Phát hiện được đăng tải trên tạp chí Công nghệ sinh học tự nhiên này sẽ góp phần quan trọng vào nỗ lực chặn đứng nguy cơ đại dịch cúm trên người.
Những diễn biến bệnh cúm gia cầm cho đến thời điểm này cho thấy, virus cúm gia cầm H5N1 chủ yếu chỉ lây sang những người trực tiếp tiếp xúc với gia cầm bị nhiễm bệnh. Song, các chuyên gia vẫn lo ngại rằng virus độc hại này có thể biến đổi và lây lan từ người sang người.
Tuy nhiên, các nhà khoa học thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (Hoa Kỳ) đã phát hiện ra rằng để xâm nhập vào tế bào đường hô hấp, virus cúm phải vượt qua một “cửa” đặc biệt.
Virus cúm tấn công bằng cách khống chế các chuỗi gọi là “polisacarit” phân bố trên đường tiêu hóa. Sự liên kết hóa học giữa các phân tử này trên người và gia cầm khác biệt rất nhiều.
Đến nay, vẫn có nhiều ý kiến chuyên môn cho rằng virus cúm có thể dễ dàng lây sang người sau khi có những thay đổi phù hợp để tấn công vào hệ hô hấp của con người.
Trong khi đó, TS Ram Sasisekharan và các cộng sự của mình tại Viện Công nghệ Massachusetts lại khẳng định rằng quá trình lây lan này phụ thuộc vào hình dạng được định ra bởi các chuỗi phân tử polisacarit chứ không phải dạng liên kết.
Những nghiên cứu gần đây cho thấy virus cúm muốn lây lan sang gia cầm phải có phân tử polisacarit hình nón. Trong khi đó, phân tử polisacarit trên người lại có hình chiếc ô. Đây chính là chiếc “lá chắn” hữu hiệu nhất ngăn chặn được virus H5N1 từ gia cầm lây lan sang người.
Trong nghiên cứu của mình, các nhà nghiên cứu khẳng định tình huống xấu nhất - đại dịch cúm gia cầm trên người - chỉ xảy ra khi virus cúm thay đổi sao cho chúng có thể xâm nhập vào các phân tử polisacarit có hình chiếc ô trong hệ tiêu hóa của người.
“Phát hiện này sẽ giúp chúng ta kiểm soát sự biến đổi của virus cúm và giúp ngăn chặn nguy cơ đại dịch cúm trên người” - TS Jeremy Berg thuộc Viện Y học dự phòng quốc gia (Hoa Kỳ) nhận xét.
Quỳnh An
Tổng hợp
