Anh Đỗ Danh Thơm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Sản xuất và tiêu thụ rượu làng Vân, cho hay, hiện làng Vân có khoảng 300 cơ sở, gia đình theo nghề nấu rượu, chiếm 1/3 tổng số hộ trong thôn. Chỉ có chừng 30 gia đình làm với quy mô lớn, mỗi năm bán khoảng 15.000 lít rượu, còn lại là những hộ nấu rượu nhỏ lẻ.
Anh Thơm cho hay, trước đây, người làng nấu rượu, rồi tỏa theo sông Cầu đi bán khắp nơi. Hình thức rượu ngày đó đơn giản, không có nhãn mác, người ta vẫn quen gọi rượu nút lá chuối. Bà con nấu rượu trong làng vẫn quen cách làm tự sản xuất, rồi mang bán cho các mối khách quen. Tâm lý chung của bà con làng nghề là không muốn đăng ký với cơ quan chức năng, vì sợ mất thời gian và phát sinh thêm chi phí.
Năm 2015, Hiệp hội Sản xuất và tiêu thụ rượu làng Vân ra đời, với 68 hộ để cùng nhau gìn giữ và phát triển thương hiệu rượu nổi tiếng này. Cũng chính năm đó, tỉnh Bắc Giang có đề án làm nhãn hiệu rượu chung cho các thành viên trong Hiệp hội. Đề án trang bị nhãn mác, bao bì đóng gói sản phẩm rượu làng Vân cho các thành viên trong Hiệp hội và các hộ nấu rượu cả làng sử dụng.
Hộ gia đình hoặc cơ sở sản xuất nào muốn sử dụng nhãn hiệu phải đáp ứng được quy chuẩn của Bộ Y tế về sản xuất rượu. Mới đầu, chỉ có 6 hộ trong Hiệp hội đăng ký, đến nay, số lượng đã nhiều hơn. Thậm chí, một số hộ và cơ sở sản xuất rượu ở làng Vân còn tiến thêm một bước. Đó là đăng ký với cơ quan chức năng dán tem vào sản phẩm để truy xuất nguồn gốc xuất xứ đáp ứng nhu cầu khắt khe của thị trường vào được siêu thị, nhà hàng lớn. Theo UBND xã Vân Hà, hiện có hai hợp tác xã và một công ty trong làng Vân đã có tem dán nhãn mác sản phẩm rượu và có trách nhiệm đóng thuế.
Ông Nguyễn Xuân Điệp, Phó trưởng Phòng Kinh tế hạ tầng huyện Việt Yên, cho biết, khoảng 80 hộ sản xuất và kinh doanh rượu quy mô lớn ở làng Vân đã đăng ký với cơ quan chức năng của huyện. “Huyện Việt Yên đã hoàn thiện đề án về đăng ký và bảo hộ nhãn hiệu “Vân hương mỹ tửu” làng Vân trình lên các bộ liên quan. Việc này giúp giữ gìn, quảng bá và tạo hướng phát triển bền vững hơn cho thương hiệu rượu làng Vân. Rất mong các bộ sớm xem xét và chấp thuận đề án này”, ông Điệp nói.
“Rượu làng Vân có số phận chìm nổi, lúc thịnh lúc suy. Theo những người già của làng, thời thực dân Pháp, rồi những năm 80 và 90 của thế kỷ trước là thời hoàng kim của làng nghề. Lúc ấy, cả làng nấu rượu. Nhưng cũng có thời điểm, chừng 20 năm về trước, khi rượu pha cồn công nghiệp ra đời khiến làng nghề điêu đứng”
Anh Đỗ Danh Thơm, Phó Chủ tịch Hiệp Hội Sản xuất và tiêu thụ rượu làng Vân
