Ô nhiễm từ lò đốt rác
Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt ở huyện Lý Sơn (Quảng Ngãi) là dự án thí điểm được Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) làm chủ đầu tư, với tổng kinh phí gần 30 tỷ đồng, xây dựng trên diện tích 2ha. Dự án khởi công cuối năm 2013, chính thức đưa vào hoạt động ngày 22/6/2015.
Chính quyền, nhân dân trên đảo Lý Sơn kỳ vọng nhà máy sẽ khắc phục được tình trạng ô nhiễm môi trường trên đảo do rác thải sinh hoạt của người dân chưa được xử lý. Bởi lẽ, từ ngày thành lập huyện đảo đến nay, rác thải sinh hoạt của hộ gia đình, cơ quan ở đây chỉ được thu gom và xử lý thủ công bằng cách đưa ra một bãi đất trống gần mép biển để đốt. Vì thế, trên đảo luôn ngập tràn rác thải sinh hoạt, tạo hình ảnh phản cảm với du khách, và ảnh hưởng sức khỏe của người dân.
Có mặt tại nhà máy sau nửa tháng đưa vào vận hành, chúng tôi khá bất ngờ trước phương thức xử lý rác thải của một nhà máy có giá trị đầu tư hàng chục tỷ đồng. Tại khu vực phân loại rác, nhiều công nhân cặm cụi làm việc với các thiết bị thô sơ, như bồ cào, xẻng và vài chiếc xe đẩy. Thậm chí, công nhân dùng cả tay bới tung hàng tấn rác để phân loại, đưa vào lò đốt. Cả khu vực này đã bốc mùi hôi thối, ruồi nhặng bay đầy, khiến bầu không khí trở nên ngột ngạt. Phía bên trong là lò đốt với ống khói vươn cao ngút lên trời nhưng tiết diện bán kính nhỏ làm ảnh hưởng đến khả năng đốt của lò.
Khu phân loại rác và lò đốt ở chung một phía bên phải cổng nhà máy. Còn các hạng mục khác như các hố bùn chứa rác hữu cơ xử lý làm phân bón thì vẫn còn mới, chưa sử dụng. Phía sau lò đốt có 2 hồ lớn đã lót bạt chống thấm để chứa tro. Hiện tại có 15 công nhân đang làm việc tại nhà máy. Anh Võ Phương Thạnh - Đội phó quản lý khu xử lý rác cho rằng, việc phân loại rác bằng thủ công mất rất nhiều thời gian. Công nhân lại làm việc nặng nhọc trong môi trường hôi thối nên chắc chắn về lâu dài sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Chỉ đáp ứng được 1/10 nhu cầu
Cũng theo anh Thạnh, mỗi ngày, lượng rác thải sinh hoạt được thu gom đưa về nhà máy khoảng 10 tấn, trong khi mỗi ngày lò chỉ đốt được khoảng 1,5 tấn. Do vậy, lượng rác thải dư thừa trong khu vực nhà máy mỗi ngày một lớn. “Trước mắt, để xử lý lượng rác thải ứ đọng quá lớn tại nhà máy, chúng tôi phải đưa rác trở lại bãi xử lý rác thải trước đây ngoài bờ biển (cách nhà máy hơn cây số để đốt), nên chắc chắn cũng sẽ ảnh hưởng đến môi trường”, anh Thạnh lo lắng.
Theo dự án, Nhà máy xử lý rác thải rắn Lý Sơn phải có công suất xử lý 15 tấn rác/ngày, sử dụng công nghệ đốt, ủ mùn và chôn lấp. Mục đích của dự án là giải quyết đáng kể công tác thu gom, xử lý rác thải, cung cấp nguồn phân vi sinh cho sản xuất nông nghiệp, cải thiện điều kiện vệ sinh, bảo vệ sức khỏe cho người dân, phục vụ du lịch... Nhà máy sẽ xử lý rác cho toàn huyện đảo, song hiện tại chỉ mới thu gom tại xã An Vĩnh khối lượng rác đã lên tới 10 tấn/ngày. Và nhà máy cũng chỉ xử lý được 1/10 nhu cầu. Nếu mở rộng phạm vi thu gom rác trên toàn huyện thì có thể biến chính nhà máy xử lý rác này thành... bãi đổ rác thải sinh hoạt!
Bà Phạm Thị Hương, Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, cho biết: Khi nhà máy đưa vào hoạt động thì không đáp ứng được kỳ vọng của người dân, do hiệu quả hoạt động thấp. Hiện nay, huyện đã có văn bản kiến nghị đầu tư thêm lò đốt công suất lớn hơn, bổ sung hạng mục dây chuyền phân loại rác hiện đại hơn, xe ép rác chuyên dụng, nhằm khắc phục tình trạng hoạt động thủ công như thời gian qua.
Chung tay làm sạch huyện đảo Lý Sơn
Sáng 9/7, với chủ đề “Go Green - Du lịch có trách nhiệm với môi trường”, hơn 150 tình nguyện viên hiện là sinh viên ĐH Kinh tế Đà Nẵng, các chiến sĩ thuộc BCH Quân sự huyện Lý Sơn cùng đông đảo ĐVTN địa phương tham gia thu dọn rác dọc bờ biển và các điểm du lịch, phát túi nilon tự hủy cho tiểu thương tại các chợ và các điểm du lịch trên đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi).
Phú Đức
