Quan điểm về đối ngoại, kinh tế của tân Thủ tướng Anh Liz Truss

Bà Liz Truss được biết đến với quan điểm tự do kinh tế và ủng hộ thương mại tự do. Bà thành lập Nhóm Doanh nghiệp Tự do của các nghị sĩ Bảo thủ.

Năm 2022, bà gọi Ảrập Xêút là "đồng minh", nhưng nói rằng bà không "dung túng" các chính sách của nước này. Bà Truss hứa sẽ "xem xét lại" việc chuyển đại sứ quán Anh tại Israel từ Tel Aviv đến Jerusalem.

Ngày 6/9, bà Liz Truss chính thức trở thành Thủ tướng Anh. Ảnh: Gov.uk.

Chính sách đối ngoại cứng rắn với Trung Quốc và Nga

Bà Truss được mô tả là có lập trường chính sách đối ngoại "diều hâu" đối với Trung Quốc và Nga, đồng thời kêu gọi Anh giảm sự phụ thuộc kinh tế vào hai nước này. Bà đã ủng hộ một số biện pháp trừng phạt ngoại giao và kinh tế do Chính phủ Anh áp đặt đối với Trung Quốc, bao gồm việc cấm Đại sứ Trung Quốc tại Anh Trịnh Trạch Quang vào Nghị viện Anh, để phản ứng việc Bắc Kinh đối xử với người dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ.

Bà Truss cáo buộc Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak, đối thủ của bà trong cuộc bầu chọn lãnh đạo đảng Bảo thủ, rằng ông Sunak "tìm kiếm các mối quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn" với Trung Quốc. Bà từng nói sẽ từ chối đến Đài Loan (Trung Quốc) nếu bà được bầu làm thủ tướng.

Bà tuyên bố rằng Anh và Thổ Nhĩ Kỳ là "các đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) quan trọng của châu Âu" và kêu gọi làm sâu sắc hơn hợp tác giữa Anh và Thổ Nhĩ Kỳ về "năng lượng, quốc phòng và an ninh". Bà cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ Cộng hòa Síp trong "nỗ lực thống nhất theo luật pháp quốc tế và giúp tìm ra giải pháp hòa bình và lâu dài" cho cuộc xung đột giữa người Síp gốc Hy Lạp và lực lượng ly khai người Síp do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn.

Bà Liz Truss và Tổng giám đốc WTO Roberto Azevêdo năm 2019. Ảnh: WTO.

Bà Truss ủng hộ việc Anh ở lại Liên minh châu Âu (EU) trong cuộc trưng cầu ý dân năm 2016. Bà nói: "Tôi không muốn các con gái của tôi lớn lên trong một thế giới mà chúng cần thị thực hoặc giấy phép để làm việc ở châu Âu, hoặc nơi chúng bị cản trở phát triển một doanh nghiệp vì chi phí liên lạc quá lớn và các rào cản đối với thương mại. Mỗi bậc cha mẹ đều muốn con cái của họ lớn lên trong một môi trường lành mạnh với nước sạch, không khí trong lành và các kỳ quan thiên nhiên phát triển mạnh. Việc trở thành một phần của EU giúp bảo vệ các nguồn tài nguyên và không gian quý giá này. Tuy nhiên, năm 2017, bà Truss nói rằng, nếu một cuộc trưng cầu ý dân khác được tổ chức, bà sẽ bỏ phiếu cho Brexit (Anh rời bỏ EU).

Bà Liz Truss sinh ngày 26/7/1975. Ảnh: You Magazine.

Chiến binh sinh thái tuổi teen

Ngày 25/7/2022, trong cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên trên BBC, bà Truss nói: "Tôi là một nhà bảo vệ môi trường trước khi bảo vệ môi trường trở thành mốt. Tôi từng là một chiến binh sinh thái tuổi teen vận động chống lại sự phá hủy tầng ôzôn".

Bà cũng nói rằng mọi người nên tiết kiệm tài nguyên của mình bằng cách sử dụng ít hơn, giảm thiểu lãng phí. Điều đó sẽ giúp ích cho môi trường và loại bỏ lãng phí thực phẩm hiện là một vấn đề lớn ở Anh.

Trên trang web của Mạng lưới Môi trường Bảo thủ (CEN), bà Truss đã ký Cam kết về Môi trường Bảo thủ. CEN có sự ủng hộ của 127 nghị sĩ đảng Bảo thủ. Bà đã cam kết: i) Sử dụng các quyền tự do Brexit để hỗ trợ canh tác bền vững và môi trường. ii) Tăng cường an ninh năng lượng bằng cách giải phóng năng lượng sạch của Anh. iii) Cắt giảm chi phí sinh hoạt bằng cách triển khai các điểm sạc xe điện và vật liệu cách nhiệt tại nhà trên khắp nước Anh. iv) Phục hồi thiên nhiên bằng cách thực hiện Đạo luật Môi trường. v) Thúc đẩy tăng trưởng sạch thông qua hỗ trợ các công nghệ của tương lai. Bằng cách ký cam kết CEN, bà Truss cam kết Anh sẽ đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Bà Liz Truss gặp Tổng thống Indonesia Joko Widodo ở Jakarta năm 2021. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Indonesia.

Bà Truss từng nói rằng, nếu được bầu làm thủ tướng, bà sẽ phê duyệt một loạt giấy phép khoan dầu khí ở Biển Bắc. Có thể cấp tới 130 giấy phép khoan mới; đây là một phần của kế hoạch dài hạn nhằm đảm bảo an ninh năng lượng của Anh. Tuy nhiên, tiến sĩ Doug Parr của tổ chức Greenpeace (Hòa bình Xanh) cho rằng, việc tăng cường khoan dầu khí sẽ ít ảnh hưởng đến hóa đơn năng lượng.

Dù không phản đối việc sử dụng các tấm pin mặt trời, nhưng năm 2022, bà Truss nói: "Tôi nghĩ một trong những cảnh tượng đáng buồn nhất khi bạn lái xe qua nước Anh là nhìn thấy những cánh đồng lẽ ra đầy cây trồng hoặc gia súc thì lại đầy những tấm pin mặt trời". Bà đề xuất chỉ lắp đặt các tấm pin năng lượng mặt trời trên các mái nhà thương mại.

Hồi tháng 8, bà Truss nói sẽ ủng hộ việc xây dựng các lò phản ứng mô-đun nhỏ và các cơ sở điện hạt nhân lớn. Với tư cách ngoại trưởng, bà Truss đã cảnh báo chống lại sự tham gia của Trung Quốc vào cơ sở hạ tầng của Anh, bao gồm các nhà máy điện hạt nhân.

Bà Liz Truss và ông Hugh O'Leary kết hôn năm 2000. Ảnh: Instagram.