Nghệ thuật truyền thống đang quay lại với đời sống

Trước ngày khai mạc, bà Trần Ly Ly – Quyền Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn đã chia sẻ với Tiền Phong những lý do khiến khán giả “phải đến” với ngày hội của sân khấu truyền thống này.

Chỉ còn vài ngày nữa là Liên hoan Chèo toàn quốc khai mạc, đánh giá tổng quan của bà về liên hoan năm nay như thế nào?

Liên hoan (LH) Chèo toàn quốc lần này là tín hiệu vô cùng mừng về nghệ thuật truyền thống sau Covid. Hầu hết các đoàn vẫn rất khó khăn để dựng vở, nhưng không ngờ hiện nay đã có 16 đoàn trên toàn quốc đăng ký tham dự với 27 vở diễn. Tại LH Chèo lần này, chúng tôi đánh giá cao tâm huyết và cố gắng của các nghệ sĩ, nhà hát... Nhìn vào danh sách đăng ký tham dự thì có thể lạc quan với lớp người kế tiếp bên cạnh các cây đa đề trong ngành. Đây cũng là đánh giá tổng quan cho hệ thống kịch bản, đạo diễn, sản xuất, những thành phần sáng tạo khác như âm thanh, ánh sáng, biên đạo, phục trang... Tôi tin các tác phẩm sẽ được đông đảo công chúng đón nhận.

Bà Trần Ly Ly - Quyền Cục trưởng Cục NTBD

Một thực tế là hiện nay nghệ thuật truyền thống không còn sức hút như những năm tháng rực rỡ trước kia nữa, theo bà, có cách nào không để thu hút sự chú ý trở lại của công chúng?

Bây giờ tôi lại tự tin về chuyện nghệ thuật truyền thống đang quay lại với đời sống. Trong vòng tròn của sự phát triển, có lên có xuống, có điểm cao trào, thoái trào, thì giờ là điểm bắt đầu lên. Các hình thái nghệ thuật khi phát triển đến một mức nào đó, nó phải quay lại truyền thống để tìm kiếm chất liệu và cảm hứng sáng tạo mới. Và truyền thống chính là cốt lõi, nền tảng cho sự phát triển đương đại. Chúng ta không thể phát triển mà không có gốc được.

Bạn hỏi làm cách nào để thu hút công chúng, thì Liên hoan cũng là một cách thu hút. Nhưng đây là câu chuyện lớn, không phải một ngành làm được, nó liên quan đến giáo dục, đầu tư, truyền thông... Về phía chúng tôi và các nhà hát nghệ thuật sẽ cố gắng chung sức để làm ra tác phẩm tốt, đó chính là nền tảng để thu hút khán giả. Khi nó có giá trị tự nhiên sẽ nó có đất sống và có sự thu hút.

Hình ảnh 10 cô gái Lam Hạ đã đi vào văn thơ và nhiều tác phẩm sân khấu

Bà nói, bà cảm nhận nghệ thuật truyền thống đang bật trở lại, có căn cứ nào không?

Đầu năm 2022 Cục NTBD đã tổ chức LH Tuồng và dân ca kịch tại Nghệ An và nhận được sự đón nhận vô cùng lớn từ phía khán giả. Có người mang theo hai cái bánh mì, hai chai nước, mắc võng nghỉ lại qua đêm để xem. Sau đó là LH Ca múa nhạc chuyên nghiệp toàn quốc thu hút 22 đoàn tham gia biểu diễn, cũng tạo ra sức thu hút rất lớn với công chúng. Điều đáng mừng là giờ đây sức thu hút của các tác phẩm không còn bị phân biệt giữa công và tư nữa, mà nó có sự tràn ra. Ta biết là có thời điểm dân chúng chỉ thích show tư nhân vì nó có tính mới, lạ, còn show của nhà hát công thường bị lối mòn. Thì giờ đây nó có sự tràn qua, giao thoa rồi, vừa giữ được chất lượng, vừa có tính mới.

BTC Liên hoan Chèo quyết định chọn Hà Nam làm nơi đăng ký tổ chức, có lý do đặc biệt nào không thưa bà?

Về nguyên tắc thì các vùng Bắc Bộ như Ninh Bình, Hà Nam, Thái Bình... sẽ được lần lượt được đăng cai tổ chức các LH nghệ thuật. Lần này chúng tôi chọn Hà Nam, mặc dù chưa bao giờ tổ chức LH Chèo tại đây, nhưng trước đó, tỉnh đã đăng ký tổ chức đại lễ Vesak tại chùa Tam Chúc rất thành công. Đây rõ ràng là một thành phố đang phát triển, có thế mạnh về du lịch tâm linh và có ý thức đề cao các giá trị truyền thống. Một liên hoan nghệ thuật truyền thống thì nên được tổ chức ở những nơi giá trị truyền thống được coi trọng.