Một quần thể kim tự tháp Maya ở Guatemala khi nhìn qua lidar.
Những phát hiện này là kết quả của một cuộc khảo sát trên không mà các nhà nghiên cứu đã thực hiện bằng máy bay sử dụng lidar (dò tìm ánh sáng và phạm vi), trong đó các tia laser được chiếu ra và ánh sáng phản xạ được sử dụng để tạo ra hình ảnh trên không. Công nghệ này đặc biệt có lợi ở những khu vực như rừng nhiệt đới ở lưu vực sông Mirador-Calakmul Karst của Guatemala, nơi tia laser có thể xuyên qua tán cây dày.
Khu định cư của người Maya cổ đại
Sử dụng dữ liệu từ các lần quét, nhóm đã xác định được hơn 1.000 khu định cư nằm rải rác trong khu vực, được kết nối với nhau bằng 160 km đường đắp cao mà người Maya có thể đi bộ qua. Họ cũng phát hiện phần còn lại của một số nền tảng lớn và kim tự tháp, cùng với các kênh đào và hồ chứa được sử dụng để lấy nước, theo nghiên cứu được công bố vào ngày 5/12 trên tạp chí Ancient Mesoamerica.
Đồng tác giả nghiên cứu Carlos Morales-Aguilar, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Khoa Địa lý và Môi trường tại Đại học Texas ở Austin, Mỹ, cho biết: "Lần đầu tiên, dữ liệu về một khu vực được tích hợp về chính trị và kinh tế, điều chưa từng thấy ở những nơi khác ở Tây bán cầu. Bây giờ chúng ta có thể nhìn thấy toàn bộ cảnh quan của vùng Maya ở khu vực này của Guatemala.
Vì vậy, điều gì đã khiến khu vực này trở nên hấp dẫn đến mức người Maya muốn định cư ở đó ngay từ đầu?
Đồng tác giả nghiên cứu Ross Ensley, nhà địa chất của Viện Nghiên cứu Địa chất của Vùng đất thấp Maya ở Houston, Mỹ, cho biết: "Đối với người Maya, lòng chảo đá vôi Mirador-Calakmul là 'Vùng Goldilocks'. Người Maya định cư ở khu vực này vì nó có sự kết hợp phù hợp giữa vùng cao để định cư và vùng đất thấp để làm nông nghiệp. Vùng cao cung cấp nguồn đá vôi, vật liệu xây dựng chính của họ. Vùng đất thấp chủ yếu là đầm lầy, thuận lợi cho nông nghiệp đất ngập nước cũng như đất giàu chất hữu cơ để sử dụng trong trồng trọt kiểu bậc thang."
Các nhà nghiên cứu trước đây đã sử dụng lidar để quét các địa điểm của người Maya ở Guatemala. Vào năm 2015, một sáng kiến có tên là "Dự án Lưu vực Mirador" đã tiến hành hai cuộc khảo sát quy mô lớn ở phần phía nam của lưu vực, tập trung vào thành phố cổ El Mirador. Dự án đó dẫn đến việc lập bản đồ 1.703 km2 của khu vực này tại Guatemala, theo nghiên cứu.
Morales-Aguilar cho biết: “Khi tôi tạo ra những mô hình đất trống đầu tiên của thành phố cổ El Mirador, tôi đã bị choáng ngợp. Thật thú vị khi lần đầu tiên quan sát một số lượng lớn các hồ chứa, kim tự tháp hoành tráng, ruộng bậc thang, khu dân cư và gò đất nhỏ."
Các nhà nghiên cứu hy vọng công nghệ lidar sẽ giúp họ khám phá những phần của Guatemala vẫn còn là một bí ẩn trong nhiều thế kỷ.