> Trung Quốc vẫn là đề tài nóng trong tranh luận lần ba
Cuộc đấu khẩu diễn ra trong 90 phút tại Đại học Lynn, bang Florida với nhà báo nổi tiếng Bob Lloyd Schieffer, 75 tuổi, của truyền hình CBSNews trong vai trò người dẫn chương trình.
Chủ đề chính của cuộc tranh luận là chính sách ngoại giao, trong đó các vấn đề được đề cập gồm chống khủng bố, Trung Quốc, Iran, Trung Đông, Mùa xuân Ảrập và một số vấn đề trong nước.
Trong cuộc tranh luận, hai ứng viên tìm mọi cơ hội để gán cho nhau nhãn hiệu một tổng thống không đáng tin cậy.
Nhìn chung, Tổng thống Obama luôn chủ động tấn công, nhiều lúc đẩy triệu phú Romney vào thế bị động lúng túng.
Ông Romney tỏ ra ôn hòa hơn Tổng thống Mỹ. Triệu phú Romney chỉ trích các chính sách quân sự của chính quyền Obama, cho rằng nước Mỹ ngày nay có ít tàu hải quân hơn so với trước đây.
Ông Obama đáp lại với giọng điệu hơi mỉa mai: “Vâng, thưa ngài, chúng ta cũng có ít hơn cả về số ngựa và số lưỡi lê nữa. Nhưng chúng ta lại có những thứ gọi là hàng không mẫu hạm nơi các máy bay có thể đậu trên đó. Chúng ta có cả những thứ có thể lặn dưới nước gọi là tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân”.
Tổng thống Obama nêu ra phát biểu của ông Romney nói cách đây vài tháng rằng Nga là kẻ thù địa chính trị chủ yếu của Mỹ để chê ông Romney là lạc hậu, không theo kịp tình hình.
Ông Obama nói: “Chiến tranh lạnh đã kết thúc cách đây 20 năm rồi”.
Về vấn đề chính sách ngoại giao, không giống ở cuộc tranh luận lần 2, ông Romney lần này không chỉ trích cách xử lý tình huống của ông Obama trước việc Đại sứ Mỹ ở Libya Christopher Stevens thiệt mạng trong vụ tòa Tổng lãnh sự Mỹ bị tấn công.
Thay vào đó, ông Romney nói rằng, Trung Đông đang trong tình trạng rối ren, hỗn loạn.
Ứng viên đảng Cộng hòa cho rằng, chiến lược của chính quyền Obama dùng máy bay không người lái để không kích, tiêu diệt các nhà lãnh đạo al Qaeda như thời gian qua là chưa đủ để mang lại sự ổn định cho khu vực.
Ông Romney nói: “Chúng ta không sa lầy trong mớ bòng bong này. Nhưng chúng ta phải đưa ra một chiến lược toàn diện và quyết liệt để giúp đỡ thế giới Hồi giáo và các khu vực khác trên thế giới rũ bỏ cái chủ nghĩa bạo lực cấp tiến chưa chịu tháo chạy này”.
Ông Obama chủ động nêu ra việc ông Romney trước đây từng ủng hộ cuộc chiến tranh của Mỹ ở Iraq để chê đối thủ yếu kém về kiến thức ngoại giao: “Tôi biết ngài chưa bao giờ ở cương vị thực sự thi hành chính sách ngoại giao, do vậy mỗi khi đưa ra một ý kiến (về lĩnh vực này) thì ngài đều sai”.
Trong cuộc tranh luận, nhiều lần ông Romney chuyển sang các vấn đề trong nước như số người Mỹ đói nghèo hiện rất cao, các kế hoạch của ông về giáo dục, giảm thâm hụt ngân sách, tạo thêm việc làm.
Tổng thống Obama nhận xét ông Romney đã đi “lan man lạc đề”, chê ông thiếu kinh nghiệm về các vấn đề chủ chốt của an ninh quốc gia.
Ông Romney nói rằng, chuyến thăm Trung Đông vừa qua của ông Obama là “chuyến đi để xin lỗi”, đã làm xấu hình ảnh của Mỹ, khiến người ta có thể hiểu Mỹ đang ở thế yếu. Tổng thống Obama gọi lời cáo buộc này của ông Romney là sự trơ trẽn.
Ông Obama chỉ trích việc ông Romney vừa qua thăm Israel nhưng chỉ là để quyên góp tiền ủng hộ cho chiến dịch tranh cử của mình.
“Tôi đến Israel với tư cách là một ứng viên tổng thống Mỹ, tôi không nhận một đồng tài trợ nào. Tôi không dự một cuộc quyên góp nào. Tôi cũng đến Bảo tàng Yad Vashem về cuộc tàn sát người Do Thái chỉ để gợi lại trong tôi nhớ về bản chất của cái ác và để hiểu tại sao quan hệ của chúng ta với Israel sẽ không bao giờ có thể bẻ gẫy được”, Tổng thống Obama nói.
Nhận thấy đối thủ Romney có vẻ muốn lảng tránh những vấn đề cụ thể khi đề cập việc nếu ở cương vị mình sẽ xử lý vấn đề chiến tranh ở Syria khác với cách của đương kim tổng thống như thế nào, ông Obama nói: “Các quý vị vừa nghe ngài Romney nói đấy, ông ta chả có ý tưởng nào khác (với chúng tôi) cả”.
Hai ứng viên cũng cùng quan điểm với nhiều vấn đề về chính sách đối ngoại chủ chốt của Mỹ, như dùng máy bay không người lái để tiêu diệt những mục tiêu bị tin là khủng bố, trừng phạt Iran nghiêm khắc hơn nữa (ông Romney muốn trừng phạt Iran nghiêm khắc hơn ông Obama), Mỹ cần có chiến lược tránh dính líu quân sự vào Syria…
Theo kết quả các thăm dò dư luận ngay sau cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình lần ba, ứng viên Obama thắng ứng viên Romney.
Ông Obama cũng thắng trong lần hai, nhưng thua trong lần một. Ngày bỏ phiếu chính thức là 6-11.
Nguyễn Đại Phượng
Tổng hợp