Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng vừa có văn bản trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Lệ Thủy (Bến Tre), Phó chủ nhiệm Ủy ban KHCN&MT của Quốc hội về thị trường chợ đen, mua bán, trao đổi ngoại tệ.
Theo Thống đốc, thị trường chợ đen, mua bán, trao đổi ngoại tệ là thị trường ngoại tệ phi chính thức không được pháp luật thừa nhận. Vì vậy mọi giao dịch mua, bán ngoại tệ trên thị trường phi chính thức là trái pháp luật, không được NHNN cấp phép. Khi có nhu cầu mua ngoại tệ, người dân phải mua tại các tổ chức tín dụng, đảm bảo giao dịch là hợp pháp, hợp lệ.
Liên quan đến việc chuyển tiền trái phép 30.000 tỷ đồng ra nước ngoài, bà Hồng cho biết, theo quy định tại Pháp lệnh Ngoại hối và các văn bản pháp luật liên quan, khi mua, chuyển, mang ngoại tệ ra nước ngoài, khách hàng có trách nhiệm xuất trình các chứng từ theo quy định của tổ chức tín dụng và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính xác thực của các loại giấy tờ, chứng từ xuất trình.
Cùng với đó, tổ chức tín dụng có trách nhiệm xem xét, kiểm tra, lưu giữ các giấy tờ, chứng từ phù hợp các giao dịch thực tế để đảm bảo việc cung ứng các dịch vụ ngoại hối được thực hiện đúng mục đích và phù hợp với quy định của pháp luật. Đồng thời, tổ chức tín dụng phải báo cáo số liệu chuyển tiền thông qua hệ thống báo cáo thống kê; các giao dịch có giá trị lớn.
Khi nghi ngờ hoặc có cơ sở hợp lý để nghi ngờ tài sản trong giao dịch có nguồn gốc do phạm tội mà có hoặc liên quan tới rửa tiền; giao dịch chuyển tiền điện tử quốc tế ra vào Việt Nam vượt mức giá trị theo quy định của NHNN (từ 1.000 đô la Mỹ trở lên hoặc ngoại tệ khác có giá trị tương đương)…cũng phải báo cáo NHNN.
Trên cơ sở đó, cơ quan, tổ chức trong và ngoài nước, NHNN thường xuyên thanh tra, kiểm tra và cảnh báo, yêu cầu các tổ chức tín dụng kiểm soát chặt chẽ, có biện pháp phòng ngừa sai phạm, đảm bảo các giao dịch chuyển tiền đúng mục đích và phù hợp với quy định của pháp luật.
Từ năm 2017, NHNN đã tiếp nhận các báo cáo giao dịch đáng ngờ từ các tổ chức tín dụng liên quan đến các cá nhân nằm trong đường dây của Nguyễn Thị Nguyệt.
Trên cơ sở phân tích thông tin giao dịch đáng ngờ, NHNN đã chuyển giao thông tin cho các đơn vị thuộc Bộ Công an và Công an thành phố Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng để điều tra làm rõ.
Vừa qua, Nguyễn Thị Nguyệt (sinh năm 1985, ở quận Tây Hồ, Hà Nội) cùng 12 bị can khác bị truy tố về tội "Vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới". Theo cáo trạng, từ năm 2016 - 2020, sau khi hợp thức được các hồ sơ tạm nhập tái xuất, Nguyệt cùng đồng phạm nhiều lần vận chuyển trái phép tổng số tiền 30.000 tỷ đồng ra nước ngoài, thu lời bất chính gần 30,5 tỷ đồng.
Hiện NHNN vẫn đang tiếp tục phối hợp cung cấp thông tin cho Công an tỉnh Quảng Ninh để phục vụ quá trình điều tra vụ án.
