Nức tiếng như See tình rồi sao?

Trước thềm đêm nhạc diễn ra dịp 8/3 tại Hà Nội, ca sĩ Thu Phương xác nhận sẽ hát See tình. Thông tin này lập tức được giật thành tít. Bảo sao các giọng ca gạo cội chăm chỉ hát các bản hit đình đám của đồng nghiệp trẻ? Đó là cách nhanh nhất để gây chú ý cho sự kiện và cho chính người hát lại.

Thời gian gần đây danh sách các bài thường được các tên tuổi gạo cội hát lại không thể thiếu: Ai chung tình được mãi, Bên trên tầng lầu, Hoa nở không màu, Một đêm say, Nàng thơ, Em dạo này, Lạc trôi, Waiting for you… See tình mới được bổ sung sau khi thành hiện tượng quốc tế.

MV See tình vận dụng tốt hình ảnh và các yếu tố bản sắc Việt Nam

Những bài trước đó thậm chí còn ghi dấu ấn ngoài biên giới mạnh hơn See tình như Hai phút hơn (Pháo), Dễ đến dễ đi (Quang Hùng MasterD), Ngẫu hứng (Hoaprox), Ngây thơ (Tăng Duy Tân)… lại không được công chúng trong nước mặn mà lắm. Hai phút hơn lọt Top 12 Bảng xếp hạng (BXH) World Digital Song Sales của Billboard, đứng đầu BXH Shazam toàn cầu, là ca khúc Việt đầu tiên ghi danh Top 10 Global Viral Chart của Spotify.

Ngẫu hứng (With you) và I can’t find you của Hoaprox được tuyển vào album Electric Asia Vol.2 của Billboard tập hợp 15 ca khúc nhạc điện tử tiêu biểu của châu Á. Tăng Duy Tân từng phát hành Ngây thơ tại Trung Quốc kết hợp với nghệ sĩ sở tại. Trong khi Dễ đến dễ đi đã có bản tiếng Trung và bản tiếng Thái do giành được sự yêu mến của khán giả các nước này.

Có thể thị hiếu của khán giả trong nước và quốc tế có sự khác biệt. Đương nhiên phải tồn tại sự khác biệt, chẳng hạn người Việt có xu hướng thích các bài hát trữ tình, ngọt ngào - mạnh về giai điệu hơn tiết tấu.

Vận động viên bóng chuyền Hàn Quốc nhảy theo điệu See tình

Tất nhiên đó chỉ là ước đoán. Việc đo lường thị hiếu khán giả trong nước đã khó, nước ngoài còn khó hơn. Thực tế cho thấy giai điệu nhí nhảnh và tiết tấu vui nhộn của bài hát đã phát huy tác dụng. Điều này tạo được trào lưu nghe và nhảy theo trích đoạn chừng 30 giây, lan truyền trước tiên qua TikTok. Hàng triệu người trong đó có nhiều sao ở các lĩnh vực ca nhạc, phim ảnh, thể thao... không chỉ ở châu Á đã góp phần làm “lây lan” See tình trên diện rộng.

Trước khi đạt được hiệu ứng này, Hoàng Thùy Linh đã có vị trí vững chắc ở thị trường trong nước. Điều này giống như thành công nhân đôi, khiến cho See tình dù giai điệu không được bắt tai lắm vẫn khiến khán giả phải lắng nghe, còn các đồng nghiệp đi trước phải hát lại.

Bù lại bài hát có tính toán khá kỹ về phần lời đưa vào những kiểu chơi chữ gây thú vị cho người nghe trong nước. Những hư từ “uầy uầy uây uây” hay “tình tình tang tang” cũng khiến người nghe nước ngoài dễ tiếp thu và hát theo.

Một khán giả ở Philippines trên YouTube bình luận rằng ở nước họ, See tình được lan truyền với cái tên là bài Tingting Tangtang... Tóm lại là gói sản phẩm See tình được chuẩn bị kỹ lưỡng đủ để giữ chân những ai từ tò mò về đoạn trích bài hát trên TikTok mà tìm tới MV gốc. Màu sắc và kỹ xảo rực rỡ của MV chắc chắn sẽ khiến người xem mãn nhãn, dẫn tới có cảm tình với nghệ sĩ và văn hóa Việt.

Qua đây có thể thấy văn hóa có thể là chìa khóa thành công nếu biết vận dụng. Những điển cố điển tích văn học tưởng chỉ yên vị trong sách giáo khoa, nay bỗng trở nên sinh sắc và thu hút qua loạt ca khúc gần đây của Hoàng Thùy Linh. Cảnh sắc thiên nhiên, đặc trưng văn hóa Việt cũng là nguồn nguyên liệu dồi dào và độc quyền cho nghệ sĩ Việt khai thác thoải mái.

Trong hiệu ứng See tình có thể thấy nghệ sĩ và ê-kíp đã cố gắng hết mức. Bởi nếu Hoàng Thùy Linh chẳng hạn qua Philippines tổ chức sô, hay đơn giản chỉ để giao lưu với người hâm mộ cũng không dễ dàng nếu không có một nhà tổ chức tầm cỡ đứng sau.

Quang Hùng MasterD xem ra có đầy đủ điều kiện khách quan để có thể làm liveshow hay ra mắt sản phẩm tại Thái Lan, nhưng hình như hoạt động của anh vẫn mới chỉ dừng lại ở những buổi giao lưu với người hâm mộ nước bạn. Mặt khác Hùng hoàn toàn có thể nhân dịp này đẩy mạnh hoạt động trong nước nhưng cũng chưa thấy có tín hiệu chủ động tích cực gì.

Nếu coi nổi tiếng thế giới chỉ bằng một bài hát như kiểu trúng số, điều sẽ được tận dụng tốt hơn nếu may mắn lại rơi đúng vào những nghệ sĩ có ê-kíp thực lực hùng hậu. Chẳng hạn, Mỹ Tâm hay Hà Anh Tuấn mà có được một hit như See tình thì câu chuyện rất có thể sẽ được nối dài với nhiều tình tiết thú vị hơn.

Có thể thấy sự thiếu vắng những nhà tổ chức, quản lý và đầu tư chuyên nghiệp đang hạn chế sự phát triển của nhạc Việt. Chúng ta có những nghệ sĩ tài năng, có sức hút, có bản hit vượt biên giới… Nhưng sau đó thì sao? Chúng ta không thể như công ty YG Entertainment sau khi Gangnam Style lập kỷ lục video được nhiều người thích nhất trong lịch sử YouTube liền mang luôn Psy qua Mỹ làm sô được. Ngay việc làm tua xuyên Việt với tên tuổi hàng đầu trong nước còn khó. Dù nhạc Việt giai đoạn này đang phát triển khá sôi nổi.

Đã đến lúc các nghệ sĩ nên ép mình vào khuôn khổ, chịu sự quản lý chung trong một công ty lớn theo hình mẫu của các nền công nghiệp âm nhạc phát triển? Vấn đề là có đại gia nào đủ tầm, đủ lực và dám đầu tư vào công nghiệp văn hóa ở giai đoạn bản lề này?

Trong lúc chờ đợi thôi thì chúng ta cứ tạm vui với những “đột phá” nhỏ lẻ của bài hát Việt, nghệ sĩ Việt. Và biết đâu chính họ sẽ tìm ra một con đường mới phù hợp đặc thù để đưa Vpop tiến xa. Nhưng từ trường hợp Hoàng Thùy Linh có thể rút ra tiến xa đến đâu chưa biết, vẫn phải chắc chân trong nước cái đã.