùi Mỹ Hạnh bận rộn “chạy sô” với  rất nhiều việc khi mà số người có HIV/AIDS ở Quảng Ninh vào loại “top ten” của cả nước. Chẳng hiểu người phụ nữ mang trong mình căn bệnh thế kỉ  gần 10 năm nay đã dùng “doping” gì để có sức mà “chiến đấu” với “ết”?.

“Tôi có đủ sức mạnh”, Hạnh nói khi đứng trước ống kính quay phim của tổ chức Care Internationnal. Đó cũng là tên mà tổ chức quốc tế này đặt cho bộ phim mô tả cuộc sống của ba người phụ nữ có hoàn cảnh đặc biệt ở Việt Nam, Mali và Bosnia.

Phim tài liệu “Tôi có đủ sức mạnh”  thông qua những người thực việc thực sẽ  giúp khán giả hiểu gốc rễ của một trong những nguyên nhân dẫn đến đói nghèo, đồng thời nêu bật tầm quan trọng của việc tăng cường năng lực của phụ nữ để giải quyết những vấn đề xã hội.

Hạnh là một trong ba nhân vật chính của bộ phim và trong thời gian quay từ 15/3  đến 24/3/ 2007 ở Quảng Ninh chị đã làm  cho đạo diễn đi từ ngỡ ngàng này đến ngỡ ngàng khác.

Bộ phim này rất đặc biệt vì hoàn toàn không có kịch bản, không dàn dựng mà chỉ ghi lại những việc làm hàng ngày của Hạnh một cách tự nhiên nhất. Và Hạnh đã làm cho ông Tôm, đạo diễn phim hiểu rằng những gì diễn ra trong cuộc đời của chị chân thực, sinh động và kịch tính với những chi tiết  đắt  mà chẳng tác giả kịch bản nào có thể nghĩ ra.

Ban đầu đoàn làm phim chỉ đưa sang có 30 cuốn băng trắng vì nghĩ  chắc quay về Hạnh chỉ cần đến thế. Nhưng sau đó, họ phải về Hoa Kỳ lấy thêm 30 cuốn băng nữa để không phải bỏ phí những cảnh mà đạo diễn nào cũng muốn.

Hiện nay, đoàn làm phim đang tiếp tục quay ở Mali và Bosnia. Bộ phim dự kiến sẽ được trình chiếu tại Mỹ và nhiều nước trên thế giới nhân ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3/2008.

Và chắc hẳn người con gái Việt Nam ấy  sẽ làm công chúng Mỹ và toàn thế giới ngỡ ngàng xúc động khi họ được kể  bằng hình ảnh về cuộc đời của chị. Bộ phim sẽ mở đầu bằng câu nói của Bùi Mỹ Hạnh “Tôi có đủ sức mạnh”!

Ghi chép của Phùng Nguyên

MỚI - NÓNG