Cụ thể, ở phần làm văn (câu 2), đề của Sở yêu cầu thí sinh: Cảm nhận về ước nguyện của nhà thơ Thanh Hải trong hai khổ thơ trích trong bài “Mùa xuân nho nhỏ”, sách Ngữ văn lớp 9. Đề thi khảo sát chất lượng học kỳ II do Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Yên Thành cũng yêu cầu về “Ước nguyện chân thành của nhà thơ Thanh Hải” trong bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” với hai khổ thơ tương tự.
Dư luận đặt câu hỏi, việc đề thi giống nhau y hệt ở câu có điểm số cao nhất như thế này “quá trúng tủ” cho các học sinh trường THCS tại huyện Yên Thành? Và liệu có thi lại không để đảm bảo công bằng cho tất cả các thí sinh ở đề thi này?
Trả lời trên báo Nghệ An, ông Nguyễn Văn Khoa - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, Phó Ban chỉ đạo, Chủ tịch Hội đồng tuyển sinh Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 của tỉnh này cho rằng, có sự trùng hợp ngẫu nhiên về tác phẩm. Tuy nhiên, đây chỉ là sự trùng hợp về mặt ngữ liệu một cách ngẫu nhiên.
Cũng theo ông Khoa, theo quy định, trong đề thi môn Ngữ văn (phần làm văn) bắt buộc phải chọn một tác phẩm trong chương trình Ngữ văn 9 (các câu khác không bắt buộc).
Vì vậy, đề thi tuyển sinh vào lớp 10 của Sở ra trùng một tác phẩm của huyện Yên Thành hoặc các huyện, thành, thị khác là bình thường, vì ở các địa phương vẫn thường lấy các tác phẩm hay để ra đề thi học kỳ, đề thi thử môn Ngữ văn.
Hơn nữa, tác phẩm được chọn “Mùa xuân nho nhỏ” là một trong những bài thơ hay nhất của chương trình Ngữ văn 9 và hai khổ thơ được trích dẫn là hay nhất trong bài, chứa đựng nội dung tư tưởng và chủ đề của tác phẩm. Vì thế, những người ra đề thường chọn đoạn ngữ liệu này.
Cụ thể, đề thi khảo sát học kỳ của huyện Yên Thành là dạng đề mở, không yêu cầu kiểu bài. Học sinh thoải mái lựa chọn kiểu bài, có thể là kiểu bài phân tích, kiểu bài chứng minh, kiểu bài biểu cảm… chú trọng vào nội dung kiến thức.
Ông Khoa cho rằng, không có việc tổ chức thi lại môn Ngữ Văn vào lớp 10 do trùng đề thi. Việc trùng ngữ liệu trong câu Làm văn cũng không ảnh hưởng đến chất lượng phân loại thí sinh, vì yêu cầu hai đề hoàn toàn khác nhau.
“Tôi cũng khẳng định, hai đề thi chỉ trùng đoạn ngữ liệu trong một tác phẩm nhưng yêu cầu đề khác nhau, mục đích khai thác tác phẩm khác nhau, mục đích đánh giá học sinh khác nhau”- ông Khoa nói.
