Một giấc ngủ trưa là một giấc ngủ ban ngày ngắn của người vào giờ nghỉ trưa, thời gian khoảng buổi trưa hoặc đầu giờ chiều tùy theo trường lớp, cơ quan hoặc lịch sinh hoạt cá nhân, có thể theo sau bữa ăn trưa. Đây là một thói quen truyền thống ở nhiều nước, đặc biệt là các nước có khí hậu ấm áp.
Giấc ngủ trưa đặc biệt có lợi cho những người làm văn phòng, người lao động nặng nhọc 8 tiếng mỗi ngày, phụ nữ có thai và người già. Vậy ngủ trưa với thời gian bao lâu là tốt nhất?
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, giấc ngủ 5 phút không mang lại hiệu quả. Giấc ngủ khoảng 10 phút sẽ đánh tan sự mệt mỏi một cách nhanh chóng và mang lại một trí óc minh mẫn ít nhất là trong khoảng 2 tiếng rưỡi.
Nếu giấc ngủ kéo dài 20 – 30 phút sẽ cải thiện đáng kể khả năng làm việc và hiệu quả trong công việc. Tuy nhiên, với thời gian ngủ trưa như vậy sẽ không tránh khỏi cảm giác ngái ngủ sau khi dậy.
Khi thời gian ngủ trưa tăng lên 45- 90 phút thì giấc ngủ trưa bắt đầu có hại cho sức khỏe của bạn, bởi đó là một giấc ngủ sâu nhưng không hoàn thiện.
Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, giấc ngủ kéo dài 90 phút sẽ gây ra cảm giác khó chịu hơn cả lúc chưa ngủ. Bởi, lúc đó, nếu bị đánh thức hay buộc phải thức dậy, con người sẽ cảm thấy nhức đầu, mệt mỏi, đờ đẫn…do các cơ quan trong cơ thể chưa sẵn sàng làm việc lại.
Giấc ngủ quá dài vào ban ngày có liên quan đến một rối loạn gọi là chứng ngủ rũ. Thay vì chỉ cảm thấy mệt mỏi đơn thuần, những người bị chứng ngủ rũ thường gà gật suốt ngày, đặc biệt là vào những thời điểm chẳng mấy thích hợp như khi đang làm việc hoặc thậm chí là đang họp. Ngủ quá nhiều còn liên quan với bệnh tuyến giáp, bệnh thận và bệnh gan, trầm cảm và sa sút trí tuệ.
Vì vậy một giấc ngủ trưa kéo dài từ 20 - 30 phút được đánh giá là tốt cho sức khỏe. Những người có một giấc ngủ trưa ngắn ít nhất 3 lần/tuần giảm 37% nguy cơ chết vì bệnh tim. Và nếu cơ thể có một giấc ngủ trưa mỗi ngày sẽ giảm 64% nguy cơ chết vì bệnh tim.
Ngoài ra, giấc ngủ trưa ngắn ngăn chặn sự kiệt sức. Nó làm giảm căng thẳng và giúp cho con người có một khởi đầu mới. Ngủ trưa cũng giúp cải thiện sự sáng tạo bằng cách thư giãn tâm trí và giúp sự lôgic được khởi động lại.
Để ngủ trưa phát huy tác dụng, chúng ta cũng cần lưu ý thời gian, tư thế ngủ sao cho đúng. Với nhiều người, nhất là giới văn phòng, sau giờ ăn trưa, họ thường gục đầu xuống bàn làm việc hay ngả người ra sau chiếc ghế tựa để chợp mắt.
Ngủ như vậy sau khi thức dậy họ sẽ cảm thấy mệt mỏi, đau cổ. Nguyên nhân gây ra tình trạng này chính là do ngủ sai tư thế. Việc ngủ không đúng tư thế trong thời gian dài sẽ dẫn đến căng cơ, gây đau cổ và khiến cơ thể nhức mỏi thường xuyên. Vì thế bạn nhất thiết phải chọn tư thế ngủ phù hợp nhất để tránh những tác hại không đáng có.
Lưu ý, khi thức giấc, bạn không nên đứng dậy ngay mà hãy ngồi tại chỗ khoảng 1 - 3 phút để cơ thể tỉnh táo hẳn rồi mới đứng dậy và bắt tay vào công việc buổi chiều.