Con đẹp nhờ ong chúa
“Cu Bin nhà chị kháu khỉnh, đẹp trai thật, da nhẵn mịn, trắng hồng như tiên đồng ấy” – nhiều người đã từng thốt lên như thế khiến mẹ Bin, chị Nguyễn Thị Hoàng Thủy (Long Biên, Hà Nội) rất tự hào. Chị kể: Ngày xưa nó cũng đâu được như vậy, lúc 1-2 tuổi biếng ăn làm mình phát ốm, lại còn không chịu uống sữa nữa chứ.
Nhờ người bạn ở nước ngoài giới thiệu cho sữa ong chúa nên mới được thế đấy. Tốn khá nhiều tiền bồi bổ cho cu cậu nhưng khỏi phải “đánh vật” ép con uống đủ 3 ly sữa mỗi ngày. Đứng bên cạnh các bạn cùng lớp, Bin luôn ở top đầu về sự nhanh nhẹn lẫn chiều cao, cân nặng. Nhiều người mới gặp thường đoán Bin 8-9 tuổi trong khi cu cậu mới gần 6 tuổi.
Nhưng cũng chẳng ít người bảo cậu có vẻ “trổ mã” sớm khiến chị Thủy cũng hơi nghi ngại: “Cẩn thận nó dậy thì sớm”. Chị liền cho con dừng sữa ong chúa và bổ sung sữa đóng hộp mỗi khi đi học.
Một lần cho con đi khám bệnh, hỏi bác sỹ thì chị được khuyên: Ngày trước cháu biếng ăn, chị cho dùng là đúng rồi nhưng bây giờ bé đang phát triển nhanh hơn các bạn, không nên dùng nữa vì có thể phát dục sớm. Lúc này chị Thủy mới tự trấn an mình: May quá!
ThS.BS. Nguyễn Bạch Đằng, Bộ môn Tiêu hóa, Học viện Quân y cho hay: Sữa ong chúa được tiết ra từ tuyến họng của ong thợ non và là thức ăn duy nhất của ong chúa. Ấu trùng chúa nhờ loại dinh dưỡng này mà lớn rất nhanh, trong 6 ngày thể trọng của chúng tăng 1.300 lần và tuổi thọ của chúng trung bình từ 5-6 năm, cao gấp khoảng 40 lần ong thợ. Điều này khiến sữa ong chúa trở thành nguồn khai thác mới sau mật ong và chúng thành sản phẩm đắt giá trên thị trường đặc biệt để bồi bổ, hỗ trợ sinh lý cho người lớn. Cũng nhờ đặc điểm trên nên sữa ong chúa được kỳ vọng giúp trẻ suy dinh dưỡng lớn nhanh.
Sự thực có như kỳ vọng?
Thị trường hiện nay cũng có nhiều sản phẩm có thành phần sữa ong chúa và chúng đang trở thành “mốt” với rất nhiều công dụng như bồi bổ, chữa sinh lý, làm đẹp. Tuy các dòng sản phẩm chủ yếu dành cho người lớn nhưng gần đây cũng có một vài loại dạng viên giành riêng cho trẻ nhỏ suy dinh dưỡng, kể cả sữa chua hương ong chúa. Trên một số trang mạng nhiều tin rao vặt nhấn mạnh “sữa ong chúa tốt cho hệ miễn dịch của trẻ”, “tăng cường trí nhớ giúp trẻ tập trung học”.
Nhiều người thì tin tưởng sữa ong chúa tốt cho tất cả mọi người nên đã lên diễn đàn “mách” nhau cho trẻ dùng để trị biếng ăn, còi cọc và cải thiện thể lực lẫn trí lực. Bác sỹ Đằng khẳng định sữa ong chúa có thể trợ tiêu hóa, phục hồi sức khỏe, chống suy nhược và tăng cường độ tập trung là vì giàu dinh dưỡng và các yếu tố giúp chuyển hóa dinh dưỡng.
Ưu điểm lớn nhất trong thành phần của sữa ong chúa là 22 amino axit cần thiết cho hoạt động của cơ thể và nhiều hàm lượng sinh tố quan trọng như B1, B2 (riboflavin), niacin, B5 (pantothenic acid), B6, biotin (vitamin H), axit folic, choline đảm bảo cho quá trình tổng hợp acid béo và chuyển hóa cacbonhydrat, phát triển thị lực, não bộ. Do vậy cho trẻ thiếu cân, suy dinh dưỡng dùng sữa ong chúa là hành động tương tự việc cho con uống vitmin B1 hay biotin để bé hấp thu tốt, thèm ăn và lên cân.
Cải thiện sinh lý cha mẹ thì hại con?
Mặc dù sữa ong chúa có nhiều thành phần dinh dưỡng tốt nhưng chúng lại không có hoặc có hàm lượng thấp các vitamin A, C, D, E và K cùng những khoáng chất như calci, đồng, chất sắt, phốt pho, kali, silic, lưu huỳnh. Vì vậy nên coi sữa ong chúa là một loại dinh dưỡng bổ sung năng lượng và chất chuyển hóa, không thể thay thế các loại sữa thông thường cho trẻ, không cung cấp đa dạng các loại vitamin cần thiết.
Mặc khác theo Đông y sữa ong chúa là phong nhũ tinh, một vị thuốc bổ dành cho người suy nhược, ốm yếu đặc biệt phục hồi chắc năng tình dục. Chúng thúc đẩy quá trình phát dục nên khắc phục chứng liệt dương ở nam giới, cải thiện tuyến nội tiết ở nữ giới nên nhiều bác sĩ Đông y nghi ngại chúng có thể gây phát dục sớm ở trẻ nhỏ, kể cả thai phụ dùng nhiều cũng khiến bé sinh ra sẽ trưởng thành sớm.
Còn một số tài liệu nghiên cứu Nhật Bản cũng đã chỉ ra rằng sữa ong chúa có xu hướng bắt chước estrogen con người do vậy rất tốt cho phụ nữ mãn kinh, mất cân bằng nội tiết tố. Nhờ những đặc tính trên nên dùng nhiều sữa ong chúa dẫn tới một chế độ dinh dưỡng quá dư thừa cộng thêm sự ảnh hưởng tương tự nội tiết tố sẽ khiến trẻ phát triển nhanh hơn bình thường, dễ gây ra dậy thì sớm.
Vì vậy dù chưa có nghiên cứu chính thức về mối liên quan giữa sữa ong chúa và sự phát dục sớm ở trẻ thì các chuyên gia vẫn khuyên với những trẻ có sự phát triển bình thường, dưới 13 tuổi, cha mẹ nên hạn chế cho dùng sữa ong chúa.
Tư vấn trên trang web và đường dây thông tin chính thức của nhiều công ty phân phối sữa ong chúa lớn như: Hoa Tươi Đẹp (34/3 Quyền Văn Minh, Tp.HCM), Bee Việt (Giáp Bát, Hoàng Mai, Hà Nội)… cũng đều khuyên sữa ong chúa chỉ dành cho trẻ suy dinh dưỡng, không nên dùng cho trẻ bình thường dưới 13 tuổi. Vì vậy, các bà mẹ có tham vọng giúp con tập trung học tập hơn, tăng cân hơn nên tham khảo kỹ các bác sĩ dinh dưỡng trước khi cho con dùng sữa ong chúa.