“Chiều nhá nhem ai ngơ ngác nhìn ai”. “Em thở hay là em nói đấy/Trả lời hay lại hỏi gì ta”. “Tiếng nói lúc hang động chưa có người/Giọt lệ anh đọng buồn không rơi được”. Tiếng nói bình thường của chúng ta nói về nhau còn được lắng nghe không?
“Giang hồ mạng” giờ đâu chỉ là mấy tay anh chị xăm trổ, mà đang khoác đủ thứ áo quần, danh vị. Không tài nào hiểu nổi một số cuộc đồ sát khủng khiếp lại đến từ những người mang danh hiệu nhà thơ, thầy giáo. Một thứ “máy chém” bất chấp mọi quy tắc nghệ thuật, mọi quyền cảm nhận, thức nhận của người khác, nhưng luôn nhân danh đạo đức, công lý. Kéo theo là hàng ngàn bình luận rủa sả, phỉ báng như được viết ra bởi những thứ “xác sống”. Những cuộc đồ sát trên mạng xã hội luôn được chuyển chủ đề, đối tượng trong chớp mắt, là tất cả những thứ mà một số kẻ có ảnh hưởng cảm thấy không vừa mắt với mình. Tạo ra những thứ thông điệp, hình ảnh bị cắt cúp, bóp méo thậm chí không có thật nhưng lại dễ dàng lôi kéo đám đông khủng khiếp.
Bắt nạt là một trong những chủ đề lớn nhất và dai dẳng nhất của loài người. Nhưng giờ đây bắt nạt trong đời sống thực chỉ chiếm một phần nhỏ so với trên mạng. Là người điều hướng và quản lý sự hỗn loạn cho hơn 1,2 tỷ người dùng Instagram, Adam Mosseri, CEO của nền tảng mạng xã hội này đang cố gắng đấu tranh với nạn bắt nạt trên mạng bằng cách cân bằng quyền lực về tiếng nói giữa kẻ bắt nạn và những nạn nhân. Một trong những thử nghiệm của Adam Mosseri, đó là ngăn chặn lượt “thích” (like) bằng cách đặt số lượt like ở chế độ riêng tư. Tất nhiên quyết định ẩn lượt thích này đã nhận được rất nhiều lượt không thích, từ những người có quyền lực trên mạng.
Người điều hành một trong những mạng xã hội lớn nhất hành tinh này tỏ ra rất lo lắng cho những lo lắng của khách hàng mình. “Chúng tôi muốn mọi người bớt lo lắng về số lượt thích trên Instagram và dành nhiều thời gian hơn để kết nối với người mà họ quan tâm”. Cũng như ông luôn lo lắng và quan tâm tới sức khỏe của mình bằng chế độ ăn kiêng chặt chẽ, đến nỗi chỉ uống cà phê không chứa caffeine. Nhưng e rằng cố gắng đó cũng chỉ như đem muối lấp bể, trước cỗ máy làm tiền khổng lồ đang vận hành không có điểm dừng.
“Dấu vết con người để lại thường là những vết sẹo”, cây bút đương đại nổi tiếng người Mỹ John Green đã nhận ra một cách sâu sắc. Nhưng vết sẹo của con người ở đâu, giữa cái thời tạo ảnh bằng AI này, cho ra những khuôn mặt nửa thật nửa dài dại?
