Mức độ lây lan của dịch Ebola chưa dừng lại ở khu vực châu Phi mà đang có nguy cơ lan ra các khu vực khác trên toàn thế giới. Từ đây, hàng loạt những suy đoán bắt đầu xuất hiện, như một lời giải thích “hợp lý” nhất cho một đại dịch đang nhăm nhe đe dọa tới con người. Trong đó, phải nhắc tới một số giả thiết rất kỳ quái như nước Mỹ đã “chế” ra Ebola để lập lại trật tự thế giới, hay tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) sẽ cho ra đời bom Ebola…
Dịch Ebola ra đời để tạo ra trật tự thế giới mới?
Giáo sư Cyril Broderick ở Đại học Delaware (DSU) vừa công bố nghiên cứu trên tạp chí Liberia’s Daily Observer số ra đầu tháng 10/2014 nhằm cáo buộc chính phủ Mỹ là tác giả tạo ra vi-rút Ebola. Theo đó, Ebola là một sinh vật biến đổi gen mà Mỹ đã thử nghiệm để làm vũ khí và đưa ra thử nghiệm tại châu Phi, được trá hình dưới dạng vắc-xin hỗ trợ. Đây được coi là công cụ thiết lập trật tự thế giới mới, giảm dân số toàn cầu, đưa dân số vào vòng kiểm soát khoảng 5 tỷ người.
Ngoài ra, Broderick còn cáo buộc cả Canada, Anh, Pháp, WHO và Liên Hiệp Quốc cùng vào hùa với Mỹ trong dự án bí ẩn nói trên. Theo giả thiết điên rồ này, thì trật tự thế giới mới sẽ được thực hiện theo ba cách: nạn đói do phát triển không bền vững; chiến tranh xung đột nhân tạo, và các loại bệnh liên quan đến sản xuất. Việc chữa bệnh chỉ được tiến hành cho tầng lớp thượng lưu. Trước tiên, dịch Ebola sẽ xuất hiện tại châu Phi trước khi lan sang các vùng khác của thế giới.
Ra đời bom Ebola
Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hiện đang manh nha lợi dụng cuộc khủng hoảng Ebola để cho ra đời công cụ mới nhắm vào phương Tây: vũ khí tự sát Ebola. Loại bom này có chứa bột vi-rút Ebola, có khả năng tạo ra những thảm họa kinh hoàng. Ebola là một tác nhân khủng bố sinh học tiềm ẩn, rất có thể nó được lợi dụng để sản xuất bom bẩn. Tuy nhiên về mặt khoa học, đây là chủng vi-rút rất khó nắm bắt. Tuy nó đã gây ra dịch nhưng không phải lúc nào cũng xuất hiện, vì vậy muốn sản xuất được loại bom này, cần phải hội tụ đủ ba tiêu chí.
Một, để chế tác thành công bom Ebola sinh học, trước tiên cần phải có vật chủ nhiễm virus trực tiếp, hoặc là người hoặc là vật. Khi vật chủ đã nhiễm bệnh cần được chuyển đến phòng thí nghiệm được trang bị hợp cách để chiết xuất lấy vi-rút. Và một khi, thỏa mãn tiêu chí này thì vẫn còn rất nhiều việc phải làm mới có được trái bom Ebola đích thực. Quá trình trên được chuyên môn gọi là vũ khí hóa tác nhân sinh học, rất phức tạp và liên quan đến nhiều tổ chức, cá nhân hay công đoạn, chưa kể năng lực, kinh nghiệm và mối nguy hiểm khi xử lý sự cố xảy ra.
Hai, việc sản xuất bom Ebola chưa từng diễn ra trong quá khứ, chưa hề có công nghệ, kinh nghiệm và ngay cả những gì thuộc về loại vi-rút này đến nay con người vẫn chưa tường hết. Ebola không giống như các tác nhân gây bệnh khác, nó không phải là mầm bệnh khỏe, tức không đủ để trở thành một loại vũ khí đích thực. Vi-rút Ebola rất nhạy với điều kiện tự nhiên, một khi được lấy từ vật chủ, nó đòi hỏi phải có môi trường đặc biệt để tồn tại, kể cả nhiệt độ lẫn độ ẩm.
Ba, Ebola có tốc độ lan truyền rất chậm, không lây lan trong không khí, trừ khi đột biến. Hiện tại mới chỉ truyền qua tiêu thụ thịt ô nhiễm và tiếp xúc trực tiếp với chất tiết dịch của cơ thể người bệnh nên việc dùng Ebola để sản xuất bom là điều khó có thể thực hiện được. Bởi vậy ý tưởng ra đời bom Ebola thiên về khoa học viễn tưởng nhiều hơn là dự án có thật.
Tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) hiện đang đẩy mạnh sản xuất vũ khí tự sát là bom Ebola để nhắm vào phương Tây.
Ebola lan truyền là do nữ thần, rắn và phù thủy
Gần đây trên trang web của Nigeria đã tuyên truyền nguồn tin thất thiệt về Ebola, rằng các giáo phái Âu-Mỹ đã tôn thờ nữ thần Ebola-Chan, và hiến máu lẫn trái tim của nạn nhân Ebola cho nữ thần này để đổi lấy sự bảo trợ. Nữ thần Ebola-Chan đã gieo rắc vi-rút Ebola khắp châu Phi, kể cả giáo sĩ, bác sĩ cho đến các nhân viên của chính phủ. Thực hư ra sao chưa ai rõ, nhưng nhiều người Nigeria đã vào mạng xem phim. Những người tỉnh táo thì cho rằng đây là trò lừa rẻ tiền; nhưng lại có không ít người mê muội coi đây là điều có thật.
Trong khi đó, tại khu vực Tây Phi, người ta đồn thổi về một chuyện huyền bí liên quan đến Ebola. Theo đó, một người phụ nữ mang theo chiếc túi tới biên giới Guinea và Sierra Leone, khi mở túi thấy một con rắn bên trong, và ngay khi nhìn thấy rắn, người phụ nữ này đã chết “bất đắc kỳ tử”. Con rắn trườn vào trong bụi cây gần nhất, từ đó dịch Ebola thâm nhập và bùng phát tại Sierra Leone. Giả thiết này cho rằng dịch Ebola có mặt đầu tiên tại Guinea trước lan sang Sierra Leone. Tuy nhiên, những người tin vào rắn Ebola lại quả quyết, người bệnh không hề có triệu chứng mà thực ra là họ bị nguyền rủa.
Một tin đồn khác lây nhiễm dịch Ebola ở Tây Phi là do phù thủy và pháp sư. Giới phù thủy cho rằng Ebola là bản án mạng siêu nhiên, mặc dù điều trị có thể giúp ngăn chặn sự lây lan và cứu được người. Sự đồn thổi vô căn cứ này gây sợ hãi đối với người mắc bệnh Ebola, quả quyết rằng không nên đến thăm người thân khi nhập viện, đặc biệt là trẻ em. Vì vậy, các gia đình người bệnh đã sợ, từ chối vào thăm thân nhân và bỏ mặc họ cho số phận. Ngoài ra, niềm tin dai dẳng do phù thủy gây ra đã ảnh hưởng không nhỏ đến nỗ lực ngăn chặn Ebola. Thậm chí, một số người còn từ chối sự giúp đỡ y tế vì tin rằng, nếu như vậy họ sẽ bị phù thủy và pháp sư nguyền rủa đến chết.
Ebola là sự tức giận của Chúa
Tháng 7/2014, hơn 100 lãnh đạo Kitô giáo đã gặp nhau tại thủ đô Monrovia (Liberia) để thảo luận về cách ứng phó dịch Ebola. Sau một ngày làm việc, họ nhất trí đưa ra tuyên bố: Chúa trời đã nổi giận với Liberia và gửi dịch Ebola đến để trừng phạt quốc gia này. Đặc biệt là trừng phạt tội tham nhũng, đồng tính luyến ái và các lỗi lầm khác. Và để hối lỗi, cách tốt nhất đối với người dân Liberia là ăn chay ba ngày và cầu nguyện. Chính phủ nên tham gia vào công việc giám sát nhóm người mắc lỗi nói trên và chấm dứt ngay những hành vi bất kính.
Một giáo sĩ, lãnh tụ Hồi giáo dòng Salafia Mosque ở Liberia, đã cảnh tỉnh tệ nạn nói trên và đổ lỗi, việc bùng phát nạn đồng tính luyến ái, gian dâm, ngoại tình, cướp có vũ trang, gian ác nói chung và thiếu tôn trọng của các cơ quan chính phủ, gây lăng mạ đến thánh Allah và chuốc lấy bệnh tật. Khi được hỏi, vị giáo sĩ này thừa nhận những người theo đạo nên làm theo lời khuyên của y tế, tránh tiếp xúc với người bệnh, nhưng để thực sự để đánh bại Ebola, thì Liberia phải “sợ Chúa hơn là sợ vi-rút”.
Nhiều người cho rằng chính bác sĩ đang tích cực truyền bệnh cho họ, nên đã tìm cách tránh xa và sử dụng muối để tự tiêu diệt Ebola.
Bác sĩ làm lây nhiễm Ebola có chủ ý
Tại một số làng ở vùng tâm dịch Tây Phi, người ta không chỉ cho rằng bác sĩ là vô tích sự mà họ còn cho rằng, các bác sĩ đang tích cực đến để truyền bệnh cho người dân. Vì vậy họ tránh xa, thậm chí chống lại bác sĩ. Nỗi sợ hãi phi lý nói trên xuất phát từ những sự cố mà người bệnh đã từng đến bệnh viện để điều trị. Trong một số trường hợp cực đoan, dân làng còn đe dọa giết bất kỳ bác sĩ hoặc các trợ lý đến để điều trị cho người bệnh.
Tại làng Kolo Bengou ở Guinea, dân chúng đã chặn đường không cho các bác sĩ thuộc tổ chức Doctor không biên giới đi vào làng. Hậu quả là, bệnh lây lan nhanh, vượt quá tầm kiểm soát của con người. Những tin đồn dai dẳng cho rằng, các bác sĩ chính là phù thủy nhưng có thể chữa khỏi bệnh đã góp phần làm méo mó niềm tin vào chuyên môn và tạo ra rào cản đến cuộc chiến chống Ebola của nhân loại.
Chính vì không tin vào bác sĩ nên người dân nhiều nơi đã đưa ra những phương pháp chữa trị Ebola rất lạ và phi khoa học. Ví dụ tại một số vùng thuộc Nigeria, người dân truyền nhau thông tin uống nước muối mặn có thể chữa được mọi loại bệnh. Vì vậy, nhiều người đã thực hiện theo và uống nước muối đến chết. Đến nay có ít nhất 4 người đã bị thiệt mạng vì uống nước muối để phòng tránh Ebola, mặc dù nhóm người này đều khỏe mạnh và cách ổ dịch hàng trăm dặm.
Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo, người dân ở vùng dịch không nên dùng các phương pháp phòng tránh, chữa trị Ebola không phải do các cơ quan y tế đưa ra, kể cả các nguồn tin đăng tải trên các phương tiện truyền thông khi chưa được kiểm chứng. Tuy nhiên, nhiều người trong khu vực không tin vào bác sĩ, nên đã làm theo lời đồn.
Các tin đồn thất thiệt cho rằng Ebola lan truyền là do nữ thần Ebola-Chan, rắn và phù thủy.
Không hề có vi-rút Ebola
Một cựu y tá, người gây ra vụ nổi loạn tại một bệnh viện Sierra Leone, đã phát ngôn rằng không hề có vi-rút Ebola. Theo người đàn bà này, sự bùng nổ bệnh dịch là một cái cớ để các bác sĩ thực hiện nghi lễ ăn thịt người tại bệnh viện. Phát ngôn nói trên không mất nhiều thời gian để thuyết phục công chúng, hậu quả nhiều người ở Sierra Leone và các quốc gia lân cận tự nhiên không tin vào các bệnh viện. Hầu hết, bệnh nhân và gia đình đều chọn thầy lang hơn các bác sĩ và y tá. Một phụ nữ bị nhiễm Ebola đã trốn khỏi trung tâm điều trị và tìm đến thầy lang nhưng cuối cùng cô này đã chết trên đường quay trở lại bệnh viện.
Vào cuối tháng 9/2014, bạo lực leo thang khi nhiều người dân Tây Phi bắt đầu tin vào lời đồn đại vô căn cứ này. Nhiều người đã tham gia đốt trạm y tế và các trung tâm điều trị, dùng bạo lực để đưa bệnh nhân ra khỏi bệnh viện. Vào thời điểm nói trên, tại Sierra Leone có số lượng bệnh nhân Ebola tăng mạnh, buộc cảnh sát phải canh gác chặt chẽ bệnh viện, thậm chí còn phải dùng tới hơi cay mới xua đuổi những người quá khích. Sự cố này đã gây cản trở rất lớn các tổ chức nhân đạo đến hỗ trợ và điều trị bệnh, khiến việc kiểm soát đại dịch Ebola càng trở nên khó khăn…
Theo Trần Quân - Hồng Hạnh