Thời luận hay Chuyện hôm nay có thể hiểu nôm na như lời phi lộ, như sa-pô cho một số báo. Nó gói ghém được tinh thần chủ đạo, chủ đề chính của số báo đó. Vậy nên nó đòi hỏi người thể hiện phải hội đủ nhiều tố chất. Một tư duy khái quát nhanh nhạy để lắng lọc ra vấn đề cần thể hiện. Một bút pháp linh hoạt đủ để tung tẩy có duyên với muôn vàn sự kiện đang diễn ra trong cuộc sống. Một vốn ngữ nghĩa đủ giàu để biểu đạt hết những điều mà số báo, tác giả hướng đến, “dụ mị” bạn đọc tin theo. Và, quan trọng nhất đó là thái độ của người cầm bút, đủ nồng nàn để đồng cảm, đủ sắc lạnh để mổ xẻ…
![]() |
Tác giả Đại Dương và sách Bật gốc |
“Thông điệp yêu thương, trách nhiệm, nghĩa vụ cứ như những đốm sáng lóe lên rồi kết tụ thành những vầng sáng trên từng bài viết hướng người ta đủ dũng khí bước về phía trước”. Lê Minh Toản
Nhà báo Đại Dương đang trên đường tiệm cận đến điều đó. Đọc Chuyện hôm nay của Đại Dương, bạn đọc có thể đọc vị được tính cách. Một nhà báo có tâm hồn đa cảm, dễ rung theo những nỗi đau nhân thế, những thân phận dưới đáy để từ đó gieo vào lòng bạn đọc những câu hỏi đau đáu, buốt nhói vì sao, phải làm thế nào? Thế nên, sẽ không lạ khi chúng ta bắt gặp trong cuốn sách này những câu chuyện hôm nay thường bắt đầu từ những thân phận đời thường, bình dị, cụ thể. Cảm giác như chỉ mở cánh cổng ra là gặp họ để nghe họ tâm tình, sẻ chia…Ngỡ là vậy, nhưng bạn đọc tinh ý sẽ thấy một Đại Dương rất kén chọn nhân vật tự sự. Tưởng như bâng quơ, tình cờ, ngẫu nhiên họ vào trang viết, nhưng không, sự sắp xếp đầy chủ ý của Đại Dương khiến cho những bài thời luận có độ tin cậy cao. Không trường thiên khoát luận. Không rổn rảng hàn lâm, kinh viện, Chuyện hôm nay của Đại Dương cứ thủ thỉ, như nỗi niềm, như tự sự để khởi duyên cho bạn đọc thấy mình trong đó.
Bật gốc (Nhà xuất bản Thanh niên năm 2023) vừa được ra mắt dịp kỷ niệm 70 năm báo Tiền Phong phát hành số đầu tiên (16/11/1953-16/11/2023) và 30 năm làm báo (1993-2023) của tác giả Đại Dương (Báo Tiền Phong). Sách dày trên 200 trang, gồm 99 bài chọn lọc từ hàng trăm bài của nhà báo Đại Dương ở chuyên mục bình luận Chuyện hôm nay của báo in Tiền Phong trong bốn năm qua, từ 2020 đến 2023. Đó là khoảng thời gian có nhiều biến động lớn trong đời sống, đặc biệt đại dịch COVID-19.
Đại Dương cũng rất khéo chọn những bài viết của mình đưa vào tập sách này. Nó không phải, chưa phải là những tác phẩm xuất sắc của Đại Dương trong suốt 30 năm làm báo, nhưng đó lại là lát cắt đắt nhất của một thời đoạn khủng khiếp nhất mà nhân loại đã trải qua: Đại dịch COVID-19. Chọn điểm rơi này là sự khôn ngoan, thông minh của người cầm bút, bởi khi xoáy sâu vào nó, bạn đọc cảm được nhân tình thế thái, thấu được những giá trị mà nhân loại bấy nay xây đắp trở nên mong manh, dễ thương tổn. Thông điệp yêu thương, trách nhiệm, nghĩa vụ cứ như những đốm sáng lóe lên rồi kết tụ thành những vầng sáng trên từng bài viết hướng người ta đủ dũng khí bước về phía trước.
Một cuốn sách nhỏ, khiêm nhường nhưng trong đó nó gói ghém bao điều chiêm ngẫm của người làm báo. 30 năm cầm bút, thêm lần nữa Đại Dương đã làm được điều không phải nhà báo nào cũng làm được.