> Thu hồi đất, chậm giải quyết tái định cư
 |
| Ông Nguyễn Mạnh Hiển.. |
Ông Nguyễn Mạnh Hiển cho biết, sẽ tách doanh nghiệp ra khỏi quy trình thu hồi đất, giải phóng mặt bằng; đảm bảo Nhà nước thu được phần giá trị tăng lên do chuyển đổi mục đích sử dụng đất để có cơ chế điều tiết phù hợp, đảm bảo hài hòa lợi ích của các bên.
Chủ đầu tư không tham gia khâu bồi thường
Những quy định mới trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) liên quan đền bù khi thu hồi đất là gì, thưa ông?
Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định rõ các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để hạn chế sự tùy tiện trong triển khai thực hiện. Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố, trong đó cần phải thu hồi cả phần diện tích đất bên cạnh công trình kết cấu hạ tầng, vùng phụ cận để tạo nguồn vốn cho phát triển và hỗ trợ người có đất bị thu hồi, sau đó, Nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất hoặc giao đất, cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư phát triển kinh tế- xã hội.
Đảm bảo tính khả thi của việc Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt thông qua các quy định nhằm tăng cường năng lực của Tổ chức phát triển quỹ đất và Quỹ phát triển đất.
Cụ thể những quy định sửa đổi, bổ sung khác biệt với luật hiện hành ra sao, thưa ông?
Luật Đất đai hiện hành cũng đã quy định cơ chế Nhà nước thu hồi đất theo quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt và công bố để thực hiện giao đất hoặc đấu giá đất. Tuy nhiên, trong thực tế thời gian qua, việc thực hiện chủ yếu vẫn là thu hồi đất theo từng dự án đầu tư và gắn trách nhiệm của chủ đầu tư với khâu bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, (chủ đầu tư ứng trước tiền để trả cho người bị thu hồi đất và tiền ứng trước được hoàn trả bằng cách trừ vào tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp).
| Giá đất là vấn đề khó, phức tạp và là một trong những nội dung quan trọng sẽ được thảo luận tại Hội nghị Trung ương 6 đang diễn ra. Nội dung quy định về giá đất trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ được hoàn thiện trên cơ sở định hướng tại Nghị quyết Hội nghị Trung ương 6, khóa XI |
Với cách làm này thì thuận lợi cho các địa phương, nhất là các tỉnh nghèo, nhưng Nhà nước chưa thu được đầy đủ phần giá trị tăng thêm từ đất do chuyển mục đích sử dụng đất mà không do nhà đầu tư mang lại để điều tiết chung. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng khiếu kiện của người có đất bị thu hồi hiện nay.
Để khắc phục tình trạng nêu trên, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) được xây dựng theo hướng đẩy mạnh hình thức Nhà nước chủ động thu hồi đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố để giao cho Tổ chức phát triển quỹ đất thực hiện bồi thường, tạo quỹ đất “sạch”.
Giá đất: khó, phức tạp
 |
| Các căn hộ liền kề khu đô thị Văn Khê, quận Hà Đông (Hà Nội) bị bỏ hoang vì không có người mua. Ảnh: Tuấn Anh. |
Thảo luận tại Ủy ban Thường vụ QH một số ý kiến cho rằng dự thảo Luật chưa làm rõ thế nào là giá đất “phù hợp với giá thị trường”. Liệu có còn tình trạng chênh lệch lớn giữa giá đất theo thị trường và giá do Nhà nước quy định?
Qua tổng kết thi hành Luật Đất đai năm 2003 cho thấy, nguyên tắc giá đất do Nhà nước quy định phải “sát giá chuyển nhượng trên thị trường” gặp vướng mắc trong thực tế triển khai do các quy định về xác định giá đất còn chung chung, có tính định tính mà thiếu những quy định có tính định lượng, cụ thể.
Mặt khác, việc ban hành và công bố bảng giá đất hằng năm cũng gây tâm lý chờ đợi giá đất mới của năm sau thường cao hơn năm trước, gây khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với các dự án thu hồi đất vào thời điểm cuối năm.
Do vậy, dự thảo luật đã sửa đổi nguyên tắc định giá đất theo hướng “phù hợp với giá thị trường” và bỏ quy định ban hành và công bố bảng giá đất vào ngày 1 tháng 1 hằng năm.
Nguyên tắc định giá đất phù hợp với thị trường là nguyên tắc chung; việc định giá đất phải theo mục đích sử dụng tại thời điểm định giá đất và thực hiện theo các phương pháp định giá đất do Chính phủ ban hành.
Sau khi có ý kiến của Ủy ban Thường vụ QH, Bộ TN&MT đang tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện nội dung quy định về giá đất trong dự thảo luật.
Đất nông nghiệp chuyển sang mục đích thương mại, đô thị chỉ cần làm chút hạ tầng thì giá đã tăng mạnh, nhà đầu tư hưởng lợi lớn còn quyền lợi người dân và nhà nước không được tương xứng. Luật sửa đổi có khắc phục được thực tế này, thưa ông?
Lần này, Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) còn quy định điều kiện thực hiện các quyền được bán tài sản gắn liền với đất thuê (trả tiền thuê đất hàng năm), chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong thực hiện dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc cho thuê, dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê.
Các quy định trên sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận đất đai làm mặt bằng sản xuất, kinh doanh, đồng thời tăng thu cho ngân sách nhà nước.
Cám ơn ông.
Hà Nhân
thực hiện
