Trong khi đó, Tổng thống Barack Obama nói rằng, Hoa Kỳ và các quốc gia Đông Nam Á có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về trật tự khu vực.
"Những năm gần đây, Hoa Kỳ đã tăng cường hỗ trợ an ninh hành hải cho các đồng minh và đối tác trong khu vực, nâng cao năng lực bảo vệ thương mại hợp pháp và phản ứng với khủng hoảng nhân đạo”, Tổng thống Barack Obama phát biểu khai mạc hội nghị tại trung tâm Sunnylands, bang California. Ông Obama nói: “Tại hội nghị thượng đỉnh này, chúng ta có thể thúc đẩy tầm nhìn chung về một trật tự khu vực - nơi các quy tắc, chuẩn mực quốc tế, trong đó có tự do hàng hải, được duy trì; nơi các tranh chấp được giải quyết thông qua biện pháp hợp pháp và hòa bình”.
Trong phiên thảo luận hôm qua, các nhà lãnh đạo ASEAN và Hoa Kỳ tập trung đề cập các vấn đề kinh tế, trong đó có Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà 4 nước ASEAN, gồm Việt Nam, Singapore, Brunei và Malaysia, là thành viên. Nhiều nước ASEAN khác cũng muốn tham gia TPP, và Nhà Trắng muốn đảm bảo hiệp định sẽ đi vào thực tế. Tổng thống Obama khẳng định, Hoa Kỳ coi trọng quan hệ với ASEAN, ủng hộ vai trò trung tâm của khối trong các cấu trúc khu vực đang định hình. Ông Obama mong muốn Hoa Kỳ cùng với các nước ASEAN tiếp tục thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, trong giai đoạn tới, Việt Nam sẽ đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, đồng thời tích cực triển khai chính sách hội nhập quốc tế sâu rộng, tham gia liên kết kinh tế trên nhiều tầng nấc, trong đó Cộng đồng Kinh tế ASEAN, APEC, TPP và RCEP là những khuôn khổ then chốt, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ đối với hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực; đề xuất thành lập Trung tâm ASEAN-Hoa Kỳ về hỗ trợ khởi nghiệp và phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ đặt tại Việt Nam, nhằm phát huy tiềm năng sáng tạo, sự kết nối của các doanh nghiệp ASEAN.
Hôm nay đưa ra tuyên bố về biển Đông
Hôm nay, các nhà lãnh đạo sẽ thảo luận những vấn đề an ninh biển, đặc biệt là tình hình biển Đông. Reuters dẫn lời các quan chức Nhà Trắng nói rằng, Tổng thống Obama sẽ gửi một thông điệp cứng rắn đến Trung Quốc rằng những tranh chấp ở biển Đông phải được giải quyết một cách hòa bình, chứ không phải bằng cách bắt nạt nước khác. Thách thức đặt ra là tất cả các nước ASEAN phải đồng ý cùng đưa ra một tuyên bố mạnh mẽ về vấn đề này, trong bối cảnh Trung Quốc đang gây sức ép lên một số nước thành viên ASEAN để họ không đồng thuận.
Reuters hôm qua dẫn các nguồn tin từ quân đội Trung Quốc nói rằng, tháng sau, Bắc Kinh sẽ thông báo tăng mạnh ngân sách quốc phòng với mức 2 con số, nhằm xoa dịu sự bất mãn trong quân đội khi bị cải tổ sâu sắc, trong bối cảnh nước này đang đẩy mạnh hoạt động tuyên bố chủ quyền trên biển Đông, tình hình Đài Loan diễn biến phức tạp.
Reuters dẫn lời ông Jia Qingguo, giáo sư ngành quan hệ quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, nói rằng, ngân sách quốc phòng của Trung Quốc trong năm nay sẽ tăng 2 con số là điều không có gì đáng ngờ. “Thực hiện các cuộc tập trận, cải cách quân đội, nâng cao năng lực sẵn sàng chiến đấu đều là những nhiệm vụ tốn tiền”, ông Jia nói. “Hải quân đặc biệt đóng vai trò quan trọng hơn bất kỳ thời điểm nào. Những hoạt động trên biển Đông chắc chắn có tác động đến chi tiêu quốc phòng”, ông Jia nhận định.
