Và cô, một phụ nữ ngoài ba mươi vừa li dị chồng- mệt mỏi, sút cân và mất phương hướng, đã mua cho mình ba tấm vé tới Italy, Ấn Độ và Indonesia – trong hành trình tìm kiếm hạnh phúc.
Hành trình này bắt đầu từ việc khám phá niềm vui sống – chơi hết mình trên những con phố Roma và phải lòng những chiếc pizza ở Napoli như một người tình vậy. Cô ăn để lấy lại sức sống và cả nghị lực sống nữa.
Ở Ấn Độ, Gilbert giành thời giờ tại một trung tâm yoga, thư giãn và cởi mở tâm thế đối với cảnh vật và con người quanh mình. Nhận biết thượng đế và sức mạnh của sự cầu nguyện dưới ánh sáng mới. Đó là thái độ sống chân thành và thiết thực với mọi người, với bản thân.
Tới Indonesia, cô gặp lại người quen cũ - thầy thuốc Ketut, đàm đạo với ông về sự cân bằng trong đời sống tâm linh và thế tục. Gilbert dần vượt qua sự chán nản thất vọng. Việc quyên góp giúp đỡ Wayan, nữ y sĩ nghèo, buộc phải li dị để thoát khỏi sự hành hạ của chồng, đã giúp cô nhận ra rằng trong khi tìm cách tự cứu, người ta có thể tìm ra cách cứu giúp người khác. Nhờ đó cô dần mất đi mặc cảm thất bại, mạnh dạn đón nhận tình yêu của Filipe, người đàn ông Brazil cô gặp ở Bali. Cô đã yêu để nhận biết chính mình và thế giới bằng trái tim vui vẻ, bao dung.
Một tác phẩm đề tài không mới, về cuộc sống không hẳn điển hình cho số đông phụ nữ, đã bán được hơn 5 triệu bản trong lần xuất bản đầu tiên. Như Gilbert đề tựa “hãy nói sự thật, sự thật và sự thật”, sách đã thành công nhờ lối tự sự thành thật thẳng thắn.
Trước và sau khi bộ phim Hollywood cùng tên ra đời vào mùa hè 2010, tác phẩm đã được rất nhiều phụ nữ thuộc nhiều giới, lứa tuổi và hoàn cảnh sống khác nhau đón nhận. Nhiều người, như cô gái trẻ người Anh Victoria còn lập hành trình cho mình giống Gilbert đã làm, và có được trải nghiệm quí giá.
Bộ phim không có gì đặc sắc, nhưng khá gọn gàng với diễn xuất trơn tru giản dị của Julia Roberts, cũng chuyển tải được thông điệp của cuốn sách: Hành trình nhận biết chính mình sẽ giúp ta vượt qua cảm giác tẻ nhạt cố hữu, sống tích cực và bao dung hơn. Cả sách và phim đều mang tính giải trí, truyền cảm hứng một cách nhẹ nhàng, không hướng dẫn hay áp đặt, nên khá thấm thía.
Vậy câu chuyện của một phụ nữ Mỹ có điều kiện chu du thiên hạ có gì liên quan tới cuộc sống của phụ nữ ở Việt Nam hay nhiều nơi khác- những người có muốn cũng không đủ sức bỏ lại sau lưng tất cả để “làm lại cuộc đời”? Nhiều người còn cho rằng câu chuyện đã bỏ qua những ưu tư thường trực và “người” hơn của chị em- những lo lắng về cơm ăn áo mặc, việc làm, con cái.
Cuộc truy tìm hạnh phúc của Gilbert có vẻ được dựa trên một giả định là cô phải có nền tảng tài chính tốt để có thể lên đường. Nhiều lời phê bình gay gắt và triết lí hơn thì cho rằng tác phẩm là một biến tướng vội vã và vụng về của văn chương hiện sinh những năm 20 hay 60 của thế kỷ trước.
Tuy nhiên, người viết cho rằng tác phẩm đã thành công khi đưa ra một biệt lệ điển hình. Vấn đề cũ mà các triết gia hiện sinh nêu ra, về việc làm sao để thoát khỏi sự buồn chán và lạc lõng, được nhìn nhận không từ những salon đóng kín với thế giới bên ngoài mà bằng trải nghiệm thực.
Những triết lí cũ và đông cứng về nỗi sợ hãi trước sự phi lí, hư vô của đời sống được thay bằng những câu hỏi rất thực tế, hiện đại: Làm sao tìm được sự cân bằng, trong các nhu cầu vật chất và tâm linh, trong các ưu tiên sử dụng thời gian, tiền bạc, sức lực và cả tình cảm nữa.
Con người hiện đại bận rộn, áp lực trong công việc, càng bận rộn hơn trong việc lựa chọn cách tiêu xài, vui chơi giải trí. Những tác phẩm như Ăn Cầu nguyện Yêu giúp ta tìm ra được- từ những câu chuyện của người khác- phương hướng đi cho mình. Từ những việc cụ thể như ăn pizza quán nào ở Napoli thì ngon, đến cách làm sao giúp đỡ những người kém may mắn.
Đọc, xem và sau đó là đi- dường như là một đặc điểm của lối sống và giải trí hiện đại. Không hẳn đã phong phú và thú vị hơn lối thưởng thức văn học và nghệ thuật truyền thống, nhưng việc đi và tự trải nghiệm theo những gì đã đọc và xem được cũng phần nào giúp ta sống hữu ích, thoát khỏi lối mòn của đời sống.