Mổ nhưng phải… đẹp
Chị Nguyễn Thị Diệu (28 tuổi, ở quận Cái Răng, TP Cần Thơ) bộc bạch: “Tôi thật sự tiếc vì không biết đến kỹ thuật phẫu thuật nội soi bướu cổ. Sau khi phẫu thuật, trên cổ tôi vắt ngang một vết sẹo, khiến tôi mất hẳn tự tin khi giao tiếp. Mỗi khi ra đường, tôi thường cố tình choàng khăn để che khiếm khuyết”.
May mắn hơn Diệu, chị Nguyễn Thị Trà (35 tuổi, ở phường An Thới, quận Bình Thủy) được ê kíp các bác sĩ Khoa Ngoại lồng ngực, BV Đa khoa TP Cần Thơ thực hiện phẫu thuật nội soi bướu cổ thành công. Chị Trà cho biết: “Tôi bị bướu cổ cách đây 3- 4 năm. Trước đó, tôi đến thăm khám ở một bệnh viện khác trên thành phố, các bác sĩ chỉ định mổ hở, tôi rất hoang mang, lo lắng sẹo lồi, mất thẩm mỹ, nên lần lữa mấy năm nay. Gần đây, tôi biết các bác sĩ đã có thể phẫu thuật bướu cổ nội soi, sau khi tìm hiểu, được các bác sĩ tư vấn, tôi quyết định phẫu thuật. Kết quả cuộc phẫu thuật thành công, tôi bình phục sau hai ngày, không đau đớn, nhất là không hề có vết sẹo ở cổ, giúp tôi tự tin, thoải mái”.
Hiện nay, phẫu thuật điều trị bướu giáp đơn thuần có hai phương pháp là mổ mở và mổ nội soi. Trong đó, phương pháp mổ mở được thực hiện từ cuối thế kỷ XIX và chứng minh hiệu quả, an toàn. Tuy nhiên, sau phẫu thuật để lại một vết sẹo dài ở vùng cổ trông rất kém thẩm mỹ, gây tâm lý không thoải mái cho người bệnh. Việc điều trị bướu giáp đơn thuần không chỉ đơn giản là lấy hết bướu mà người thầy thuốc còn phải quan tâm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân như: Ít đau, thời gian nằm viện ngắn, ít biến chứng… Đặc biệt, vấn đề thẩm mỹ rất được xem trọng vì ảnh hưởng đến các hoạt động giao tiếp, nhất là ở những phụ nữ trẻ, những người có quan hệ xã hội rộng rãi.
Bổ sung muối iốt và chế độ ăn để phòng bệnh bướu cổ. Ảnh: PV
Bệnh nhân bướu cổ nên mổ sớm
Những năm gần đây, phẫu thuật nội soi tuyến giáp thực hiện ngày càng nhiều, có nhiều tiến bộ về phương diện kỹ thuật và mở rộng về chỉ định. Vết mổ lúc đầu ở cổ, sau này có thể ở xa vùng cổ như: Dưới đòn, quầng vú, nách. Phẫu thuật nội soi được xem là loại phẫu thuật ít xâm hại, sử dụng rộng rãi trong điều trị bướu giáp đơn thuần, với mục đích giải quyết được vấn đề thẩm mỹ, bệnh nhân không có sẹo ở vùng cổ. Tại Việt Nam, ứng dụng phẫu thuật nội soi bướu giáp đơn thuần chưa được phổ biến rộng rãi.
Từ năm 2002, chỉ có một số bệnh viện lớn như: BV Nội tiết Trung ương, BV Chợ Rẫy, BV Bình Dân… thực hiện phẫu thuật nội soi bướu giáp. Tại TP Cần Thơ, hàng năm có hàng trăm trường hợp điều trị bệnh lý bướu giáp đơn thuần bằng phương pháp phẫu thuật, chủ yếu tập trung tại BV Đa khoa Trung ương Cần Thơ, BV Ung bướu TP Cần Thơ và BV Đa khoa TP Cần Thơ. Bệnh nhân được điều trị chủ yếu theo phương pháp mổ mở.
Bác sĩ CKII Phạm Văn Phương, Trưởng khoa Ngoại lồng ngực (BV Đa khoa TP Cần Thơ) cho biết: Từ năm 2009, BV Đa khoa TP Cần Thơ triển khai kỹ thuật phẫu thuật bướu cổ nội soi, đến nay thực hiện trên 130 trường hợp, với hiệu quả thành công tương đương 100%. Đối với những bệnh nhân có cơ địa sẹo lồi, nếu mổ hở, vết sẹo nằm ngang cổ khi bị lồi sẽ rất xấu. Nếu khâu mũi đơn rời, khi sẹo lồi sẽ giống hình con rết, trông rất mất thẩm mỹ”.
Bác sĩ Phạm Văn Phương khuyên, bệnh nhân bướu cổ nên kịp thời đến bệnh viện thăm khám và điều trị, để được chỉ định mổ sớm vì kích thước bướu còn nhỏ, dễ mổ, ít tai biến và biến chứng; nếu bướu to sẽ gây chèn ép. Nhiều loại bướu thường gặp gồm: Bướu giáp nhân, nang giáp, ung thư giáp, bướu hỗn hợp (nang giáp + nhân giáp). Đối với những trường hợp bướu nhỏ độ I, đường kính đo trên siêu âm < 1cm (ít nhân) có thể điều trị nội khoa theo dõi.
Mổ nội soi, người bệnh sẽ hồi phục nhanh, rút ngắn thời gian và chi phí điều trị. Đặc biệt, sẹo nhỏ nằm ở vùng che kín nên mang tính thẩm mỹ rất cao. Phẫu thuật nội soi khó hơn mổ hở rất nhiều, đòi hỏi phải có trình độ và kỹ năng nội soi thật tốt mới thực hiện được. Đồng thời, bệnh viện phải được trang bị đầy đủ thiết bị về nội soi cũng như phương tiện gây mê. Tuy nhiên, kỹ thuật phẫu thuật này cũng có một số biến chứng sau mổ như: Khàn tiếng, tụ dịch, nhiễm trùng vết mổ.
Bác sĩ Phạm Văn Phương- Trưởng khoa Ngoại lồng ngực (BV Đa khoa TP Cần Thơ) khuyến cáo: Bướu cổ ghi nhận có di truyền nhưng chưa được chứng minh. Người mắc bệnh bướu cổ hoặc có người thân mắc bệnh này cần hạn chế ăn ít củ cải, các loại rau cải trắng. Vì các loại rau họ cải như: Bông cải xanh, súp lơ, cải ngọt, cải xoăn, củ cải, bắp cải, su hào có chứa các hợp chất lưu huỳnh được gọi là glucosinolate; Khi các hợp chất này bị phá vỡ sẽ sản sinh ra isothiocyanates. Hoạt chất này có thể khiến tình trạng bướu cổ trầm trọng hơn vì nó ngăn chặn sự hấp thụ và hấp thu iốt của tuyến giáp. Vì thế người bị bướu cổ nếu muốn sử dụng các loại rau họ cải nên thái nhỏ và luộc chín.
Vì môi trường sống của mỗi người là khác nhau, có những vùng nguồn nước ngầm sử dụng trong ăn uống đã có chứa một lượng iốt, do đó trong chế biến món ăn, chúng ta không cần phải bổ sung thêm lượng iốt. Hoặc đối với những vùng ven biển, người dân sử dụng nhiều các loại hải sản nên cũng không cần bổ sung lượng iốt trong chế độ ăn.
