 |
- Mẹt nói hàng xóm là hàng xóm nào?
- Cái ông họa sĩ Tân Kì ấy!
Tân Kì thì hiểu rồi, họa sĩ tiên phong thời đại mới. Chắc ông anh lại bày trò gì mới đây!
- Mới-ới! - Thị Mẹt dài giọng- Nhà cửa đang đẹp đẽ khang trang thế, tự dưng treo đầy túi cát, rải đầy mảnh sành trông như cái nhà trung cổ.
Trong nhà đặt hơn chục cái ti vi, cái nào cái nấy chỉ độc hình cái mồm mở ra ngậm lại. Rồi bê xoong nồi thúng mủng giăng đầy nhà, rồi làm một bể nước sôi inox to đùng, đặt chình ình giữa nhà.
- A hiểu rồi, lại hiểu rồi. Họa sĩ Tân Kì sắp mở cuộc triển lãm hiện đại tại gia. Hôm qua vừa thấy báo đưa tin!
- Triển lãm sao không có tranh tre gì cả?
Chuyện. Nghệ thuật hiện đại cần gì phải tranh tre. Tranh tre là cổ điển, là xưa rồi. Bây giờ là video-art, là installation, là performance.
Thị Mẹt gườm gườm:
- Nói tiếng Việt đi xem nào. Được vài câu tiếng Anh nửa mùa, lúc nào cũng bô bô dọa thiên hạ.
- Người ta dùng tiếng Anh chứ anh dùng à! Nghệ thuật hiện đại phải nói tiếng Tây mới oách chứ nói tiếng An - nam thì còn ra cái gì. Installation là nghệ thuật sắp đặt, performance là nghệ thuật trình diễn, video - art là nghệ thuật hình động. Mẹt có muốn xem Ngơ cho Mẹt đi!
Vợ chồng Ngơ đến nhà hàng xóm cũng vừa lúc tác phẩm trình diễn có tên “Sự sống” bắt đầu. Nghệ sĩ trình diễn, bạn bác Tân Kì nghe đâu từ Pháp mới về, chậm rãi bước ra.
Ông cúi chào mọi người rồi nhảy cái bụp vào bể lươn. Ông ngồi bệt giữa năm trăm con lươn, bắt từng con vuốt đi vuốt lại, rồi nhét lươn vào ổ bánh mì, cứ thế cứ thế, hết con này nhét ổ bánh mì này lại con khác nhét ổ bánh mì khác. Hơn một tiếng đồng hồ ông chỉ làm mỗi việc đó thôi.
- Họ làm cái gì đó anh? - Thị Mẹt thì thầm.
- Nhét lươn vào bánh mì! Không thấy à!
- Thế gọi là gì!
- Là nghệ thuật performance!
Thị Mẹt cúi mặt cười rúc rích:
- Thế thì em cũng làm được. Em đi mua lươn về, em ngồi bắt lươn nhét bánh mì, dễ ợt!
- Vấn đề là ý tưởng. Em có nghĩ ra được ý tưởng đó không!
- Nhưng để làm gì?
- Để chơi, thế thôi!
Ngơ giảng giải:
- Còn một tác phẩm nữa, hay lắm. Lạ lắm. Có thể nói trên đời này có một không hai. Tác phẩm có tên: “Sự sống chẳng bao giờ chán nản!”.
- Hay quá! Cái tên hay quá! - Thị Mẹt reo lên.
Ngơ đem Thị Mẹt sang phòng bên xem trình diễn tác phẩm “Sự sống chẳng bao giờ chán nản”.
- Chẳng có ai cả anh ạ -Thị Mẹt thì thầm.
- Có đấy. Cái ông ngồi ở góc kia kìa.
Đúng rồi. Phòng này độc nhất chỉ có một ông đang ngồi túc tắc uống hết chai La Vie này sang chai La Vie khác. Hay mấy cái chai La Vie ông ấy uống xong, vất lung tung, gọi là sắp đặt?
Không. Ông này ngồi uống hết chai này sang chai khác là có vấn đề rồi. Nhìn kỹ xem. Chợt Thị Mẹt mặt tái đi, giật mạnh tay Ngơ: Một vũng nước to đùng dưới chân ông họa sĩ trình diễn.
Ồ, hóa ra ông này tè ra quần. Uống nước vào bao nhiêu tè ra quần bấy nhiêu gọi là “Sự sống chẳng bao giờ chán nản”. Hà hà, hay!
- Thế mà hay à? - Thị Mẹt túm cổ áo Ngơ lôi - Về! Về ngay! Về hỏi thầy anh xem thứ đó có phải là nghệ thuật không?
- Ừ, phải đấy. Thầy Việt Hà thiên kinh vạn quyển, thế nào cũng biết tại làm sao lại sinh ra thứ nghệ thuật kỳ khôi đến vậy.
Đời nào thầy Việt Hà nói. Thầy đã đến cửa khải hoàn, muộn một chút nhưng đã đến cửa, nói ra sợ đám hậu sinh mắng cho là ngu, đã ngu lại lạc hậu, có phải dại mặt không.
Thầy Ngơ chỉ nước mắt hai hàng, ngậm ngùi mà than rằng:
Nghệ thuật ôi là nghệ thuật ôi
Nửa say nửa tỉnh nửa dở hơi
Bao giờ hết được quân say tỉnh
Nghệ thuật điên rồ mới chịu thôi!
