Nguyên Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Ngọc Kim là quan chức cao cấp nhất bị truy tố trong vụ này.
Không quản tiết trời giá lạnh nơi cực bắc tổ quốc, ngay từ sáng sớm, hàng trăm người dân Lào Cai đã đến trụ sở TAND tỉnh ở khu định cư mới cách xa trung tâm TP Lào Cai tới 6km để theo dõi phiên tòa. Gần 40 phóng viên báo chí Trung ương cũng lên tàu từ hôm trước, vượt hàng trăm cây số trong đêm để kịp có mặt từ đầu phiên xử đưa tin.
Cáo trạng truy tố của Viện KSND Tối cao khẳng định các đối tượng Nguyễn Thị Liên (Giám đốc Cty Thiên Lợi Hòa), Nguyễn Huy Tần (Giám đốc Cty Thành Sơn), Phạm Hữu Thơm (nhân viên Cty Thiên Lợi Hòa), Vũ Văn Nguyên (Giám đốc Cty Hoàng Phi Long, Hà Nội) và Cao Bá Hậu (Giám đốc Cty Kim Liên, Hà Nội) đã lợi dụng việc nhập khẩu qua các lối mở để đưa lậu vào Việt Nam hơn 11.000 tấn lá thuốc lá, trị giá hơn 223 tỷ đồng.
Hành vi của các đối tượng kể trên chủ yếu là nhập vượt không mở tờ khai hải quan (trị giá hơn 31 tỷ đồng), nhập theo hợp đồng gia công giả (72 tỷ đồng), nhập lậu theo hợp đồng ngoại thương giả (120 tỷ đồng).
Để những chuyến hàng vượt qua biên giới trót lọt, các đối tượng trên đã hối lộ 16 cán bộ Hải quan Lào Cai với số tiền hơn 1,3 tỷ đồng, trong đó người được “lót tay” nhiều nhất là Đinh Bá An, nguyên Cục trưởng Hải quan Lào Cai nhận 196 triệu đồng. Và trong lúc những phi vụ buôn lậu bị phát hiện, hai cán bộ C15 có liên quan cũng đã bị bắt vì tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Nhân vật đáng chú ý nhất trong vụ án này là nguyên Phó chủ tịch tỉnh Lào Cai Nguyễn Ngọc Kim. Từ tháng 10/2004 đến 6/2006, ông Kim đã ký 14 văn bản đóng dấu “mật”, rộng đường cho những doanh nghiệp kể trên đưa ồ ạt hàng ngàn tấn lá thuốc lá, một mặt hàng bị đánh thuế cao, qua các lối mở.
Đây là việc làm trái Luật Hải quan và quy định của Chính phủ. Mặc dù khi đó phía Hải quan Lào Cai đã ra tới 8 văn bản khẳng định việc cho nhập này là không đúng với quy định của Nhà nước, nhưng ông Kim vẫn tiếp tục chỉ đạo cho nhập hàng.
Điều tra của Bộ Công an còn cho thấy, tuy ông Kim không hứa hẹn việc nhận “lót tay” trước khi trao giấy phép cho các doanh nghiệp, nhưng có đủ căn cứ khẳng định ông đã nhận “quà” nhiều lần với tổng số tiền 85 triệu đồng từ các doanh nghiệp kể trên, trong đó có 6 lần nhận tiền của Cty Thiên Lợi Hòa (tổng cộng 60 triệu đồng).
Khi bị điều tra, gia đình bị can Nguyễn Ngọc Kim đã nộp lại 50 triệu đồng để khắc phục hậu quả. Nhưng tại phiên tòa này, ông Kim vẫn phải đối mặt với tội danh lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Trao đổi với Tiền phong trước ngày xử án, một lãnh đạo của Tỉnh ủy Lào Cai tâm sự: Thật là xót xa, vì nay Chính phủ đã cho phép nhập lá thuốc lá qua lối mở. Giá như ông Kim không vội vàng…
Trao đổi với Tiền phong sau phiên xử chiều qua, Chủ tọa -Chánh án TAND tỉnh Lào Cai Nguyễn Văn Lưu cho biết, tình tiết đáng kể nhất để xem xét giảm nhẹ tội cho bị cáo Nguyễn Ngọc Kim là: Trước khi ông Kim ký các văn bản cho phép nhập lá thuốc lá qua các lối mở, Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai đã có Nghị quyết chỉ đạo cho phép nhập mặt hàng này theo cách làm trên. Ông Kim khi đó đã thực hiện đúng chỉ đạo!(?)
Hôm nay, phiên tòa tiếp tục phần thẩm vấn.
