Cuối tháng 3 vừa qua, Khánh Trần (28 tuổi) và Sơn Chu (24 tuổi) đã lọt Top 30 under 30 của Forbes châu Âu 2020, hạng mục Doanh nghiệp xã hội. Trước đó, Khánh Trần đã được vinh danh trong danh sách 30 Under 30 năm 2020 tại Việt Nam (30 gương mặt dưới 30 tuổi nổi bật nhất của Việt Nam năm 2020) trong hạng mục Kinh doanh và khởi nghiệp, được công bố tháng 2/2020.
Với cộng đồng người trẻ khởi nghiệp tại Việt Nam thì diễn tiến hành trình làm giày của bộ đôi cựu du học sinh Khánh và Sơn là “quá nhanh, quá nguy hiểm!”.
Lay động nhà đầu tư mạo hiểm
“Hoặc là bạn có đôi giày thật ngầu hoặc là thân thiện với môi trường. Rens sở hữu cùng lúc hai điều kiện trên”. Đó là một trong những tiêu chí mà bộ đôi đồng sáng lập thương hiệu giày thể thao Rens Original hướng tới.
Ý tưởng lấy bã cà phê làm nguyên liệu là cột mốc đột phá với những người khởi nghiệp. Bã cà phê có tính năng nổi bật như khử mùi tốt và khô nhanh. Lúc đó chưa một hãng nào trên thế giới làm giày, đặc biệt là sneakers (giày thể thao) từ bã cà phê. Phần Lan nổi tiếng với mức tiêu thụ cà phê nhiều nhất thế giới (tính theo đầu người) và Việt Nam cũng là nước nằm trong top những nước sản xuất cà phê lớn nhất thế giới.
Năm 2018, đôi giày “môi trường” của họ ra đời với nguyên liệu từ 300 gram bã (từ khoảng 21 cốc cà phê) được thu gom từ các cửa hàng tiện lợi và quán cà phê tại Helsinki, trộn với lượng nhựa tái chế tương đương 6 vỏ chai. Với trọng lượng siêu nhẹ, chỉ 460 gram, đôi giày Rens còn có nhiều ưu điểm vượt trội như khả năng chống nước, khử mùi, chống trơn trượt. Thiết kế dấu # rõ nét trên mu và đế giày là biểu tượng của thế hệ sử dụng mạng xã hội. “Rens hướng tới khách hàng trẻ từ 18-34 tuổi”.
Trên Kickstarter, website gọi vốn cộng đồng lớn nhất thế giới, sản phẩm này thu hút sự quan tâm của hơn 5.000 khách hàng đến từ 107 quốc gia, vùng lãnh thổ. Kết thúc thời gian gọi vốn, nhóm đã nhận được hơn 550.000 USD (khoảng 12,8 tỷ đồng) và được các kênh truyền thông mạng xã hội của Liên Hiệp Quốc, Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Unilever chia sẻ thông tin.
Ngoài chiến dịch gọi vốn cộng đồng trên Kickstarter, Rens còn nhận được tiền đầu tư chiến lược từ một nhóm các nhà đầu tư có ảnh hưởng nhất tại Phần Lan và khối Bắc Âu. Ngay trong giai đoạn kinh tế thế giới tê liệt vì Covid-19, Rens vẫn có thêm các nhà đầu tư mới đến từ 2 quỹ đầu tư mạo hiểm ở Helsinki và New York cũng như một vài lãnh đạo cấp cao của các tập đoàn lớn nhất thế giới về thời trang điện tử và Internet.
Chăm chỉ gấp 10 lần người bản địa
Trần Bảo Khánh tốt nghiệp Đại học Aalto (2012-2015) chuyên ngành kinh doanh quốc tế và logistics, còn Chu Hoàng Sơn sang muộn hơn 4 năm, theo học ngành công nghệ thông tin tại Helsinki. Cả hai từng có thời gian làm cho các công ty thương mại điện tử ở Phần Lan và lúc đó họ chưa biết nhau.
Năm 2015, Khánh lập công ty khởi nghiệp đầu tiên tên là FactoryFinder nhằm giúp đỡ các thương hiệu thời trang nhỏ ở Bắc Âu làm việc với nhà máy sạch và xanh tại Việt Nam, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và Ấn Độ.
Sơn Chu từng làm cho Zalando, một công ty thương mại điện tử lớn của thế giới. Từ bỏ công việc lương cao ngất ngưởng, Sơn nộp đơn vào công ty của Khánh Trần. Hai người trở thành đồng nghiệp, bạn bè thân thiết và và sau này đồng sáng lập công ty sản xuất giày Rens Original.
Khánh có sở thích đá bóng, Sơn mê bóng rổ, cả hai cùng “cuồng” giày thể thao. Những mẫu giày đầu tiên của họ bằng chất liệu sợi bông hữu cơ (organic cotton) với các mẫu in 3D lên mặt vải của giày, mẫu mã không bắt mắt đã thất bại sau 6 tháng ra thị trường. Trước và sau khi có ý tưởng giày từ “bã cà phê” là những chuỗi ngày làm việc miệt mài của hai đồng sáng lập cùng thành viên công ty (nay Rens có 15 nhân viên đến từ 7 quốc gia).
Sở thích của Khánh Trần và Sơn Chu có nhiều điểm trái ngược nhưng họ luôn là một đội ăn ý. Sơn hướng nội, ít nói, rất sáng tạo trong công việc về marketing, truyền thông mạng xã hội (Social Media), còn Khánh đảm nhiệm các công việc đối ngoại, kết nối với nhà đầu tư, chịu khó tìm hiểu về văn hóa bản địa của các đối tác nước ngoài. Trong đa số clip, hình ảnh quảng cáo sản phẩm, Khánh và Sơn tự làm người mẫu, người kể chuyện về Rens.
“Nghề này khổ lắm, chúng tôi làm việc 16 tiếng một ngày, hầu như không có thời gian đi du lịch, tôi bận đến mức bị vợ bỏ” - Khánh hài hước chia sẻ. Hỏi Khánh lời khuyên dành cho người trẻ muốn khởi nghiệp ở nước ngoài, anh nói “Bạn phải chăm chỉ gấp 10 lần người bản địa. Hiểu văn hóa địa phương, mở rộng mối quan hệ thì mới có cơ hội”.
Khánh kể hồi đầu mới sang anh từng nhận việc cào tuyết mái nhà còn Sơn đi hái dâu nông trại với đồng lương bèo bọt. Sau này có kỹ năng, mức lương cao dần với những công việc ổn định nhưng họ vẫn từ bỏ, tự mở công ty để tự do thể hiện giá trị, bản sắc của mình. “Giờ đây, người Phần Lan đã tự hào vì sự có mặt của chúng tôi trên đất nước họ”.
Trong giới doanh nhân, Khánh ngưỡng mộ 2 người là Elon Musk, ông chủ hãng xe điện Tesla (Mỹ) và ông Phạm Nhật Vượng. “Cả hai ông đều có nhiều quyết định đôi khi ngược với số đông và rất thành công vì dám đơn độc mạo hiểm. Ông Vượng cũng là người châu Á tự thân khởi nghiệp ở đất nước của người da trắng nên tất nhiên tôi rất ngưỡng mộ ông ấy”.
Từ đầu năm 2020 tới nay, Rens đã bán được 20.000 đôi giày. Hàng làm không đủ bán. Có một chút chậm chạp trong khâu vận chuyển hàng thời điểm đỉnh dịch Covid, nay đã ổn định dần. Hiện nay, sản phẩm của Rens đang gia công tại nhà máy ở Trung Quốc, trong tương lai Rens muốn chuyển nhà máy về Việt Nam và tìm thêm đối tác phân phối lớn ở Việt Nam.
Trên thị trường có một vài hãng làm nhái sản phẩm, nhưng theo Tổng giám đốc Khánh Trần, Rens Original đã đủ mạnh để không bị ảnh hưởng và “chúng tôi thấy cũng vui vì sản phẩm tốt thực sự mới bị làm nhái”. “Rens cũng đang chuẩn bị cho ra mắt một loạt mẫu sản phẩm mới nữa nhưng tạm thời chưa thể công bố”, Khánh Trần bật mí.
