PV Tiền Phong đã về một địa phương để chứng kiến điều các nhà khoa học đang cảnh báo.
Trên một khúc đầm rộng ở cánh đồng thôn Hiệp Lực (Quỳnh Phụ, Thái Bình), đàn vịt hàng trăm con đang lặn ngụp kiếm mồi, kêu vang cả góc cánh đồng. Đang là mùa đổ ải chuẩn bị cấy nên các đầm nước đầy ắp, tràn khắp cánh đồng và chảy vào các ao hồ trong làng.
Anh Đào Văn Tiệp - Trưởng ban Thú y xã thống kê cả xã có đến hàng chục ngàn con gà. Dù nuôi công nghiệp với số lượng lớn, gà đều được nhốt gần nơi ở của người.
Anh Tiệp tỏ ra rất lo ngại bởi ở xã đất chật người đông, nhà cửa san sát thế này, dịch xảy ra thì khó có thể đối phó kịp. Lại còn vịt. Với ngần ấy con vịt, lượng phân chúng thải ra hàng ngày vào nguồn nước là rất lớn.
Chỉ cần một con vịt chẳng may mang mầm bệnh cúm H5N1, dịch sẽ lan nhanh đến nhường nào qua môi trường nước có phân vịt. Rồi còn cả con người nữa chứ. Dù không còn dùng nước ao để ăn như trước đây, nhiều người dân trong xã vẫn quen dùng nước ao rửa chân tay, giặt giũ…
“Chúng tôi biết là nguy cơ dịch lây lan cao lắm nhưng đành lực bất tòng tâm. Phương thức chăn nuôi của cha ông từ bao đời nay rồi, có phải một sớm một chiều thay đổi được đâu” - anh Tiệp than – “Vả lại, người chăn nuôi có được hỗ trợ gì nhiều đâu”.
Đáng lo ngại hơn, khá nhiều hộ chăn nuôi ít quan tâm đến những thông tin về dịch bệnh hàng ngày, thú y cũng chẳng thấy gọi đi tập huấn hay phổ biến gì…
Tiệp bảo ở xã này rất nhiều hộ nông dân muốn dựng trang trại ngoài đồng để nuôi gà. Làm vậy vừa có diện tích rộng, muốn phát triển chăn nuôi bao nhiêu cũng được, lại vừa tách biệt với khu dân cư, hạn chế được nguy cơ lây lan nếu xuất hiện dịch.
Nhưng hộ gia đình chăn nuôi vay được vài ba triệu để mua con giống thôi đã là chuyện không hề đơn giản nói gì đến chuyện vay vài chục triệu hay hàng trăm triệu đồng lập trang trại lớn. Đấy cũng là khó khăn rất lớn nếu dịch xảy ra.
“Ai dám đi báo rằng đàn gà nhà mình có gà bị chết để thú y đến tiêu huỷ. Làm thế họ sẽ khuynh gia bại sản mất. Mà đến cả thú y ở tuyến trên cũng sợ vào ổ dịch thì người chăn nuôi việc gì phải vội vàng”.
Tiệp kể đợt dịch năm ngoái anh gọi điện cho thú y huyện về kiểm tra tình hình tiêu huỷ, hôm sau thấy 2 chiếc xe biển xanh lựa đầu gió đỗ xịch ở tận mặt đê, cách hố chôn gà đến mấy trăm mét, mấy người bịt kín mít từ đầu đến chân bước xuống xe chỉ trỏ rồi đi ngay rồi từ đó chẳng thấy quay lại nữa.
