“Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy sự tin tưởng vào tình hữu nghị đã bị tổn hại như thế nào, và hành động nhân đạo của Việt Nam đã tạo ra sự tin tưởng như thế nào khi họ cứu mạng các ngư dân Philippines”, thông cáo nói.
“Chúng tôi sẽ không thôi nói cảm ơn Việt Nam. Vì lẽ đó chúng tôi đưa ra tuyên bố này để thể hiện tinh thần đoàn kết”, Bộ Ngoại giao Philippines cho biết.
Philippines khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình và ổn định trên biển Đông, nhấn mạnh rằng những vụ việc như trên làm suy giảm tiềm năng xây dựng mối quan hệ khu vực thực sự tin tưởng nhau giữa ASEAN và Trung Quốc. Khi những thảo luận về Bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC) đã đạt được tiến triển tích cực, điều quan trọng là phải tránh những vụ việc như vậy, khác biệt cần được giải quyết theo cách thức thúc đẩy đối thoại và tin tưởng nhau, thông cáo nói.
Philippines cho rằng việc tiếp tục thúc đẩy quan hệ khu vực rất quan trọng khi ASEAN và Trung Quốc đều cam kết giải quyết cuộc khủng hoảng đại dịch COVID-19 hiện nay, như được khẳng định trong Tuyên bố của Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN – Trung Quốc về dịch bệnh virus corona 2019, được đưa ra ngày 20/2/2020.
“ASEAN đứng bên Trung Quốc trong hội nghị được cả thế giới chứng kiến đó. Sự ủng hộ của ASEAN thể hiện xứng đáng vì chúng tôi không nghi ngờ khi Trung Quốc có hỗ trợ rộng rãi cho các nước như Philippines và xa tận Ý trong cuộc chiến chống COVID-19. Chúng tôi vẫn đánh giá cao điều đó”, Bộ Ngoại giao Philippines nói.
Tuyên bố cho rằng cuộc khủng hoảng COVID-19 không giống những cuộc khủng hoảng trước đây, không chỉ ở quy mô tai hoạ mà cả hy vọng kiểm soát và chặn đứng nó bằng cách thúc đẩy hợp tác và lòng tin đầy đủ giữa tất cả các quốc gia, vì hiểu rằng bất kỳ ai trong chúng ta ngã xuống thì tất cả sẽ ngã theo, và bất kỳ ai trong chúng ta thành công thì thành công đó cũng sẽ mở rộng ra cả thế giới.
Philippines cho rằng giờ là lúc thích hợp để bỏ qua những hành động khiêu khích; chúng thường kết thúc bằng sự thất bại hoặc cái giá tàn khốc của chiến thắng..Việc tạo ra những thực tế mới trên biển Đông sẽ không dẫn đến quyền hợp pháp ở bất kỳ đâu hay bất kỳ lúc nào.
Bộ Ngoại giao Philippines kêu gọi cần có “sự kiên nhẫn và cư xử đúng đắn”.
“COVID-19 là một mối đe doạ thực sự, đòi hỏi chúng ta phải đoàn kết và tin tưởng lẫn nhau. Khi đối diện với nó, không con cá hay đòi hỏi lịch sử thêu dệt nào xứng đáng với ngòi nổ mà những vụ việc như vậy gây ra”, thông cáo nói.
Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 6/4 đã ra tuyên bố để bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về hành động của phía Trung Quốc.
Ngày 3/4, Bộ Ngoại giao Việt Nam dẫn thông tin từ các cơ quan chức năng cho biết tàu cá QNg 90617 TS và 8 ngư dân Việt Nam đang hoạt động bình thường tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam thì bị tàu hải cảnh Trung Quốc ngăn cản và đâm chìm.
Đại diện Bộ Ngoại giao đã giao thiệp với đại diện Đại sứ quán Trung Quốc và trao công hàm phản đối, yêu cầu phía Trung Quốc điều tra làm rõ, xử lý nghiêm đối với nhân viên công vụ và tàu Hải cảnh Trung Quốc nêu trên, không để tái diễn những hành động tương tự, đồng thời bồi thường thoả đáng các thiệt hại cho ngư dân Việt Nam.
